Dear Ms.: A Revolution in Print

1 00:00:06,000 --> 00:00:12,074 Promoot uw product of merk hier contact www.OpenSubtitles.org vandaag nog 2 00:00:14,347 --> 00:00:19,185 MS. AANSPREEKVORM VOOR DE ACHTERNAAM VAN EEN VROUW, IN PLAATS VAN MISS OF MRS. 3 00:00:19,310 --> 00:00:22,748 (WANNEER DE BURGERLIJKE STAAT ONBEKEND OF IRRELEVANT IS) 4 00:00:28,737 --> 00:00:34,492 Stel je een leven voor waarin de mannen om je heen je bezitten of controleren. 5 00:00:36,411 --> 00:00:40,498 Veel dingen die vrouwen meemaken, hadden lang geen naam. 6 00:00:41,666 --> 00:00:45,003 Ms. heeft een enorm verschil gemaakt in het leven van de lezers. 7 00:00:45,128 --> 00:00:47,505 In mijn leven in ieder geval wel. 8 00:00:50,633 --> 00:00:53,178 Het is echt een community. 9 00:00:53,303 --> 00:00:57,182 Het is een essentieel onderdeel van de feministische beweging. 10 00:01:00,393 --> 00:01:03,688 Vrouwen zeiden vaak: 'Het voelde alsof een vriendin binnenkwam... 11 00:01:03,813 --> 00:01:05,899 en zei dat ik niet gek was.' 12 00:01:12,572 --> 00:01:15,992 Meer dan 50 jaar na de oprichting van Ms. Magazine... 13 00:01:16,158 --> 00:01:19,412 kozen directeuren Salima Koroma, Alice Gu en Cecilia Aldarondo... 14 00:01:19,537 --> 00:01:22,916 iconische coverstory's om een publicatie te laten zien... 15 00:01:23,041 --> 00:01:26,791 die net zo complex is als de beweging die het inspireerde. 16 00:01:28,338 --> 00:01:33,218 DEEL ÉÉN 17 00:01:39,390 --> 00:01:44,479 Gloria Steinem is zo'n vrouw die je niet snel vergeet. 18 00:01:45,814 --> 00:01:49,502 Ze is een mooie, slimme en geestige freelance journaliste... 19 00:01:50,443 --> 00:01:52,987 uit New York, die over politiek... 20 00:01:53,113 --> 00:01:57,926 en veel andere onderwerpen schrijft voor diverse Amerikaanse tijdschriften. 21 00:01:58,158 --> 00:02:01,121 STICHTEND REDACTEUR, MS. 22 00:02:02,705 --> 00:02:04,666 Begin jaren 70... 23 00:02:05,667 --> 00:02:09,920 schreef ik voor McCall's, Mademoiselle en andere vrouwenbladen. 24 00:02:10,672 --> 00:02:14,008 Ik schreef toen vooral portretten van filmsterren. 25 00:02:14,134 --> 00:02:15,947 HET PROBLEEM VAN TE KNAP ZIJN 26 00:02:16,511 --> 00:02:22,809 Ik wist dat vrouwentijdschriften vooral reclame maakten voor de adverteerders. 27 00:02:23,643 --> 00:02:28,022 Het ging over beauty, kapsels en al dat soort dingen. 28 00:02:28,648 --> 00:02:34,445 Tegelijkertijd deed ik verslag van wat er gebeurde binnen de vrouwenbeweging. 29 00:02:36,447 --> 00:02:41,536 Op een dag bezocht ik een bijeenkomst van de vrouwenbeweging... 30 00:02:41,786 --> 00:02:45,957 in de kelder van een kerk ergens in The Village. 31 00:02:46,666 --> 00:02:50,253 Vriendjes denken meestal niet aan wat we zijn. 32 00:02:50,837 --> 00:02:52,756 Maar aan wat ze willen dat we zijn. 33 00:02:52,881 --> 00:02:54,281 Ik moest... 34 00:02:55,508 --> 00:02:58,511 onderdanig zijn aan een man en zijn kinderen... 35 00:02:58,636 --> 00:03:03,933 en mijn eigen wensen vergeten. Als ik die had. 36 00:03:04,058 --> 00:03:06,769 Het is een verrot systeem voor vrouwen. 37 00:03:07,270 --> 00:03:09,355 Vooral voor zwarte vrouwen. 38 00:03:11,399 --> 00:03:15,320 Ik hoorde mijn eigen leven en dat van andere vrouwen... 39 00:03:15,695 --> 00:03:20,408 op een manier die ik nooit eerder had gehoord. 40 00:03:21,451 --> 00:03:23,328 En ik besefte... 41 00:03:24,704 --> 00:03:27,874 dat de vrouwenbevrijdingsbeweging aan het ontstaan was. 42 00:03:27,999 --> 00:03:31,294 Vrouwen hebben het fundamentele recht om hun eigen leven te bepalen. 43 00:03:31,419 --> 00:03:34,172 Dit is een krachtige vrouwenbeweging. 44 00:03:35,298 --> 00:03:39,736 Bied alle vrouwen een alternatief in plaats van thuis opgesloten zitten. 45 00:03:40,053 --> 00:03:43,640 Vrouwen begonnen zich uit te spreken en het systeem aan te vechten. 46 00:03:43,765 --> 00:03:47,519 Als we echte gelijkheid willen, moeten we onze stem laten horen. 47 00:03:47,644 --> 00:03:53,483 Ik besteed minstens driekwart van m'n tijd aan de vrouwenbevrijdingsbeweging. 48 00:03:54,067 --> 00:03:58,738 Het wijst op de onrechtvaardigheid van het systeem en... 49 00:03:59,405 --> 00:04:01,866 onderzoekt hoe we het kunnen veranderen. 50 00:04:01,991 --> 00:04:05,453 De grootste fout van de pers is dat ze niet begrijpen dat vrouwenkwesties... 51 00:04:05,578 --> 00:04:11,209 diepgaand en serieus zijn, en er niet serieus over schrijven. 52 00:04:12,335 --> 00:04:18,298 Ik zag dat er een vrouwentijdschrift nodig was... 53 00:04:19,091 --> 00:04:23,555 dat vrouwen laat zien zoals ze zijn. 54 00:04:23,680 --> 00:04:30,520 EEN TIJDSCHRIFT VOOR ALLE VROUWEN 55 00:04:42,615 --> 00:04:45,178 Toen ik van school kwam, moest ik werken. 56 00:04:46,703 --> 00:04:50,039 Ik kon solliciteren op vrouwenvacatures. 57 00:04:50,999 --> 00:04:56,129 Receptioniste, secretaresse, telefoniste. 58 00:04:56,796 --> 00:04:58,589 Het was niet anders. 59 00:04:59,632 --> 00:05:02,260 Ik kon beginnen als archiefmedewerker. 60 00:05:03,303 --> 00:05:07,056 Ik wilde me omhoog werken in de uitgeverij met publicaties over de zakenwereld. 61 00:05:07,181 --> 00:05:11,806 Maar bij veel functies mocht ik niet meer dan 80 dollar per week verdienen. 62 00:05:12,645 --> 00:05:14,045 Maar ik wist hoe ik... 63 00:05:16,858 --> 00:05:20,320 moest liegen voor een baan, hoe ik een man zich mannelijk liet voelen. 64 00:05:20,445 --> 00:05:26,117 Terwijl ik degene was die de deal sloot en om opslag moest vragen. 65 00:05:26,326 --> 00:05:30,079 Uiteindelijk werd ik vicepresident van een uitgeverij. 66 00:05:30,204 --> 00:05:34,454 Ik was een van de vijf vrouwen met zo'n functie binnen de uitgeverij. 67 00:05:39,297 --> 00:05:41,507 In 1970 schreef ik mijn eerste boek... 68 00:05:41,632 --> 00:05:46,137 How to Make It in a Man's World, over hoe je dat doet. 69 00:05:46,262 --> 00:05:50,016 M'n redacteur zei: 'Je krijgt kritiek van de vrouwenbeweging' 70 00:05:50,641 --> 00:05:52,185 Ik zei: 'Wat is dat?' 71 00:05:54,520 --> 00:06:00,443 Ze begon me beleidsstukken te geven van radicale feministen. 72 00:06:02,570 --> 00:06:04,822 Ik was verbijsterd. 73 00:06:05,281 --> 00:06:08,326 Ik had iets ontdekt. 74 00:06:08,910 --> 00:06:13,039 Toen ontmoette ik Gloria. 75 00:06:16,376 --> 00:06:20,630 Gloria Steinem opende nieuwe inzichten over de vrouwenbeweging. 76 00:06:21,130 --> 00:06:24,008 En ik dacht: U mijn god, geweldig. 77 00:06:25,551 --> 00:06:29,931 Ik was hoofdredacteur van McCall's, een van de grote vrouwentijdschriften. 78 00:06:30,056 --> 00:06:32,806 Op een gegeven moment benaderde Gloria mij... 79 00:06:33,308 --> 00:06:37,855 om een vrouwentijdschrift op te richten dat anders zou zijn. 80 00:06:39,857 --> 00:06:43,653 Er gebeurde iets ingrijpends met vrouwen in dit land. 81 00:06:44,529 --> 00:06:49,909 Als een van de weinige vrouwelijke journalisten met invloed... 82 00:06:50,326 --> 00:06:55,706 zag ik een vrouwentijdschrift als de plek om dat te onderzoeken. 83 00:06:56,207 --> 00:07:00,395 We probeerden geld in te zamelen, maar dat bleek vrijwel onmogelijk. 84 00:07:00,878 --> 00:07:05,316 Mensen konden zich niet voorstellen dat vrouwen zo'n tijdschrift wilden. 85 00:07:05,633 --> 00:07:11,806 Het enige dat ons hielp, was dat New York Magazine, dat ik had opgericht... 86 00:07:13,182 --> 00:07:17,019 genoeg geld gaf voor een testuitgave. 87 00:07:19,063 --> 00:07:21,274 Als het zou aanslaan, konden we een verschil maken. 88 00:07:21,399 --> 00:07:24,986 En mensen een podium geven die nergens anders gepubliceerd werden. 89 00:07:25,111 --> 00:07:32,034 Veel schrijfsters en redactrices dachten dat ze niet eerlijk konden zijn... 90 00:07:32,159 --> 00:07:34,328 over hun eigen ervaringen. 91 00:07:40,960 --> 00:07:45,798 Ik woonde in New York als alleenstaande moeder, was twee keer gescheiden. 92 00:07:46,966 --> 00:07:49,427 Ik had niets om van te leven. 93 00:07:50,344 --> 00:07:57,310 Gloria nodigde me uit om te praten over het starten van een tijdschrift. 94 00:07:57,935 --> 00:08:01,185 Ik herinner me nog dat we met een enorme groep waren. 95 00:08:02,231 --> 00:08:03,816 Ik kende niet iedereen. 96 00:08:04,567 --> 00:08:09,447 Ik herinner me vooral vrouwen die over de stoelleuning hingen... 97 00:08:09,572 --> 00:08:12,492 en aan het balkon hingen dat zich in dat appartement bevond. 98 00:08:12,617 --> 00:08:15,495 Vol enthousiasme en ideeën. 99 00:08:16,829 --> 00:08:21,417 De mensen die ideeën aandroegen, deden dat vanuit hun eigen werk. 100 00:08:21,584 --> 00:08:25,546 Het waren vrouwen met bepaalde kennis. 101 00:08:26,339 --> 00:08:29,300 Ik was nog een beginnend feminist. 102 00:08:29,884 --> 00:08:33,447 Maar eigenlijk was iedereen dat, elk op haar eigen manier. 103 00:08:34,222 --> 00:08:35,972 En zo begon het. 104 00:08:37,850 --> 00:08:40,520 We hadden bijna allemaal voor andere bladen gewerkt. 105 00:08:40,645 --> 00:08:43,022 Vooral vrouwentijdschriften die we niet lazen. 106 00:08:43,147 --> 00:08:47,652 Ze vertelden de waarheid niet over het leven van vrouwen. 107 00:08:48,152 --> 00:08:50,822 Daar wilden wij verandering in brengen. 108 00:08:50,947 --> 00:08:56,118 Een plek waar vrouwen de waarheid kunnen vertellen, lezen en advies krijgen. 109 00:08:57,828 --> 00:09:01,582 De meesten waren activisten... 110 00:09:02,166 --> 00:09:06,337 en schrijvers, maar niet uit de tijdschriftenwereld. 111 00:09:07,213 --> 00:09:09,757 Ik had een achtergrond in tijdschriften. 112 00:09:11,509 --> 00:09:14,804 Op m'n eerste werkdag trok ik mijn mooiste kleren aan. 113 00:09:14,929 --> 00:09:18,766 Ik droeg een roze kasjmieren rok... 114 00:09:18,891 --> 00:09:22,353 een zijden blouse in dezelfde kleur, hakken... 115 00:09:22,478 --> 00:09:24,522 en een korset. 116 00:09:24,647 --> 00:09:27,441 Ik ging naar een 'kantoor'. 117 00:09:29,652 --> 00:09:31,404 Welkom in de chaos. 118 00:09:33,406 --> 00:09:36,242 Het bleek een anderhalve kamer te zijn. 119 00:09:36,951 --> 00:09:40,705 Tien bureaus met soms maar twee of drie poten. 120 00:09:41,872 --> 00:09:43,874 Mensen zaten op de vloer. 121 00:09:44,083 --> 00:09:48,271 Maar ik ontdekte dat je niet op de vloer kunt zitten met een korset. 122 00:09:48,838 --> 00:09:53,092 Dus kwam ik terug met een broek, zoals de rest. 123 00:09:54,051 --> 00:09:56,596 Ik voelde me thuis. 124 00:09:57,722 --> 00:09:59,599 Het lijkt erop dat alle revoluties... 125 00:09:59,724 --> 00:10:03,394 beginnen met een typemachine in drie drukke kamers boven een bar. 126 00:10:03,519 --> 00:10:06,105 Zeg dat Gloria Steinem heeft teruggebeld. 127 00:10:06,397 --> 00:10:08,190 S-T-E-I-N-E-M. 128 00:10:09,025 --> 00:10:12,403 Het is een tijdschrift dat dient als platform voor de vrouwenbeweging. 129 00:10:12,528 --> 00:10:16,073 Hoe revolutionair de inhoud van het eerste nummer is... 130 00:10:16,240 --> 00:10:20,161 hangt af van iemands positie binnen de feministische beweging. 131 00:10:20,286 --> 00:10:23,748 We vreesden dat we nooit genoeg lezers... 132 00:10:23,873 --> 00:10:27,043 en abonnees zouden krijgen voor een tweede of derde nummer. 133 00:10:27,168 --> 00:10:29,043 Dit kan het enige nummer zijn. 134 00:10:29,295 --> 00:10:31,420 We hebben misschien maar één kans. 135 00:10:31,881 --> 00:10:33,841 Wat willen we erin? 136 00:10:34,133 --> 00:10:37,345 We stopten er alles in wat we maar konden bedenken. 137 00:10:37,845 --> 00:10:39,245 Goed idee. 138 00:10:40,181 --> 00:10:41,349 Schrijf je dit op? 139 00:10:41,515 --> 00:10:43,578 Ik wil precies weten wat je doet. 140 00:10:43,893 --> 00:10:46,018 Ik zat aan het hoofd van de tafel. 141 00:10:46,228 --> 00:10:51,192 Het idee bleef rondspoken en op een gegeven moment schreef ik het op. 142 00:10:53,736 --> 00:10:56,322 Vrouwen hebben veel diepere interesses... 143 00:10:56,447 --> 00:10:59,572 dan op twaalf nieuwe manieren gehaktbrood maken. 144 00:10:59,784 --> 00:11:05,665 Abortus. Kinderopvang. Zusterschap. 145 00:11:06,832 --> 00:11:10,461 Om een tijdschrift te maken dat je kon vasthouden... 146 00:11:10,836 --> 00:11:16,050 hadden we vijf maanden. Geen e-mails, geen internet. 147 00:11:16,759 --> 00:11:19,345 Geen faxapparaten, helemaal niets. 148 00:11:20,304 --> 00:11:24,684 We verdeelden het werk, ontvingen manuscripten, redigeerden ze... 149 00:11:25,351 --> 00:11:26,852 en zorgden voor de productie. 150 00:11:26,977 --> 00:11:30,898 Het was een chaotische periode. 151 00:11:32,191 --> 00:11:34,985 En we hadden nog steeds geen titel. 152 00:11:35,695 --> 00:11:37,530 We hadden heel veel opties. 153 00:11:37,780 --> 00:11:39,843 Misschien werd het 'Sojourner'... 154 00:11:40,157 --> 00:11:41,557 'Lilith'... 155 00:11:41,867 --> 00:11:43,077 'Bimbo'... 156 00:11:43,202 --> 00:11:44,602 of 'Bitch'. 157 00:11:45,246 --> 00:11:49,059 'Sister' lieten we vallen, omdat het klonk als een nonnenblad. 158 00:11:50,251 --> 00:11:54,880 Maar 'Ms.' is een mix van mevrouw en juffrouw. 159 00:11:55,214 --> 00:11:59,218 'Ms.' was de algemene zakelijke titel... 160 00:11:59,427 --> 00:12:02,555 voor vrouwen waarvan je de burgerlijke staat niet wist. 161 00:12:02,680 --> 00:12:05,307 'Ms.' vond ik perfect passen. 162 00:12:09,395 --> 00:12:15,943 Om een tijdschrift te verkopen, moest de cover opvallen in de kiosk. 163 00:12:17,695 --> 00:12:22,992 Na mijn afstuderen ging ik twee jaar in India wonen. 164 00:12:23,367 --> 00:12:30,082 Ik herinnerde me de Indiase beelden. Omdat Kali veel armen heeft... 165 00:12:30,416 --> 00:12:34,211 wat haar kracht en veelzijdigheid symboliseert... 166 00:12:34,628 --> 00:12:36,839 dacht ik dat we dat konden vertalen... 167 00:12:36,964 --> 00:12:41,010 naar de vele rollen en verantwoordelijkheden van vrouwen. 168 00:12:41,135 --> 00:12:45,890 En ze was blauw, wat het probleem van diversiteit oploste. 169 00:12:48,893 --> 00:12:53,814 In januari 1972 kwam de preview van Ms. uit. 170 00:12:55,149 --> 00:12:57,777 We brachten 300.000 exemplaren uit. 171 00:12:57,902 --> 00:13:01,277 We hoopten dat we ze binnen acht weken zouden verkopen. 172 00:13:01,614 --> 00:13:06,661 We waren benieuwd of er interesse was en of mensen zich zouden abonneren. 173 00:13:06,786 --> 00:13:09,497 Misschien krijgt het enige aandacht. 174 00:13:09,622 --> 00:13:13,668 Het eerste nummer van Ms., aangekondigd als een nieuw tijdschrift voor vrouwen... 175 00:13:13,793 --> 00:13:15,793 is er. En het is best triest. 176 00:13:16,378 --> 00:13:19,382 Het is de zoveelste in de grote maar irrelevante traditie... 177 00:13:19,507 --> 00:13:21,882 van Amerikaanse shocktijdschriften. 178 00:13:22,134 --> 00:13:27,056 Ik praatte dit weekend met een paar macho's en één van hen wilde wedden. 179 00:13:27,181 --> 00:13:29,141 'Ik wed dat het minder dan vijf nummers wordt. 180 00:13:29,266 --> 00:13:32,891 Ik zet twee tegen één in.' Niemand ging de weddenschap aan. 181 00:13:33,270 --> 00:13:36,774 Iedereen hoorde Harry Reasoner zeggen: 'Ik geef het zes maanden.' 182 00:13:36,899 --> 00:13:39,026 Ze wilden weten wat er loos was. 183 00:13:39,151 --> 00:13:42,530 Waarom worden mannen ineens zo onzeker? 184 00:13:43,531 --> 00:13:46,826 Alle tijdschriften raakten uitverkocht. 185 00:13:54,165 --> 00:13:58,420 De opluchting en het succes van het eerste uitverkochte nummer... 186 00:13:59,129 --> 00:14:04,802 was belangrijk voor ons en de beweging. 187 00:14:09,974 --> 00:14:14,474 Laten we naar de inhoudsopgave kijken, dan haal ik mijn herinneringen op. 188 00:14:14,937 --> 00:14:18,774 'Het neutraliseren van de Engelse taal.' 189 00:14:18,941 --> 00:14:22,820 Taal is in ons brein gekoppeld aan geslacht. 190 00:14:23,779 --> 00:14:26,031 We wilden dat doorbreken. 191 00:14:27,575 --> 00:14:29,285 Gloria over 'Zusterschap'. 192 00:14:29,910 --> 00:14:31,871 Dat was de feministische Bergrede. 