1
00:00:03,400 --> 00:00:06,680
Dit is het verhaal
van de elite SS-divisie Das Reich...

2
00:00:07,000 --> 00:00:10,600
die tegen de geallieerden heeft gevochten
tot het einde van WOII.

3
00:00:11,240 --> 00:00:14,475
De soldaten hadden trouw gezworen
aan de Führer en waren verantwoordelijk...

4
00:00:14,600 --> 00:00:18,760
voor een reeks verschrikkelijke wreedheden
gepleegd in naam van het vaderland.

5
00:00:19,360 --> 00:00:21,810
Ze werden nu opgeroepen
om het land te verdedigen.

6
00:00:24,440 --> 00:00:27,395
De aankomst van de geallieerden
in Normandië vormde een bedreiging...

7
00:00:27,520 --> 00:00:29,880
voor Hitlers oppermacht
op Europa's vasteland.

8
00:00:30,200 --> 00:00:32,475
Maar de weg van Das Reich
dwars door Frankrijk...

9
00:00:32,600 --> 00:00:36,880
om de Duitse tegenaanval te ondersteunen,
is gekenmerkt door veel barbaarse daden.

10
00:00:37,920 --> 00:00:41,240
Daden waar de soldaten
nooit voor zouden boeten.

11
00:00:43,000 --> 00:00:49,074
Steun ons en word VIP-member om alle advertenties
van www.OpenSubtitles.org te verwijderen

12
00:01:00,040 --> 00:01:05,755
Op 10 juni 1944 beging Das Reich
een van haar beruchtste misdaden...

13
00:01:05,880 --> 00:01:09,400
bij de inwoners
van het Franse dorp Oradour-sur-Glane.

14
00:01:11,040 --> 00:01:14,190
Een handvol overlevers herinnert zich
de gruwelijke gebeurtenis.

15
00:01:17,600 --> 00:01:20,195
Na het schieten
controleerden ze de lichamen.

16
00:01:20,320 --> 00:01:22,220
Als ze beweging zagen,
schoten ze weer.

17
00:01:23,280 --> 00:01:27,200
Ze gebruikten pistolen, machinegeweren.
Ze schoten op de menigte.

18
00:01:28,320 --> 00:01:29,720
Ik was gewond.

19
00:01:30,120 --> 00:01:33,680
Toen bedekten ze ons met hooi
en brandhout, of met wat in de schuur was.

20
00:01:33,960 --> 00:01:35,560
Ze staken ons in brand.

21
00:01:43,160 --> 00:01:48,680
We zaten opgesloten in de kerk.
Ze brachten een grote krat naar binnen.

22
00:01:50,200 --> 00:01:53,720
Ik zei tegen iemand:
'Zie je dat? Dat is een bom.

23
00:01:54,400 --> 00:01:56,600
'We worden samen met de kerk opgeblazen.'

24
00:02:00,680 --> 00:02:03,280
Ze zei: 'Zoiets moet je niet zeggen.'

25
00:02:04,440 --> 00:02:07,360
Maar de krat ontplofte.

26
00:02:09,320 --> 00:02:13,280
Het veroorzaakte zoveel rook
dat we stikten.

27
00:02:14,480 --> 00:02:18,560
We konden niks zien.
Overal om ons heen schreeuwden mensen.

28
00:02:24,200 --> 00:02:26,880
Mijn oudste dochter was haar baby kwijt.

29
00:02:27,080 --> 00:02:30,800
Ze vond hem,
maar ik weet niet of hij nog leefde.

30
00:02:32,280 --> 00:02:35,630
Mijn jongste dochter werd gedood
door een kogel die van buiten kwam.

31
00:02:36,120 --> 00:02:40,160
Mijn oudste dochter is levend verbrand.

32
00:02:42,560 --> 00:02:44,520
Toen sprong ik uit het raam.

33
00:02:58,760 --> 00:03:01,115
Tegen de avond op 10 juni...

34
00:03:01,240 --> 00:03:04,075
bevond Marguerite Rouffanche zich
tussen leven en dood...

35
00:03:04,200 --> 00:03:08,440
terwijl ze op het vertrek van de Duitsers
wachtte met drie kogels in haar lichaam.

36
00:03:09,480 --> 00:03:12,435
Robert Hébras,
die een schuilplek heeft kunnen vinden...

37
00:03:12,560 --> 00:03:14,720
zag toe hoe het dorp in vlammen opging.

38
00:03:15,520 --> 00:03:19,760
De SS, onder leiding van Diekmann,
nam motors, auto's en vee in beslag.

39
00:03:20,440 --> 00:03:25,080
Kahn pakte een blauwe Peugeot,
Barth de kassa van de kruidenier.

40
00:03:26,080 --> 00:03:29,180
Niet ver van de nog nasmeulende resten
van Oradour-sur-Glane...

41
00:03:29,600 --> 00:03:31,755
vorderde de SS een school op...

42
00:03:31,880 --> 00:03:34,760
waar ze
tot laat in de nacht feestten en dronken.

43
00:03:42,960 --> 00:03:45,560
Op de militaire kaart van 11 juni...

44
00:03:45,960 --> 00:03:49,075
tekenden de Duitsers een cirkel
rond Oradour-sur-Glane...

45
00:03:49,200 --> 00:03:51,800
waar het bloedbad
zich een dag eerder had voltrokken.

46
00:03:52,280 --> 00:03:55,520
'500 doden', staat er in rode inkt.

47
00:03:56,040 --> 00:04:02,440
642 mensen vonden de dood
in dit Franse dorp op 10 juni 1944.

48
00:04:05,120 --> 00:04:09,120
Van alle mannen opgesloten in schuren
en loodsen overleefden er slechts vijf.

49
00:04:11,080 --> 00:04:15,030
Van de tientallen vrouwen en kinderen
die levend zouden verbranden in de kerk...

50
00:04:15,200 --> 00:04:17,400
kon enkel
Marguerite Rouffanche ontsnappen.

51
00:04:19,440 --> 00:04:22,635
Voor Adolf Diekmann, bataljonaanvoerder
van het regiment Das Reich...

52
00:04:22,760 --> 00:04:27,275
die de leiding had over het bloedbad,
ging deze orgie van geweld...

53
00:04:27,400 --> 00:04:30,040
over de afronding
van de training van de groentjes.

54
00:04:33,640 --> 00:04:36,475
De jonge mannen uit
de Elzas, Oekraïne en Hongarije...

55
00:04:36,600 --> 00:04:38,840
zaten pas net bij divisie Das Reich.

56
00:04:39,680 --> 00:04:43,955
Voor het bloedbad in Oradour-sur-Glane
hadden ze nog geen bloed gezien...

57
00:04:44,080 --> 00:04:47,630
in tegenstelling tot hun kameraden
die aan het oostfront gediend hadden.

58
00:04:47,960 --> 00:04:51,115
Niemand van hen kon zeggen
dat hen geen schold trof...

59
00:04:51,240 --> 00:04:53,400
aan de misdrijven gepleegd door de SS.

60
00:04:56,440 --> 00:04:58,880
Oradour is geen uitzondering
in West-Europa.

61
00:04:59,720 --> 00:05:04,360
Na militaire acties in de Sovjet-Unie
gingen de SS-divisies naar het westen.

62
00:05:04,920 --> 00:05:09,440
In Italië, België en Griekenland
veroorzaakten ze soortgelijke bloedbaden...

63
00:05:09,880 --> 00:05:12,995
met methodes die ze ook gebruikt hadden...

64
00:05:13,120 --> 00:05:14,420
in Oekraïne en Belarus.

65
00:05:15,880 --> 00:05:19,080
12 augustus 1944, Italië.

