Money for Nothing: Inside the Federal Reserve
ID | 13192184 |
---|---|
Movie Name | Money for Nothing: Inside the Federal Reserve |
Release Name | Money.for.Nothing.Inside.the.Federal.Reserve.2013.1080p.WEBRip.x264 |
Year | 2013 |
Kind | movie |
Language | Vietnamese |
IMDB ID | 2752724 |
Format | srt |
1
00:00:06,000 --> 00:00:12,074
2
00:00:14,033 --> 00:00:20,016
Subtitle được dịch bởi KevinNguyen15
3
00:00:22,741 --> 00:00:25,624
Đồng đô la là thành tựu
lớn của lịch sử tiền tệ.
4
00:00:26,399 --> 00:00:27,424
Hãy nghĩ xem,
5
00:00:27,491 --> 00:00:29,758
mảnh giấy này chẳng tốn gì để sản xuất,
6
00:00:30,024 --> 00:00:33,758
chẳng có gì đứng sau nó ngoài
thiện chí của Ben S. Bernanke,
7
00:00:33,908 --> 00:00:35,934
và đừng quên Quốc hội Hoa Kỳ.
8
00:00:36,901 --> 00:00:38,384
Mảnh giấy này
9
00:00:38,625 --> 00:00:41,191
bằng cách nào đó vẫn
có giá trị và được tôn trọng.
10
00:00:41,441 --> 00:00:43,366
Làm sao đồng đô la có thể là gì khác
11
00:00:43,391 --> 00:00:46,312
ngoài thương hiệu tiền tệ
vĩ đại nhất thế giới,
12
00:00:46,345 --> 00:00:50,535
Coca-Cola của tiền tệ? Cứ xem thì biết.
13
00:00:53,166 --> 00:00:58,405
TIỀN TỪ HƯ VÔ
14
00:01:00,968 --> 00:01:02,661
Kể từ năm 1971,
15
00:01:03,435 --> 00:01:06,198
đồng đô la Mỹ và
hệ thống tài chính toàn cầu
16
00:01:06,618 --> 00:01:08,585
đã chỉ dựa trên niềm tin
17
00:01:10,218 --> 00:01:12,333
vào người bảo vệ đồng tiền đó
18
00:01:12,358 --> 00:01:13,521
và hệ thống đó:
19
00:01:14,172 --> 00:01:17,704
ngân hàng trung ương Hoa Kỳ,
Cục Dự trữ Liên bang.
20
00:01:22,471 --> 00:01:24,391
Là đồng tiền dự trữ của thế giới,
21
00:01:24,838 --> 00:01:27,554
đồng đô la Mỹ là cách chúng ta
đo lường thời gian,
22
00:01:27,800 --> 00:01:30,088
sản phẩm, và giá trị bản thân.
23
00:01:31,354 --> 00:01:34,654
Hệ thống của chúng ta dựa
trên sự tin tưởng và niềm tin,
24
00:01:35,434 --> 00:01:39,420
cả hai yếu tố đó bắt đầu biến mất
vào mùa thu năm 2007.
25
00:01:41,021 --> 00:01:44,077
Lãi suất giảm mạnh đã góp phần
kích hoạt bong bóng bất động sản,
26
00:01:44,102 --> 00:01:46,338
nhưng khi lãi suất bắt đầu tăng trở lại,
27
00:01:46,371 --> 00:01:49,332
nhiều chủ nhà bắt đầu gặp
khó khăn trong việc trả nợ thế chấp.
28
00:01:49,810 --> 00:01:51,016
Mười bốn triệu người
29
00:01:51,041 --> 00:01:53,427
đã vay thế chấp trong ba năm vừa qua.
30
00:01:53,452 --> 00:01:55,882
Bảy triệu người trong số đó sẽ mất nhà.
31
00:01:55,907 --> 00:01:56,999
Thật điên rồ.
32
00:01:58,416 --> 00:02:02,649
Cục Dự trữ Liên bang từng nghĩ rằng
đây chỉ là một vấn đề nhỏ.
33
00:02:03,889 --> 00:02:05,622
Khi cuộc khủng hoảng mới được nhắc đến,
34
00:02:05,647 --> 00:02:08,855
người ta nghĩ đó chỉ là
vấn đề thế chấp dưới chuẩn.
35
00:02:09,639 --> 00:02:13,335
Nhưng rồi nó cứ lớn dần,
lớn dần và lớn dần thêm nữa.
36
00:02:13,360 --> 00:02:16,185
Bear Stearns bắt đầu sụp đổ
do đặt cược lớn vào các khoản thế chấp
37
00:02:16,210 --> 00:02:18,203
mà sau đó trở nên tồi tệ.