193 00:14:31,996 --> 00:14:34,684 'Hoe schrijf je je eigen huwelijkscontract?' 194 00:14:35,040 --> 00:14:38,353 We stelden stereotypen en verwachtingen ter discussie. 195 00:14:39,253 --> 00:14:41,316 'De zwarte familie en feminisme.' 196 00:14:41,630 --> 00:14:47,887 Een gesprek met Eleanor Holmes Norton, een voorvechtster van vrouwenrechten. 197 00:14:48,512 --> 00:14:50,325 'We hebben abortussen gehad.' 198 00:14:51,390 --> 00:14:57,980 Hier zie je hoeveel aandacht we gaven aan 'We hebben abortussen gehad.' 199 00:14:58,147 --> 00:15:03,277 En bedenk hoe bijzonder taboedoorbrekend dit was. 200 00:15:03,402 --> 00:15:07,239 Niet alleen om dit in een tijdschrift voor vrouwen te publiceren. 201 00:15:07,364 --> 00:15:11,243 Maar om het in Amerika te doen, waar abortus illegaal was. 202 00:15:11,410 --> 00:15:14,723 En dan ook nog zulke bekende namen erbij te betrekken. 203 00:15:15,456 --> 00:15:18,000 Judy Collins, Susan Sontag... 204 00:15:18,292 --> 00:15:20,210 Gloria. Ik ook. 205 00:15:20,377 --> 00:15:25,716 Billie Jean King. Nora Ephron tekende ook, terwijl zij nooit een abortus had gehad. 206 00:15:25,925 --> 00:15:28,988 Ze zei dat het een statement van solidariteit was. 207 00:15:29,720 --> 00:15:34,016 Al die vrouwen die tekenden, riskeerden juridische gevolgen. 208 00:15:34,808 --> 00:15:36,685 Ze hadden een misdaad begaan. 209 00:15:38,604 --> 00:15:39,939 Wat nog meer? 210 00:15:40,064 --> 00:15:42,900 'Welzijn is een vrouwenkwestie.' 211 00:15:43,359 --> 00:15:46,946 Johnnie Tillmon was de leider van de beweging voor welzijnsrechten. 212 00:15:47,071 --> 00:15:48,238 'Waar kun je hulp krijgen?' 213 00:15:48,530 --> 00:15:52,868 Adressen van geselecteerde nationale vrouwenorganisaties. 214 00:15:53,410 --> 00:15:57,910 'Kunnen vrouwen van vrouwen houden?' Daar ging het over lesbische liefde. 215 00:15:58,040 --> 00:16:01,627 Het had nog geen naam als intersectionaliteit of genderfluïditeit. 216 00:16:01,752 --> 00:16:03,152 Maar het bestond al. 217 00:16:05,047 --> 00:16:06,131 MS. INHOUDSOPGAVE 218 00:16:06,256 --> 00:16:09,319 “De waarheid van de huisvrouw' door Jane O'Reilly. 219 00:16:11,303 --> 00:16:15,724 Dit heb ik geschreven. Het ziet er nog goed uit. 220 00:16:17,017 --> 00:16:18,811 'De waarheid van de huisvrouw.' 221 00:16:18,936 --> 00:16:20,938 'Ze zeggen dat we kleingeestig zijn. 222 00:16:21,063 --> 00:16:25,442 De toekomstige leiding van de samenleving kon niet afhangen van wie de afwas doet. 223 00:16:25,567 --> 00:16:26,986 Of toch wel? Ja.' 224 00:16:27,111 --> 00:16:30,114 Hier berijd ik mijn stokpaardje. 225 00:16:30,614 --> 00:16:34,243 'De bevrijde samenleving hangt af van het onvermoeibaar zoeken... 226 00:16:34,368 --> 00:16:38,247 naar nieuwe antwoorden op oude vragen, zoals: 227 00:16:38,372 --> 00:16:41,810 'Wat eten we vanavond?' en 'Waar is mijn roze overhemd?' 228 00:16:43,585 --> 00:16:44,985 Mooi spul. 229 00:16:46,046 --> 00:16:52,511 Als ik als vrouw de was deed, opvouwde en op de trap legde... 230 00:16:54,304 --> 00:16:59,893 en het hele gezin eroverheen stapte, ging er een lampje bij me branden. 231 00:17:00,227 --> 00:17:02,229 'WAAROM KUN JE DIT NIET OPRUIMEN?' MOMPELDE HIJ. 232 00:17:02,354 --> 00:17:04,982 'JE HEBT TOCH ZELF TWEE HANDEN?' ZEI ZE. 233 00:17:05,148 --> 00:17:11,363 Je ziet mannen voorbij klusjes lopen. Dan gaat er een lampje branden. 234 00:17:11,530 --> 00:17:14,074 Het lampje gaat aan. 235 00:17:15,200 --> 00:17:17,493 'Breng ze zelf maar naar boven.' 236 00:17:17,786 --> 00:17:24,376 En zodra je zo'n ervaring herkent, zie je het overal om je heen. 237 00:17:25,669 --> 00:17:30,549 Het was een enorme bijdrage aan de vrouwenbeweging. 238 00:17:31,884 --> 00:17:36,180 We waren slimmer dan we dachten. 239 00:17:36,472 --> 00:17:38,223 Ik ben trots op dit nummer. 240 00:17:38,932 --> 00:17:42,686 Veel van deze artikelen zijn nog steeds relevant. 241 00:17:49,193 --> 00:17:50,593 En ik denk niet... 242 00:17:51,653 --> 00:17:54,364 dat we voorbereid waren op de reactie. 243 00:17:58,786 --> 00:18:02,164 Brieven, brieven, brieven. Een vloedgolf aan brieven. 244 00:18:03,040 --> 00:18:07,728 We kregen bij de andere tijdschriften ook brieven, maar nooit zoveel als nu. 245 00:18:08,504 --> 00:18:12,049 We wilden alle post meteen lezen. 246 00:18:13,801 --> 00:18:17,989 'Zusters, ik kocht jullie previewnummer en las het in één keer uit.' 247 00:18:18,263 --> 00:18:22,559 'Het is moeilijk te geloven dat een tijdschrift zo persoonlijk kan zijn.' 248 00:18:22,684 --> 00:18:26,855 'Bijna elk artikel gaf me kracht diep vanbinnen.' 249 00:18:27,606 --> 00:18:32,569 'Ik heb net de helft van het tijdschrift gelezen en ben meteen gaan typen... 250 00:18:32,694 --> 00:18:35,781 om te begrijpen waarom ik moest huilen. 251 00:18:35,989 --> 00:18:38,052 Het waren tranen van opluchting.' 252 00:18:38,408 --> 00:18:42,329 Ze raakten ons diep en stonden vol verhalen. 253 00:18:42,704 --> 00:18:48,293 We publiceerden veel meer lezersbrieven dan andere tijdschriften. 254 00:18:48,627 --> 00:18:53,966 'WIJ WORDEN GEZIEN ALS GLAMOURACCESOIRES VAN HET WERK VAN ONZE MANNEN' 255 00:18:54,133 --> 00:18:58,929 'SCHEREN OF NIET SCHEREN' WAS EEN LASTIGE KEUZE' 256 00:18:59,054 --> 00:19:03,684 'WE ZWEGEN UIT ANGST OM ZIJN TROTS NIET TE KWETSEN' 257 00:19:03,851 --> 00:19:08,063 'MIJN MOEDER EN IK ZIJN WAARSCHIJNLIJK DE ENIGE ZWARTE FEMINISTEN IN DE STAD' 258 00:19:08,188 --> 00:19:13,068 Die brieven maakten Ms. Echt anders dan alle andere tijdschriften. 259 00:19:13,819 --> 00:19:17,489 Ik geef eerlijk toe dat ik fout zat toen ik voorspelde dat Ms... 260 00:19:17,614 --> 00:19:22,614 het tijdschrift van de vrouwenbeweging, na vijf of minder nummers zou stoppen. 261 00:19:24,079 --> 00:19:28,834 Na het eerste jaar bood Harry Reasoner eindelijk zijn excuses aan. 262 00:19:30,460 --> 00:19:35,215 De schrijvers van Ms. en andere vrouwen vormen hun eigen gevestigde orde. 263 00:19:36,800 --> 00:19:39,887 We waren het systeem aan het veranderen. 264 00:19:41,346 --> 00:19:42,431 Gefeliciteerd. 265 00:19:42,598 --> 00:19:45,538 In een tijd waarin door mannen opgerichte en geleide tijdschriften... 266 00:19:45,664 --> 00:19:49,188 als vliegen sterven, mag Ms. trots zijn. 267 00:19:51,273 --> 00:19:53,192 Wie probeer je te bereiken? 268 00:19:53,609 --> 00:19:54,610 Zusterschap is krachtig. 269 00:19:54,735 --> 00:19:56,737 Iedereen. - Sluit je bij ons aan. 270 00:19:56,945 --> 00:20:00,616 Ik denk dat we hier met een volksbeweging te maken hebben. 271 00:20:01,283 --> 00:20:06,538 We hebben niet het gevoel dat we een tijdschrift maken voor één groepje. 272 00:20:07,915 --> 00:20:11,251 We maken het voor alle vrouwen. 273 00:20:11,835 --> 00:20:18,133 Dit gaat over zusterliefde, met een prachtige illustratie erbij. 274 00:20:18,800 --> 00:20:20,761 Dit is Dorothy Pitman Hughes. 275 00:20:21,720 --> 00:20:23,597 We raakten bevriend. 276 00:20:24,056 --> 00:20:26,809 Geef ons de kracht om onszelf en onze dierbaren te eren. 277 00:20:26,934 --> 00:20:29,686 Om te blijven staan tegen krachten die ons verdelen en kleineren... 278 00:20:29,811 --> 00:20:32,231 door ras, geslacht of maatschappelijke status. 279 00:20:32,356 --> 00:20:35,150 Wie heeft dat geschreven? Jij? - Ik. 280 00:20:36,068 --> 00:20:38,779 We begonnen samen in het openbaar te spreken. 281 00:20:38,904 --> 00:20:42,950 Ik presenteer Gloria Steinem en Dorothy Pitman Hughes. 282 00:20:45,911 --> 00:20:48,789 Als we samen ergens heen gaan... 283 00:20:49,665 --> 00:20:56,213 krijgt zij vooral met seksisme te maken en ik met racisme. 284 00:20:57,673 --> 00:21:02,219 Het is lastig om direct tot zusters te spreken. 285 00:21:02,761 --> 00:21:05,180 Witte vrouwen moeten begrijpen... 286 00:21:05,681 --> 00:21:12,187 dat ons zusterschap bijna onmogelijk is. 287 00:21:13,272 --> 00:21:17,734 Jullie moeten eerst inzien hoe jullie ook bijdragen... 288 00:21:18,443 --> 00:21:21,571 aan mijn onderdrukking als zwarte vrouw. 289 00:21:22,990 --> 00:21:27,077 De vrouwenbeweging was deels te danken aan... 290 00:21:27,202 --> 00:21:30,539 en voortgekomen uit de burgerrechtenbeweging. 291 00:21:30,664 --> 00:21:34,602 Het idee van gelijkheid werkte als een aanstekelijke inspiratie. 292 00:21:34,751 --> 00:21:41,717 Zwarte vrouwen werden binnen die bewegingen gepolitiseerd. 293 00:21:42,050 --> 00:21:45,053 Vaak juist omdat ze ook daar niet gelijk werden behandeld. 294 00:21:45,178 --> 00:21:47,556 WIJ MARCHEREN VOOR VOLWAARDIG BURGERSCHAP. 295 00:21:47,681 --> 00:21:49,369 De burgerrechtenbeweging... 296 00:21:49,975 --> 00:21:51,975 en de Black Power beweging... 297 00:21:52,144 --> 00:21:54,769 werden voornamelijk door mannen geleid. 298 00:21:55,814 --> 00:22:02,487 De spanningen tussen zwarte mannen en zwarte vrouwen waren heel hoog. 299 00:22:02,612 --> 00:22:06,158 Hoewel vrouwen diep betrokken waren, en vaak de leiders... 300 00:22:06,283 --> 00:22:08,076 van veel van deze initiatieven... 301 00:22:08,201 --> 00:22:11,014 werden ze vaak genegeerd of buitengesloten. 302 00:22:12,247 --> 00:22:17,377 Maar de tegenkracht voor een door mannen gedomineerde burgerrechtenbeweging... 303 00:22:18,128 --> 00:22:22,253 en een door witte vrouwen gedomineerde feministische beweging... 304 00:22:23,383 --> 00:22:26,303 is Shirley Chisholm. 305 00:22:26,887 --> 00:22:29,931 Zij is het levende voorbeeld van dat alles. 306 00:22:30,682 --> 00:22:34,519 Shirley Chisholm, de eerste zwarte vrouw die in het Congres werd gekozen... 307 00:22:34,644 --> 00:22:38,315 werd de eerste zwarte vrouw die genomineerd werd voor het presidentschap. 308 00:22:38,440 --> 00:22:43,195 Nooit eerder in de geschiedenis van Amerika heeft een zwarte vrouw... 309 00:22:43,320 --> 00:22:47,574 het aangedurfd te zeggen dat ze zal meedoen aan de presidentsverkiezingen. 310 00:22:47,699 --> 00:22:51,119 Veel politici zullen je vertellen dat ze geen schijn van kans maakt. 311 00:22:51,244 --> 00:22:54,498 Maar Shirley Chisholm is een gedurfde en vastberaden vrouw. 312 00:22:54,623 --> 00:22:59,127 Degenen onder jullie die zijn verwaarloosd, buitengesloten... 313 00:22:59,711 --> 00:23:04,211 genegeerd, vergeten of aan de kant geschoven om welke reden dan ook... 314 00:23:04,549 --> 00:23:06,635 geef mij jullie steun. 315 00:23:08,595 --> 00:23:10,764 Shirley was een kracht in het Congres. 316 00:23:10,889 --> 00:23:14,685 Dat was allesbehalve gewoon, om het zacht uit te drukken. 317 00:23:14,810 --> 00:23:16,645 CHISHOLM GAF LEVEN AAN VERGETEN DROMEN 318 00:23:16,770 --> 00:23:20,816 Uiteindelijk moesten we zelf de kandidaten beoordelen op vrouwenkwesties... 319 00:23:20,941 --> 00:23:23,694 en proberen hen ter verantwoording te roepen. 320 00:23:23,819 --> 00:23:26,280 SHIRLEY CHISHOLM ZE HEEFT ELKE WETGEVING ONDERSTEUND 321 00:23:26,405 --> 00:23:28,198 DIE GERICHT IS OP VOLLEDIGE GELIJKHEID. 322 00:23:28,323 --> 00:23:30,432 ALS ZE WORDT VERKOZEN, HEEFT CHISHOLM TOEGEZEGD 323 00:23:30,558 --> 00:23:34,162 DAT VROUWEN EEN BELANGRIJKE ROL ZULLEN SPELEN IN HAAR REGERING. 324 00:23:34,287 --> 00:23:37,457 Ze had met enorme tegenstand te maken. 325 00:23:37,916 --> 00:23:43,005 Loop je niet het risico dat je zwarte vrouwen en mannen vervreemdt? 326 00:23:43,130 --> 00:23:47,551 En maakt het uit wat de andere zwarte leiders doen? 327 00:23:47,717 --> 00:23:53,348 Je werd vrij boos. Er is een bekende foto waarop je duidelijk geïrriteerd bent. 328 00:23:54,141 --> 00:23:58,478 Het was van: 'Hoe durft zij zich kandidaat te stellen, die zwarte vrouw?' 329 00:23:58,603 --> 00:24:03,733 Shirley Chisholm kreeg niet de waardering die ze verdiende. 330 00:24:04,109 --> 00:24:10,449 Als een campagne net zo belangrijk is in het verbeteren... 331 00:24:10,574 --> 00:24:14,328 en veranderen van het land als de persoon die wordt gekozen... 332 00:24:14,453 --> 00:24:19,583 dan wordt het heel duidelijk waarom Shirley Chisholm een serieuze kandidaat is. 333 00:24:20,667 --> 00:24:25,005 Toen ze haar campagne beëindigde, hebben we samen besloten... 334 00:24:25,839 --> 00:24:28,383 om Shirley op de cover te zetten. 335 00:24:29,551 --> 00:24:35,724 Dit is een cover uit 1973, 'Wat had kunnen zijn.' 336 00:24:35,849 --> 00:24:42,772 We probeerden het imago van vrouwen in het Witte Huis te versterken. 337 00:24:43,565 --> 00:24:46,065 We wilden onze lezers vertegenwoordigen. 338 00:24:46,943 --> 00:24:52,407 Maar we wisten dat het nodig en lastig was om een zwarte vrouw op de cover te zetten. 339 00:24:53,158 --> 00:24:58,580 De cover was een probleem omdat je krantenkiosken in het zuiden verloor. 340 00:24:58,705 --> 00:25:01,416 Je verloor distributeurs. 341 00:25:01,750 --> 00:25:06,087 Maar we moesten ergens voor staan, dus deden we het toch. 342 00:25:07,088 --> 00:25:10,175 Het was een belangrijke stap richting verandering. 343 00:25:13,011 --> 00:25:17,682 Het lijkt misschien een moedige keuze om Shirley Chisholm op de cover te zetten. 344 00:25:17,807 --> 00:25:20,185 Maar voor mij was het vanzelfsprekend. 345 00:25:21,269 --> 00:25:23,957 Mensen wisten wie ze was, en het was nieuws. 346 00:25:25,273 --> 00:25:26,961 Er zit een nieuwswaarde in. 347 00:25:28,735 --> 00:25:32,906 Ms. was in het begin niet specifiek gericht op zwarte vrouwen. 348 00:25:34,991 --> 00:25:39,746 In de reguliere media zagen zwarte vrouwen... 349 00:25:39,871 --> 00:25:43,625 zichzelf niet altijd terug. We waren onzichtbaar. 350 00:25:43,959 --> 00:25:49,798 Als je zwart bent zijn er weinig stemmen en beelden die weerspiegelen wie je bent. 351 00:25:51,299 --> 00:25:58,014 Sommige witte vrouwen hadden een standaardbeeld van wat feminisme is. 352 00:25:58,139 --> 00:26:04,688 En dat onze ervaringen als vrouwen hetzelfde zijn. Nou, dat is niet zo. 353 00:26:05,272 --> 00:26:10,735 Ik hoorde witte vrouwen praten over de noodzaak om zichzelf te vervullen... 354 00:26:10,860 --> 00:26:14,281 met zinvol werk en om uit het huis te gaan. 355 00:26:14,573 --> 00:26:15,949 En ik zeg altijd... 356 00:26:16,074 --> 00:26:20,162 hadden zwarte vrouwen maar de keuze om thuis te blijven en kinderen op te voeden. 357 00:26:20,287 --> 00:26:23,039 Want dat is ons altijd ontzegd. 358 00:26:23,498 --> 00:26:26,793 We zijn arbeiders geweest. We zijn arbeiders. 359 00:26:26,960 --> 00:26:29,629 Ons probleem is dat we werken in ondergeschikte banen. 360 00:26:29,754 --> 00:26:32,942 We worden niet goed genoeg betaald voor wat we doen. 361 00:26:33,425 --> 00:26:36,178 Er zijn verschillen die serieus genomen moeten worden. 362 00:26:36,303 --> 00:26:39,264 Vanwege de tijdsperiode waren er niet veel tijdschriften... 363 00:26:39,389 --> 00:26:41,725 gericht op zwarte meisjes en vrouwen, behalve Essence. 364 00:26:41,850 --> 00:26:46,271 Dit bracht het idee van zwarte vrouwelijkheid naar voren. 365 00:26:46,521 --> 00:26:51,818 Het hele beeld dat ons zwarte vrouwen werd opgelegd... 366 00:26:51,943 --> 00:26:54,696 van wat schoonheid was. Iets wat we nooit konden zijn. 367 00:26:54,821 --> 00:26:58,450 Blond, blauwogig en wit. 368 00:26:58,700 --> 00:27:02,245 En alles wat dat impliceert. 369 00:27:02,454 --> 00:27:07,125 Essence was allereerst een statement dat zegt: 'Jij bent mooi. 370 00:27:07,876 --> 00:27:11,671 Je bent mooi omdat je chocoladebruin bent. 371 00:27:11,963 --> 00:27:14,758 Of lichtbruin of café au lait.' 372 00:27:16,676 --> 00:27:19,971 Essence is er om een leegte te vullen. 373 00:27:22,515 --> 00:27:25,560 Ik was hoofdredacteur van Essence... 374 00:27:25,810 --> 00:27:29,731 en ik werd verliefd op wat ik dacht dat Essence kon betekenen. 375 00:27:29,856 --> 00:27:32,692 Ik vond je teksten erg goed. Vooral je modeartikelen. 