66
00:05:20,640 --> 00:05:23,995
Het bataljon van de 16e pantserdivisie
onder leiding van Walter Reder...

67
00:05:24,120 --> 00:05:27,840
een veteraan van de Slag om Charkov
en de beruchte SS-divisie Totenkopf...

68
00:05:28,640 --> 00:05:33,715
executeerde de 560 vrouwen, kinderen
en oude mannen van het Toscaanse dorp

69
00:05:33,840 --> 00:05:37,140
Sant'Anna di Stazzema voordat het
met de grond gelijk werd gemaakt.

70
00:05:41,000 --> 00:05:44,835
Enkele weken later executeert
dezelfde eenheid dichtbij Bologna...

71
00:05:44,960 --> 00:05:49,840
ongeveer 955 burgers
rond het dorp Marzabotto.

72
00:05:51,160 --> 00:05:54,195
Zoals in Oradour-sur-Glane
was er geen vastgestelde link...

73
00:05:54,320 --> 00:05:57,480
tussen de burgerpopulatie
en de guerrillastrijders.

74
00:06:02,840 --> 00:06:04,140
Op zijn weg uit Oradour...

75
00:06:04,360 --> 00:06:08,880
vroeg Diekmann zijn mannen niks te zeggen
over de gebeurtenissen van 10 juni 1944.

76
00:06:09,520 --> 00:06:13,475
Als het moest, konden ze zeggen dat ze een
wapendepot van het verzet gevonden hadden...

77
00:06:13,600 --> 00:06:15,640
om hun acties te rechtvaardigen.

78
00:06:16,600 --> 00:06:19,000
De majoor van Das Reich, Helmut Kämpfe...

79
00:06:19,360 --> 00:06:21,755
wiens verdwijning
de aanleiding was van het bloedbad...

80
00:06:21,880 --> 00:06:23,675
werd geëxecuteerd op bevel van...

81
00:06:23,800 --> 00:06:26,555
de communistische verzetsaanvoerder
Georges Guingouin...

82
00:06:26,680 --> 00:06:29,280
zodra hij gehoord had
van de SS-misdaden in Oradour.

83
00:06:29,960 --> 00:06:32,240
Het lichaam van Kämpfe is nooit gevonden.

84
00:06:34,560 --> 00:06:38,320
Een dag later keert een delegatie
van Das Reich terug naar Oradour...

85
00:06:38,680 --> 00:06:40,780
om bewijs van het bloedbad te vernietigen.

86
00:06:41,280 --> 00:06:42,475
Ze ruimden schuren leeg...

87
00:06:42,600 --> 00:06:46,400
en begroeven de verkoolde lichamen
van vrouwen en kinderen in een massagraf.

88
00:06:47,440 --> 00:06:50,595
De mannen onder Otto Kahn en Heinz Barth...

89
00:06:50,720 --> 00:06:54,520
de officieren die de aanval georganiseerd
hadden, waren al terug op de basis.

90
00:06:55,360 --> 00:06:59,240
Op 12 juni 1944 om 8.45 uur...

91
00:06:59,440 --> 00:07:03,880
vertrok het Der Führer-regiment weer:
naar de frontlinie in Normandië.

92
00:07:32,280 --> 00:07:34,755
De 3e dag
van 't geallieerde offensief in Normandië...

93
00:07:34,880 --> 00:07:38,030
staat bekend om de heftige gevechten
op het land en in de lucht.

94
00:07:38,360 --> 00:07:41,440
Er was versterking gekomen
vanuit het westen en Duitsland...

95
00:07:42,080 --> 00:07:43,555
maar deze krijgsmacht was duidelijk...

96
00:07:43,680 --> 00:07:46,240
niet genoeg
om de vijand terug naar zee te drijven.

97
00:07:47,760 --> 00:07:52,355
En dus stuurde de Führer versterking:
de 2e pantserdivisie...

98
00:07:52,480 --> 00:07:56,475
het 1e tankregiment,
de 116e pantserdivisie...

99
00:07:56,600 --> 00:07:59,960
en de gevreesde
2e SS-pantserdivisie Das Reich.

100
00:08:09,920 --> 00:08:11,235
Terwijl de Das Reich-divisie...

101
00:08:11,360 --> 00:08:13,800
verzetshaarden probeerde uit te schakelen...

102
00:08:14,080 --> 00:08:16,355
door dood en verderf te zaaien
op haar route...

103
00:08:16,480 --> 00:08:19,280
slaagden de Duitse troepen
er in Normandië niet in...

104
00:08:19,560 --> 00:08:21,600
om de geallieerden terug te dringen.

105
00:08:22,400 --> 00:08:25,700
De komst van de divisie zou
de balans hebben kunnen doen doorslaan.

106
00:08:25,960 --> 00:08:30,000
Haar voertuigen en materialen
verkeerden echter in slechte staat.

107
00:08:31,680 --> 00:08:37,160
60% van haar tanks en 30% van de
halfrupsvoertuigen waren buiten bedrijf.

108
00:08:37,400 --> 00:08:40,235
Generaal Heinz Lammerding,
de aanvoerder van de divisie...

109
00:08:40,360 --> 00:08:43,435
klaagde bij zijn meerderen
dat de kapotte tanks...

110
00:08:43,560 --> 00:08:47,440
zuidelijker achtergelaten hadden moeten
worden, tussen Montauban en Tulle.

111
00:08:48,720 --> 00:08:51,835
Dat geldt vooral
voor de tientallen pantservoertuigen...

112
00:08:51,960 --> 00:08:56,040
verstuurd per trein vanaf Montauban
een paar dagen daarvoor.

113
00:09:03,000 --> 00:09:06,150
De Britse Special Operations Executive
was hiervan op de hoogte.

114
00:09:06,400 --> 00:09:10,115
Op basis van informatie van André Malraux,
de verzetsleider in Dordogne...

115
00:09:10,240 --> 00:09:14,675
werden bommenwerpers gestuurd om ze
te vernietigen in Angoulême en Poitiers...

116
00:09:14,800 --> 00:09:16,100
op hun route.

117
00:09:29,120 --> 00:09:32,470
Philippe Liewer, hoofd van
de commando-eenheid van Violette Szabo...

118
00:09:32,640 --> 00:09:36,240
vroeg het gaullistische Geheime Leger
om meer sabotage-operaties.

119
00:09:37,480 --> 00:09:40,115
De stroom naar de Duitse marinebasis...

120
00:09:40,240 --> 00:09:42,890
in de Atlantische haven van Rochefort
werd afgesloten.

121
00:09:43,160 --> 00:09:45,660
Het spoor tussen Parijs en Limoges
werd opgeblazen.

122
00:09:56,560 --> 00:09:57,795
In Salon-la-Tour...

123
00:09:57,920 --> 00:10:01,475
de plek waar Szabo dagen daarvoor
gevangen genomen was door Das Reich...

124
00:10:01,600 --> 00:10:06,320
lieten Liewer en Maloubier twee treinen
ontsporen door ze te laten botsen.

125
00:10:07,240 --> 00:10:10,200
De reparatie van het spoor
kostte de Duitsers twee maanden.

126
00:10:13,320 --> 00:10:18,760
Op 13 juni was 91% van alle
1055 militaire acties tegen de spoorweg...

127
00:10:19,120 --> 00:10:22,080
gepland door de geallieerden, uitgevoerd.

128
00:10:28,160 --> 00:10:31,040
Violette Szabo had serieuze problemen.

129
00:10:31,600 --> 00:10:35,400
Na haar gevangenneming werd ze
overgedragen aan de Gestapo in Limoges.