38
00:02:18,236 --> 00:02:20,872
Giới chức chính phủ chạy đôn đáo
để ngăn chặn sự sụp đổ
39
00:02:20,897 --> 00:02:22,805
của tập đoàn đầu tư khổng lồ
Lehman Brothers.
40
00:02:22,830 --> 00:02:25,223
Tập đoàn AIG đang tìm kiếm
41
00:02:25,248 --> 00:02:29,055
một khoản vay ngắn hạn
14 tỷ đô từ Cục Dự trữ Liên bang.
42
00:02:29,155 --> 00:02:32,340
Chúng ta đã chứng kiến một cuộc
rút tiền ồ ạt khỏi hệ thống ngân hàng.
43
00:02:32,507 --> 00:02:35,465
Cục Dự trữ Liên bang
44
00:02:35,490 --> 00:02:38,562
ước tính rằng 5,5 nghìn
tỷ đô la sẽ bị rút khỏi
45
00:02:38,587 --> 00:02:41,690
hệ thống thị trường tiền tệ của Hoa Kỳ,
46
00:02:41,715 --> 00:02:44,462
và điều đó sẽ làm sụp đổ
toàn bộ nền kinh tế,
47
00:02:44,487 --> 00:02:45,828
và trong vòng 24 giờ,
48
00:02:45,853 --> 00:02:47,622
nền kinh tế thế giới sẽ sụp đổ.
49
00:02:48,100 --> 00:02:50,695
Đó sẽ là sự kết thúc
của hệ thống kinh tế
50
00:02:50,720 --> 00:02:52,395
như chúng ta từng biết.
51
00:02:53,761 --> 00:02:56,273
Quốc hội đã không thể
hành động kịp thời.
52
00:02:57,478 --> 00:03:00,445
Vì vậy, Cục Dự trữ Liên bang cảm thấy
53
00:03:00,470 --> 00:03:03,082
việc ổn định nền kinh tế là điều
quan trọng và chúng tôi phải làm.
54
00:03:03,107 --> 00:03:05,793
Đó không phải là vai trò bình
thường của một ngân hàng trung ương,
55
00:03:05,817 --> 00:03:06,912
và cũng không nên như vậy.
56
00:03:07,452 --> 00:03:10,723
Trong khi các chính trị gia
vẫn còn tranh cãi, Fed đã hành động.
57
00:03:11,112 --> 00:03:14,827
Họ đã dùng quyền độc lập chính trị
và quyền lực vô hạn
58
00:03:14,852 --> 00:03:18,602
để tạo ra tiền, cung cấp
hàng nghìn tỷ đô la cho
59
00:03:18,627 --> 00:03:20,966
cho các tập đoàn vay,
60
00:03:20,999 --> 00:03:23,552
vượt xa các gói cứu trợ
do Quốc hội thông qua sau đó.
61
00:03:24,011 --> 00:03:27,395
Điều mà người dân ở Main Street
và phần lớn chính trị gia
62
00:03:27,420 --> 00:03:29,441
không hiểu, là nếu
chúng tôi không làm gì cả,
63
00:03:29,474 --> 00:03:32,311
thì General Electric sụp đổ,
Berkshire Hathaway sụp đổ,
64
00:03:32,344 --> 00:03:35,781
General Motors sụp đổ, Citigroup sụp đổ,
65
00:03:35,814 --> 00:03:37,405
và cả Bank of America.
66
00:03:37,849 --> 00:03:41,827
Ý tôi là, chúng ta đã tiến sát
tới bờ vực và nhìn xuống,
67
00:03:42,194 --> 00:03:44,044
và đó là một vực rất sâu.
68
00:03:44,356 --> 00:03:47,193
Cục Dự trữ Liên bang thực sự
phải can thiệp vào.
69
00:03:48,089 --> 00:03:52,362
Và đây chính là lý do tại sao
Cục Dự trữ được thành lập năm 1913:
70
00:03:52,930 --> 00:03:57,279
để cung cấp thanh khoản
cho toàn bộ hệ thống tài chính
71
00:03:57,646 --> 00:04:00,362
vào những thời điểm xảy ra
khủng hoảng tài chính.
72
00:04:03,979 --> 00:04:07,779
Và đây là nơi chúng
tôi điều chỉnh lãi suất.
73
00:04:08,346 --> 00:04:11,316
Bạn biết gì về Cục Dự trữ Liên bang?
74
00:04:11,349 --> 00:04:12,562
Không biết nhiều lắm.
75
00:04:13,362 --> 00:04:15,521
Mọi người có xu hướng nghĩ rằng:
76
00:04:15,554 --> 00:04:18,190
Cục Dự trữ giống như
một "hộp đen" bí ẩn.