376 00:27:32,817 --> 00:27:35,487 Ik vond vooral de teksten over de Afrikaanse bruiloft mooi. 377 00:27:35,612 --> 00:27:39,699 Het heeft de juiste sfeer te pakken omdat het draait om het idee... 378 00:27:39,824 --> 00:27:42,244 dat Afro-Amerikanen hun eigen keuzes kunnen maken. 379 00:27:42,369 --> 00:27:45,247 Ik heb nog nooit een bruidsmagazine met een zwarte vrouw gezien. 380 00:27:45,372 --> 00:27:46,998 Omdat ze denken dat wij niet trouwen. 381 00:27:47,123 --> 00:27:51,586 Hoezeer de dames van Ms. ook mogen zeggen dat we gehersenspoeld zijn... 382 00:27:51,711 --> 00:27:55,799 vrouwen genieten nog steeds van het idee van een bruiloft. 383 00:27:55,924 --> 00:27:59,511 We zeggen op bruiloften nog steeds hoe mooi de bruid wel niet was. 384 00:27:59,636 --> 00:28:02,639 Ook al zeggen we dat we nooit een sluier zouden dragen. 385 00:28:02,764 --> 00:28:05,764 Eens zien wat we dragen als de grote dag daar is. 386 00:28:06,518 --> 00:28:10,480 Ms. verscheen een jaar na de debuutuitgave van Essence. 387 00:28:11,106 --> 00:28:13,858 Ik heb het al die tijd gelezen. 388 00:28:14,901 --> 00:28:19,406 Ik herinner me dat ik erg geïrriteerd was. 389 00:28:19,823 --> 00:28:25,453 Om eerlijk te zijn was ik boos dat Alice Walker had geschreven... 390 00:28:25,912 --> 00:28:29,624 Ze had een prachtig stuk geschreven. 391 00:28:30,125 --> 00:28:32,688 'Op Zoek Naar De Tuinen Van Onze Moeders'. 392 00:28:32,919 --> 00:28:36,506 Jaren voordat ze The Color Purple schreef. 393 00:28:37,507 --> 00:28:39,718 'Wat betekende het voor een zwarte vrouw... 394 00:28:39,843 --> 00:28:42,387 om kunst te maken in de tijd van onze grootmoeders? 395 00:28:42,512 --> 00:28:44,723 Of overgrootmoeders? 396 00:28:44,848 --> 00:28:49,060 Die vraag heeft een antwoord zo wreed dat het je doet bevriezen. 397 00:28:49,310 --> 00:28:52,230 Had jij een geniale betovergrootmoeder... 398 00:28:52,355 --> 00:28:56,526 die stierf onder de zweep van een wrede, onwetende opzichter?' 399 00:28:56,693 --> 00:29:00,822 Ik dacht toen: hoe heeft dit kunnen gebeuren? 400 00:29:01,072 --> 00:29:03,199 Waarom heeft ze het niet voor ons geschreven? 401 00:29:03,324 --> 00:29:07,537 Of moest zij koekjes bakken voor een luie, achterlijke landloper? 402 00:29:07,662 --> 00:29:11,583 Terwijl haar ziel schreeuwde om zonsondergangen te schilderen... 403 00:29:11,708 --> 00:29:15,170 of regen op groene, vredige weiden? 404 00:29:16,671 --> 00:29:23,636 Maar dat zou nooit zoveel aandacht hebben gekregen. 405 00:29:24,262 --> 00:29:27,849 Essence had die invloed niet. 406 00:29:28,808 --> 00:29:32,395 De media keken naar Ms. 407 00:29:32,520 --> 00:29:33,563 MS. STIJGT NAAR SUCCES 408 00:29:33,688 --> 00:29:38,359 Er was kritiek op Ms. Over hoe ze met ras omgingen. 409 00:29:38,985 --> 00:29:41,696 En op de samenstelling van de hoofdredactie. 410 00:29:42,864 --> 00:29:47,489 Gloria Steinem bood me een baan aan als redacteur en die heb ik aangenomen. 411 00:29:48,495 --> 00:29:53,082 Alice Walker werd daar redacteur en schrijver. 412 00:29:54,375 --> 00:29:58,004 De vrouwenbeweging heeft mijn werk diepgaand beïnvloed... 413 00:29:58,254 --> 00:30:01,424 omdat het me hielp om verder te kijken... 414 00:30:01,549 --> 00:30:08,097 dan de strijd die de zwarten voerden en waar het vooral om zwart-wit ging. 415 00:30:10,141 --> 00:30:13,228 Het werd pas echt interessant toen ik dat nieuwe inzicht... 416 00:30:13,353 --> 00:30:15,814 over de onderdrukking van vrouwen kon toepassen... 417 00:30:15,939 --> 00:30:19,314 op wat ik al wist over de onderdrukking van zwarten. 418 00:30:19,734 --> 00:30:25,573 Ze had een groot en toegewijd publiek, maar was nog niet nationaal doorgebroken. 419 00:30:26,241 --> 00:30:29,202 Uiteindelijk zetten we haar op de cover, uit pure frustratie. 420 00:30:29,327 --> 00:30:32,372 We riepen haar uit tot een groot Amerikaans auteur. 421 00:30:32,497 --> 00:30:36,668 Dit was vlak voor het verschijnen van The Color Purple, haar doorbraak. 422 00:30:36,793 --> 00:30:41,047 Dat jaar won ze de National Book Award en de Pulitzer Prize. 423 00:30:42,715 --> 00:30:49,180 Alice Walker bracht ons schrijvers die we anders nooit hadden leren kennen. 424 00:30:50,598 --> 00:30:55,186 Dankzij haar werd mijn boek... 425 00:30:55,812 --> 00:30:59,625 Black Macho and the Myth of the Superwoman serieus genomen. 426 00:30:59,941 --> 00:31:02,193 Het fragment uit het boek... 427 00:31:02,318 --> 00:31:07,323 werd op een krachtige manier samengevoegd voor een maximale impact. 428 00:31:08,449 --> 00:31:11,745 'Er werd gezegd dat mannelijkheid essentieel was voor revolutie. 429 00:31:11,870 --> 00:31:16,541 Kun je je Che Guevara met borsten voorstellen? Mao met een vagina?' 430 00:31:17,584 --> 00:31:19,334 Een van mijn betere citaten. 431 00:31:20,461 --> 00:31:26,050 Ik wilde op de cover staan, maar ik wilde er niets positiefs over zeggen. 432 00:31:28,219 --> 00:31:32,640 Ze deden steeds opnieuw make-up op totdat ik leek op een masker. 433 00:31:33,141 --> 00:31:37,270 Hier zie ik make-up in mijn haar, en tijdens de sessie... 434 00:31:37,395 --> 00:31:40,356 moest ik mijn vlechten uitdoen. 435 00:31:41,274 --> 00:31:45,403 De shoot met Essence was heel anders dan die met Ms. 436 00:31:48,239 --> 00:31:52,493 Bij Essence vroeg niemand me om mijn vlechten uit te doen. 437 00:31:53,244 --> 00:31:56,956 Kijk maar naar mij. 438 00:31:58,666 --> 00:32:00,979 Het voelde meer als een samenwerking. 439 00:32:03,338 --> 00:32:05,423 Maar Ms. was geen modemagazine. 440 00:32:06,049 --> 00:32:10,178 Grappig, ik wilde kritiek leveren, maar ze steunden me heel erg. 441 00:32:10,678 --> 00:32:15,600 Ik weet niet wat er van me geworden zou zijn zonder Ms. 442 00:32:16,684 --> 00:32:20,438 Er ontstond een zwart publiek door mijn boek. 443 00:32:21,773 --> 00:32:24,943 Zestigduizend exemplaren verkocht. 444 00:32:25,193 --> 00:32:28,568 Ik stond op de bestsellerlijst van The Washington Post. 445 00:32:29,113 --> 00:32:34,369 Op een gegeven moment wilde Ms. dat ik de woordvoerder van zwarte vrouwen werd. 446 00:32:34,744 --> 00:32:39,207 Ze wilden me van alle informatie over de kwesties voorzien. 447 00:32:39,332 --> 00:32:41,501 En mijn onderzoek voor me doen. 448 00:32:42,543 --> 00:32:45,964 Dat wilde ik niet. 449 00:32:47,924 --> 00:32:51,803 Ik had moeite met witte vrouwen die me vertelden wat ik moest zeggen. 450 00:32:51,928 --> 00:32:57,350 Mijn politieke standpunten kan ik niet van hen overnemen. 451 00:32:57,517 --> 00:33:01,604 We kunnen op sommige punten samenwerken met de witte vrouwen. 452 00:33:02,105 --> 00:33:05,149 Maar uiteindelijk worden wij uitgebuit. 453 00:33:05,274 --> 00:33:10,029 Wij zijn de enigen in dit land die niet als groep georganiseerd zijn. 454 00:33:11,447 --> 00:33:15,827 Het was moeilijk om het eens te worden over woordvoerders. 455 00:33:16,327 --> 00:33:18,515 Meestal zijn het vrouwen van kleur. 456 00:33:19,372 --> 00:33:24,502 Zoals Shirley Chisholm of Alice Walker. 457 00:33:24,919 --> 00:33:29,215 Ze schreef verschillende brieven aan de oprichters van Ms. 458 00:33:30,174 --> 00:33:34,887 Beste Ms., ik schrijf om te laten weten... 459 00:33:35,013 --> 00:33:37,932 hoe mijn dochter en ik ons steeds vervreemd voelen... 460 00:33:38,057 --> 00:33:42,182 als het tijdschrift weer arriveert met die sombere, witte cover. 461 00:33:42,562 --> 00:33:46,608 Ik sprak minstens één keer met andere redacteuren over de covers van Ms. 462 00:33:46,733 --> 00:33:51,612 Vooral kort nadat ik daar halverwege de jaren '70 kwam werken. 463 00:33:51,779 --> 00:33:54,407 In het kantoor aan Lexington Avenue. 464 00:33:54,532 --> 00:33:58,119 We zaten in de vergaderzaal en ik besloot te zeggen wat ik dacht. 465 00:33:58,244 --> 00:34:03,708 Als enige zwarte redacteur tussen zoveel witten was dat soms lastig. 466 00:34:04,250 --> 00:34:07,962 Ik ging niet meer naar de vergaderingen omdat het duidelijk werd... 467 00:34:08,087 --> 00:34:10,715 dat ik de enige was die het raciale aspect in het tijdschrift... 468 00:34:10,840 --> 00:34:13,801 moest leveren of vertegenwoordigen. 469 00:34:13,926 --> 00:34:16,763 In werkelijkheid stond ik er alleen voor. 470 00:34:17,513 --> 00:34:20,975 Ik trek me terug als redacteur en columnist... 471 00:34:21,100 --> 00:34:25,772 met grote spijt en met een liefdevolle groet. 472 00:34:27,857 --> 00:34:30,670 Alice kan alleen maar waarachtige dingen doen. 473 00:34:31,152 --> 00:34:32,552 Ze is... 474 00:34:33,780 --> 00:34:37,492 een stemvork die aangeeft... 475 00:34:38,576 --> 00:34:41,329 wat echt is en wat niet. 476 00:34:41,829 --> 00:34:43,706 Alice neemt geen blad voor de mond. 477 00:34:43,831 --> 00:34:48,710 Ze was niet blij met ons. 478 00:34:48,835 --> 00:34:53,757 Wat ik interessant vind, is dat als je de inhoud leest, zwarte... 479 00:34:54,842 --> 00:34:59,030 schrijvers die wij ontdekten... Wij publiceerden Alice als eerst. 480 00:34:59,263 --> 00:35:02,767 Er is een veel betere vertegenwoordiging... 481 00:35:03,226 --> 00:35:09,774 van schrijvers en problemen in het tijdschrift dan op de cover. 482 00:35:11,359 --> 00:35:12,759 Of in het team. 483 00:35:13,486 --> 00:35:17,657 Ik denk dat het een fout was dat zes witte vrouwen... 484 00:35:17,824 --> 00:35:22,245 de oprichters van het blad waren. Maar daar hadden we niet over nagedacht. 485 00:35:22,370 --> 00:35:29,335 We dachten na over de nummers, maar stonden niet stil bij diversiteit. 486 00:35:30,962 --> 00:35:34,382 Op de een of andere manier is het niet tot ons doorgedrongen. 487 00:35:34,507 --> 00:35:36,759 En dat is mijn fout, onze fout. 488 00:35:37,718 --> 00:35:41,097 Wat ik zag was een tijdschrift... 489 00:35:41,347 --> 00:35:45,434 dat aan het leren was. En zich ontwikkelde. 490 00:35:48,688 --> 00:35:51,274 We hebben niet het recht om te zeggen: 491 00:35:51,399 --> 00:35:55,403 'Hoe zit het met discriminatie? Of met onrecht in het algemeen?'... 492 00:35:55,528 --> 00:35:57,405 als we niet ons best doen. 493 00:35:58,698 --> 00:36:01,450 Het is belangrijk en we zijn extra trots... 494 00:36:01,576 --> 00:36:05,580 dat er een vrouw van kleur aan het roer staat. 495 00:36:06,038 --> 00:36:11,460 Marcia is fantastisch gepositioneerd om de redacteur te zijn van álle lezers. 496 00:36:13,087 --> 00:36:19,635 Ik verliet Essence en kreeg de kans om hoofdredacteur te worden van Ms. 497 00:36:20,469 --> 00:36:23,472 De Ms. die ik voor ogen heb, is er een... 498 00:36:23,598 --> 00:36:27,268 die je hart, je verstand en je gevoel aanspreekt. 499 00:36:28,311 --> 00:36:34,192 Toen Marcia hoofdredacteur werd, veranderde ze en richtte ze zich... 500 00:36:34,317 --> 00:36:41,032 op heel belangrijke concepten, maar ook op het opnieuw vormgeven... 501 00:36:41,616 --> 00:36:44,869 van wat het betekent om een meisje of vrouw te zijn. 502 00:36:44,994 --> 00:36:48,206 Maar hier is waarom Ms. belangrijk is. 503 00:36:48,497 --> 00:36:53,669 Het geeft stem aan al die ervaringen... 504 00:36:53,836 --> 00:37:00,551 die ons vormen tot vrouwen en helpt het grotere plaatje te zien. 505 00:37:02,220 --> 00:37:07,058 Namens alle zusters die uit het hele land zijn gekomen... 506 00:37:08,935 --> 00:37:10,435 hier zijn je bloemen. 507 00:37:12,271 --> 00:37:13,397 Bedankt. 508 00:37:13,606 --> 00:37:20,238 We kunnen nadenken over hoe onze ervaringen met elkaar verbonden zijn. 509 00:37:20,571 --> 00:37:23,866 En dat sommige dingen moeten worden veranderd... 510 00:37:25,076 --> 00:37:26,476 en bevraagd... 511 00:37:27,745 --> 00:37:29,145 en uitgedaagd. 512 00:37:30,373 --> 00:37:34,460 Wij vrouwen moeten elkaar bevragen en uitdagen. 513 00:37:35,378 --> 00:37:38,256 Wat raakt je het meest aan het beeld van zwarte vrouwen in de media? 514 00:37:38,381 --> 00:37:43,427 Het idee dat je, omdat je je goed uitdrukt, op anderen neerkijkt. 515 00:37:43,552 --> 00:37:46,973 Het is omdat je zwart en een vrouw bent. 516 00:37:47,431 --> 00:37:51,681 Een revolutie duurt niet eventjes. We vechten er ons hele leven voor. 517 00:37:52,436 --> 00:37:53,836 We moeten... 518 00:37:57,275 --> 00:37:58,675 het werk doen. 519 00:38:03,281 --> 00:38:04,365 DEEL TWEE 520 00:38:04,490 --> 00:38:06,115 Goed, iedereen stil graag. 521 00:38:10,705 --> 00:38:13,330 Goed, Lindsy. Waar gaan we het over hebben? 522 00:38:13,708 --> 00:38:15,126 Over mannen, toch? 523 00:38:16,919 --> 00:38:19,044 Een bekend feministisch onderwerp. 524 00:38:21,090 --> 00:38:23,384 Het is moeilijk voor deze generatie... 525 00:38:23,509 --> 00:38:27,763 om zich voor te stellen hoe het voor vrouwen was in de jaren 70. 526 00:38:28,806 --> 00:38:35,563 Ik wil weten waarom mijn voorganger 50 dollar per week meer verdiende dan ik. 527 00:38:36,689 --> 00:38:38,566 Omdat hij een man was. 528 00:38:40,234 --> 00:38:43,234 Mam, vrouwen zijn niet geschikt voor zware banen. 529 00:38:43,404 --> 00:38:46,407 Ik heb drie paarden, drie honden en een vrouw. 530 00:38:46,574 --> 00:38:49,368 Zij is het mooiste dier dat ik heb. - Dat je hebt? 531 00:38:49,493 --> 00:38:50,893 Wauw. - Ik moet weg. 532 00:38:51,996 --> 00:38:53,622 Jane, jij domme slet. 533 00:38:54,790 --> 00:38:56,208 Pak je jas en kom mee. 534 00:38:56,375 --> 00:38:59,587 Wat geeft jou het recht om me zo de les te lezen, Henry? 535 00:38:59,712 --> 00:39:03,587 Je bent m'n vrouw. Dat geeft me dat recht. - Zo werkt het niet. 536 00:39:04,091 --> 00:39:05,926 Vrouwen. 537 00:39:06,052 --> 00:39:07,887 Vrouwen. 538 00:39:08,012 --> 00:39:10,473 Je kunt niet zonder ze, maar ook niet met ze. 539 00:39:10,598 --> 00:39:13,601 Ja, ik vind dat vrouwen gelijke kansen op werk moeten hebben. 540 00:39:13,726 --> 00:39:15,811 Ja, ik vind dat ze gelijk betaald moeten worden. 541 00:39:15,937 --> 00:39:17,401 Dat kun je maar beter geloven. 542 00:39:17,527 --> 00:39:20,775 Maar ik geloof niet dat een vrouw thuis haar mond open moet trekken. 543 00:39:20,900 --> 00:39:22,026 Dus hou je mond. 544 00:39:22,151 --> 00:39:25,488 Ik vind dat een vrouw voor haar man en kinderen moet zorgen. 545 00:39:25,613 --> 00:39:28,926 De vrouwenbeweging, als ze daar eens over nadachten... 546 00:39:29,658 --> 00:39:32,661 Stilte, vrouw. Die vrouwenbevrijders... 547 00:39:45,174 --> 00:39:49,637 Dit toont het slechte gedrag van veel chauvinistische vrouwen. 548 00:39:58,813 --> 00:40:01,357 In het hele land eisen sommige vrouwen steeds vaker... 549 00:40:01,482 --> 00:40:04,151 dat de maatschappij hen als mannen gaat behandelen. 550 00:40:04,276 --> 00:40:08,714 Anders dan mannen, maar gelijk aan hen. - Vrouwen, sluit je bij ons aan. 551 00:40:08,864 --> 00:40:11,325 Dit onmenselijke uitbuitingssysteem... 552 00:40:11,450 --> 00:40:17,623 zal veranderen, maar alleen als we het samen afdwingen. 553 00:40:19,750 --> 00:40:24,004 Sommige leiders vinden dat hun boodschap niet goed overkomt. 554 00:40:24,338 --> 00:40:28,009 Daarom zijn ze hun eigen landelijk tijdschrift gestart, genaamd Ms. 555 00:40:28,134 --> 00:40:32,322 We zijn niet zomaar een tijdschrift, maar een hele sociale beweging. 556 00:40:34,098 --> 00:40:40,438 MS. EEN DRAAGBARE VRIENDIN 557 00:40:45,985 --> 00:40:48,154 Hallo, ik ben Marlo Thomas. - Ik ben Alan Alda. 558 00:40:48,279 --> 00:40:52,366 Niemand heeft in de afgelopen 80 jaar meer advies gekregen... 559 00:40:52,616 --> 00:40:55,054 dan de gemiddelde Amerikaanse vrouw. 560 00:40:56,495 --> 00:40:58,622 Maar de jaren 70 werden van haar. 561 00:40:59,039 --> 00:41:03,210 Ze begon zelf te bepalen welk advies ze wel en niet opvolgde. 562 00:41:03,711 --> 00:41:07,173 En nu is ze van niemand afhankelijk. 563 00:41:10,843 --> 00:41:14,263 In 1975 bereikte het feminisme zijn hoogtepunt. 564 00:41:14,638 --> 00:41:16,038 Gloria Steinem. 