130
00:10:35,800 --> 00:10:38,160
Haar ware identiteit was al snel bekend.

131
00:10:38,440 --> 00:10:42,640
Aurel Kowatsch, de slachter van Tulle,
ondervroeg haar.

132
00:10:45,080 --> 00:10:48,580
Maar haar SOE-kameraden wilden haar niet
zomaar aan haar lot overlaten.

133
00:10:48,840 --> 00:10:51,840
Ze beraamden
een reddingsoperatie voor 16 juni.

134
00:10:52,880 --> 00:10:55,755
Twee keer per dag werd Szabo
opgehaald van haar cel...

135
00:10:55,880 --> 00:10:59,130
en door twee politiemannen
naar 't Gestapo-hoofdkwartier gebracht.

136
00:10:59,680 --> 00:11:03,840
Haar kameraden moesten handelen op de 200
meter dat ze geen handboeien om heeft.

137
00:11:04,680 --> 00:11:07,995
Maloubier wilde vanaf de achterbank van
'n auto op de politiemannen schieten...

138
00:11:08,120 --> 00:11:09,600
alvorens haar weg te grissen.

139
00:11:11,480 --> 00:11:14,880
De dag komt,
maar de SEO-commando's vingen bot.

140
00:11:15,360 --> 00:11:16,515
Diezelfde ochtend...

141
00:11:16,640 --> 00:11:20,400
was Szabo overgeplaatst naar
het Gestapo-hoofdkwartier in Parijs.

142
00:11:30,280 --> 00:11:32,715
Op 18 juni bevond de Das Reich-divisie...

143
00:11:32,840 --> 00:11:35,690
zich slechts enkele kilometers
van het front in Normandië.

144
00:11:35,880 --> 00:11:39,930
In Saint-Lô verzamelden de regimenten zich
en bereidden ze zich voor op de strijd.

145
00:11:40,280 --> 00:11:44,160
De geallieerden bezetten nog steeds
enkel een smalle kuststrook.

146
00:11:44,640 --> 00:11:48,035
Hoewel de Amerikanen terrein wonnen
op hun weg naar Cherbourg...

147
00:11:48,160 --> 00:11:51,035
verdedigden de Duitsers
zich beter dan verwacht...

148
00:11:51,160 --> 00:11:54,840
en hielden ze generaal Montgomery's
Britse troepen onder controle in Caen.

149
00:12:04,800 --> 00:12:07,850
Terwijl de geallieerden
op de stranden materiaal uitlaadden...

150
00:12:08,240 --> 00:12:11,395
ontving generaal Charles de Gaulle,
nu terug op Franse bodem...

151
00:12:11,520 --> 00:12:14,480
een huldebetoon
in het bevrijde stadje Bayeux.

152
00:12:25,200 --> 00:12:29,040
Maar het succes van de geallieerde invasie
was zeker geen voldongen feit.

153
00:12:29,440 --> 00:12:33,315
De Duitsers gebruikten een storm om de
stroom van de geallieerden af te sluiten...

154
00:12:33,440 --> 00:12:35,040
en kregen zo weer de overhand.

155
00:12:38,200 --> 00:12:41,080
Voor Das Reich kwam nu
het beslissende moment.

156
00:12:41,720 --> 00:12:46,360
Tot nu toe had de divisie slechts 40 man
verloren op zijn reis naar het noorden.

157
00:12:50,240 --> 00:12:54,035
Elimar Schneider, de man van de Elzas
van regiment Deutschland...

158
00:12:54,160 --> 00:12:57,640
werd ongerust
toen ze de oorlogszone naderden.

159
00:12:59,480 --> 00:13:02,760
Een gigantisch luchtvaartuig
vloog over ons heen.

160
00:13:03,520 --> 00:13:06,160
Tegelijkertijd hoorden we grote explosies.

161
00:13:06,840 --> 00:13:09,990
Het voorspelde weinig goeds.
Mijn hart begon sneller te kloppen.

162
00:13:10,840 --> 00:13:15,235
Ik dacht dat een Amerikaanse bommenwerper
zijn laatste bommen dropte...

163
00:13:15,360 --> 00:13:17,560
die hij niet meer in Duitsland
gedropt kreeg.

164
00:13:24,280 --> 00:13:27,240
Hitler deelde nu
persoonlijk de bevelen uit.

165
00:13:28,080 --> 00:13:32,240
Hij wilde proberen een Duitse doorbraak
tussen Caumont en Saint-Lô te krijgen.

166
00:13:33,240 --> 00:13:37,800
Op 29 juni werden vier SS-pantserdivisies
gemobiliseerd om Bayeux te heroveren.

167
00:13:38,400 --> 00:13:40,920
Das Reich leidde de aanval.

168
00:13:44,720 --> 00:13:46,035
Generaal Lammerding stuurde...

169
00:13:46,160 --> 00:13:48,360
het 1e bataljon van regiment Der Führer:

170
00:13:48,760 --> 00:13:50,600
het regiment van Diekmann en Kahn...

171
00:13:51,240 --> 00:13:54,400
twee van de leiders
van het bloedbad in Oradour-sur-Glane.

172
00:14:03,080 --> 00:14:06,315
Duitse propaganda beklemtoonde
het beslissende karakter van de slag...

173
00:14:06,440 --> 00:14:09,920
en de vurige vechtlust
van de Duitse troepen op de grond.

174
00:14:11,200 --> 00:14:15,080
Iedere dag worden de gevechten feller
in dit deel van Europa.

175
00:14:15,960 --> 00:14:20,560
De confrontatie is veranderd
in een grootschalige vernietigingsoorlog.

176
00:14:21,200 --> 00:14:23,955
Duitse tanks, aanvalswapens en kanonnen...

177
00:14:24,080 --> 00:14:27,200
vallen de Amerikaanse en
Britse eenheden rond Bayeux aan.

178
00:14:47,000 --> 00:14:52,400
De actie mislukte jammerlijk. Het eindigde
voor de Duitsers in een bloedbad.

179
00:15:03,400 --> 00:15:07,760
Na twee dagen had regiment
Der Führer 600 mannen verloren.

180
00:15:08,520 --> 00:15:12,120
Diekmann was dood.
Onthoofd door een Sherman tank.

181
00:15:12,800 --> 00:15:17,080
Kahn verloor zijn linkerarm en werd
teruggestuurd voor behandeling.

182
00:15:17,960 --> 00:15:23,280
De volgende dag bombardeerden 250
Royal Air Force-bommenwerpers Das Reich.

183
00:15:29,520 --> 00:15:34,280
In juli trok het Duitse leger zich terug,
maar het ging niet ten onder.

184
00:15:57,760 --> 00:16:00,955
Voor hun ondersteuning aan het leger
werden de Das Reich-eenheden...

185
00:16:01,080 --> 00:16:04,680
constant verplaatst
om het geallieerde offensief te bedwingen.

186
00:16:05,320 --> 00:16:08,040
Langzaam kwamen ze op hun breekpunt.

187
00:16:09,840 --> 00:16:12,480
Soms was de vijand Brits, soms Amerikaans.

188
00:16:20,080 --> 00:16:21,720
Successen waren van korte duur.

189
00:16:22,080 --> 00:16:25,440
De machtsbalans verschoof iedere dag
meer naar de geallieerden.

190
00:16:26,120 --> 00:16:28,640
Das Reich had zich te laat
bij de strijd gevoegd.

191
00:16:29,360 --> 00:16:33,435
Zonder de verzetshinderlagen en de
gruweldaden gepleegd door de divisie...

192
00:16:33,560 --> 00:16:36,715
op weg naar het noorden
had de divisie het verschil kunnen maken.