77
00:04:18,223 --> 00:04:19,858
Không ai thực sự hiểu rõ nó.
78
00:04:20,024 --> 00:04:22,757
Quản lý tiền tệ? Tôi cũng không rõ.
79
00:04:22,840 --> 00:04:26,865
Ở đâu đó... có liên quan đến tiền?
80
00:04:26,906 --> 00:04:29,674
Bằng cách nào đó, họ kiểm
soát thị trường chứng khoán.
81
00:04:29,724 --> 00:04:31,570
Chúng tôi trông có
vẻ bí ẩn với mọi người.
82
00:04:31,857 --> 00:04:34,173
Tôi nghĩ họ không chắc chúng tôi làm gì.
83
00:04:34,206 --> 00:04:37,543
Nghe như kiểu họ đang in tiền.
Không đâu.
84
00:04:37,576 --> 00:04:40,906
Một trong những điều ngộ nhận
phổ biến là việc chúng tôi đang làm
85
00:04:40,931 --> 00:04:43,882
là in tiền. Nhưng chúng tôi không in tiền.
86
00:04:43,915 --> 00:04:46,273
Có phải tiền thuế mà
Fed đang chi tiêu không?
87
00:04:46,297 --> 00:04:47,486
Không phải tiền thuế.
88
00:04:47,519 --> 00:04:49,521
Nó giống việc in tiền hơn là đi vay.
89
00:04:49,554 --> 00:04:52,522
- Anh đang in tiền mà.
- Về bản chất thì đúng vậy.
90
00:04:52,568 --> 00:04:56,785
Mặt bác này kiểu: "Ông tự nói rồi
tự vả luôn vào mồm mình đấy hả?"
91
00:04:59,211 --> 00:05:01,685
Chính xác thì nhiệm vụ của Fed là gì?
92
00:05:02,556 --> 00:05:04,635
Họ kiểm soát cung tiền,
93
00:05:04,660 --> 00:05:07,172
ấn định lãi suất, quản lý ngân hàng,
94
00:05:07,272 --> 00:05:10,242
và được giao nhiệm vụ đảm bảo
an toàn và lành mạnh
95
00:05:10,275 --> 00:05:11,552
cho hệ thống tài chính.
96
00:05:12,277 --> 00:05:15,839
Fed được xem là người bảo vệ
sự ổn định tài chính,
97
00:05:15,864 --> 00:05:18,250
ngăn ngừa hỗn loạn trên thị trường.
98
00:05:18,283 --> 00:05:20,130
Thông thường thì họ làm được điều đó.
99
00:05:20,480 --> 00:05:24,080
Nhưng vào mùa hè năm 2008,
họ đã không thể làm được điều đó,
100
00:05:25,223 --> 00:05:27,126
và hỗn loạn đã xảy ra thật.
101
00:05:28,563 --> 00:05:31,013
Nhưng điều gì thực sự gây ra
cuộc khủng hoảng ngay từ đầu?
102
00:05:32,081 --> 00:05:35,973
Điều gì đã khiến quốc gia giàu có
nhất trong lịch sử khuỵu gối?
103
00:05:36,601 --> 00:05:39,706
Theo nhiều nhà kinh tế học
và các quan chức cấp cao của Fed,
104
00:05:40,280 --> 00:05:43,575
chính Fed là trung tâm
của cơn bão tài chính.
105
00:05:44,241 --> 00:05:46,245
Tôi từng phát biểu công khai rằng tôi nghĩ.
106
00:05:46,278 --> 00:05:48,708
Fed đã giữ lãi suất
quá thấp trong quá lâu.
107
00:05:49,080 --> 00:05:53,091
Điều đó đã góp phần vào
bong bóng giá nhà.
108
00:05:53,685 --> 00:05:56,240
Điều này đã được cảnh báo từ trước.
109
00:05:56,265 --> 00:05:59,591
Theo sách giáo khoa, khi
bạn hạ lãi suất quá thấp,
110
00:05:59,624 --> 00:06:02,673
sẽ xảy ra một đợt bùng nổ,
và sau đó có khả năng là sụp đổ.
111
00:06:02,994 --> 00:06:06,431
Fed đã không ngăn chặn
được bong bóng nhà đất,
112
00:06:06,464 --> 00:06:08,634
vụ bê bối cho vay lừa đảo,
113
00:06:08,667 --> 00:06:12,471
và hoàn toàn thất bại trong việc
ngăn chặn khủng hoảng tài chính.
114
00:06:12,669 --> 00:06:15,440
Vậy là chúng tôi đã không kiểm soát được
115
00:06:15,465 --> 00:06:18,142
phần quan trọng nhất trong
hệ thống tài chính của mình.