565 00:41:16,849 --> 00:41:19,768 Toen wist iedereen wat Ms. was. 566 00:41:19,935 --> 00:41:21,812 MS. DOET HET GEWELDIG 567 00:41:21,937 --> 00:41:24,732 MS. KEERT TREND IN UITGEVERSWERELD VOOR VROUWEN 568 00:41:24,857 --> 00:41:28,670 We waren jonge vrouwen die revolutionaire ideeën verspreidden. 569 00:41:34,617 --> 00:41:37,119 We waren welbespraakt en reisden overal naartoe. 570 00:41:37,244 --> 00:41:40,456 Met veel genoegen introduceer ik iemand die Ms. bekend maakte. 571 00:41:40,581 --> 00:41:44,668 Schrijfster en redacteur van Ms. magazine, Gloria Steinem. 572 00:41:47,004 --> 00:41:49,924 Ik heb elk nummer van Ms. gelezen en ik ben er gek op. 573 00:41:50,049 --> 00:41:51,675 Fijn om te horen. 574 00:41:51,800 --> 00:41:55,596 We vinden het zelf ook geweldig. 575 00:41:56,263 --> 00:42:01,310 Ms. is geslaagd. Het heeft een oplage van meer dan 400.000. 576 00:42:02,061 --> 00:42:03,938 Maar niet iedereen is er fan van. 577 00:42:04,063 --> 00:42:08,313 Zelfs sommige feministen vinden het soms te voorspelbaar en prekerig. 578 00:42:08,484 --> 00:42:12,196 Zelfs critici geven toe dat het succes van dit vrouwenblad... 579 00:42:12,321 --> 00:42:14,615 niet alleen een zakelijk succes is. 580 00:42:14,740 --> 00:42:18,490 Maar ook een teken van de kracht van de vrouwenbeweging zelf. 581 00:42:21,413 --> 00:42:26,126 Veel vrouwen voelden zich eenzaam en afgesloten van elkaar. 582 00:42:27,378 --> 00:42:29,878 Ze konden geen contact met elkaar maken. 583 00:42:30,297 --> 00:42:33,717 Het was duidelijk dat een tijdschrift de plek was... 584 00:42:33,842 --> 00:42:36,470 waar ze ervaringen konden delen. 585 00:42:36,637 --> 00:42:39,137 Het is bedoeld als een draagbare vriend. 586 00:42:40,182 --> 00:42:42,370 De brieven waren onze reddingslijn. 587 00:42:42,685 --> 00:42:46,522 Ze lieten ons weten dat we ertoe deden. 588 00:42:47,022 --> 00:42:49,567 Het was een direct gesprek. 589 00:42:52,444 --> 00:42:55,656 IK KREEG DE MOED OM ALLE OUDE REGELS VAN DE SAMENLEVING TE BETWIJFELEN. 590 00:42:55,781 --> 00:42:59,577 IK BESEFTE DAT IK NIET DE ENIGE WAS DIE ZICH MINDERWAARDIG EN DOM VOELDE. 591 00:42:59,702 --> 00:43:02,663 VOOR HET EERST BEN IK TROTS DAT IK ALS VROUW BEN GEBOREN. 592 00:43:02,788 --> 00:43:07,334 Er was een brief die ik had gelezen. 'Beste Ms. magazine, heel erg bedankt. 593 00:43:07,459 --> 00:43:09,587 Mijn vrouw was eens per maand een trut. 594 00:43:09,712 --> 00:43:13,025 Dankzij jullie blad is ze dat nu twee keer per maand.' 595 00:43:13,173 --> 00:43:16,468 Waarom niet de hele maand? Waarom maar twee keer? 596 00:43:19,179 --> 00:43:20,890 Wat vind jij van vrouwenbevrijding? 597 00:43:21,015 --> 00:43:22,683 Wat ik ervan vind? 598 00:43:22,808 --> 00:43:25,269 Luister deze jonge man eens. 599 00:43:25,477 --> 00:43:27,521 Wat vind jij van vrouwenbevrijding? 600 00:43:27,646 --> 00:43:29,940 Ik vind het onzin. - Onzin? 601 00:43:30,232 --> 00:43:33,295 Dat komt omdat je een jongen bent. Ga zitten, Ron. 602 00:43:34,778 --> 00:43:36,488 Iemand zei eens tegen me... 603 00:43:36,822 --> 00:43:38,073 'Je hebt mijn leven verwoest. 604 00:43:38,198 --> 00:43:44,371 Mijn vrouw wil weer studeren en haar diploma halen. 605 00:43:44,955 --> 00:43:46,518 Dat is jouw schuld, Pat.' 606 00:43:47,541 --> 00:43:49,168 WAT JULLIE DOEN IS WALGELIJK 607 00:43:49,293 --> 00:43:53,964 Mannen zijn bang voor verandering en vrezen dat ze macht verliezen. 608 00:43:54,757 --> 00:43:57,885 Ze zijn er dus niet echt blij mee. 609 00:43:58,969 --> 00:44:03,282 We kregen brieven van mannen met: 'Door jullie verlaat mijn vrouw me.' 610 00:44:04,099 --> 00:44:09,355 'Mijn vrouw doet de afwas niet meer.' 'Mijn vrouw wil geen seks als ze moe is.' 611 00:44:10,272 --> 00:44:13,525 Ze stuurden ons brieven vol wrok. 612 00:44:14,026 --> 00:44:19,323 PERSOONLIJK WIL IK DAT VROUWEN LEKKER KOKEN, LEKKER RUIKEN EN ZICH GOED VOELEN 613 00:44:19,448 --> 00:44:23,077 IK LEER AL MIJN MEISJES DAT ALLE FEMINISTEN LESBISCH ZIJN 614 00:44:23,285 --> 00:44:25,996 Heb je ooit het tijdschrift Ms. gelezen? - Ja. 615 00:44:26,121 --> 00:44:30,167 Ze nodigen vrouwen uit voor zusterschap in plaats van huwelijk en gezin. 616 00:44:30,292 --> 00:44:34,338 Het zijn vooral veel klachten van ongelukkige vrouwen met problemen. 617 00:44:34,463 --> 00:44:37,588 Ms. is voor mensen die lijden en gezelschap zoeken. 618 00:44:38,592 --> 00:44:43,138 De vijanden van feminisme zijn ook de vijanden van Ms. 619 00:44:43,681 --> 00:44:45,140 Doe de afwas niet. 620 00:44:45,307 --> 00:44:48,602 Het waren mensen die zich verzetten tegen de opkomst van vrouwen. 621 00:44:48,727 --> 00:44:51,021 Bevrijd mij niet. 622 00:44:52,272 --> 00:44:53,982 Bevrijd mij niet. 623 00:44:54,525 --> 00:44:58,779 Voor de meeste vrouwen is het belangrijkste... 624 00:44:58,904 --> 00:45:03,242 om 's avonds in de liefdevolle armen van een man te liggen. 625 00:45:05,661 --> 00:45:09,832 Een feminist gelooft in gelijkheid voor vrouwen. 626 00:45:10,457 --> 00:45:11,857 Heel eenvoudig. 627 00:45:12,918 --> 00:45:14,628 Dat maakte veel mensen bang. 628 00:45:14,753 --> 00:45:18,507 Vrouwen horen thuis. Na de opvoeding... 629 00:45:18,632 --> 00:45:24,972 kunnen ze werken om de tijd te doden, maar ze horen geen mannenwerk te doen. 630 00:45:25,139 --> 00:45:28,934 Mannen houden de deur voor ze open en laten hen eerst in de auto. 631 00:45:29,059 --> 00:45:32,771 Zolang ze zich als dames gedroegen, werden ze ook zo behandeld. 632 00:45:32,896 --> 00:45:35,107 Alles werd voor ze betaald. 633 00:45:35,232 --> 00:45:38,235 Ik snap niet waar ze zich druk om maken. 634 00:45:38,360 --> 00:45:41,548 Ik vind dat ze net zoveel rechten hebben als mannen. 635 00:45:42,489 --> 00:45:48,203 De relatie met mannen was een intiem soort slagveld. 636 00:45:48,787 --> 00:45:52,082 BESTE MS, TOT MIJN GROTE SPIJT MOET IK MIJN ABONNEMENT OPZEGGEN. 637 00:45:52,207 --> 00:45:55,794 MIJN ZOGENAAMD LIBERALE ECHTGENOOT DENKT DAT HET ME MINDER FLEXIBEL MAAKT. 638 00:45:55,919 --> 00:46:00,466 IN EEN POGING OM MIJN HUWELIJK TE 'REDDEN', ZEG IK HET ABONNEMENT OP. 639 00:46:00,591 --> 00:46:04,303 IK WIL HUILEN. 640 00:46:04,428 --> 00:46:06,680 We namen de macht af van mensen... 641 00:46:06,805 --> 00:46:08,932 die dachten dat die vanzelfsprekend van hen was. 642 00:46:09,057 --> 00:46:12,394 Opeens zeg je tegen mannen dat ze het moeten verdienen. 643 00:46:12,519 --> 00:46:15,832 'Wij moeten het verdienen, dus jullie moeten dat ook.' 644 00:46:20,861 --> 00:46:23,781 Ik schreef vanaf het begin voor Ms. 645 00:46:25,824 --> 00:46:27,762 Het was een geweldige werkplek. 646 00:46:32,080 --> 00:46:34,643 Het kantoor voelde als een thuis op zich. 647 00:46:35,959 --> 00:46:38,754 Mensen mochten hun kinderen meenemen naar kantoor. 648 00:46:38,879 --> 00:46:41,465 We hadden een kleuterruimte. 649 00:46:43,759 --> 00:46:47,447 Op dinsdagochtend hadden we geweldige redactievergaderingen. 650 00:46:47,763 --> 00:46:52,017 Wij moesten de inhoud van het volgende nummer samenstellen. 651 00:46:52,559 --> 00:46:54,770 We gooiden ideeën op tafel. 652 00:46:55,103 --> 00:47:00,025 Ik weet niet meer wie het bedacht, maar we waren meteen enthousiast. 653 00:47:00,150 --> 00:47:03,025 MS. OKTOBER 1975 VIERDE JAARGANG, VIERDE NUMMER 654 00:47:03,946 --> 00:47:05,948 MANNELIJKE FEMINIST BESTAAT ER ZO IEMAND? 655 00:47:06,073 --> 00:47:09,448 Op de cover stond een man in een geel T-shirt en jeans. 656 00:47:09,910 --> 00:47:15,249 Hij had een mooie kont en een mooie rug. Het was Robert Redford. 657 00:47:15,374 --> 00:47:18,293 Als je het gaat aanprijzen, doe het dan met de feiten. 658 00:47:18,418 --> 00:47:20,671 Het gaat niet om wat je deed, maar om hoe. 659 00:47:20,796 --> 00:47:24,007 Wisten mensen dat Robert Redford op de cover stond? 660 00:47:24,341 --> 00:47:27,636 Geen idee. Ik weet niet wie het als eerste opviel. 661 00:47:27,761 --> 00:47:31,223 We hebben er wat verhalen over verspreid. 662 00:47:33,642 --> 00:47:39,565 Het mannennummer veroorzaakte veel opschudding toen het in 1975 uitkwam. 663 00:47:40,482 --> 00:47:44,570 MET DAT NUMMER OVER MANNEN BEN JE NET ZO IRRELEVANT ALS CONDOOMS. 664 00:47:44,695 --> 00:47:46,488 ALS JE DE OUDE BENT, BEN JE DE MOEITE WAARD. 665 00:47:46,613 --> 00:47:49,241 Mensen vroegen zich af: waarom lees ik een tijdschrift... 666 00:47:49,366 --> 00:47:51,702 dat mijn gelijkheid als vrouw moet versterken... 667 00:47:51,827 --> 00:47:53,746 terwijl het over de onderdrukker gaat? 668 00:47:53,871 --> 00:47:58,041 We vechten om ons te bevrijden van oude patronen. 669 00:47:58,166 --> 00:48:02,254 We strijden om ons volledige potentieel als vrouw te bereiken. 670 00:48:02,462 --> 00:48:04,173 We kunnen onze energie niet verspillen. 671 00:48:04,298 --> 00:48:09,595 We moeten onze tijd niet verspillen aan mannen bewijzen dat we goede mensen zijn. 672 00:48:10,679 --> 00:48:15,475 Maar het was iets waar de meeste vrouwen echt over moesten praten. 673 00:48:16,643 --> 00:48:20,022 Wat de redactionele inhoud betreft... 674 00:48:20,147 --> 00:48:24,192 zou ik graag meer artikelen over of door mannen zien. 675 00:48:24,443 --> 00:48:28,280 Mannen vormen een belangrijk deel van het leven van vrouwen. 676 00:48:30,365 --> 00:48:33,577 Het woord 'feminist' lijkt wel radioactief. 677 00:48:33,702 --> 00:48:39,333 We hadden behaarde benen, droegen kistjes, spraken luid. 678 00:48:39,625 --> 00:48:43,962 Vrouwen, gebruik jullie hersenen, niet jullie lichamen. 679 00:48:44,504 --> 00:48:47,049 We waren tegen familie en mannen. 680 00:48:48,470 --> 00:48:50,412 MENSEN VRAGEN WAT FEMINISTEN VAN MANNEN VINDEN 681 00:48:50,538 --> 00:48:52,596 EN VERTALEN FEMINISME VAAK IN MANNENHAAT. 682 00:48:52,721 --> 00:48:57,309 We wilden met mannen kunnen omgaan en leren nee zeggen tegen een baas. 683 00:48:57,434 --> 00:49:00,979 Thuis rollen onderhandelen en jongens opvoeden... 684 00:49:01,104 --> 00:49:06,276 zodat ze niet hetzelfde probleem worden als de mannen voor ons. 685 00:49:07,527 --> 00:49:11,615 Ik moest een artikel schrijven over feministen die zonen opvoeden. 686 00:49:11,740 --> 00:49:12,866 Voor het mannennummer. 687 00:49:12,991 --> 00:49:17,371 Ik dacht dat het een makkelijk artikel zou worden. 688 00:49:19,039 --> 00:49:25,837 Maar ik ontdekte dat feministen hun zonen niet feministisch opvoedden. 689 00:49:26,755 --> 00:49:33,470 Ze dachten dat als ze hen aanmoedigden om zacht, vriendelijk... 690 00:49:35,097 --> 00:49:38,475 of niet-seksistisch te zijn, hun zonen queer zouden worden. 691 00:49:38,600 --> 00:49:42,020 EEN HANDTAS DRAGEN OP VIERJARIGE LEEFTIJD VEROORZAAKT GEEN HOMOSEKSUALITEIT. 692 00:49:42,145 --> 00:49:46,191 MAAR TOCH VRAAG IK ME AF: WAAROM LAAT IK DIT TOE? 693 00:49:46,400 --> 00:49:48,986 Ik dacht: Mijn dochters groeien op... 694 00:49:49,111 --> 00:49:55,117 en wat hen wacht is een wereld vol machomannen uit de jaren '60. 695 00:49:55,909 --> 00:49:58,659 Dat was niet de wereld die ik voor hen wilde. 696 00:49:59,705 --> 00:50:01,707 Ik vroeg een groep IBM-bestuurders... 697 00:50:01,832 --> 00:50:05,669 wat ze zouden denken als een man op zijn cv zette: '1971-1973... 698 00:50:05,794 --> 00:50:07,462 voor de kinderen gezorgd.' 699 00:50:07,587 --> 00:50:13,343 De een keek de ander aan en glimlachte wat. 700 00:50:13,885 --> 00:50:15,971 Toen leunde een man met grijs haar voorover... 701 00:50:16,096 --> 00:50:19,516 haalde zijn pijp tevoorschijn en zei: 'Zeker een flikker.' 702 00:50:19,641 --> 00:50:26,273 Het is erg polariserend en beperkend als je rol wordt bepaald bij je geboorte. 703 00:50:27,733 --> 00:50:29,234 HET VADERINSTINCT 704 00:50:29,359 --> 00:50:31,359 Ook voor mannen is het moeilijk. 705 00:50:32,320 --> 00:50:37,743 Vrouwelijkheid is maar een klein deel van alle menselijke eigenschappen. 706 00:50:37,868 --> 00:50:44,166 Vrouwen zijn beperkt tot passieve, ondersteunende en zorgzame rollen. 707 00:50:45,000 --> 00:50:49,004 Mannen zijn vastgepind op agressieve, dominante kanten. 708 00:50:49,129 --> 00:50:52,549 Eigenlijk hebben we die eigenschappen allemaal. 709 00:50:52,674 --> 00:50:56,762 We bevrijdden mannen ook uit een dwangbuis. 710 00:50:56,887 --> 00:50:58,983 ER ONTWIKKELT ZICH EEN MANNENBEVRIJDINGSBEWEGING 711 00:50:59,109 --> 00:51:01,558 DIE ANDERS KIJKT NAAR VROUWENBEVRIJDING EN MANNENROLLEN. 712 00:51:01,683 --> 00:51:05,562 De dwangbuis van gedwongen worden je werk boven je gezin te stellen. 713 00:51:05,687 --> 00:51:12,360 De dwangbuis om nooit een emotie te tonen die minder mannelijk is. 714 00:51:12,819 --> 00:51:16,453 Ongeveer 300 mannenbevrijdingsgroepen zijn door het land opgericht... 715 00:51:16,579 --> 00:51:18,700 om te bespreken hoe ze zich kunnen bevrijden... 716 00:51:18,825 --> 00:51:21,411 van het stereotiepe beeld van mannelijkheid. 717 00:51:21,536 --> 00:51:23,246 Wij zouden de echte doeners moeten zijn. 718 00:51:23,371 --> 00:51:27,334 Dit moet niet meer van mannen verwacht worden. 719 00:51:27,459 --> 00:51:31,296 Als je niet meedoet, hoor je je schuldig te voelen. 720 00:51:32,506 --> 00:51:36,093 Het maakt verschil als jongens meer rolmodellen hebben... 721 00:51:36,218 --> 00:51:38,218 van mannen die compleet zijn. 722 00:51:40,180 --> 00:51:45,102 Toen was Alan Alda de grootste mannelijke ster in Amerika. 723 00:51:45,477 --> 00:51:48,355 Hij was een goede man en een voorstander. 724 00:51:49,106 --> 00:51:52,150 Hij is ieders favoriet en wint Golden Globe Awards. 725 00:51:52,275 --> 00:51:55,150 Hij wint People's Choice Awards en vier Emmy's. 726 00:51:57,072 --> 00:51:58,115 Bedankt. 727 00:51:58,240 --> 00:52:02,077 Hij was een pionier onder mannelijke feministen. 728 00:52:02,619 --> 00:52:05,038 Mijn dochters verdienen een baan... 729 00:52:05,163 --> 00:52:08,542 zonder dat ze drie keer beter moeten zijn dan een man. 730 00:52:08,667 --> 00:52:14,798 We moesten allemaal de rollen van vrouwen én mannen heroverwegen. 731 00:52:15,132 --> 00:52:20,220 We gebruiken bot als wig om de stukken op hun plek te houden. 732 00:52:20,345 --> 00:52:24,224 Erg slim. Een vrouw is je te slim af geweest. 733 00:52:25,267 --> 00:52:31,565 Ik leerde mee met iedereen. Deels door Ms. En een deel door erover na te denken. 734 00:52:32,274 --> 00:52:35,569 Alan schreef soms voor Ms. 735 00:52:36,736 --> 00:52:41,366 Ik schreef dat iedereen weet dat mannen én vrouwen testosteron hebben. 736 00:52:41,825 --> 00:52:44,263 Maar veel mannen hebben er te veel van. 737 00:52:44,578 --> 00:52:48,123 Hij gebruikte de term 'testosteronvergiftiging'... 738 00:52:48,456 --> 00:52:53,336 voor extreem mannelijk gedrag dat echt schadelijk was. 739 00:52:53,879 --> 00:52:55,422 WAT TE DOEN BIJ TESTOTERONVERGIFTIGING 740 00:52:55,547 --> 00:52:57,049 1. RAAK NIET IN PANIEK. 741 00:52:57,174 --> 00:52:58,759 2. PROBEER IETS TE VOELEN. 742 00:52:58,884 --> 00:53:00,218 (NIET MET JE HANDEN, GEK). 743 00:53:00,343 --> 00:53:03,406 3. KIJK OF JE KUNT LUISTEREN TERWIJL IEMAND PRAAT. 744 00:53:04,181 --> 00:53:06,474 4. OEFEN DEZE ZIN: 745 00:53:08,518 --> 00:53:11,980 IK DENK DAT JIJ GELIJK HEBT EN IK NIET. 746 00:53:13,815 --> 00:53:20,155 Alan werd een voorbeeld van een man die zich niet aan macho-normen hield. 747 00:53:20,488 --> 00:53:22,074 Hij kreeg er veel kritiek om. 748 00:53:22,199 --> 00:53:25,035 Ik werd de koning van de watjes genoemd. 749 00:53:25,160 --> 00:53:26,203 FEMINISTISCH WATJE 750 00:53:26,328 --> 00:53:29,497 Er was iets mis met je als je vrouwen steunde. 751 00:53:29,998 --> 00:53:31,398 Je was geen echte man. 752 00:53:32,334 --> 00:53:39,049 Door de vrouwenbeweging zijn wij mannen onze vrijheid kwijt 753 00:53:39,799 --> 00:53:45,013 Niemand houdt van verandering, maar feminisme vroeg het van iedereen. 754 00:53:45,180 --> 00:53:52,020 Vrouwen nemen deze oude natie over onschuldige mannen zoals jij en ik 755 00:53:52,646 --> 00:53:55,523 Mannen zaten net zo in de problemen als wij. 756 00:53:56,441 --> 00:54:00,695 Het was niet onze taak om hun problemen op te lossen. 