193
00:16:36,840 --> 00:16:40,800
In plaats daarvan moesten ze het doen
met het dichten van gaten.

194
00:16:54,840 --> 00:16:58,280
24 juli, het begin van Operatie Cobra.

195
00:16:58,520 --> 00:17:03,000
Het regende maar liefst 4000 ton bommen
boven Normandië.

196
00:17:03,240 --> 00:17:06,140
Het is 't grootste bommentapijt
van de Tweede Wereldoorlog.

197
00:17:10,160 --> 00:17:12,435
Das Reich-aanvoerder
generaal Heinz Lammerding...

198
00:17:12,560 --> 00:17:16,040
raakte gewond tijdens het bombardement
en werd geëvacueerd.

199
00:17:29,560 --> 00:17:33,360
De Amerikanen bleven in positie
en wonnen overal terrein.

200
00:17:33,840 --> 00:17:39,040
Binnen vier dagen werden Coutances,
Avranches en Granville bevrijd.

201
00:17:46,920 --> 00:17:51,635
Achter de Duitse linies, vlakbij Saint-Lô,
wachtte een ontvangstcomité Kahn op...

202
00:17:51,760 --> 00:17:53,640
die herstellende was van zijn wonden.

203
00:17:54,080 --> 00:17:59,200
Een militaire SS-rechter had gehoord
over zijn versie van Oradour-sur-Glane.

204
00:17:59,760 --> 00:18:03,435
De apostolische nuntius
en de prefect van de regio Limoges...

205
00:18:03,560 --> 00:18:05,555
die op de plek van het bloedbad waren...

206
00:18:05,680 --> 00:18:08,960
hadden hun beklag gedaan bij
de Franse collaborateursoverheid.

207
00:18:11,440 --> 00:18:14,635
Ik wil benadrukken dat het dorp Oradour...

208
00:18:14,760 --> 00:18:16,795
een van de rustigste dorpen
in de regio was.

209
00:18:16,920 --> 00:18:20,960
De hardwerkende, vredelievende inwoners
stonden bekend om hun gematigdheid.

210
00:18:21,680 --> 00:18:25,920
Deze informatie helpt u bij uw protest
bij de regering van het Duitse Rijk.

211
00:18:26,360 --> 00:18:30,080
U kunt aandringen op de gruwelijke aard
van dergelijke represailles...

212
00:18:30,400 --> 00:18:32,315
de enorme emotie die ze hebben opgewekt...

213
00:18:32,440 --> 00:18:35,480
en de angst waarin mensen nu leven.

214
00:18:39,440 --> 00:18:41,760
Vichy eist verklaringen.

215
00:18:43,440 --> 00:18:47,440
De maarschalk was enorm geraakt
door de wrede en onmenselijke behandeling...

216
00:18:47,600 --> 00:18:51,640
van het dorp Oradour-sur-Glane
en zijn bevolking.

217
00:18:52,120 --> 00:18:56,235
Hij heeft bezwaar aangetekend bij het
hoofd van de Duitse regering over de daden...

218
00:18:56,360 --> 00:19:01,240
die niet gerechtvaardigd kunnen worden.
Zodra het mogelijk is...

219
00:19:01,400 --> 00:19:04,755
stuurt hij een lid van zijn kabinet
om in zijn naam hun respect te betuigen...

220
00:19:04,880 --> 00:19:07,155
op de plek
waar zoveel onschuldige slachtoffers...

221
00:19:07,280 --> 00:19:10,680
waaronder kinderen,
een gruwelijke dood hebben gevonden.

222
00:19:20,600 --> 00:19:24,040
De verzetsleden
die op 12 juni in Oradour waren...

223
00:19:24,240 --> 00:19:26,120
filmden het verwoeste dorp.

224
00:19:26,880 --> 00:19:29,680
De vondst van verkoolde lichamen
en verwoeste gebouwen...

225
00:19:30,160 --> 00:19:32,880
leidde tot een shock
waar ze niet op voorbereid waren.

226
00:19:34,920 --> 00:19:39,515
Londen krijgt een vernietigend rapport op
basis van getuigenissen van overlevenden...

227
00:19:39,640 --> 00:19:42,400
en bewijs geleverd door
forensische onderzoekers.

228
00:19:48,800 --> 00:19:53,240
Kahn bleef bij de uitleg
die hij van Diekmann moest geven.

229
00:19:54,000 --> 00:19:57,520
Oradour verborg wapenvoorraden
voor het verzet.

230
00:19:58,160 --> 00:20:01,555
De SS-rechter,
die zes maanden later uitspraak deed...

231
00:20:01,680 --> 00:20:03,720
accepteerde deze versie van de feiten.

232
00:20:04,120 --> 00:20:06,880
Intern is de zaak gesloten.

233
00:20:13,040 --> 00:20:15,840
De Franse protesten bereikten Hitler niet.

234
00:20:16,360 --> 00:20:20,160
De speciale gezant van de Führer weigerde
hem te storen met zoiets triviaals.

235
00:20:21,080 --> 00:20:23,440
Hitler had andere dingen te doen.

236
00:20:24,880 --> 00:20:28,035
De Duitse generaals geloofden
dat de slag om Normandië verloren was.

237
00:20:28,160 --> 00:20:31,080
Hitler weigerde dit te accepteren.

238
00:20:31,560 --> 00:20:35,160
Steeds geïsoleerder van de rest,
besloot hij, tegen hun advies in...

239
00:20:35,480 --> 00:20:38,240
in Mortain 'n tegenoffensief op te zetten.

240
00:20:39,000 --> 00:20:43,120
De 2e pantserdivisie Das Reich leidde
deze laatste wanhopige aanvalspoging.

241
00:21:00,280 --> 00:21:03,200
De Royal Air Force
weerde het tegenoffensief snel af.

242
00:21:04,480 --> 00:21:06,680
Weer een zware klap voor Das Reich.

243
00:21:23,040 --> 00:21:27,200
Heinz Barth, mede verantwoordelijk
voor het bloedbad in Oradour-sur-Glane...

244
00:21:27,480 --> 00:21:30,760
werd geëvacueerd om zijn gewonde been
geamputeerd te krijgen.

245
00:21:32,040 --> 00:21:34,040
De Das Reich-divisie was uitgedund.

246
00:21:34,560 --> 00:21:39,200
Van de meer dan 200 operationele
pantserdivisies waren er nog 15 over.

247
00:21:47,760 --> 00:21:50,600
Elimar Schneider was betrokken
bij de beroering.

248
00:21:52,640 --> 00:21:55,795
Wanneer het moeilijk werd,
waren wij erbij betrokken.

249
00:21:55,920 --> 00:21:58,995
Mortain, Domfront, Argentan, Falaise.

250
00:21:59,120 --> 00:22:03,560
Alle namen herinneren me aan voorvallen,
maar ik kan ze niet goed plaatsen.

251
00:22:04,360 --> 00:22:07,355
Verteerd van honger
klommen we in appelbomen...

252
00:22:07,480 --> 00:22:10,475
maar de appels waren altijd te groen
en niet goed voor ons.

253
00:22:10,600 --> 00:22:13,560
Alles hier was te groen.

254
00:22:14,320 --> 00:22:17,360
De soldaten te jong,
de officieren te jong.

255
00:22:17,920 --> 00:22:22,320
Zelfs de wapens hadden we nooit kunnen
uitproberen, vanwege een munitietekort.

256
00:22:23,000 --> 00:22:27,640
Zovelen waren al dood of gewond dat één
meer of minder geen verschil meer maakte.

257
00:22:28,240 --> 00:22:30,480
Tenzij we het over kameraden hebben.