116
00:06:18,892 --> 00:06:21,886
Và tôi không nghĩ bất kỳ ai
đã từng làm việc tại Fed
117
00:06:22,269 --> 00:06:25,442
cảm thấy nhẹ nhõm trước việc
có ai đó đã mắc sai lầm.
118
00:06:25,774 --> 00:06:28,833
Nhưng tôi nghĩ điều quan
trọng là phải thừa nhận
119
00:06:28,858 --> 00:06:30,589
đã có những sai lầm nghiêm trọng xảy ra.
120
00:06:30,622 --> 00:06:34,542
Chẳng phải Hệ thống Dự
trữ Liên bang đã thất bại sao?
121
00:06:34,825 --> 00:06:36,469
Tôi biết thời gian của tôi đã hết,
122
00:06:36,875 --> 00:06:40,558
nhưng tôi thật sự hoàn toàn không
đồng tình với quan điểm của bà.
123
00:06:44,258 --> 00:06:46,241
Và tôi nghĩ có một khuynh hướng tự nhiên
124
00:06:46,266 --> 00:06:49,625
là cho rằng mọi thứ đã được sửa
chữa, nhưng sự thật là chưa hề.
125
00:06:49,950 --> 00:06:53,358
Ai cũng muốn quay lại và
nói: "Mọi chuyện giờ đã ổn.
126
00:06:53,578 --> 00:06:55,547
Nhìn xem, chúng ta đã
giải quyết được vấn đề."
127
00:06:55,580 --> 00:06:58,008
Nhưng như thế là đang mời gọi
một cuộc khủng hoảng khác.
128
00:06:58,550 --> 00:07:00,975
Đây là một cuộc thử nghiệm.
Chúng ta chưa từng
129
00:07:01,000 --> 00:07:03,430
làm điều này trước đây,
chưa từng ở trong tình huống này.
130
00:07:03,587 --> 00:07:06,571
Cục Dự trữ Liên bang thực sự đang
hoạt động theo kiểu vừa làm vừa dò đường.
131
00:07:07,621 --> 00:07:11,760
Tuy nhiên, mặt khác thì
đây là những con người thông minh,
132
00:07:11,930 --> 00:07:13,398
chăm chỉ
133
00:07:13,423 --> 00:07:16,501
và đang cố gắng làm tốt nhất có thể.
134
00:07:17,227 --> 00:07:20,843
Vì vậy, tôi nghĩ chúng ta cần
xem xét thật cẩn thận
135
00:07:20,868 --> 00:07:22,604
những gì Fed đã làm.
136
00:07:23,085 --> 00:07:25,722
Và điều quan trọng hơn
137
00:07:25,843 --> 00:07:28,280
so với việc nhìn lại và đổ lỗi,
138
00:07:28,513 --> 00:07:32,617
là câu hỏi về vai trò mà
các ngân hàng trung ương làm
139
00:07:32,650 --> 00:07:35,387
trong tương lai khi chúng ta
bắt đầu suy nghĩ rằng,
140
00:07:35,420 --> 00:07:36,688
"Đây là một mớ hỗn độn,
141
00:07:36,721 --> 00:07:38,765
và chúng ta không muốn
lặp lại điều này lần nữa."
142
00:07:41,559 --> 00:07:43,662
Đây không phải là lần đầu tiên
143
00:07:43,695 --> 00:07:46,482
ngân hàng trung ương mà chúng
ta lập ra để bảo vệ nền kinh tế
144
00:07:46,881 --> 00:07:49,048
lại dẫn chúng ta đến bờ vực sụp đổ.
145
00:07:53,165 --> 00:07:55,782
Đồng tiền thực sự của thế giới là niềm tin.
146
00:07:56,748 --> 00:07:58,343
Khi niềm tin đó mất dần,
147
00:07:58,376 --> 00:08:00,393
liệu Fed có thể rút ra bài học từ quá khứ?
148
00:08:00,777 --> 00:08:02,426
Liệu họ có thể làm điều đó kịp thời?
149
00:08:03,054 --> 00:08:05,360
Chúng ta chưa từng chứng kiến
những quốc gia lớn sụp đổ,
150
00:08:05,385 --> 00:08:08,193
bất lực trong việc cứu
lấy hệ thống và bị sụp đổ.
151
00:08:09,985 --> 00:08:12,310
Đó mới là cuộc khủng hoảng
chúng ta phải lo ngại.
152
00:08:12,724 --> 00:08:16,302
Ông tự tin thế nào về khả
năng kiểm soát tình hình?
153
00:08:16,517 --> 00:08:17,542
100%
154
00:08:34,721 --> 00:08:36,214
Trước khi có Cục Dự trữ Liên bang,
155
00:08:36,246 --> 00:08:38,482
chúng ta không có ngân hàng của chính phủ.