757 00:54:01,029 --> 00:54:05,408 Maar wel om uit te zoeken hoe we ermee om moesten gaan. 758 00:54:11,957 --> 00:54:15,835 De woorden die je schreef voor Ms. veranderden levens. 759 00:54:15,961 --> 00:54:18,399 Ze eindigden niet als kattenbakvulling. 760 00:54:18,964 --> 00:54:21,758 Suzanne is een van de beste redacteuren met wie ik heb gewerkt. 761 00:54:21,883 --> 00:54:24,594 Ze was het brein achter de operatie. 762 00:54:24,803 --> 00:54:30,976 Het belangrijkste wat ik deed, was de juiste mix vinden voor elk nummer. 763 00:54:31,559 --> 00:54:33,770 Ik bracht alle stukken samen. 764 00:54:35,397 --> 00:54:37,147 HONGERIGE VROUWEN IN AMERIKA 765 00:54:38,358 --> 00:54:45,115 We hadden radicale artikelen, geruststellende stukken. 766 00:54:45,365 --> 00:54:47,993 En informatieve bijdragen. 767 00:54:49,244 --> 00:54:52,455 We wilden de regels veranderen. 768 00:54:52,580 --> 00:54:54,708 REDACTIEVERGADERING 7/8/77 769 00:54:54,833 --> 00:54:57,043 ANDERE ONDERWERPEN DAN IN ANDERE TIJDSCHRIFTEN 770 00:54:57,168 --> 00:55:00,797 Niets van wat we deden was standaard voor vrouwenbladen. 771 00:55:00,964 --> 00:55:02,839 En ik heb er bij veel gewerkt. 772 00:55:03,341 --> 00:55:06,845 In ieder nummer van het tijdschrift vind je praktische tips... 773 00:55:06,970 --> 00:55:10,599 om je maaltijden lekkerder te maken, je huis gezelliger en je huwelijk leuker. 774 00:55:10,724 --> 00:55:15,228 Elke maand vind je fascinerende informatie zoals deze in Ladies' Home Journal. 775 00:55:15,353 --> 00:55:20,900 Meer conventionele vrouwenbladen mochten niks bekritiseren wat werd geadverteerd. 776 00:55:21,693 --> 00:55:28,283 Of iets politiek of onaangenaams plaatsen vanwege de adverteerders. 777 00:55:30,327 --> 00:55:35,790 Het werd verwacht dat je een product naast de redactionele tekst zou adverteren. 778 00:55:37,208 --> 00:55:39,461 Een complementair exemplaar. 779 00:55:40,712 --> 00:55:43,423 Adverteerders censureerden vrouwenbladen op een manier... 780 00:55:43,548 --> 00:55:46,801 zoals ze dat bij Time of Newsweek niet deden. 781 00:55:48,345 --> 00:55:52,533 Ik stel voor die laatste factuurpagina van december te herschrijven. 782 00:55:53,475 --> 00:55:56,269 We moesten het doen met een minimaal budget. 783 00:55:56,853 --> 00:56:01,232 We waren ook afhankelijk van advertentie-inkomsten. 784 00:56:01,858 --> 00:56:03,860 Wil je praten over onze advertentie-inkomsten? 785 00:56:03,985 --> 00:56:06,196 Dat is iets waar ik vooral... 786 00:56:06,905 --> 00:56:11,968 Je moet kijken welk standpunt je inneemt over de advertenties die je zelf toelaat. 787 00:56:12,827 --> 00:56:17,290 Van Clairol verloren we een heel jaar aan advertenties. 788 00:56:17,707 --> 00:56:22,128 We hadden een artikel geschreven over de gevaarlijke chemicaliën in haarverf. 789 00:56:22,253 --> 00:56:25,131 We vertegenwoordigden de belangen van vrouwen. 790 00:56:25,256 --> 00:56:29,006 We hadden advertenties nodig, maar verkochten onze ziel niet. 791 00:56:30,345 --> 00:56:33,890 Ms. was opgericht om verandering teweeg te brengen. 792 00:56:34,682 --> 00:56:39,729 Er waren onderwerpen waarover we moesten schrijven om ze te veranderen. 793 00:56:41,606 --> 00:56:47,946 Veel dingen die moesten veranderen waren geheimen. 794 00:56:48,154 --> 00:56:50,907 AUGUSTUS 1976 VIJFDE JAARGANG, TWEEDE NUMMER 795 00:56:51,032 --> 00:56:55,745 HET IDEE OVERBRENGEN DAT ER EEN GROOT GEHEIM WORDT ONTHULD 796 00:56:55,870 --> 00:56:59,058 Ik was op een gegeven moment bij mijn man weggegaan. 797 00:56:59,707 --> 00:57:05,296 Ik ging samenwonen met een man die te veel dronk en me soms sloeg. 798 00:57:07,048 --> 00:57:09,968 Ik herinner me dat ik toen geschokt was. 799 00:57:10,093 --> 00:57:12,968 Maar ik bleef bij hem tot het opnieuw gebeurde. 800 00:57:14,139 --> 00:57:15,764 Heb je het iemand verteld? 801 00:57:17,600 --> 00:57:19,000 Niet echt. 802 00:57:21,271 --> 00:57:25,316 Het was heel gewoon in mijn buurt in Toledo toen ik opgroeide. 803 00:57:26,860 --> 00:57:33,199 Vrouwen schepten soms bijna op dat hun mannen gewelddadig waren. 804 00:57:33,783 --> 00:57:36,096 Dat zou bewijzen dat ze om hen gaven. 805 00:57:37,537 --> 00:57:41,124 Geen enkel vrouwenblad had huiselijk geweld behandeld. 806 00:57:42,709 --> 00:57:46,084 Ik had de woorden 'geslagen vrouwen' nog nooit gehoord. 807 00:57:47,088 --> 00:57:51,509 De meeste Amerikaanse vrouwen wisten er niks van, tenzij het henzelf overkwam. 808 00:57:51,634 --> 00:57:54,384 IJVER, VRIENDELIJKE WOORDEN, RECHTVAARDIGHEID 809 00:57:54,637 --> 00:57:58,516 We wilden het op de voorgrond brengen. 810 00:57:59,601 --> 00:58:01,644 HIJ WERD BOOS OM KLEINE DINGEN 811 00:58:01,769 --> 00:58:04,397 HET SLACHTOFFER VERKLAARDE DAT ZE BEWUSTELOOS RAAKTE. 812 00:58:04,522 --> 00:58:06,566 HET SYNDROOM KOMT DOOR SEKSONGELIJKHEID 813 00:58:06,691 --> 00:58:10,361 Hoe maak je een coverbeeld... 814 00:58:10,612 --> 00:58:17,076 dat een vernederende en pijnlijke ervaring uitstraalt? 815 00:58:18,953 --> 00:58:22,790 We wilden niemand uitbuiten die echt was mishandeld. 816 00:58:23,416 --> 00:58:28,463 Dus zochten we een vrouw die we als mishandeld konden laten lijken. 817 00:58:32,258 --> 00:58:33,385 MS. GESLAGEN VROUWEN 818 00:58:33,510 --> 00:58:36,304 HULP VOOR HET GEHEIME SLACHTOFFER VAN HIERNAAST 819 00:58:36,429 --> 00:58:41,935 Toen de vrouwen die de advertenties verkochten het voor het eerst zagen... 820 00:58:42,769 --> 00:58:47,524 zeiden ze dat ze zouden opstappen als deze cover werd gepubliceerd. 821 00:58:48,399 --> 00:58:52,904 Ik begreep het. Dit was niet zomaar iets. 822 00:58:54,280 --> 00:58:55,718 We hebben het opgelost. 823 00:58:57,367 --> 00:58:58,767 Ze namen geen ontslag. 824 00:58:59,702 --> 00:59:05,291 Ze tolereerden veel, omdat we dat geld nodig hadden. 825 00:59:06,334 --> 00:59:09,546 Het was voor hen een zware klus... 826 00:59:09,879 --> 00:59:13,716 om een tijdschrift te runnen dat zowel onbeschaamd feministisch... 827 00:59:13,841 --> 00:59:15,885 als commercieel succesvol was. 828 00:59:16,010 --> 00:59:18,138 Want elke keer als ze iets publiceerden... 829 00:59:18,263 --> 00:59:21,140 over babymoord, lesbiennes of prostituees... 830 00:59:21,266 --> 00:59:24,227 zouden ze adverteerders kwijtraken. 831 00:59:24,978 --> 00:59:29,399 Ik zat daar als redacteur en dacht: 832 00:59:30,316 --> 00:59:34,195 dit gaat ons de das omdoen, maar we moeten het doen. 833 00:59:40,660 --> 00:59:42,454 OP EEN DAG EEN KLAP IN HET GEZICHT 834 00:59:42,579 --> 00:59:44,747 Het nummer had een enorme impact. 835 00:59:46,124 --> 00:59:49,836 We kregen meer brieven dan bij welk ander nummer dan ook. 836 00:59:49,961 --> 00:59:52,755 IK KON MOEILIJK NAAR DE COVER VAN DE GESLAGEN VROUW KIJKEN 837 00:59:52,880 --> 00:59:55,785 OMDAT IK HETZELFDE HEB MEEGEMAAKT 838 00:59:55,911 --> 00:59:58,845 IK SCHAAMDE ME DAT IK ME HAD LATEN MISBRUIKEN EN DACHT DAT IEDEREEN 839 00:59:58,970 --> 01:00:01,181 ZOU GELOVEN DAT IK HET VERDIEND HAD. 840 01:00:01,306 --> 01:00:04,434 IK HEB GELOGEN EN HIELD HET GEHEIM EN HEB HET 8 JAAR VOLGEHOUDEN 841 01:00:04,559 --> 01:00:06,436 Het geheime misdrijf komt aan het licht. 842 01:00:06,561 --> 01:00:09,731 Vrouwen praten erover met de politie, journalisten... 843 01:00:09,856 --> 01:00:11,919 en iedereen die wil luisteren. 844 01:00:12,108 --> 01:00:17,030 Hij drukte mijn gezicht in het bed en sloeg me met zijn vuist. 845 01:00:17,196 --> 01:00:18,990 Hij wist wat hij deed. 846 01:00:19,532 --> 01:00:22,619 Ik denk dat ik gewoon had kunnen weggaan. 847 01:00:22,785 --> 01:00:25,913 Ik had tenminste dat kunnen doen. 848 01:00:26,789 --> 01:00:30,376 Als het een vreemde was geweest, was ik meteen weggegaan. 849 01:00:31,127 --> 01:00:33,671 Voor vrouwen werd het heel belangrijk... 850 01:00:34,422 --> 01:00:39,135 om te weten dat ze niet gek waren, en niet alleen. 851 01:00:39,552 --> 01:00:45,642 Hij sloeg of mishandelde me pas nadat we getrouwd waren. 852 01:00:47,101 --> 01:00:50,063 Vanaf toen begon hij me te mishandelen. 'Je bent m'n vrouw.' 853 01:00:50,188 --> 01:00:51,439 IK HEB DE POLITIE GEBELD. 854 01:00:51,564 --> 01:00:54,609 ZE VROEGEN AAN MIJN MAN WAT HET PROBLEEM WAS. 855 01:00:54,734 --> 01:00:57,904 IK ZEI DAT IK HEM WEG WILDE HEBBEN. ZE ZEIDEN: 'HIJ IS TOCH JE MAN?' 856 01:00:58,029 --> 01:01:03,201 Het is belangrijk om te benadrukken dat veel vrouwen hulp zoeken... 857 01:01:03,326 --> 01:01:07,121 bij politie, advocaten of hulpverleners. 858 01:01:07,246 --> 01:01:10,875 Maar veel van die mannen mishandelen hun vrouw zelf. 859 01:01:11,000 --> 01:01:16,464 De hele samenleving is erop gericht een gezin bij elkaar te houden. 860 01:01:17,131 --> 01:01:20,551 Niemand houdt rekening met het gevaar. 861 01:01:21,110 --> 01:01:22,804 MISHANDELDE VROUWEN KUNNEN NERGENS HEEN 862 01:01:22,929 --> 01:01:28,601 Je hebt geen idee hoeveel risico vrouwen namen als ze tegen hun man ingingen. 863 01:01:29,435 --> 01:01:33,398 En als je kinderen had, draaide je hele leven daar om. 864 01:01:34,357 --> 01:01:38,236 We konden pas weg toen we Woman's Haven vonden. 865 01:01:39,153 --> 01:01:40,446 Wat bedoel je daarmee? 866 01:01:40,571 --> 01:01:44,450 We konden het niet veroorloven om weg te gaan. Met kinderen kun je niet... 867 01:01:44,575 --> 01:01:48,913 zomaar vertrekken zonder onderdak of eten. 868 01:01:49,789 --> 01:01:52,166 Had je het gevoel dat je de enige was? 869 01:01:52,333 --> 01:01:53,733 Ja, dat had ik. 870 01:01:53,918 --> 01:01:57,463 Ik loog erover en verborg het, net als de kinderen. 871 01:01:58,840 --> 01:02:00,528 Omdat je je ervoor schaamt. 872 01:02:02,218 --> 01:02:06,931 Er worden opvanghuizen opgericht waar vrouwen tijdelijk kunnen blijven. 873 01:02:07,223 --> 01:02:13,771 Totdat ze veilig zijn en hulp hebben om aan het geweld te ontsnappen. 874 01:02:14,731 --> 01:02:16,065 170 OPVANGHUIZEN GEOPEND 875 01:02:16,190 --> 01:02:19,068 We hebben het aan het licht gebracht. 876 01:02:20,653 --> 01:02:25,324 Toen kwamen er opvanghuizen voor mishandelde vrouwen. 877 01:02:25,825 --> 01:02:32,081 Voor de wetgeving en voor de gemeenschap die vrouwen steunde. 878 01:02:33,291 --> 01:02:35,209 Hoe ernstig is dit syndroom? 879 01:02:35,334 --> 01:02:39,172 Het is ontzettend ernstig, Joe. 880 01:02:39,297 --> 01:02:43,885 Elke dag besef ik dat het nog erger is dan ik dacht. 881 01:02:44,802 --> 01:02:47,555 De eerste wet die ik als congreslid indiende... 882 01:02:47,680 --> 01:02:49,641 was bedoeld om mishandelde vrouwen te helpen. 883 01:02:49,766 --> 01:02:54,016 Dat idee kreeg ik door naar ze te luisteren en erover te lezen in Ms. 884 01:02:54,854 --> 01:02:59,817 De belangrijkste missie van Ms. Was de boodschap doorgeven. 885 01:02:59,942 --> 01:03:05,406 Als iets niet klopt, heb je waarschijnlijk gelijk. 886 01:03:05,948 --> 01:03:11,954 Je staat er niet alleen voor. 887 01:03:13,456 --> 01:03:16,417 Het is het vijfde jubileum van een tijdschrift waarvan velen dachten... 888 01:03:16,542 --> 01:03:20,917 dat het de vijfde maand, laat staan het vijfde jaar, niet zou halen. 889 01:03:23,591 --> 01:03:26,513 Maar het bloeit, is succesvol en wordt veel besproken. 890 01:03:26,639 --> 01:03:27,720 DESKUNDIGEN ZATEN FOUT 891 01:03:27,845 --> 01:03:30,139 MS. MAGAZINE OVERLEEFT 892 01:03:30,264 --> 01:03:32,141 MS. BEWIJST HET ONGELIJK VAN EXPERTS 893 01:03:32,266 --> 01:03:36,896 Gloria is een van de meest oprechte mensen die ik ooit heb ontmoet. 894 01:03:37,688 --> 01:03:40,107 Ik vond haar altijd heel bescheiden. 895 01:03:40,733 --> 01:03:43,403 Ze was de leider, maar gedroeg zich niet zo. 896 01:03:43,528 --> 01:03:45,446 Hoeveel vrouwen lezen het? 897 01:03:45,571 --> 01:03:48,571 We zijn van 250.000 naar een half miljoen gegaan. 898 01:03:48,699 --> 01:03:50,535 Momenteel meer dan twee miljoen lezers. 899 01:03:50,660 --> 01:03:52,453 MS. OPLAGE TIJDSCHRIFT - 2 MILJOEN 900 01:03:52,578 --> 01:03:57,917 Wij hebben meer plezier gehad dan wie dan ook in elke andere baan die ik kende. 901 01:04:01,587 --> 01:04:04,507 Lachen hoort bij overleven. 902 01:04:06,843 --> 01:04:11,264 Het leven kan somber zijn als je niet lacht. 903 01:04:12,348 --> 01:04:16,018 Ik denk dat vrouwen elkaar zo helpen overleven. 904 01:04:19,188 --> 01:04:21,566 Ik had een grap over een Quaker waar ik mee ging... 905 01:04:21,691 --> 01:04:26,028 maar laat maar. - Gene toch. 906 01:04:27,488 --> 01:04:30,113 We moesten betalen voor onze seksualiteit. 907 01:04:31,200 --> 01:04:32,700 Het was verschrikkelijk. 908 01:04:34,954 --> 01:04:35,997 Lekker lichaam. 909 01:04:36,122 --> 01:04:39,185 Kijk die kont. - Ik zou haar taille kunnen likken. 910 01:04:42,879 --> 01:04:45,631 Mrs Crane, ik kijk naar je. 911 01:04:46,132 --> 01:04:47,341 Die was goed. 912 01:04:47,466 --> 01:04:50,011 Wil je je spikes om mijn hoofd wikkelen? 913 01:04:51,971 --> 01:04:56,267 In die tijd liep je door New York en zei elke paar meter... 914 01:04:56,392 --> 01:05:00,938 wel iemand tegen je dat je moest lachen of maakte een opmerking over je kleding. 915 01:05:01,063 --> 01:05:03,941 Hé schat, zin in wat plezier vanavond? Alleen jij en ik. 916 01:05:04,066 --> 01:05:06,402 Kom op, schat. Niet weglopen. Ik ben hier. 917 01:05:06,527 --> 01:05:07,927 Ik wacht hier op je. 918 01:05:08,237 --> 01:05:10,237 Ze zeggen dat niet tegen mannen. 919 01:05:10,990 --> 01:05:15,995 Ik werd de hele tijd lastiggevallen, maar noemde het toen niet zo. 920 01:05:16,454 --> 01:05:17,997 Wat is er? Waarom loop je weg? 921 01:05:18,122 --> 01:05:19,872 Wil je... - Laat me met rust. 922 01:05:20,917 --> 01:05:23,252 Hoe ging je er toen mee om? 923 01:05:23,753 --> 01:05:25,153 We accepteerden het. 924 01:05:26,422 --> 01:05:29,297 Seksuele intimidatie hoorde er toen gewoon bij. 925 01:05:30,384 --> 01:05:34,180 Het kwam niet aan bod in andere vrouwentijdschriften. 926 01:05:34,305 --> 01:05:37,016 MS. NOVEMBER 1977 ZESDE JAARGANG, VIJFDE NUMMER 927 01:05:37,141 --> 01:05:39,185 SEKSUELE INTIMIDATIE OP HET WERK 928 01:05:39,352 --> 01:05:45,775 We wilden seksuele intimidatie visueel weergeven op de cover. 929 01:05:46,901 --> 01:05:51,280 Maar je kon niet laten zien dat iemand een vrouw lastigviel. 930 01:05:52,073 --> 01:05:55,785 Dus bedachten we het met poppen te doen. 931 01:05:57,203 --> 01:06:01,999 Het liet dezelfde verschrikkelijke ervaring zien waar je van terugschrok. 932 01:06:02,124 --> 01:06:03,918 SEKSUELE INTIMIDATIE OP WERK STOPPEN 933 01:06:04,043 --> 01:06:09,048 In het begin bestond die term niet, mensen moesten die zelf bedenken. 934 01:06:09,923 --> 01:06:13,121 Mannen vonden dat ze het recht hadden om naar je decolleté te staren. 935 01:06:13,428 --> 01:06:17,974 Onder je rok te grijpen of denigrerende dingen tegen je te zeggen. 936 01:06:18,474 --> 01:06:23,270 Dat liet je voelen dat je er niet alleen was om je werk te doen. 937 01:06:23,479 --> 01:06:28,651 DE MANAGER WILDE ORALE SEKS HEBBEN. IK WAS 17. 938 01:06:28,776 --> 01:06:32,196 IK HIELD MIJN GEHEIM VOOR MEZELF. 939 01:06:32,363 --> 01:06:34,115 DOOR MS. VOELDE IK ME NIET ALLEEN... 940 01:06:34,240 --> 01:06:38,035 Vrouwen brengen seksuele intimidatie ter sprake. 941 01:06:38,911 --> 01:06:42,623 Het nieuwste nummer van Ms. bracht ons op de hoogte van een organisatie... 942 01:06:42,748 --> 01:06:46,168 genaamd Working Women United Institute. 943 01:06:46,419 --> 01:06:50,840 Bij seksuele intimidatie gaat het om ongewenste seksuele toenaderingen... 944 01:06:50,965 --> 01:06:53,718 die werken onmogelijk maken. 945 01:06:54,301 --> 01:06:59,891 Hij liep van de vergadertafel weg, zette zijn voet op een stoel... 