258
00:22:38,120 --> 00:22:41,275
Zelfs in het hart van de strijd
spoorden de Waffen-SS-divisies...

259
00:22:41,400 --> 00:22:44,840
het verzet op
en pleegden ze oorlogsmisdaden.

260
00:22:45,800 --> 00:22:50,355
13 augustus 1944. Achttien mensen
werden gedood in Tourouvre

261
00:22:50,480 --> 00:22:53,800
in regio Orne in Normandië.
Een deel van de stad brandde af.

262
00:22:54,480 --> 00:22:58,430
Amerikaanse krijgsgevangenen werden zonder
proces geëxecuteerd door Das Reich...

263
00:22:58,560 --> 00:23:01,800
onder het voorwendsel
dat ze er Joods uitzien.

264
00:23:09,200 --> 00:23:11,395
Na afloop van
het tegenoffensief in Mortain...

265
00:23:11,520 --> 00:23:14,360
stond de nederlaag van Duitsland
niet langer buiten kijf.

266
00:23:15,240 --> 00:23:17,435
De 100.000 soldaten op het veld...

267
00:23:17,560 --> 00:23:20,280
de enigen die over waren
van 30 verwoeste divisies...

268
00:23:20,600 --> 00:23:23,300
werden verpletterd
door het geweld van de geallieerden.

269
00:23:25,560 --> 00:23:31,280
Op 14 augustus gaven de stafchefs
het bevel terug te trekken.

270
00:23:52,120 --> 00:23:56,115
Ze waren al zwak door 't verlies van de
12.000 soldaten die de dood vonden in juli...

271
00:23:56,240 --> 00:23:58,680
en de 28.000 gevangengenomen soldaten...

272
00:23:59,200 --> 00:24:03,040
maar de Duitsers verloren er nog 10.000
meer in Falaise, ter zuiden van Caen.

273
00:24:03,480 --> 00:24:05,680
Nog eens 50.000 werden gevangengenomen.

274
00:24:11,880 --> 00:24:15,030
Dit Franse journaal benadrukt
de omvang van de Duitse verliezen.

275
00:24:17,680 --> 00:24:20,840
In het grote massagraf van Caen
tot aan de Seine...

276
00:24:21,080 --> 00:24:25,320
zag Hitler zijn indrukwekkende leger in
mootjes gehakt worden door Britse tanks.

277
00:24:25,680 --> 00:24:28,200
Duitsland had een schuld te betalen.

278
00:24:29,600 --> 00:24:33,960
Veertig dagen lang begreep Montgomery
de omvang van het Duitse leger.

279
00:24:34,320 --> 00:24:38,400
Deze stortvloed aan vuur en staal heeft
vervolgens de Duitse macht gesmoord.

280
00:24:41,800 --> 00:24:44,835
Eerst een voor een,
maar later per honderden...

281
00:24:44,960 --> 00:24:47,675
werden Duitse gevangenen
naar de concentratiekampen gestuurd...

282
00:24:47,800 --> 00:24:50,680
die ze zelf voor de Franse patriotten
hadden gebouwd.

283
00:24:57,560 --> 00:25:02,160
Das Reich was nu een vage schaduw van
de elitedivisie die ze ooit was.

284
00:25:09,200 --> 00:25:10,395
Met moeite...

285
00:25:10,520 --> 00:25:12,960
glipten de overlevers
van de slag om Falaise...

286
00:25:13,800 --> 00:25:15,880
door de vingers van de geallieerden.

287
00:25:16,400 --> 00:25:18,035
Bij Elbeuf staken ze de Seine over...

288
00:25:18,160 --> 00:25:21,360
en gingen richting de Ardennen
op de Belgische grens.

289
00:25:22,040 --> 00:25:26,435
Toen verdwenen ze naar de andere kant van
de Siegfriedlinie, de Duitse verdediging...

290
00:25:26,560 --> 00:25:28,660
terwijl de geallieerden
naar Parijs gingen.

291
00:25:39,960 --> 00:25:43,155
Op 15 augustus kwam er door
geallieerde landingen in Provence...

292
00:25:43,280 --> 00:25:44,920
een nieuw front in het westen...

293
00:25:45,320 --> 00:25:48,315
wat het uiteenvallen
van de Duitse troepen versnelde.

294
00:25:48,440 --> 00:25:52,320
Het maakte een eind aan de hoop
Frankrijk te herwinnen.

295
00:25:55,880 --> 00:25:59,080
In Parijs maakte Duitse staf zich klaar
om zich terug te trekken.

296
00:25:59,840 --> 00:26:04,195
De waardevolste gevangenen van de Gestapo,
verzetsleiders en SOE-agenten...

297
00:26:04,320 --> 00:26:05,680
werden geëvacueerd.

298
00:26:06,440 --> 00:26:09,140
Ondanks de zware ondervragingen
die ze had ondergaan...

299
00:26:09,720 --> 00:26:13,200
had Violette Szabo
haar vastberadenheid niet verloren.

300
00:26:15,040 --> 00:26:20,835
Tijdens haar detentie had ze twee
SOE-kameraden getroffen. Denise Bloch, 28.

301
00:26:20,960 --> 00:26:22,755
Een eersteklas geheim agent...

302
00:26:22,880 --> 00:26:26,480
wier Joodse familie in 1942
was opgepakt door de Gestapo.

303
00:26:26,960 --> 00:26:31,520
En Lilian Rolfe, 30 jaar. Een
half-Russische, half-Britse radio-operator...

304
00:26:31,720 --> 00:26:34,280
die gearresteerd was
tijdens een Franse razzia.

305
00:26:36,520 --> 00:26:40,240
Szabo heeft er alles aan gedaan
om ze te helpen en gerust te stellen.

306
00:26:40,880 --> 00:26:43,680
Ze beloofde dat het einde
van de nachtmerrie in zicht is.

307
00:26:44,200 --> 00:26:47,320
Maar het bleek pas het begin.

308
00:26:48,040 --> 00:26:52,320
Op 8 augustus, amper twee weken
voordat de stad bevrijd werd...

309
00:26:52,600 --> 00:26:55,755
werden de drie vrouwen meegenomen naar
het treinstation in Oost-Parijs...

310
00:26:55,880 --> 00:26:57,880
waar een veetrein ze opwachtte.

311
00:26:58,160 --> 00:27:00,440
Bestemming: Ravensbrück.

312
00:27:03,720 --> 00:27:08,800
Dit concentratiekamp voor vrouwen
lag ongeveer 90 km van Berlijn af.

313
00:27:09,160 --> 00:27:13,480
Het was overvol, met duizenden
dwangarbeiders in de barakken.

314
00:27:14,000 --> 00:27:16,995
De gevangenen waren verzetsstrijders
met diverse nationaliteiten...

315
00:27:17,120 --> 00:27:21,520
en gedeporteerden op basis van ras,
zowel joden als zigeuners.

316
00:27:22,400 --> 00:27:24,595
Ze waren een productieve groep werkers...

317
00:27:24,720 --> 00:27:26,600
voor de Duitse industrie in de regio.

318
00:27:27,200 --> 00:27:31,035
Violette Szabo, Denise Bloch
en Lilian Rolfe werden aan het werk gezet...

319
00:27:31,160 --> 00:27:33,040
in de munitiefabriek in Torgau.

320
00:27:33,920 --> 00:27:35,720
De omstandigheden waren erbarmelijk.

321
00:27:36,280 --> 00:27:40,800
Voor de drie verzetsvrouwen was het
dagelijkse leven 'n kwestie van overleven.

322
00:27:42,080 --> 00:27:46,280
Ze wisten niet dat Belarus bevrijd was
door het Rode Leger...