156
00:08:38,515 --> 00:08:40,751
Hệ thống ngân hàng lúc đó rất phân mảnh
157
00:08:40,776 --> 00:08:43,488
và chúng ta thường xuyên
gặp các đợt hoảng loạn
158
00:08:43,871 --> 00:08:46,825
khi điều kiện tiền tệ thay đổi bất ngờ.
159
00:08:46,858 --> 00:08:50,195
Một cú sốc đánh vào nền
kinh tế, ngân hàng phá sản,
160
00:08:50,228 --> 00:08:51,871
rồi các ngân hàng khác cũng phá sản theo.
161
00:08:52,229 --> 00:08:53,687
Khách hàng bắt đầu hoài nghi
162
00:08:53,720 --> 00:08:57,332
và họ muốn rút tiền khỏi ngân hàng đó,
163
00:08:57,602 --> 00:08:59,566
rồi những người khác cũng bắt đầu lo sợ
164
00:08:59,591 --> 00:09:01,849
rằng ngân hàng của họ cũng sẽ phá sản,
nên mọi người muốn
165
00:09:01,874 --> 00:09:04,116
rút tiền khỏi tài khoản
166
00:09:04,320 --> 00:09:06,687
và rút ra dưới dạng tiền mặt.
167
00:09:06,727 --> 00:09:10,369
Các ngân hàng không có đủ tiền mặt
để chi trả, nên họ đành phải đóng cửa.
168
00:09:10,999 --> 00:09:12,848
Không có người cho vay cuối cùng.
169
00:09:13,604 --> 00:09:16,316
Không có ngân hàng trung ương
như Ngân hàng Anh Quốc
170
00:09:16,716 --> 00:09:20,341
có thể cung cấp dự trữ cho
các ngân hàng New York.
171
00:09:20,549 --> 00:09:24,063
Khủng hoảng năm 1907 là
một bước ngoặt quan trọng.
172
00:09:29,177 --> 00:09:30,595
Cuộc khủng hoảng năm 1907
173
00:09:30,620 --> 00:09:32,804
là giọt nước tràn ly.
174
00:09:33,110 --> 00:09:35,560
Mỹ là nền kinh tế lớn nhất thế giới.
175
00:09:35,777 --> 00:09:39,502
Người Mỹ bắt đầu tự hỏi, “Lạ thật,
các nước khác có ngân hàng trung ương
176
00:09:39,761 --> 00:09:42,677
lại không gặp nhiều cuộc khủng
hoảng tài chính. Sao chúng ta lại có?”
177
00:09:42,881 --> 00:09:45,077
Họ nói, “Khoan đã, chính phủ Mỹ
178
00:09:45,102 --> 00:09:47,886
đã không thể xử lý được khủng
hoảng này. Có gì đó sai ở đây.”
179
00:09:47,919 --> 00:09:51,205
Người Anh có Ngân hàng Anh,
người Đức có Reichsbank,
180
00:09:51,230 --> 00:09:52,871
chúng ta cũng phải làm gì đó thôi.
181
00:09:55,560 --> 00:09:58,655
Năm 1910, Thượng nghị sĩ
Nelson Aldridge đã triệu tập
182
00:09:58,680 --> 00:10:03,272
một nhóm các chủ ngân hàng quyền lực nhất
New York đến một hòn đảo ở bang Georgia
183
00:10:03,705 --> 00:10:07,688
để bí mật đàm phán kế hoạch
thành lập ngân hàng trung ương Mỹ.
184
00:10:08,888 --> 00:10:12,338
Họ di chuyển dưới danh tính giả
trên toa tàu riêng biệt,
185
00:10:12,479 --> 00:10:14,955
và sự bí mật tuyệt đối của chuyến đi này
186
00:10:14,980 --> 00:10:18,071
đã tạo ra nhiều thuyết âm mưu
kéo dài hàng thập kỷ sau đó.
187
00:10:19,849 --> 00:10:20,853
Về sau,
188
00:10:20,980 --> 00:10:22,848
khi tin tức rò rỉ ra, người ta nói rằng,
189
00:10:22,873 --> 00:10:25,176
"Ồ, lại là câu chuyện cũ:
những kẻ giàu có
190
00:10:25,201 --> 00:10:27,104
tạo ra một thứ có lợi cho họ
191
00:10:27,275 --> 00:10:29,110
mà chẳng có lợi gì cho chúng ta.”
192
00:10:29,587 --> 00:10:33,472
Nhiều vùng khác nhau trong nước
đều nghi ngờ các đề xuất
193
00:10:33,932 --> 00:10:36,666
trao cho New York, Wall
Street hoặc Washington
194
00:10:36,691 --> 00:10:38,121
quá nhiều quyền kiểm soát.