946 01:07:00,016 --> 01:07:02,685 boog zich voorover, keek me aan en zei: 947 01:07:02,935 --> 01:07:06,998 'Je gaat met me naar bed, of je wordt ontslagen.' Eén van de twee. 948 01:07:07,732 --> 01:07:14,280 Heeft het er niet mee te maken dat vrouwen zich uitdagend kleden? 949 01:07:14,447 --> 01:07:17,199 Zoals strakke T-shirts zonder iets eronder. 950 01:07:17,366 --> 01:07:20,494 Heel simpel: Nee, want het maakt niet uit hoe je eruitziet. 951 01:07:20,619 --> 01:07:24,040 Dit heeft niets met seks te maken. Het is net verkrachting. 952 01:07:24,165 --> 01:07:26,626 Vijfjarige kinderen en 80-jarige vrouwen worden verkracht. 953 01:07:26,751 --> 01:07:29,754 Het is een uiting van mannelijke dominantie. 954 01:07:30,838 --> 01:07:37,470 Vroeger werd seksuele intimidatie gezien als je verbeelding, jouw schuld. 955 01:07:38,763 --> 01:07:41,557 Of iets om je gevleid door te voelen. 956 01:07:41,807 --> 01:07:46,479 Het maakte je echt gek dat er allemaal dingen waren... 957 01:07:46,604 --> 01:07:48,481 die je van streek maakten. 958 01:07:49,565 --> 01:07:52,276 Diane Williams werkte bij het ministerie van Justitie. 959 01:07:52,401 --> 01:07:56,822 Ze werd ontslagen nadat ze had geklaagd dat haar leidinggevende haar lastigviel. 960 01:07:56,947 --> 01:07:59,867 Seksuele intimidatie is geen lolletje. 961 01:07:59,992 --> 01:08:05,873 Het is een heel emotionele, vernederende en degraderende ervaring. 962 01:08:06,040 --> 01:08:09,168 We hebben seksuele intimidatie geaccepteerd... 963 01:08:09,293 --> 01:08:13,089 zoals we accepteren dat vrouwen notuleren... 964 01:08:13,214 --> 01:08:15,508 en koffie zetten tijdens vergaderingen. 965 01:08:15,633 --> 01:08:17,801 DIANE WILLIAMS, EEN MEDEWERKSTER VAN JUSTITIE 966 01:08:17,926 --> 01:08:21,180 KREEG $16.000 NADAT ZE WAS ONTSLAGEN OMDAT ZE SEKS MET HAAR BAAS WEIGERDE. 967 01:08:21,305 --> 01:08:26,519 Als iets geen naam heeft, kun je er geen reactie op bouwen. 968 01:08:26,644 --> 01:08:30,457 Je kunt er niet over praten en er niet tegen in opstand komen. 969 01:08:30,773 --> 01:08:33,274 Rustig aan. - Haal je vieze handen van me af. 970 01:08:33,399 --> 01:08:35,611 Ik ben vanaf dag één duidelijk geweest. 971 01:08:35,736 --> 01:08:38,906 Ik heb je gehijg, gestaar en gedoe rond het bureau getolereerd. 972 01:08:39,031 --> 01:08:41,701 Want ik heb deze baan nodig. Maar dit is de druppel. 973 01:08:41,826 --> 01:08:44,495 In de film 9 to 5 nemen vrouwen wraak. 974 01:08:44,620 --> 01:08:48,040 In het echte leven kunnen veel vrouwen hun baas niet aanspreken. 975 01:08:48,165 --> 01:08:52,169 Maar vrouwen melden seksuele intimidatie meer dan ooit. 976 01:08:52,837 --> 01:08:57,841 Zodra het een naam kreeg, ging het sneller en veranderde alles. 977 01:08:58,008 --> 01:08:59,801 NIEUWS VAN MS. MAGAZINE 978 01:08:59,926 --> 01:09:05,724 Working Women United Institute werkt samen met Ms., die een speak-out organiseert. 979 01:09:05,933 --> 01:09:09,854 Hier kunnen werkende vrouwen hun persoonlijke ervaringen delen. 980 01:09:10,979 --> 01:09:12,379 Spreek je uit. 981 01:09:12,606 --> 01:09:15,544 Dat is het beste advies dat ik iemand kan geven. 982 01:09:16,152 --> 01:09:19,488 Als je in zo'n situatie komt, blijf er dan niet mee zitten... 983 01:09:19,613 --> 01:09:22,116 denken dat het vanzelf weggaat, want dat gebeurt niet. 984 01:09:22,241 --> 01:09:25,953 Hoe langer je een mannelijke baas... 985 01:09:26,078 --> 01:09:29,456 laat bepalen dat seks jouw carrière vooruit helpt... 986 01:09:29,790 --> 01:09:32,728 hoe moeilijker het wordt om vooruit te komen. 987 01:09:33,335 --> 01:09:35,129 DRIE HOERAATJES VOOR MS. VOOR DE WAARHEID 988 01:09:35,254 --> 01:09:40,176 Als mensen hun verhaal doen, komt de kracht van eerlijkheid vrij. 989 01:09:52,104 --> 01:09:55,149 Hier zijn we dan, een paar jaar later. 990 01:09:55,858 --> 01:09:58,921 Jij zit op een hoge stoel, ik moet rechtop zitten. 991 01:10:00,696 --> 01:10:02,531 GLORIA'S APPARTEMENT 992 01:10:02,948 --> 01:10:04,348 Hier zijn we dan. 993 01:10:05,701 --> 01:10:07,119 Waar alles begon. 994 01:10:08,537 --> 01:10:13,375 We zaten hier in deze kamer toen we begonnen na te denken over een tijdschrift. 995 01:10:14,210 --> 01:10:17,713 Iets dat vrouwen bereikte en hen hoop gaf. 996 01:10:18,464 --> 01:10:21,342 Ms. bestaat tien jaar. 997 01:10:21,508 --> 01:10:25,554 Dat danken we aan veel vrouwen. Met Gloria Steinem voorop. 998 01:10:26,805 --> 01:10:31,685 Wat zijn enkele hoogtepunten en mijlpalen van de afgelopen tien jaar? 999 01:10:31,852 --> 01:10:34,355 Als schrijver denk ik eerst aan taal. 1000 01:10:34,480 --> 01:10:38,984 Er zijn nu woorden als 'seksuele intimidatie' en 'mishandelde vrouwen.' 1001 01:10:39,360 --> 01:10:43,485 Tien jaar geleden noemden we het leven. Er bestond geen woord voor. 1002 01:10:43,822 --> 01:10:46,826 We willen allemaal een gemeenschappelijke taal hebben. 1003 01:10:46,951 --> 01:10:50,701 Het helpt ons anderen te begrijpen en ons begrepen te voelen. 1004 01:10:50,955 --> 01:10:55,793 Ms. heeft ervoor gezorgd dat de boodschap werd verspreid. 1005 01:10:55,918 --> 01:11:01,799 Ik voelde dat we alles konden, maar niet iedereen dacht zo. 1006 01:11:04,051 --> 01:11:06,053 Ben jij het eens met de vrouwenbeweging? 1007 01:11:06,178 --> 01:11:08,240 Nee, dat ben ik niet. - Ga je staken? 1008 01:11:08,366 --> 01:11:09,431 Nee. 1009 01:11:09,556 --> 01:11:11,684 Waarom niet? - Omdat het zo prima is. 1010 01:11:11,809 --> 01:11:15,646 Een vrouw hoort bij een man, niet boven hem. 1011 01:11:15,813 --> 01:11:18,438 De samenleving is nu al te materialistisch. 1012 01:11:19,024 --> 01:11:23,821 De plaats van een vrouw is bij haar familie, bij haar huis. 1013 01:11:24,196 --> 01:11:26,282 Dat is deel van haar achtergrond. 1014 01:11:26,782 --> 01:11:30,577 Ik geloof niet in vrouwenbevrijding, omdat we al vrij zijn. 1015 01:11:32,538 --> 01:11:36,667 Je schrijft over hoe we waren en hoe we zullen zijn. 1016 01:11:37,793 --> 01:11:41,005 Alsof we pas op de helft zijn. 1017 01:11:41,130 --> 01:11:46,885 We zijn nog niet eens op de helft, maar we zijn groter gaan durven dromen. 1018 01:11:47,136 --> 01:11:50,449 De institutionele veranderingen zijn pas net begonnen. 1019 01:11:51,765 --> 01:11:54,935 We zijn doorgegaan, ook al ging het traag. 1020 01:11:56,020 --> 01:11:58,208 We hebben voor verandering gezorgd. 1021 01:12:03,527 --> 01:12:06,864 MS. WAS HET EERSTE TIJDSCHRIFT DAT SEKSUELE INTIMIDATIE OP DE COVER PLAATSTE. 1022 01:12:06,989 --> 01:12:11,201 IN 1980 WERD SEKSUELE INTIMIDATIE EEN VORM VAN SEKSEDISCRIMINATIE. 1023 01:12:11,744 --> 01:12:14,872 IN 1994 WERD DE WET INZAKE GEWELD TEGEN VROUWEN AANGENOMEN. 1024 01:12:14,997 --> 01:12:16,957 HET WAS HET EERSTE FEDERALE WETGEVINGSPAKKET 1025 01:12:17,082 --> 01:12:19,957 OM EEN EINDE TE MAKEN AAN GEWELD TEGEN VROUWEN. 1026 01:12:25,883 --> 01:12:30,512 DEEL DRIE 1027 01:12:38,729 --> 01:12:40,856 Ik hou van seks. Ik hou van goede seks. 1028 01:12:40,981 --> 01:12:44,151 Ik hou van leuke seks en van lachen tijdens seks. 1029 01:12:45,277 --> 01:12:46,945 Zo dacht ik niet altijd. 1030 01:12:47,071 --> 01:12:49,759 DOOR ROBIN MORGAN BIJDRAGENDE REDACTEUR, MS. 1031 01:12:55,454 --> 01:12:58,499 De andere vrouwenbladen negeerden seks. 1032 01:12:58,624 --> 01:13:02,127 DOOR GLORIA STEINEM OPRICHTSTER, MS. 1033 01:13:02,252 --> 01:13:06,507 Wij wilden seks als onderdeel van het leven behandelen. 1034 01:13:06,715 --> 01:13:09,843 WAT VIND JIJ EROTISCH? 1035 01:13:09,968 --> 01:13:11,136 BEVRIJD ORGASME 1036 01:13:11,261 --> 01:13:13,597 Maar uitleggen dat het geen porno is. 1037 01:13:13,722 --> 01:13:17,434 WE WAREN BANG OM ONZE GELIEFDEN TE VERTELLEN WAT WE WILLEN 1038 01:13:17,559 --> 01:13:19,645 DE ORGASMATRON GARANDEERT TEVREDENHEID 1039 01:13:19,770 --> 01:13:23,649 We leerden vrouwen masturberen. Het voelde gewoon natuurlijk. 1040 01:13:23,816 --> 01:13:25,692 MIJN CLITORIS DE VAGINA 1041 01:13:27,027 --> 01:13:28,445 MEZELF LEREN KENNEN BETTY DODSON 1042 01:13:28,570 --> 01:13:31,198 'Ik denk dat wanneer een vrouw masturbeert... 1043 01:13:31,323 --> 01:13:34,785 ze haar lichaam leert waarderen en zelfverzekerd... 1044 01:13:34,910 --> 01:13:36,973 en zelfstandig wordt in seks.' 1045 01:13:37,830 --> 01:13:42,835 'Vorig jaar maakte ik een serie dia's van de geslachtsdelen van 20 vrouwen. 1046 01:13:43,961 --> 01:13:47,589 Omdat de meeste vrouwen geen duidelijk beeld hebben van hun eigen... 1047 01:13:47,714 --> 01:13:51,343 of andermans geslachtsdelen, vinden ze de dia's geruststellend... 1048 01:13:51,468 --> 01:13:53,220 informatief en helend.' 1049 01:13:57,266 --> 01:14:02,354 Ik praat over Betty Dodson omdat ze mijn leven op veel manieren heeft veranderd. 1050 01:14:02,479 --> 01:14:05,104 Vooral hoe ik over m'n eigen lichaam denk. 1051 01:14:06,483 --> 01:14:09,153 ZELFSEKSUALITEIT 1052 01:14:09,319 --> 01:14:14,283 Haar houding was zo vrolijk. Ze zei het woord 'genot'... 1053 01:14:14,491 --> 01:14:17,119 altijd zo voluit en met veel gevoel. 1054 01:14:17,244 --> 01:14:21,123 Ik ben naar een paar van haar workshops geweest, waar vrouwen... 1055 01:14:21,248 --> 01:14:23,459 op matjes lagen te masturberen. 1056 01:14:23,584 --> 01:14:26,503 En ze zei dan: 'Probeer het eens hier. 1057 01:14:26,628 --> 01:14:30,753 Beweeg je hand daarheen, misschien is een kussen onder je rug fijn.' 1058 01:14:32,217 --> 01:14:36,013 Ze maakte het heel normaal. Alsof ze je leerde... 1059 01:14:36,180 --> 01:14:38,849 hoe je je hoofd masseert tijdens het wassen van je haar. 1060 01:14:38,974 --> 01:14:40,517 En dat was het ook. 1061 01:14:41,351 --> 01:14:45,789 Er waren vrouwen die kwamen omdat ze nog nooit een orgasme hadden gehad. 1062 01:14:52,029 --> 01:14:55,199 We deden ons best om seks niet te verwaarlozen. 1063 01:14:55,574 --> 01:14:59,495 We wilden het op zo'n manier behandelen dat vrouwen het echt konden ervaren... 1064 01:14:59,620 --> 01:15:03,332 zonder dat ze erdoor werden gedomineerd of uitgebuit. 1065 01:15:06,210 --> 01:15:08,378 Als tijdschrift waren we pro-seks. 1066 01:15:08,504 --> 01:15:12,674 Maar bij porno trokken we een grens. 1067 01:15:14,218 --> 01:15:20,182 Als feministen vonden we het propaganda. 1068 01:15:21,266 --> 01:15:25,854 Dat was het standpunt dat de meesten van ons op de redactie innamen. 1069 01:15:30,567 --> 01:15:33,904 Ik ben tegen censuur als het om literatuur gaat. 1070 01:15:34,947 --> 01:15:37,491 Maar de beelden en video's... 1071 01:15:40,827 --> 01:15:43,163 Er werd buiten Ms. over porno gesproken. 1072 01:15:43,288 --> 01:15:46,375 Ik vond dat we dat binnen het blad ook vaker moesten doen. 1073 01:15:46,500 --> 01:15:49,813 Het bood veel stof tot discussie binnen het feminisme. 1074 01:15:50,754 --> 01:15:56,426 GEEN COMMENTAAR 1075 01:15:58,095 --> 01:16:01,470 Ik was de laatste generatie die opgroeide zonder porno. 1076 01:16:02,224 --> 01:16:03,767 Ik ben in 1944 geboren. 1077 01:16:04,518 --> 01:16:07,437 Porno werd pas echt populair in 1972. 1078 01:16:09,940 --> 01:16:12,484 Het gouden tijdperk van porno. 1079 01:16:12,651 --> 01:16:14,445 DOOR ELLEN SWEET REDACTEUR, MS. 1080 01:16:14,570 --> 01:16:15,970 Porn chic. 1081 01:16:17,030 --> 01:16:21,076 Je dacht dat het bevrijdend was om naar pornofilms te gaan. 1082 01:16:27,374 --> 01:16:30,878 Bevrijding betekende voor vrouwen aan het begin van de jaren '70... 1083 01:16:31,003 --> 01:16:34,816 vooral dat ze zich vrij mochten voelen om seksueel te zijn. 1084 01:16:36,883 --> 01:16:39,970 Dan kom je in de vrouwenbeweging en het feminisme terecht. 1085 01:16:40,095 --> 01:16:43,640 Je beseft dat alle films die we zagen... 1086 01:16:43,765 --> 01:16:46,768 niet alleen pornografische, maar alle films... 1087 01:16:47,269 --> 01:16:51,457 voortkwamen uit de mannelijke blik en ook daarvoor bedoeld waren. 1088 01:17:00,324 --> 01:17:02,701 WILD - SEKSFILMS - LEUK SPANNEND - EXCLUSIEF 1089 01:17:02,826 --> 01:17:04,226 PRIVÉ KIJKCABINES 1090 01:17:06,955 --> 01:17:11,376 Ik begon als freelancer voor Ms., maar ik had ook een andere baan. 1091 01:17:13,170 --> 01:17:15,672 Ik was jarenlang verslaggever bij de New York Post. 1092 01:17:15,797 --> 01:17:19,801 Ik moest naar Times Square om te kijken wat daar gebeurde. 1093 01:17:20,302 --> 01:17:22,512 ADONIS ALLEEN VOOR VOLWASSENEN 1094 01:17:24,514 --> 01:17:27,225 Ik heb heel wat seksfilms gezien. 1095 01:17:36,234 --> 01:17:38,904 Ik bleef maar wachten tot er iets was dat me opwond. 1096 01:17:39,029 --> 01:17:43,325 Ik vond het niks. Het voelde behoorlijk mechanisch aan. 1097 01:17:46,745 --> 01:17:51,750 Er hing duidelijk een vies gevoel rond vrouwen die pro-porno waren. 1098 01:17:52,626 --> 01:17:57,339 Niet alleen bij Ms., maar in de hele witte middenklasse. 1099 01:18:02,886 --> 01:18:05,847 Hoi, ik ben Annie Sprinkle. Hoe gaat het met je? 1100 01:18:06,390 --> 01:18:09,142 Ik ben heel blij dat je me bent komen opzoeken. 1101 01:18:09,267 --> 01:18:11,645 Ik wil je leren kennen. 1102 01:18:11,770 --> 01:18:17,818 Ik wil dat je mij leert kennen en dat we heel hecht en intiem worden. 1103 01:18:18,652 --> 01:18:24,449 In 1978 maakte ik pornofilms. Ik was behoorlijk bevoorrecht. 1104 01:18:24,574 --> 01:18:29,579 Ik koos zelf voor dat beroep. Ik was seks... 1105 01:18:29,788 --> 01:18:33,125 media, kunst en toneel aan het verkennen. 1106 01:18:34,167 --> 01:18:39,042 Begin jaren 70 wisten we niet eens zeker of vrouwen een orgasme konden krijgen. 1107 01:18:41,007 --> 01:18:43,733 We richtten ons op waar de clitoris zit en hoe je die stimuleert. 1108 01:18:43,859 --> 01:18:47,112 Vrijheid van seksuele expressie en genot. 1109 01:18:55,147 --> 01:19:00,193 Men maakte zich steeds meer zorgen over de harde porno toen. 1110 01:19:00,610 --> 01:19:03,155 GEKWELD EN GEMARTELD 1111 01:19:03,280 --> 01:19:05,866 DE SADISTISCHE SCHOOL VERKRACHT EN GENEUKT 1112 01:19:06,116 --> 01:19:08,660 SLA DE TEEF 1113 01:19:08,785 --> 01:19:11,371 GEMARTELD DRIE GEMARTELDE MAAGDEN 1114 01:19:12,289 --> 01:19:17,377 Ik vind echt dat er regels en straffen moeten zijn... 1115 01:19:17,502 --> 01:19:22,065 voor het tonen van een vrouwelijk lichaam dat door een vleesmolen gaat. 1116 01:19:22,215 --> 01:19:24,090 Het was een cover van Hustler. 1117 01:19:24,259 --> 01:19:28,680 Ik kreeg er kippenvel van. 1118 01:19:29,306 --> 01:19:34,394 Waarom zou een vrouw zich zo'n beeld haar leven moeten herinneren? 1119 01:19:34,728 --> 01:19:38,103 Wat voor gevoel geeft het je? Alsof je puur vlees bent. 1120 01:19:39,775 --> 01:19:40,984 DOE HET MET JE SCHOENEN AAN 1121 01:19:41,193 --> 01:19:45,489 De explosie van softcore, seksueel expliciete en vaak gewelddadige beelden... 1122 01:19:45,614 --> 01:19:48,739 in het dagelijks leven maakt feministen woedend. 1123 01:19:48,909 --> 01:19:51,953 Het geweld in Vogue werd modieus. 1124 01:19:54,873 --> 01:19:58,919 HOU HAAR WAAR ZE HOORT 1125 01:19:59,169 --> 01:20:03,215 HET IS LEUK OM EEN MEISJE IN HUIS TE HEBBEN 1126 01:20:03,340 --> 01:20:07,219 HET SPEL IS BEZEMSTELEN 1127 01:20:07,344 --> 01:20:09,679 GEEN COMMENTAAR 1128 01:20:09,805 --> 01:20:12,349 De Geen Commentaar-pagina stond elke maand... 1129 01:20:12,474 --> 01:20:16,186 in het blad en kwam voort uit de vele brieven van lezers. 1130 01:20:16,353 --> 01:20:22,484 Het ging over de schokkendste dingen die ze zagen of meemaakten. 1131 01:20:22,609 --> 01:20:26,321 Er kwam een brief binnen en we zeiden: 'Hier moeten we iets mee doen.' 1132 01:20:26,446 --> 01:20:27,989 WRIJF HET ZACHTJES MAAK HET HARD 1133 01:20:28,114 --> 01:20:30,742 BROCHURE INGEDIEND DOOR GEORGIA MOULTON 1134 01:20:30,867 --> 01:20:33,453 EEN GEWELDIGE GOLFBAAN IS ALS EEN GOEDE VROUW. MOOI... 1135 01:20:33,578 --> 01:20:36,164 EN EEN BEETJE BITCHERIG 1136 01:20:36,289 --> 01:20:41,670 BIND ER EEN VAST VOOR DE VEILIGHEID 1137 01:20:41,795 --> 01:20:44,214 HEB WAT PLEZIER, SLA JE VROUW VANAVOND 1138 01:20:44,339 --> 01:20:46,883 BOWLEN IS EEN BAL IN JE BPA FUN CENTER 1139 01:20:47,008 --> 01:20:52,639 Het is zo typerend voor de cultuur. Het was een reactie op de wereld. 