323
00:27:46,560 --> 00:27:48,800
en dat zij nu op weg waren naar Berlijn.

324
00:27:53,040 --> 00:27:56,280
Op 25 Augustus werd Parijs bevrijd.

325
00:27:57,160 --> 00:28:01,120
De grenzen van het Derde Rijk krompen
met iedere geallieerde overwinning.

326
00:28:01,880 --> 00:28:03,680
Maar de oorlog was nog niet voorbij.

327
00:28:04,400 --> 00:28:08,680
In september slaagden paratroepen er niet
in door het front te breken in Nederland.

328
00:28:09,200 --> 00:28:10,555
Een maand later...

329
00:28:10,680 --> 00:28:13,980
zwoegden Canadese troepen
om de haven van Antwerpen te bevrijden...

330
00:28:14,360 --> 00:28:17,795
een belangrijke aanvoerroute voor
de geallieerden in Noordwest-Europa.

331
00:28:17,920 --> 00:28:21,000
Duitsland week,
maar gaf zich niet over.

332
00:28:27,520 --> 00:28:30,995
Hitler besloot tot een
verrassingstegenoffensief in de Ardennen...

333
00:28:31,120 --> 00:28:33,670
bij de zwakke verdedigingslinie
van de geallieerden.

334
00:28:34,200 --> 00:28:37,355
Dit gebergte ligt
vlakbij de Siegfriedlinie...

335
00:28:37,480 --> 00:28:39,795
een reeks vestingwerken
langs de Duitse grens...

336
00:28:39,920 --> 00:28:42,080
met Nederland, België en Frankrijk.

337
00:28:42,520 --> 00:28:46,960
De ondoordringbare linie is pas nog
versterkt door de Führer.

338
00:28:47,680 --> 00:28:49,555
Een Duitse aanval gaf ze de kans...

339
00:28:49,680 --> 00:28:52,780
door het geallieerde front te breken
en Antwerpen te heroveren.

340
00:28:53,200 --> 00:28:57,640
Het was een laatste poging. Het ging niet
meer om het winnen van de oorlog.

341
00:28:58,040 --> 00:29:00,640
Het ging om het veiligstellen
van de beste positie...

342
00:29:00,920 --> 00:29:03,800
voor de vredesonderhandelingen
van het westen.

343
00:29:12,160 --> 00:29:15,755
Voor het tegenoffensief likte de
Das Reich-divisie, of wat er van over is...

344
00:29:15,880 --> 00:29:17,560
in Duitsland haar wonden.

345
00:29:18,960 --> 00:29:22,360
Elimar Schneider van Elzas herstelde,
zoals de rest van de divisie...

346
00:29:22,640 --> 00:29:24,760
van de zware gevechten van de zomer.

347
00:29:28,200 --> 00:29:31,320
Ik vierde m'n 18e verjaardag in Roesebeck.

348
00:29:32,640 --> 00:29:35,520
Het was de eerste keer
dat we wat rust hadden.

349
00:29:36,440 --> 00:29:38,890
De gelederen van ons bataljon
namen zichtbaar toe.

350
00:29:39,760 --> 00:29:42,520
Jonge Hongaren en Duitsers
voegden zich bij ons.

351
00:29:44,720 --> 00:29:48,075
In december hoorden ze
over het bevel van Hitler...

352
00:29:48,200 --> 00:29:50,280
om de Ardennen terug te nemen.

353
00:29:58,240 --> 00:30:01,555
Tot verrassing van de vijand
startte de ochtend van 16 december...

354
00:30:01,680 --> 00:30:05,800
met een onverwachte en krachtige
Duitse aanval.

355
00:30:06,440 --> 00:30:10,280
Dankzij honderden kanonnen
van ieder kaliber vonden vijanden de dood.

356
00:30:18,600 --> 00:30:21,120
De Amerikaanse infanterie afgeslacht.

357
00:30:21,520 --> 00:30:24,470
De Amerikaanse verliezen
zijn vanaf het begin groot geweest.

358
00:30:27,240 --> 00:30:31,395
Divisie-aanvoerder Heinz Lammerding was
ondertussen hersteld van zijn verwondingen...

359
00:30:31,520 --> 00:30:33,560
en wilde graag weer in actie komen.

360
00:30:34,120 --> 00:30:36,560
Das Reich ging weer in de aanval.

361
00:30:38,480 --> 00:30:40,320
Wederom gevechtsposities.

362
00:30:41,200 --> 00:30:43,100
Na geproefd te hebben van het leven...

363
00:30:43,840 --> 00:30:47,000
waren we nu weer bang om dood te gaan.

364
00:31:10,240 --> 00:31:11,275
23 december.

365
00:31:11,400 --> 00:31:15,240
Terwijl de strijd rond de Belgische steden
Bastenaken en Sankt Vith woedde...

366
00:31:15,480 --> 00:31:18,930
deed de Das Reich-divisie haar
sensationele intrede op het slagveld...

367
00:31:19,480 --> 00:31:22,955
met een barbaarse aanval
om de Amerikanen terug te dringen...

368
00:31:23,080 --> 00:31:26,080
later bekend als de Slag om de Ardennen.

369
00:31:33,920 --> 00:31:36,235
Maar zodra het nieuwe front er was...

370
00:31:36,360 --> 00:31:38,680
kwam de SS niet verder.

371
00:31:39,280 --> 00:31:40,680
De twijfel kwam op.

372
00:31:40,960 --> 00:31:42,475
Zoals de rest van zijn eenheid...

373
00:31:42,600 --> 00:31:45,760
was Schneider uitgeput
van het koppige verzet van de Amerikanen.

374
00:31:46,960 --> 00:31:50,400
Toen de korporaal en ik's nachts
in een diepe slaap waren...

375
00:31:51,080 --> 00:31:54,680
kreeg onze compagnie het bevel een berg
van de Amerikanen terug te nemen.

376
00:31:55,520 --> 00:31:58,395
Nog een derde van de compagnie
werd uitgeschakeld...

377
00:31:58,520 --> 00:32:00,370
en de Amerikanen waren er nog steeds.

378
00:32:02,560 --> 00:32:04,755
De aanval had
zijn verrassingselement verloren.

379
00:32:04,880 --> 00:32:07,995
Door slecht weer konden de geallieerden
geen versterking vragen...

380
00:32:08,120 --> 00:32:10,680
of luchtsteun bieden,
maar dat was nu voorbij.

381
00:32:11,360 --> 00:32:15,400
Er kwamen nieuwe luchtaanvallen.
Ze gooiden alles in de strijd.

382
00:32:15,960 --> 00:32:20,280
De Duitse hoop op een beslissende
tegenaanval spatte in drie dagen uiteen.

383
00:32:20,760 --> 00:32:24,840
Op 26 december
werd Das Reich verslagen bij Sankt Vith.

384
00:32:25,280 --> 00:32:28,520
Generaal Patton bevrijdde
de belegerde stad Bastenaken.

385
00:32:45,280 --> 00:32:47,120
De droom was voorbij.

386
00:32:52,440 --> 00:32:54,790
In de maanden
na de nederlaag van de Ardennen...

387
00:32:54,920 --> 00:32:58,240
waren de mannen van Das Reich
niet meer dan kanonnenvoer.

388
00:32:59,040 --> 00:33:01,995
Ze werden in drie groepen verdeeld
om de Sovjet-opmars te stoppen...

389
00:33:02,120 --> 00:33:06,240
in Tsjecho-Slowakije,
Hongarije en Dresden...

390
00:33:06,640 --> 00:33:09,315
maar de SS-divisie
werd uitgeroeid door de Russen...