195
00:10:38,146 --> 00:10:40,471
Thực tế là chính Woodrow
Wilson đã đề xuất điều
196
00:10:40,496 --> 00:10:42,571
mà tôi cho là một sự
thỏa hiệp rất thông minh,
197
00:10:42,596 --> 00:10:46,157
và đến nay vẫn được áp dụng:
một ngân hàng trung ương phân quyền.
198
00:10:46,182 --> 00:10:49,414
Mười hai ngân hàng dự
trữ khu vực sẽ thuộc sở hữu
199
00:10:49,447 --> 00:10:51,075
của các ngân hàng thành viên,
200
00:10:51,342 --> 00:10:53,708
và một cơ quan
điều phối trung ương
201
00:10:53,733 --> 00:10:56,258
là Hội đồng Dự trữ Liên bang
đặt tại Washington.
202
00:10:58,456 --> 00:10:59,592
Trong suốt thế kỷ tiếp theo,
203
00:11:00,032 --> 00:11:02,692
các vấn đề của Fed không xuất phát
từ cơ cấu tổ chức của nó,
204
00:11:03,149 --> 00:11:05,592
nơi quyền biểu quyết về lãi suất
205
00:11:05,617 --> 00:11:08,526
được chia giữa các thành viên hội đồng
do chính phủ bổ nhiệm ở Washington
206
00:11:09,142 --> 00:11:12,214
và các chủ tịch ngân hàng
khu vực do tư nhân bổ nhiệm,
207
00:11:12,486 --> 00:11:15,636
và toàn bộ lợi nhuận được
chuyển về Bộ Tài chính Hoa Kỳ.
208
00:11:17,775 --> 00:11:19,586
Thay vào đó, điều làm khó Fed
209
00:11:19,832 --> 00:11:21,620
trong cả ba cuộc khủng hoảng lớn,
210
00:11:22,066 --> 00:11:24,836
là sự miễn cưỡng từ bỏ các tư tưởng cũ,
211
00:11:25,683 --> 00:11:27,736
ngay cả khi mối nguy hiểm
ngày càng rõ ràng.
212
00:11:30,153 --> 00:11:33,984
Việc đảo ngược một sự đồng thuận học thuật
213
00:11:34,170 --> 00:11:35,803
được hình thành giữa
214
00:11:35,828 --> 00:11:37,986
những nhà kinh tế học
được xem là giỏi nhất thế giới,
215
00:11:39,897 --> 00:11:42,467
không phải là việc dễ dàng.
216
00:11:42,500 --> 00:11:44,203
Không hề dễ dàng.
217
00:11:46,504 --> 00:11:48,540
Quốc hội đã thành lập Fed
218
00:11:48,573 --> 00:11:50,942
nhằm xây dựng một hệ thống tiền tệ tốt hơn.
219
00:11:51,534 --> 00:11:54,923
Nhưng trong cuộc khủng hoảng đầu tiên của
mình, Fed đã thất bại trong việc nhận ra
220
00:11:54,948 --> 00:11:57,739
rằng thế giới xung quanh nó
đã thay đổi một cách căn bản.
221
00:12:00,273 --> 00:12:02,988
Rằng chế độ bản vị vàng,
một hệ thống đã tồn tại hàng thế kỷ
222
00:12:03,021 --> 00:12:04,989
mà Fed được lập ra để điều hành,
223
00:12:05,957 --> 00:12:07,794
đang đứng bên bờ sụp đổ.
224
00:12:11,362 --> 00:12:13,352
Từng có một quốc gia tên là Vương quốc Anh.
225
00:12:13,609 --> 00:12:16,078
Giờ ta gọi nó là UK, hoặc Britain.
226
00:12:16,801 --> 00:12:19,771
Và Vương quốc Anh là một nơi nhỏ bé
227
00:12:19,804 --> 00:12:24,010
nhưng có một hệ thống ngân
hàng mạnh hàng đầu thế giới
228
00:12:24,035 --> 00:12:26,403
và một đồng tiền được xem là
có giá trị tốt trên toàn cầu.
229
00:12:26,428 --> 00:12:28,670
Đồng tiền này được bảo chứng bằng vàng.
230
00:12:28,695 --> 00:12:31,270
Dù không nhiều người cần làm vậy,
231
00:12:31,295 --> 00:12:33,343
nhưng bạn có thể bước vào Ngân hàng Anh
232
00:12:33,368 --> 00:12:36,653
và đổi các tờ giấy bạc của mình
thành vàng theo một tỷ lệ nhất định.