1140 01:20:52,764 --> 01:20:55,225 DE BESTE 30 CM DIE ZE HEEFT GEHAD 1141 01:20:57,394 --> 01:20:58,854 We waren vóór erotiek. 1142 01:20:59,271 --> 01:21:05,026 Vóór het vrije en gelijkwaardige kiezen van plezier, maar niet... 1143 01:21:05,777 --> 01:21:10,215 voor het feit dat vrouwen door Flint in de vleesmolen worden gestopt. 1144 01:21:10,532 --> 01:21:14,970 Daarom maakten we dat artikel over het verschil tussen porno en erotiek. 1145 01:21:18,248 --> 01:21:21,626 Wat is het verschil tussen erotiek en porno? 1146 01:21:22,669 --> 01:21:26,298 Ik was erg blij, want ik zei tegen Gloria: 'Laten we naar de etymologie kijken.' 1147 01:21:26,423 --> 01:21:31,803 Ik had lange tijd niet door dat het verschil in de woorden zelf zit. 1148 01:21:32,512 --> 01:21:36,766 We keken naar de etymologie, en ja hoor, daar staat het: Porne. 1149 01:21:37,058 --> 01:21:39,895 Het komt van een Grieks woord dat 'tot slaaf maken' betekent. 1150 01:21:40,020 --> 01:21:43,940 Het gaat per definitie over geweld en overheersing van vrouwen. 1151 01:21:44,107 --> 01:21:48,612 Het zit in het woord. En 'erotica' komt van eros. 1152 01:21:48,820 --> 01:21:51,656 Zoon van Aphrodite. Het betekent gepassioneerde liefde. 1153 01:21:51,781 --> 01:21:54,034 Het gaat over wederzijdse seks. 1154 01:21:54,200 --> 01:21:57,162 Zowel lichamelijk als emotioneel, zonder agressie. 1155 01:21:57,287 --> 01:21:59,289 Wat niet met elkaar verward mag worden... 1156 01:21:59,414 --> 01:22:03,710 Kun je expliciete erotica hebben? - Ja. Dat is wat ik niet wil verwarren. 1157 01:22:03,835 --> 01:22:06,713 Je kunt iets seksueels en expliciets hebben... 1158 01:22:06,963 --> 01:22:10,526 zonder dat het pornografisch is. Het kan erotisch zijn. 1159 01:22:11,635 --> 01:22:14,260 De begrippen 'erotiek' en 'pornografie'... 1160 01:22:14,679 --> 01:22:19,367 kunnen van elkaar verschillen, maar worden toch vaak door elkaar gehaald. 1161 01:22:20,310 --> 01:22:23,355 Beide gaan ervan uit dat seksualiteit losstaat... 1162 01:22:23,480 --> 01:22:28,109 van voortplanting en dus een persoonlijke boodschap kan overbrengen. 1163 01:22:28,985 --> 01:22:31,571 Seks als communicatie kan boodschappen overbrengen... 1164 01:22:31,696 --> 01:22:34,259 die net zo variëren als leven en dood. 1165 01:22:34,908 --> 01:22:41,539 Erotica gaat over seksualiteit en porno over macht en seks als wapen. 1166 01:22:51,466 --> 01:22:57,764 Women Against Pornography ontstond omdat porno zo gewelddadig en racistisch was... 1167 01:22:58,848 --> 01:23:00,225 dat het angstaanjagend werd. 1168 01:23:00,350 --> 01:23:01,913 VROUWEN TEGEN PORNOGRAFIE 1169 01:23:02,811 --> 01:23:06,061 Women Against Pornography stond erom bekend dat ze... 1170 01:23:06,314 --> 01:23:09,985 in het weekend groepen vrouwen samenbracht. 1171 01:23:10,902 --> 01:23:14,948 We liepen over Times Square en gingen naar peepshows. 1172 01:23:15,115 --> 01:23:17,701 We maakten de hele sfeer daar mee. 1173 01:23:18,660 --> 01:23:20,370 Het voelde als een circus. 1174 01:23:20,495 --> 01:23:21,621 HITS VOOR VOLWASSENEN 1175 01:23:21,746 --> 01:23:23,832 VIEZE MEISJES - EROTISCHE SEKS - NATTE HOEREN 1176 01:23:23,957 --> 01:23:27,627 WANNEER VROUWEN STRAATPORNO CONFRONTEREN 1177 01:23:27,752 --> 01:23:29,963 DOOR LINDSY VAN GELDER FEBRUARI, 1980 1178 01:23:30,088 --> 01:23:33,717 De tour was een nieuwigheid toen die vorig jaar juni openging. 1179 01:23:33,842 --> 01:23:37,178 Vaak gevolgd door tv-ploegen. 1180 01:23:37,679 --> 01:23:44,227 Inmiddels zijn feministen een van de vele exotische groepen op Times Square. 1181 01:23:45,145 --> 01:23:49,524 Let erop wanneer je binnenkomt en een lange rij hokjes ziet. 1182 01:23:49,649 --> 01:23:51,609 Het zijn net vrouwen in kooien. 1183 01:23:55,613 --> 01:23:57,613 Ik heb een van die tours gedaan. 1184 01:23:58,241 --> 01:24:01,536 Ik heb opeens een beeld van mezelf... 1185 01:24:01,786 --> 01:24:05,790 dat ik achter een glas een vrouw zie zitten op een barkruk... 1186 01:24:06,583 --> 01:24:08,458 die aan het masturberen is. 1187 01:24:09,627 --> 01:24:13,840 Ze zaten achter tralies. Het was net een dierentuin. 1188 01:24:14,591 --> 01:24:18,094 Ze zaten in een kooi. Ik had echt medelijden met ze. 1189 01:24:19,262 --> 01:24:20,662 Schatje. 1190 01:24:23,808 --> 01:24:26,144 VROUWEN TEGEN PORNOGRAFIE 1191 01:24:26,269 --> 01:24:31,483 Ik denk dat ik verwant was aan en bevriend met enkele vrouwen... 1192 01:24:31,691 --> 01:24:33,652 van Women Against Pornography. 1193 01:24:33,777 --> 01:24:38,782 Maar Andrea Dworkin speelde een belangrijke rol. 1194 01:24:38,907 --> 01:24:40,742 SCHRIJVER & ANTI-PORNO ACTIVIST 1195 01:24:40,867 --> 01:24:45,830 Ik kende Andrea omdat ik haar redacteur was bij Ms. Ze schreef voor Ms. 1196 01:24:46,623 --> 01:24:49,623 Ze had slechte ervaringen met andere redacteuren. 1197 01:24:50,126 --> 01:24:55,882 Ze stond erop dat ze elke wijziging goedkeurde, zelfs van een komma. 1198 01:25:01,221 --> 01:25:07,977 Een witte man wordt gerespecteerd als uitgever in plaats van pooier. 1199 01:25:10,355 --> 01:25:16,236 Hij kan vrouwen veel vaker verkopen... 1200 01:25:17,821 --> 01:25:24,536 dan fysiek uitbuiten, omdat een vrouw grenzen heeft. 1201 01:25:25,954 --> 01:25:29,704 Op een gegeven moment zal ze sterven en dat doet ze ook echt. 1202 01:25:31,000 --> 01:25:34,587 Maar de foto blijft voor altijd te koop. 1203 01:25:35,797 --> 01:25:40,422 Ze was als een oudtestamentische profeet die vanaf de heuvels schreeuwde... 1204 01:25:40,844 --> 01:25:43,596 hoe groot en belangrijk dit was. 1205 01:25:43,721 --> 01:25:46,808 Pornografie is een vorm van sociaal terrorisme. 1206 01:25:47,225 --> 01:25:52,438 Het vertelt ons wat we waard zijn in deze samenleving: Vrijwel niets. 1207 01:25:52,605 --> 01:25:56,401 PORNO IS DE KUNST VAN DE MANNELIJKE DOODSCULTUUR 1208 01:25:56,568 --> 01:26:00,029 VROUWEN TEGEN PORNOGRAFIE 1209 01:26:00,196 --> 01:26:02,448 VECHT TERUG. 1210 01:26:02,574 --> 01:26:05,743 Andrea was voor ons een heldin. 1211 01:26:06,202 --> 01:26:09,831 Ze was een moedige en uitgesproken feministe. 1212 01:26:13,168 --> 01:26:14,711 Ze liepen met honderden. 1213 01:26:14,878 --> 01:26:18,691 Voorop liepen bekende gezichten uit de vrouwenrechtenbeweging. 1214 01:26:19,799 --> 01:26:26,014 Wat Ms. uniek maakte, was dat het zowel weerspiegelde wat er gebeurde... 1215 01:26:26,598 --> 01:26:29,684 als zelf invloed had op wat er gebeurde. 1216 01:26:29,809 --> 01:26:34,372 HOE JE DE PORNOGRAFEN DE STAD UIT JAAGT (EN HET EERSTE AMENDEMENT BEHOUDT) 1217 01:26:34,814 --> 01:26:37,066 Pornografie is de propaganda. 1218 01:26:38,276 --> 01:26:42,363 Pornografie is de theorie, verkrachting de praktijk. 1219 01:26:44,949 --> 01:26:49,037 Hey, hey. Ho, ho. Porno moet weg. 1220 01:26:57,420 --> 01:27:03,801 Gaan wij ervoor zorgen dat iedereen om ons heen precies weet wat porno is? 1221 01:27:06,304 --> 01:27:07,704 Ja. 1222 01:27:08,264 --> 01:27:13,478 Beschermen we tegelijkertijd ons recht op erotiek? 1223 01:27:15,188 --> 01:27:17,774 Voelen we ons goed... 1224 01:27:17,899 --> 01:27:23,947 bij het verbannen van porno uit onze huizen, winkels en supermarkten? 1225 01:27:24,197 --> 01:27:25,323 Ja. 1226 01:27:25,698 --> 01:27:28,201 En zullen we winnen? Ja. 1227 01:27:29,869 --> 01:27:31,663 PORNO = GEWELD TEGEN VROUWEN 1228 01:27:31,788 --> 01:27:33,848 PERSVRIJHEID IS GEEN VRIJHEID OM TE ONDERDRUKKEN 1229 01:27:33,974 --> 01:27:37,335 We willen veilig en vrij lopen, wij zijn vrouwen tegen porno. 1230 01:27:37,460 --> 01:27:41,089 De meeste mensen bij Ms. zagen zichzelf als onderdeel van de beweging. 1231 01:27:41,214 --> 01:27:45,714 Ik zag mezelf er niet als onderdeel van, maar dat was ook niet mijn taak. 1232 01:27:47,262 --> 01:27:51,891 Ik ben niet zo'n fan van porno, maar mijn toenmalige vriendin wel. 1233 01:27:52,350 --> 01:27:56,312 Ik kende prima feministen die wel van porno hielden. 1234 01:27:58,690 --> 01:28:00,090 Accepteer het. 1235 01:28:09,784 --> 01:28:13,955 'Ik had serieuze twijfels over de anti-porno beweging. 1236 01:28:14,747 --> 01:28:20,420 Die wil ik hier delen, vanuit zusjeskritiek. 1237 01:28:21,671 --> 01:28:24,299 Ik voelde een subtiele druk om te vinden dat... 1238 01:28:24,424 --> 01:28:27,176 de juiste vrouwelijke reactie op porno... 1239 01:28:27,677 --> 01:28:31,139 geen opwinding of nieuwsgierigheid is, maar afkeer. 1240 01:28:32,390 --> 01:28:36,328 Vrouwen die het wél leuk vinden, worden in de literatuur erkend. 1241 01:28:36,644 --> 01:28:40,356 Maar als gevolg van mannelijke ideeën over seksualiteit.' 1242 01:28:50,616 --> 01:28:52,911 Ik ging naar een anti-porno demonstratie... 1243 01:28:53,036 --> 01:28:56,331 van Women Against Pornography op 42nd Street. 1244 01:28:56,622 --> 01:29:00,376 Die vrouwen zeiden dat de hoeren niets konden doen aan hun lot. 1245 01:29:00,501 --> 01:29:03,379 Het waren de pooiers en de clubeigenaren, oké? 1246 01:29:03,504 --> 01:29:06,966 Toen ik me bij hen aansloot en zei dat ik stripper was... 1247 01:29:07,091 --> 01:29:09,010 zeiden ze: 'Ach, wat zielig voor je. 1248 01:29:09,135 --> 01:29:12,805 O, waar werk je? O, bij die jongens. Jeetje.' 1249 01:29:12,930 --> 01:29:15,600 Ze maakten excuses voor me en waren erg neerbuigend. 1250 01:29:15,725 --> 01:29:19,413 Wie neerbuigend is, heeft al een oordeel over je klaarstaan. 1251 01:29:19,604 --> 01:29:23,691 De officiële boodschap is dan: 'Ik ben dom en word misbruikt.' 1252 01:29:33,159 --> 01:29:35,409 Hoe gaat het? - Ik heb op je gewacht. 1253 01:29:38,289 --> 01:29:39,689 Kom binnen. 1254 01:29:40,416 --> 01:29:41,417 Ga zitten. 1255 01:29:41,667 --> 01:29:43,067 Ik ben Annie Sprinkle. 1256 01:29:43,252 --> 01:29:44,815 En ik ben Veronica Anton. 1257 01:29:45,338 --> 01:29:48,258 Veronica en ik zijn heel goede vriendinnen. 1258 01:29:48,383 --> 01:29:49,550 Hartsvriendinnen. 1259 01:29:49,759 --> 01:29:51,969 Hartsvriendinnen, ja. 1260 01:29:52,929 --> 01:29:56,179 Ik was beste vriendinnen geworden met Annie Sprinkle. 1261 01:29:58,351 --> 01:30:01,164 Zij was mijn gids in de wereld van pornofilms. 1262 01:30:03,356 --> 01:30:06,731 Ze was een geweldige fotograaf en ik was een schrijver. 1263 01:30:08,653 --> 01:30:13,032 We gingen naar plekken als Show World en ik interviewde iedereen... 1264 01:30:13,366 --> 01:30:15,952 over waar ze vandaan kwamen en wat ze deden. 1265 01:30:16,077 --> 01:30:17,620 Annie nam de foto's. 1266 01:30:25,086 --> 01:30:27,505 Er was iets bijzonders aan Show World en de lichten. 1267 01:30:27,630 --> 01:30:28,798 Het voelde kerkelijk aan. 1268 01:30:28,923 --> 01:30:32,260 Ik ben katholiek opgegroeid met gebrandschilderde ramen. 1269 01:30:32,385 --> 01:30:34,698 Show World had precies dat neonlicht. 1270 01:30:37,932 --> 01:30:40,351 Omdat wij pornoactrices waren... 1271 01:30:40,977 --> 01:30:43,813 werden we welkom geheten door de andere artiesten. 1272 01:30:43,938 --> 01:30:46,001 We waren deel van de gemeenschap. 1273 01:30:55,658 --> 01:30:58,911 Anti-porno feministen richten zich op verkrachting, misbruik... 1274 01:30:59,036 --> 01:31:02,957 uitbuiting en mannenmacht. 1275 01:31:03,082 --> 01:31:05,209 Daar dachten wij ook over na. 1276 01:31:08,004 --> 01:31:12,592 Toen Ms. een coververhaal over porno maakte... 1277 01:31:12,717 --> 01:31:17,263 zonder iemand van onze gemeenschap erbij te betrekken... 1278 01:31:17,430 --> 01:31:20,641 riep mijn vriendin Gloria Leonard, die ook een pornoster was... 1279 01:31:20,766 --> 01:31:23,519 iedereen op om te protesteren. 1280 01:31:25,271 --> 01:31:30,193 Als eerste vrouwelijke uitgeefster van High Society in 1977... 1281 01:31:30,318 --> 01:31:34,655 ging Gloria waar geen vrouw eerder was geweest. 1282 01:31:35,239 --> 01:31:38,910 Wat is het verschil tussen erotiek en pornografie? 1283 01:31:39,035 --> 01:31:41,329 Dat is een van mijn favoriete vragen. 1284 01:31:41,454 --> 01:31:45,458 Het verschil tussen erotiek en porno is het licht. 1285 01:31:46,167 --> 01:31:48,544 Als je er even over nadenkt... 1286 01:31:48,669 --> 01:31:50,963 Een afbeelding met weinig licht... 1287 01:31:51,088 --> 01:31:55,134 is mysterieus, soms zichtbaar, soms niet. Verhoog je het licht... 1288 01:31:55,259 --> 01:31:57,720 in fotografentermen een paar F-stops... 1289 01:31:57,845 --> 01:32:03,267 dan wordt het ineens porno, zoals bij High Society. 1290 01:32:08,105 --> 01:32:10,650 Gloria Leonard had bordjes voor ons gemaakt. 1291 01:32:10,775 --> 01:32:11,859 STEM VAN ANNIE SPRINKLE 1292 01:32:11,984 --> 01:32:14,278 'Ms. maakt ook misbruik van seks.' 1293 01:32:15,446 --> 01:32:19,033 'Porno-power.' En die hadden we ook. 1294 01:32:20,243 --> 01:32:25,665 Gloria en haar vrouwelijke collega's in de porno-industrie vonden dat Ms... 1295 01:32:26,165 --> 01:32:32,588 hypocriet was en de feministen die risico's namen niet wilde steunen. 1296 01:32:33,339 --> 01:32:40,221 Dat waren de vrouwen in de porno-industrie die er bewust voor hadden gekozen. 1297 01:32:40,346 --> 01:32:43,641 MS. IS MIS-GEÏNFORMEERD 1298 01:32:43,808 --> 01:32:48,396 Ze dachten dat we slachtoffers of daders waren van het patriarchale systeem. 1299 01:32:48,521 --> 01:32:53,317 Ze lieten ons niet boven komen en niemand kwam naar ons toe om te praten. 1300 01:32:54,193 --> 01:32:57,238 Ze lieten ons niet aan tafel bij hen zitten. 1301 01:32:57,905 --> 01:32:59,305 Het is heel triest. 1302 01:33:02,243 --> 01:33:06,080 Deze demonstratie was geen verrassing. 1303 01:33:07,540 --> 01:33:09,333 De verrassing was... 1304 01:33:10,876 --> 01:33:15,314 dat zelfs degenen die we als uitgebuit zien, denken dat ze vrij zijn. 1305 01:33:17,008 --> 01:33:20,133 Voor sommigen van ons was dat een grote ontdekking. 1306 01:33:23,431 --> 01:33:25,892 Door geen aandacht te geven aan sekswerkers... 1307 01:33:26,017 --> 01:33:28,519 hebben ze de discussie beperkt gehouden. 1308 01:33:28,644 --> 01:33:31,105 Ze hebben veel meer vrouwen buitengesloten. 1309 01:33:31,230 --> 01:33:33,065 GEPENSIONEERDE PORNOSTER 1310 01:33:33,190 --> 01:33:35,485 Wacht even, dit klinkt als feminisme. 1311 01:33:35,610 --> 01:33:36,777 Is het ook. 1312 01:33:36,902 --> 01:33:41,073 Ook al is de gangbare feministische opvatting dat porno schadelijk is... 1313 01:33:41,198 --> 01:33:43,201 en vrouwen uitbuit. - Zo denken wij niet. 1314 01:33:43,326 --> 01:33:45,147 Nee, feminisme kent vele vormen. 1315 01:33:45,273 --> 01:33:47,487 Houden feministen ervan? - Feministen doen aan seks. 1316 01:33:47,613 --> 01:33:49,790 Alleen omdat je feminist bent, betekent dat niet... 1317 01:33:49,915 --> 01:33:52,460 dat je niet over seks wilt praten. 1318 01:33:54,086 --> 01:33:56,714 Of je porno nu ziet als een business... 1319 01:33:56,839 --> 01:34:03,012 of als creatieve kunst, het wordt gedomineerd door mannen. 1320 01:34:04,430 --> 01:34:07,475 Feminisme in porno vergroot mogelijkheden... 1321 01:34:07,892 --> 01:34:14,231 maar niet iedereen heeft dezelfde wensen. 1322 01:34:20,279 --> 01:34:25,826 Vances regel van een derde is simpel: je neemt elke erotische afbeelding. 1323 01:34:26,369 --> 01:34:28,788 Het werkt beter als oefening als je het leuk vindt. 1324 01:34:28,913 --> 01:34:32,291 ANTROPOLOOG 1325 01:34:32,500 --> 01:34:34,585 Je laat het aan een groep zien. 1326 01:34:35,044 --> 01:34:40,132 Een derde vindt het sexy, een derde walgelijk. 1327 01:34:40,424 --> 01:34:43,844 En een derde belachelijk. 1328 01:34:44,929 --> 01:34:51,102 Het is leerzaam om een beeld dat vrouwen degradeert te tonen. 