391
00:33:09,440 --> 00:33:13,040
aan het einde van de lente van 1945.

392
00:33:14,920 --> 00:33:17,680
Zoals vele anderen kwam Aurel Kowatsch...

393
00:33:17,920 --> 00:33:22,120
de man die uitkoos wie opgehangen werd
in Tulle, om in de gevechten.

394
00:33:25,960 --> 00:33:29,360
De Das Reich-soldaten die aan de dood
en het Rode Leger ontsnapten...

395
00:33:29,760 --> 00:33:33,060
trokken zich terug naar Praag
en gaven zich over aan de Amerikanen.

396
00:33:39,160 --> 00:33:43,480
Duitsland was in staat van verval.
Hitler pleegde zelfmoord in zijn bunker.

397
00:33:44,160 --> 00:33:47,310
Lammerding, wiens laatste missie was
om Berlijn te verdedigen...

398
00:33:47,520 --> 00:33:49,840
slaagde erin te ontsnappen
aan de geallieerden.

399
00:33:50,800 --> 00:33:54,920
Op 8 mei 1945 gaf Duitsland zich over.

400
00:34:07,000 --> 00:34:09,555
Maar Violette Szabo kreeg niks mee
van de overwinning...

401
00:34:09,680 --> 00:34:11,880
waar ze haar jonge leven aan gewijd had.

402
00:34:12,440 --> 00:34:15,995
In februari 1945,
achter het crematorium van Ravensbrück...

403
00:34:16,120 --> 00:34:21,160
werden zij en haar SEO-kameraden
Denise Bloch en Lilian Rolfe geëxecuteerd.

404
00:34:22,520 --> 00:34:25,320
Twee maanden voordat het Rode Leger
het kamp bevrijdde...

405
00:34:25,760 --> 00:34:28,960
en amper drie maanden
voor het einde van de oorlog.

406
00:34:33,200 --> 00:34:39,115
Slechts 40.000 van de 130.000
in Ravensbrück overleefden de dwangarbeid...

407
00:34:39,240 --> 00:34:41,960
en de medische experimenten van het kamp.

408
00:34:47,280 --> 00:34:50,595
Szabo's dochter Tania,
die in Londen op haar moeder wachtte...

409
00:34:50,720 --> 00:34:52,480
was nog geen drie jaar oud.

410
00:34:53,520 --> 00:34:56,400
Zij ontving
de prestigieuze onderscheidingen...

411
00:34:56,760 --> 00:35:00,910
die door de Britse en Franse autoriteiten
postuum aan haar moeder werden uitgereikt.

412
00:35:17,640 --> 00:35:20,835
Generaal de Gaulle
bezoekt Oradour-sur-Glane...

413
00:35:20,960 --> 00:35:22,680
weggevaagd door de Duitsers.

414
00:35:23,480 --> 00:35:26,840
'U bent onze bevrijder',
zei de burgemeester van Oradour tegen hem.

415
00:35:27,200 --> 00:35:29,250
'We vragen u om ook onze wreker te zijn.'

416
00:35:33,040 --> 00:35:37,435
Na een bezoek aan het kerkhof van
het dorp dat op zichzelf een kerkhof is...

417
00:35:37,560 --> 00:35:40,875
zei generaal de Gaulle:
'Als onze vrienden ons helpen, natuurlijk.

418
00:35:41,000 --> 00:35:43,755
'Maar wij moeten ervoor zorgen
dat er gerechtigheid komt...

419
00:35:43,880 --> 00:35:47,000
'en dat dergelijke misdaden
nooit meer gebeuren.'

420
00:35:48,320 --> 00:35:49,620
De oorlog was voorbij.

421
00:35:50,400 --> 00:35:53,560
Maar de misdaden van Das Reich
leefden voort in herinneringen.

422
00:35:54,240 --> 00:35:58,800
Vanaf 1946 stonden de ophangingen in Tulle
en het bloedbad in Oradour-sur-Glane...

423
00:35:59,160 --> 00:36:01,060
centraal in de naoorlogse rechtszaken.

424
00:36:02,240 --> 00:36:06,075
Bij het proces van Neurenberg probeerde de
aanklager vergeefs te achterhalen...

425
00:36:06,200 --> 00:36:09,560
wie de bevelen voor de moorden
gegeven heeft.

426
00:36:10,480 --> 00:36:12,720
Er waren geen
Das Reich-officieren aanwezig.

427
00:36:13,360 --> 00:36:15,360
De vraag bleef onbeantwoord.

428
00:36:17,680 --> 00:36:20,200
Tot ver in het volgende decennium.

429
00:36:20,760 --> 00:36:25,200
Januari 1953.
Na zeven jaar onderzoek...

430
00:36:25,720 --> 00:36:29,040
ging in Bordeaux
het Oradour-sur-Glane-proces van start.

431
00:36:31,120 --> 00:36:34,515
In september 1948
was in Frankrijk een wet aangenomen...

432
00:36:34,640 --> 00:36:37,315
die inhield dat de collectieve
verantwoordelijkheid van de verdachte...

433
00:36:37,440 --> 00:36:39,090
in aanmerking genomen kon worden.

434
00:36:40,600 --> 00:36:45,320
Het doel van deze wetgeving was dat de SS
gestraft kon worden voor zijn misdaden...

435
00:36:45,720 --> 00:36:50,320
aangezien de SS tijdens het proces als
een criminele organisatie gelabeld was.

436
00:36:51,000 --> 00:36:55,835
Twee van de zes overlevenden van Oradour,
Robert Hébras en Marguerite Rouffanche...

437
00:36:55,960 --> 00:36:57,800
kwamen in Bordeaux getuigen.

438
00:36:58,880 --> 00:37:01,275
De militaire rechtbank van Bordeaux
deed onderzoek...

439
00:37:01,400 --> 00:37:03,920
naar de verantwoordelijkheid
van 21 verdachten...

440
00:37:04,240 --> 00:37:07,920
waaronder 14 uit Elzas
die beweerden onschuldig te zijn.

441
00:37:08,680 --> 00:37:11,320
Ze waren de SS in gedwongen, zeiden ze.

442
00:37:11,880 --> 00:37:16,080
Ze stonden bekend als de 'Malgré Nous'
ofwel 'tegen onze wil'.

443
00:37:18,000 --> 00:37:19,720
Op de avond van 12 februari...

444
00:37:19,960 --> 00:37:22,560
veroorzaakte het vonnis een protestgolf.

445
00:37:23,640 --> 00:37:27,440
Er was slechts één doodstraf gegeven
en wat dwangarbeid.

446
00:37:33,160 --> 00:37:36,610
De families van de slachtoffers
betreurden de mildheid van dit vonnis.

447
00:37:37,080 --> 00:37:40,115
De families van de mannen uit Elzas
spraken ook over onrecht...

448
00:37:40,240 --> 00:37:43,160
vanwege de dwangarbeid
en gevangenisstraffen.

449
00:37:44,000 --> 00:37:46,320
In naam van nationale verzoening...

450
00:37:47,040 --> 00:37:49,390
werd een jaar later
aan allen amnestie verleend.

451
00:37:50,720 --> 00:37:53,955
Woedend graveerden de families
van de slachtoffers van Oradour...

452
00:37:54,080 --> 00:37:59,120
de namen van de 319 parlementsleden
die voor deze amnestie gestemd hadden...

453
00:37:59,560 --> 00:38:02,310
op een gedenkplaat bij de ingang
van het verwoeste dorp.

454
00:38:02,720 --> 00:38:06,515
Tot 1968 lieten ze
geen enkele vertegenwoordiger...

455
00:38:06,640 --> 00:38:09,200
van de Franse Republiek
herdenkingen bijwonen.