233
00:12:37,588 --> 00:12:39,524
Vậy nên chế độ bản vị vàng,
234
00:12:39,557 --> 00:12:42,096
việc ràng buộc tiền tệ với kim loại quý,
235
00:12:42,295 --> 00:12:45,530
là một cách để ổn định
giá trị của đồng tiền,
236
00:12:45,563 --> 00:12:47,130
và hạn chế khả năng
237
00:12:47,155 --> 00:12:49,370
của cả ngân hàng và chính phủ
238
00:12:49,395 --> 00:12:51,863
trong việc in ra quá nhiều tiền giấy.
239
00:12:56,280 --> 00:12:58,951
Nhưng thế giới đó đã sụp đổ hoàn toàn
240
00:12:58,976 --> 00:13:01,346
vào mùa hè năm 1914,
241
00:13:01,379 --> 00:13:04,015
khi Thế chiến thứ Nhất bắt đầu.
242
00:13:04,048 --> 00:13:06,903
Để in tiền phục vụ cho chiến tranh,
243
00:13:06,928 --> 00:13:09,591
các cường quốc châu
Âu đã từ bỏ bản vị vàng.
244
00:13:11,271 --> 00:13:13,371
Khi nước Anh rơi vào tình trạng phá sản
245
00:13:13,396 --> 00:13:16,358
và xã hội Đức bị tàn phá bởi siêu lạm phát,
246
00:13:17,288 --> 00:13:20,374
Ở Mỹ, với Cục Dự trữ
Liên bang mới thành lập
247
00:13:20,523 --> 00:13:23,721
và một đồng tiền được bảo chứng
bằng vàng, đã vươn lên vị thế thống trị.
248
00:13:24,974 --> 00:13:27,739
Hoa Kỳ đã nổi lên và thay thế Anh quốc,
249
00:13:27,772 --> 00:13:29,574
và đồng bảng Anh bị hạ cấp
250
00:13:29,607 --> 00:13:32,010
không còn là đồng tiền
dự trữ của thế giới nữa.
251
00:13:32,043 --> 00:13:35,071
Mỹ trở thành lãnh đạo
tài chính của thế giới
252
00:13:35,096 --> 00:13:37,219
gần như chỉ sau một đêm.
253
00:13:41,369 --> 00:13:43,121
Trong khi kinh tế thế giới gặp khó khăn,
254
00:13:43,154 --> 00:13:46,491
thì kinh tế Mỹ bùng nổ,
và Fed nhận ra rằng
255
00:13:46,524 --> 00:13:49,552
nó có thể sử dụng ảnh hưởng của mình
không chỉ trong những lúc hoảng loạn.
256
00:13:50,363 --> 00:13:52,030
Chính sách tiền tệ,
257
00:13:52,063 --> 00:13:54,666
một quyền lực mà Fed
vẫn đang phải vật lộn
258
00:13:54,699 --> 00:13:56,588
để kiểm soát cho đến
tận ngày nay, đã ra đời.
259
00:13:57,686 --> 00:14:00,505
Cục Dự trữ Liên bang có quyền tạo ra tiền.
260
00:14:00,538 --> 00:14:04,442
Nếu bạn hay tôi chạy một
máy in tiền ở tầng hầm nhà mình,
261
00:14:04,475 --> 00:14:05,604
chúng ta là kẻ làm tiền giả.
262
00:14:05,629 --> 00:14:08,813
Khi Cục Dự trữ Liên bang
vận hành máy in tiền,
263
00:14:08,846 --> 00:14:10,181
thì đó là chính sách tiền tệ.
264
00:14:12,650 --> 00:14:15,847
Chính sách tiền tệ là khi Fed
sử dụng quyền lực của mình
265
00:14:15,872 --> 00:14:17,497
để tạo ra hoặc tiêu hủy tiền
266
00:14:17,806 --> 00:14:19,714
nhằm hạ hoặc nâng lãi suất.
267
00:14:20,864 --> 00:14:22,963
Nếu Fed tạo thêm tiền trong hệ thống,
268
00:14:22,988 --> 00:14:26,072
tiền trở nên sẵn có hơn và lãi suất giảm,
269
00:14:26,431 --> 00:14:28,697
thì chúng ta có xu hướng
vay và chi tiêu nhiều hơn.
270
00:14:29,500 --> 00:14:31,746
Nếu Fed rút tiền ra khỏi hệ thống,
271
00:14:31,771 --> 00:14:35,283
chúng ta sẽ vay và chi tiêu ít hơn,
và có xu hướng tiết kiệm nhiều hơn.
272
00:14:36,042 --> 00:14:37,108
Khi bạn tăng lãi suất,
273
00:14:37,141 --> 00:14:39,043
bạn muốn làm chậm hoạt động kinh tế
274
00:14:39,076 --> 00:14:40,975
để hạ nhiệt lạm phát. Khi bạn hạ lãi suất,
275
00:14:41,000 --> 00:14:43,036
bạn muốn kích thích
một số hoạt động kinh tế.