1329 01:34:51,977 --> 01:34:58,067 En te zien dat de een het opwindend vindt terwijl een ander het belachelijk vindt. 1330 01:34:59,485 --> 01:35:04,407 Je verliest langzaam het idee dat jouw smaak universeel is. 1331 01:35:04,699 --> 01:35:08,286 En dat zo'n publieke beslissing daarop gebaseerd moet worden. 1332 01:35:08,411 --> 01:35:12,036 IS DE SEKSUALITEIT VAN DE ENE VROUW DE PORNO VAN EEN ANDER? 1333 01:35:16,252 --> 01:35:23,217 Dit was waarschijnlijk het moeilijkste onderwerp. 1334 01:35:23,801 --> 01:35:26,114 De feministen waren er verdeeld over. 1335 01:35:26,387 --> 01:35:28,556 Hoe ga je daarmee om... 1336 01:35:28,681 --> 01:35:32,852 als je een blad bent dat zegt het feministische perspectief te laten zien? 1337 01:35:32,977 --> 01:35:35,438 ANTI-PORNOGRAFIE FEMINISTEN ANTI-CENSUUR FEMINISTEN 1338 01:35:35,563 --> 01:35:38,649 We gebruiken de rechtszaal als ons toneel. 1339 01:35:39,150 --> 01:35:41,861 We gaan je berechten voor je misdaden tegen vrouwen. 1340 01:35:41,986 --> 01:35:44,655 FEMINISTEN PIONIEREN MET NIEUWE WETGEVING TEGEN PORNOGRAFIE 1341 01:35:44,780 --> 01:35:47,250 Toen Andrea Dworkin en advocaat Catharine MacKinnon... 1342 01:35:47,376 --> 01:35:50,453 het burgerrechtenvoorstel opstelden, wilden ze vrouwen sterker maken... 1343 01:35:50,578 --> 01:35:53,078 die zich gedwongen voelden tot porno. 1344 01:35:53,789 --> 01:35:57,835 Pornografie, zoals het in de wet staat, is een vorm van vrouwenmishandeling. 1345 01:35:57,960 --> 01:36:01,797 Het is geen verbod, geen strafrecht. Dit is civiel recht. 1346 01:36:02,006 --> 01:36:03,883 Het stelt iemand in staat... 1347 01:36:04,008 --> 01:36:06,886 om naar de rechtbank of mensenrechtencommissie te stappen. 1348 01:36:07,011 --> 01:36:10,639 Om te zeggen: 'Mijn rechten zijn geschonden.' 1349 01:36:14,018 --> 01:36:17,646 Ik was tegen de Dworkin-MacKinnon-wetten. 1350 01:36:18,856 --> 01:36:20,441 Ze speelden met vuur. 1351 01:36:21,817 --> 01:36:23,778 Dat was een keerpunt. 1352 01:36:24,820 --> 01:36:31,118 De feministische anti-censuurgroep werd opgericht door vrijheidsstrijders... 1353 01:36:31,952 --> 01:36:38,334 en feministen uit angst voor de politieke gevolgen van deze wet. 1354 01:36:39,585 --> 01:36:43,523 Ms Vance, gelooft u dat vrouwen niet worden gekwetst door porno? 1355 01:36:43,923 --> 01:36:46,217 Vrouwen worden gekwetst door seksisme in alle media. 1356 01:36:46,342 --> 01:36:49,845 Feministen hebben gelijk om dat te bekritiseren. 1357 01:36:49,970 --> 01:36:55,351 Porno als oorzaak van vrouwenonderdrukking vind ik misleidend. 1358 01:36:56,477 --> 01:36:59,271 We vonden het een grote fout... 1359 01:36:59,396 --> 01:37:03,771 en gevaarlijk terrein voor feminisme om de staat erbij te betrekken. 1360 01:37:04,026 --> 01:37:09,281 Het werd een instrument voor rechts om seksuele beelden aan te pakken. 1361 01:37:10,866 --> 01:37:15,454 Een grote meerderheid van de Amerikanen keurt overspel, tienerseks... 1362 01:37:15,579 --> 01:37:17,998 porno, abortus en harddrugs af. 1363 01:37:18,499 --> 01:37:24,755 Dezelfde studie toonde ook groot respect voor familiebanden en religie. 1364 01:37:27,299 --> 01:37:29,051 Ronald Reagan was president. 1365 01:37:29,510 --> 01:37:33,097 Verschillende rechtse groepen zorgden voor zijn overwinning. 1366 01:37:33,222 --> 01:37:37,518 Dit is het land dat God heeft gekozen voor wereldwijde evangelisatie. 1367 01:37:38,143 --> 01:37:42,398 We zijn enorm bezorgd over de opkomst van rechts en hun aanval... 1368 01:37:42,523 --> 01:37:47,398 op abortus, anticonceptie en seksuele voorlichting. Het was als een tsunami. 1369 01:37:47,611 --> 01:37:50,197 Vind je het niet opvallend dat feministen... 1370 01:37:50,322 --> 01:37:52,700 en traditionele types het ergens over eens zijn geworden? 1371 01:37:52,825 --> 01:37:54,326 Daar zijn we het over eens. 1372 01:37:54,451 --> 01:37:58,247 Vrouwen en kinderen worden uitgebuit. 1373 01:37:58,622 --> 01:38:03,502 We hebben een wet nodig om daar iets tegen te doen. 1374 01:38:03,711 --> 01:38:05,796 PORNOGRAFIE MOET VERDWIJNEN 1375 01:38:05,921 --> 01:38:10,384 Rechts was tegen schunnigheid. 1376 01:38:11,051 --> 01:38:15,139 Verschillende vormen van feminisme werden niet meegenomen in het debat. 1377 01:38:15,264 --> 01:38:17,474 We werden erdoor wakker geschud. 1378 01:38:18,225 --> 01:38:20,163 'Dit is waar het naartoe gaat.' 1379 01:38:25,858 --> 01:38:29,278 De redacteuren hadden verschillende meningen. 1380 01:38:29,904 --> 01:38:31,779 En die waren behoorlijk sterk. 1381 01:38:35,159 --> 01:38:37,244 Het idee was om... 1382 01:38:38,495 --> 01:38:44,251 mensen met beide standpunten samen te brengen voor een open gesprek aan tafel. 1383 01:38:48,547 --> 01:38:51,342 De redacteuren zouden luisteren... 1384 01:38:51,467 --> 01:38:55,054 en wij verzamelden alle informatie om het artikel te schrijven. 1385 01:38:55,179 --> 01:39:00,726 Maar voor zover ik weet, wilde Andrea Dworkin niet in gesprek gaan. 1386 01:39:00,851 --> 01:39:03,020 Ze wilde een apart publiek. 1387 01:39:04,313 --> 01:39:10,569 Er was geen gesprek tussen de anti-porno groep en ons. 1388 01:39:11,487 --> 01:39:15,616 Het was als een wisseling op een fabrieksvloer. 1389 01:39:15,741 --> 01:39:18,077 Wij gingen, zij bedankten ons. 1390 01:39:18,202 --> 01:39:22,331 Wij vertrokken en terwijl wij wegliepen, zagen we hen weer binnenkomen. 1391 01:39:22,456 --> 01:39:24,166 Er was spanning in de kamer. 1392 01:39:24,291 --> 01:39:28,337 Er was spanning toen Andrea binnenkwam met Catharine. 1393 01:39:31,423 --> 01:39:34,927 Er zijn vrouwen die zichzelf feminist noemen en denken dat porno... 1394 01:39:35,052 --> 01:39:39,473 vrouwen bevrijdt. Ze steunen het. 1395 01:39:39,598 --> 01:39:42,560 In mijn ogen zijn die vrouwen geen feministen. 1396 01:39:42,685 --> 01:39:45,855 Ze zijn geen politieke collega's van mij. Dat is voor mij belangrijk. 1397 01:39:45,980 --> 01:39:48,543 Ik wil dat ze verantwoordelijkheid nemen. 1398 01:39:56,281 --> 01:40:00,786 Er kwamen veel lastige vragen naar boven. 1399 01:40:01,495 --> 01:40:06,875 Hoe trek je de grens tussen iets dat expliciet seksueel is en geweld? 1400 01:40:08,085 --> 01:40:10,713 En in hoeverre beïnvloeden beelden gedrag? 1401 01:40:14,800 --> 01:40:16,385 Welke rechten worden bedreigd? 1402 01:40:16,510 --> 01:40:19,972 Zou de inhoud van Ms. in gevaar komen? 1403 01:40:20,973 --> 01:40:23,892 Zou mijn seksleven worden gereguleerd? 1404 01:40:36,530 --> 01:40:41,910 We gaven lezers allerlei informatie om zelf een mening te vormen. 1405 01:40:42,536 --> 01:40:47,374 Het was slim dat we veel bijschriften gebruikten... 1406 01:40:47,499 --> 01:40:51,437 waardoor de stemmen van verschillende groepen gehoord werden. 1407 01:40:52,004 --> 01:40:54,004 Dat we de wet hadden uitgeprint. 1408 01:40:55,591 --> 01:41:01,347 Ik denk dat het tijdschrift vooral wilde weerspiegelen, niet beïnvloeden. 1409 01:41:01,472 --> 01:41:03,724 PORNOGRAFIEDEBAT VERVOLG VAN PAGINA 47 1410 01:41:03,849 --> 01:41:06,894 HET FILOSOFISCHE DEBAT 1411 01:41:07,019 --> 01:41:08,979 AFDELINGEN BRIEVEN VAN LEZERS 1412 01:41:09,104 --> 01:41:10,731 Toen een journaliste... 1413 01:41:10,856 --> 01:41:13,859 probeerde neutraal te zijn, kwam de haatmail binnen. 1414 01:41:13,984 --> 01:41:17,947 En als je de andere kant interviewde, voelde het als verraad. 1415 01:41:18,072 --> 01:41:23,077 BEGRIJPEN DE LEDEN NIET DAT DE OVERVLOED AAN PORNO IN ONZE CULTUUR 1416 01:41:23,202 --> 01:41:26,497 EEN VORM VAN SEKSUELE DISCRIMINATIE TEGEN ALLE VROUWEN IS? 1417 01:41:26,622 --> 01:41:30,084 WAAROM HEB JE FACT (FEMINIST ANTI-CENSORSHIP TASK FORCE) 1418 01:41:30,209 --> 01:41:32,920 HET ARTIKEL LATEN DOMINEREN? ZOU JE EEN ARTIKEL OVER ABORTUS 1419 01:41:33,045 --> 01:41:35,483 LATEN MONOPOLISEREN DOOR JERRY FALWELL? 1420 01:41:37,549 --> 01:41:41,470 Het moeilijkst was Andrea. 1421 01:41:41,929 --> 01:41:44,139 Ik hield echt van haar. 1422 01:41:45,140 --> 01:41:47,476 We waren best close. 1423 01:41:47,601 --> 01:41:50,729 Haar teleurstellen voelde als ontrouw. 1424 01:41:54,108 --> 01:41:59,279 'Ik wil nooit meer iets met Ms. te maken hebben. Echt nooit. 1425 01:41:59,404 --> 01:42:02,199 Uit beleefdheid heb ik nooit openlijk gezegd... 1426 01:42:02,324 --> 01:42:06,870 hoezeer ik het vind dat zij het feminisme ondermijnt. 1427 01:42:07,788 --> 01:42:11,166 Aan die zelfcensuur is nu een eind gekomen. 1428 01:42:12,292 --> 01:42:18,340 We gaven je bijzondere informatie en jij maakte er een puinhoop van. 1429 01:42:19,341 --> 01:42:21,677 Deze brief is niet voor publicatie.' 1430 01:42:31,436 --> 01:42:33,564 Candida Royalle, zo heet je. 1431 01:42:33,689 --> 01:42:37,109 Ik heb nooit met een meisje genaamd Candida Royalle op school gezeten. 1432 01:42:37,234 --> 01:42:41,196 Je bent producent van pornofilms en nog een succesvolle ook. 1433 01:42:41,321 --> 01:42:45,159 Een paar van je films zijn Femme, Urban Heat en Christine's Secret. 1434 01:42:45,284 --> 01:42:49,038 Je was pornoactrice, maar je werd verstandig en zei: 1435 01:42:49,163 --> 01:42:53,000 'Voor de camera verdien je niks, het geld zit in produceren.' 1436 01:42:53,125 --> 01:42:54,525 Klopt dat? 1437 01:42:55,002 --> 01:43:00,090 In principe wel. Maar ik werd ook boos toen ik de films terugkeek. 1438 01:43:00,215 --> 01:43:04,344 Er was geen stem voor vrouwen en de seksualiteit in die films... 1439 01:43:04,469 --> 01:43:07,848 weerspiegelde niet hoe vrouwen seks beleven of fantaseren. 1440 01:43:07,973 --> 01:43:13,228 FEMINISTISCH EROTISCH FILMMAAKSTER 1441 01:43:13,353 --> 01:43:17,816 Toen Gloria Steinem hoofd was van Ms., stuurde ik al mijn persberichten op. 1442 01:43:17,941 --> 01:43:20,819 Ik nodigde ze uit voor al m'n vertoningen, maar ze negeerden het. 1443 01:43:20,944 --> 01:43:24,882 Zij waren de enigen die me negeerden en mijn werk niet erkenden. 1444 01:43:25,532 --> 01:43:27,785 Toen ik Candida Royalles brief las... 1445 01:43:27,910 --> 01:43:32,535 besefte ik dat ze een waardevolle stem in de discussie zou zijn geweest. 1446 01:43:33,832 --> 01:43:38,003 'Hoe kan dit? Mijn werk krijgt lof... 1447 01:43:38,128 --> 01:43:43,050 van veel feministen, maar sommige groepen willen niets te maken hebben... 1448 01:43:43,175 --> 01:43:48,013 met een vrouw die verbonden is aan de porno-industrie. 1449 01:43:49,640 --> 01:43:55,229 Wij hebben de kennis en ervaring om echte veranderingen te brengen. 1450 01:43:55,354 --> 01:44:01,526 Zowel in de inhoud van porno als in de werkomstandigheden van de actrices. 1451 01:44:03,570 --> 01:44:06,365 Wie echt geeft om deze zaak... 1452 01:44:06,949 --> 01:44:12,579 moet begrijpen dat porno illegaal maken het alleen maar erger maakt. 1453 01:44:16,625 --> 01:44:22,923 Hoogachtend, Candida Royalle, producent en regisseur bij Femme Productions.' 1454 01:44:30,013 --> 01:44:35,769 Ik voelde toen echt dat dat het ontbrekende stuk was. 1455 01:44:37,062 --> 01:44:39,750 Het ontbrekende stuk in die mannelijke blik. 1456 01:44:43,318 --> 01:44:48,073 Dat is heel wat anders dan denken dat vrouwenbevrijding vrijheid is... 1457 01:44:48,198 --> 01:44:50,761 om buiten het huwelijk seks te hebben. 1458 01:44:52,869 --> 01:44:56,244 Ik wist niet dat Ms. Die brief niet heeft gepubliceerd. 1459 01:44:56,623 --> 01:44:59,748 Ik vind het heel jammer dat ze werd buitengesloten. 1460 01:45:03,380 --> 01:45:07,259 VROUWEN TEGEN PORNOGRAFIE STOP GEWELD TEGEN VROUWEN 1461 01:45:07,384 --> 01:45:12,889 Veel besef komt pas achteraf, als je inziet hoe complex het onderwerp is. 1462 01:45:16,226 --> 01:45:22,607 De media maken er vaak twee kampen van en zetten die tegen elkaar op. 1463 01:45:23,817 --> 01:45:27,821 Godzijdank houden ze bij feminisme wel van een goed conflict. 1464 01:45:30,615 --> 01:45:33,243 Ik weet niet zeker of we eraan hebben bijgedragen. 1465 01:45:33,368 --> 01:45:38,248 We probeerden het anders aan te pakken, maar ik weet niet zeker of het gelukt is. 1466 01:45:38,373 --> 01:45:40,917 PLEITBEZORGERS VAN SEKSWERKERS 1467 01:45:58,935 --> 01:46:01,313 Sinds ik in de vrouwenbeweging werk... 1468 01:46:01,938 --> 01:46:07,486 zijn er altijd meningsverschillen geweest. Maar die botsingen... 1469 01:46:07,611 --> 01:46:10,236 leiden juist tot positieve verandering. 1470 01:46:14,451 --> 01:46:18,951 Ms. zou maar saai zijn als we het altijd en overal over alles eens waren. 1471 01:46:27,631 --> 01:46:31,260 Jaren na de feministische pornodebatten... 1472 01:46:31,385 --> 01:46:36,073 werd ik door een jonge nieuwe redacteur uitgenodigd om iets te schrijven. 1473 01:46:36,431 --> 01:46:40,394 Ik was verslaafd aan koekjes, dat was mijn grote probleem. 1474 01:46:40,519 --> 01:46:43,522 Dus schreef ik dit stuk en heb er hard aan gewerkt. 1475 01:46:43,647 --> 01:46:46,983 Ms. publiceerde het. 1476 01:46:47,192 --> 01:46:51,655 Ze zeiden niet: 'We dachten dat je over sekswerkers zou schrijven.' 1477 01:46:51,780 --> 01:46:54,408 Ze plaatsten mijn artikel over koekjes. 1478 01:46:55,534 --> 01:46:58,537 Koekjes zijn een kleine spiegel van genot. 1479 01:46:59,287 --> 01:47:03,291 Voor mij ging het eigenlijk over porno, maar dan als metafoor. 1480 01:47:05,752 --> 01:47:09,190 'Of je nou positief of negatief staat tegenover koekjes. 1481 01:47:09,381 --> 01:47:13,427 Ze blijven altijd bestaan. 1482 01:47:14,928 --> 01:47:17,491 We hebben allemaal wel wat koekjes nodig. 1483 01:47:18,265 --> 01:47:21,101 Dus de volgende keer dat je een koekje eet... 1484 01:47:21,560 --> 01:47:28,316 denk aan het hele universum dat in elk kruimeltje schuilt.' 1485 01:47:33,029 --> 01:47:35,615 IN 2001 WERD MS. GEDONEERD 1486 01:47:35,740 --> 01:47:40,954 AAN DE NON-PROFITORGANISATIE FEMINIST MAJORITY FOUNDATION 1487 01:47:41,079 --> 01:47:48,044 HET BLIJFT TOT VANDAAG EEN BETROUWBARE BRON VOOR FEMINISTISCH NIEUWS EN INFORMATIE 1488 01:47:57,387 --> 01:47:59,931 Kijk jou nou. - Hier ben ik. 1489 01:48:01,516 --> 01:48:03,226 Hoi, Suzanne. - Hallo, Letty. 1490 01:48:03,351 --> 01:48:05,520 Goed je te zien, Joey. 1491 01:48:05,645 --> 01:48:07,981 Wat leuk je te zien. O mijn god, het is al... 1492 01:48:08,106 --> 01:48:10,901 Weet je die nog? - Ja. 1493 01:48:11,026 --> 01:48:12,903 En deze, mijn god. 1494 01:48:20,994 --> 01:48:24,998 Wat ik me het beste herinner, zijn onze redactievergaderingen. 1495 01:48:25,123 --> 01:48:28,502 Die waren geweldig, iedereen kwam er graag. 1496 01:48:28,627 --> 01:48:30,627 Het voelde als een gastoptreden. 1497 01:48:39,221 --> 01:48:41,848 In het hele blad brachten we artikelen... 1498 01:48:41,973 --> 01:48:46,186 die wij zelf wilden lezen en die bij ons leven pasten. 1499 01:48:46,311 --> 01:48:50,561 Geen ander vrouwentijdschrift deed dat. Geen enkel ander tijdschrift. 1500 01:48:58,198 --> 01:49:04,621 Het is moeilijk uit te leggen hoe vooruitstrevend we waren. 1501 01:49:04,746 --> 01:49:08,333 Het is lastig uit te leggen dat we in ons allereerste nummer schreven: 1502 01:49:08,458 --> 01:49:11,962 'Wij hebben abortussen gehad' en eisten dat alle wetten... 1503 01:49:12,087 --> 01:49:14,548 die dat verbieden, worden afgeschaft. 1504 01:49:14,673 --> 01:49:17,300 En dat die strijd nog steeds voortduurt. 1505 01:49:17,425 --> 01:49:20,122 Als je niet van je laat horen, weet niemand dat je een stem hebt. 1506 01:49:20,248 --> 01:49:23,348 Dat geldt nog steeds. 1507 01:49:23,848 --> 01:49:29,771 Mensen die op straat protesteren, moeten iedereen vertegenwoordigen. 1508 01:49:29,896 --> 01:49:35,443 We moeten echt laten zien wie we zijn en eruitzien als het land zelf. 1509 01:50:09,894 --> 01:50:11,957 Ondertiteld door: Dejan Kosanovic 1509 01:50:12,305 --> 01:51:12,936 Watch Online Movies and Series for FREE www.osdb.link/lm