456
00:38:17,400 --> 00:38:21,360
Er waren ook protesten over de schuldigen
aan de ophangingen in Tulle.

457
00:38:22,000 --> 00:38:25,650
De families van de slachtoffers eisten
uitlevering van Heinz Lammerding...

458
00:38:25,880 --> 00:38:29,130
de Das Reich-generaal die het bevel
voor de executies gegeven had.

459
00:38:31,960 --> 00:38:36,060
Hij werd in absentia veroordeeld tot de
dood bij een rechtszaak in Tulle in 1949...

460
00:38:36,200 --> 00:38:40,315
maar de voormalige SS-officier
leefde een rustig leven in West-Duitsland...

461
00:38:40,440 --> 00:38:43,360
zoals in dit rapport
uit december 1965 staat.

462
00:38:50,200 --> 00:38:53,355
Hier woont Lammerding. Falconstraat 1.

463
00:38:53,480 --> 00:38:55,400
Naast vliegveld Düsseldorf.

464
00:38:59,760 --> 00:39:03,395
Lammerding staat
in het telefoonboek van Düsseldorf...

465
00:39:03,520 --> 00:39:05,620
waar hij aannemer voor overheidswerken is.

466
00:39:06,240 --> 00:39:10,115
Je ziet zijn naam op vrachtwagens,
maar tijdens de drie dagen van deze opname...

467
00:39:10,240 --> 00:39:13,200
is het onmogelijk om hem te treffen,
zelfs bij toeval.

468
00:39:24,080 --> 00:39:26,435
Ondanks meerdere uitleveringsverzoeken...

469
00:39:26,560 --> 00:39:29,410
allemaal afgewezen
door de Duitse federale autoriteiten...

470
00:39:29,560 --> 00:39:32,240
is Lammerding altijd met rust gelaten.

471
00:39:34,640 --> 00:39:39,480
Hij stierf op 13 januari 1971
op 66-jarige leeftijd in Beieren.

472
00:39:40,840 --> 00:39:45,480
Zijn SS en Das Reich-kameraden gaven hem
een stralend eerbetoon op zijn begrafenis.

473
00:40:02,880 --> 00:40:07,600
Zeven jaar later stierf op 69-jarige
leeftijd Otto Kahn, verantwoordelijk...

474
00:40:08,000 --> 00:40:11,960
voor het bloedbad in Oradour-sur-Glane,
in de buurt van München...

475
00:40:12,400 --> 00:40:14,950
zonder ooit te hebben moeten boeten
voor zijn daden.

476
00:40:22,320 --> 00:40:24,195
Zijn ondergeschikte, Heinz Barth...

477
00:40:24,320 --> 00:40:28,000
hoewel ook in absentia tot de dood
veroordeeld in Bordeaux in 1953...

478
00:40:28,440 --> 00:40:31,320
heeft carrière gemaakt
in een industriële coöperatie.

479
00:40:31,960 --> 00:40:33,995
Maar zijn verleden heeft hem ingehaald...

480
00:40:34,120 --> 00:40:38,160
toen hij in 1983 eindelijk berecht werd
door een West-Duitse rechtbank.

481
00:40:41,080 --> 00:40:44,120
In opdracht van
de procureur-generaal van West-Duitsland...

482
00:40:44,800 --> 00:40:50,440
dien ik een klacht in tegen voormalig
Waffen-SS Obersturmführer Heinz Barth...

483
00:40:51,000 --> 00:40:53,960
geboren op 15 oktober 1920.

484
00:40:54,640 --> 00:40:59,880
De aanklacht is deelname aan oorlogsmis-
daden en misdaden tegen de menselijkheid.

485
00:41:02,760 --> 00:41:06,600
Robert Hébras, de overlever van Oradour
die in Bordeaux getuigd had...

486
00:41:06,840 --> 00:41:08,800
reisde naar Duitsland voor het proces.

487
00:41:09,600 --> 00:41:12,035
Barths proces kon ook
in Frankrijk worden gevolgd.

488
00:41:12,160 --> 00:41:15,200
De pers en televisie
gaven het uitgebreide aandacht.

489
00:41:18,720 --> 00:41:23,320
Heinz Barth is 63 jaar met een gezonde
geest en een perfect geheugen.

490
00:41:23,920 --> 00:41:28,520
Hij mag zitten omdat zijn been
geamputeerd is na de Slag om Normandië.

491
00:41:28,760 --> 00:41:32,800
Hij spreekt alsof hij een geschiedenisles
voordraagt in een klaslokaal.

492
00:41:33,680 --> 00:41:39,395
't Alledaagse verhaal van 'n verachtelijke
SS-soldaat die martelde en moordde...

493
00:41:39,520 --> 00:41:42,560
omdat hij graag officier wilde worden.

494
00:41:44,200 --> 00:41:45,635
Hij kreeg levenslang...

495
00:41:45,760 --> 00:41:48,435
voor zijn aandeel in de bloedbaden
in Lidice en Oradour...

496
00:41:48,560 --> 00:41:51,240
maar werd in 1997 vrijgelaten.

497
00:41:51,920 --> 00:41:54,400
Tien jaar later, op 87-jarige leeftijd...

498
00:41:54,600 --> 00:41:58,640
overleed hij na een rustig pensioen
in zijn geboorteplaats Gransee.

499
00:42:06,360 --> 00:42:10,280
Van de 15.000 mannen die vertrokken
met de Das Reich-divisie...

500
00:42:10,840 --> 00:42:14,120
heeft slechts een handvol ooit
geboet voor zijn misdaden.

501
00:42:15,640 --> 00:42:20,200
De zware straffen werden lichter gemaakt
of er werd amnestie verleend.

502
00:42:21,080 --> 00:42:24,160
Genoemde redenen daarvoor
waren nationale verzoening...

503
00:42:24,320 --> 00:42:26,760
heropbouw en de Koude Oorlog.

504
00:42:28,040 --> 00:42:31,160
Van de vrijwilligers uit Elzas
en de 'tegen-onze-willers'...

505
00:42:31,680 --> 00:42:35,000
heeft niemand een gevangenisstraf
uitgezeten, niet eens een korte.

506
00:42:38,440 --> 00:42:40,800
Zo ook Elimar Schneider.

507
00:42:41,920 --> 00:42:44,720
Hij beweerde dat hij
een man voor ophanging behoed had...

508
00:42:45,320 --> 00:42:47,835
en werd daarom niet aangeklaagd
op het Tulle-proces.

509
00:42:47,960 --> 00:42:52,480
En omdat hij niet bij het Oradour-bloedbad
aanwezig was, is hij nooit berecht.

510
00:42:53,400 --> 00:42:58,160
Er is echter onduidelijkheid over zijn
beweegredenen om zich bij de SS te voegen.

511
00:42:59,200 --> 00:43:03,240
In 1982 gaf hij aan
nergens spijt van te hebben.

512
00:43:07,000 --> 00:43:10,700
Men zegt dat de Waffen-SS moordenaars
waren, daar ben ik het niet mee eens.

513
00:43:11,680 --> 00:43:13,720
Het gaat om een kwestie van eer.

514
00:43:15,040 --> 00:43:18,040
Toen ik zag wat het Rode Verzet
in Limousin deed...

515
00:43:21,680 --> 00:43:23,760
kreeg ik niet de neiging te deserteren.

516
00:43:25,160 --> 00:43:28,560
Ik bleef bij mijn eenheid,
zodat ik geen moordenaar zou worden.

517
00:43:52,960 --> 00:43:54,960
Vertaling: Maren Lemmens

517
00:43:55,305 --> 00:44:55,726