276
00:14:45,325 --> 00:14:46,951
Thay đổi lãi suất
277
00:14:46,984 --> 00:14:50,309
bởi Fed thực chất là câu
chuyện về chân ga và phanh.
278
00:14:51,122 --> 00:14:53,337
Vào những năm 1920,
279
00:14:53,504 --> 00:14:56,027
Fed đã vượt khỏi nhiệm vụ ban đầu của mình
280
00:14:56,060 --> 00:14:58,963
và bắt đầu sử dụng quyền lực mới mẻ này
281
00:14:58,996 --> 00:15:01,166
để điều hướng nền kinh tế Hoa Kỳ.
282
00:15:02,767 --> 00:15:06,387
Fed bắt đầu điều hành
toàn bộ nền kinh tế vĩ mô.
283
00:15:07,037 --> 00:15:08,279
Và thật không may,
284
00:15:08,304 --> 00:15:10,975
bước thử đầu tiên của
họ là cuộc Đại Suy Thoái.
285
00:15:11,008 --> 00:15:12,903
Họ đã không làm tốt nhiệm vụ đó.
286
00:15:20,087 --> 00:15:23,421
Thập niên 1920 bùng nổ
đã chứng kiến trường hợp đầu tiên
287
00:15:23,446 --> 00:15:25,523
về một chu kỳ bùng nổ
và sụp đổ do Fed gây ra.
288
00:15:26,398 --> 00:15:28,560
Ban đầu, lãi suất thấp của Fed
289
00:15:28,593 --> 00:15:31,398
vô tình góp phần làm phồng bong
bóng thị trường chứng khoán và nợ,
290
00:15:31,846 --> 00:15:33,965
khiến giới đầu cơ vay nhiều tiền hơn
291
00:15:34,012 --> 00:15:36,237
cả tổng số tiền đang lưu thông.
292
00:15:38,148 --> 00:15:40,538
Fed lo ngại nên đã can thiệp mạnh tay,
293
00:15:40,571 --> 00:15:43,208
tăng lãi suất gắt gao vào năm 1928
294
00:15:43,241 --> 00:15:45,543
và mở đường cho suy thoái
295
00:15:45,576 --> 00:15:47,748
và sự sụp đổ của thị trường chứng khoán.
296
00:15:53,676 --> 00:15:55,889
Ngay sau cú sụp đổ, Fed New York
297
00:15:56,039 --> 00:15:58,573
đã làm đúng điều cần
làm: Cung cấp thanh khoản
298
00:15:58,598 --> 00:16:01,809
cho thị trường tiền tệ New York; Họ đã
ngăn chặn một cuộc hoảng loạn ngân hàng.
299
00:16:02,239 --> 00:16:05,930
Nhưng ban điều hành ở Washington
thì không hài lòng với điều này.
300
00:16:05,963 --> 00:16:08,233
Họ lo ngại rằng các chính sách mở rộng
301
00:16:08,266 --> 00:16:09,939
mà Cục Dự trữ Liên bang đang theo đuổi
302
00:16:10,081 --> 00:16:13,123
sẽ dẫn đến việc đầu cơ bùng
phát trở lại và lạm phát tăng cao.
303
00:16:13,338 --> 00:16:15,140
Vì vậy, Fed đã dừng chính sách nới lỏng.
304
00:16:16,607 --> 00:16:18,756
Rồi khủng hoảng bắt đầu
tấn công hệ thống ngân hàng,
305
00:16:18,943 --> 00:16:20,426
và Fed đã không làm gì cả.
306
00:16:23,764 --> 00:16:25,655
Khi các ngân hàng bắt đầu phá sản,
307
00:16:25,833 --> 00:16:29,189
người dân rút tiền gửi, giấu dưới nệm.
308
00:16:29,373 --> 00:16:32,323
Lúc này, các ngân hàng
không còn tiền để cho vay mới,
309
00:16:32,348 --> 00:16:34,192
và nền kinh tế lao dốc.
310
00:16:34,581 --> 00:16:36,648
Vì chúng ta vẫn đang
theo chế độ bản vị vàng,
311
00:16:36,673 --> 00:16:38,298
nên rất khó xác định cần phải làm gì.
312
00:16:38,323 --> 00:16:41,706
Chúng ta đã cố bảo vệ vị thế vàng của mình,
313
00:16:41,782 --> 00:16:45,615
điều đó buộc phải tăng lãi suất
đúng vào thời điểm tồi tệ nhất.
314
00:16:46,521 --> 00:16:47,580
Ví dụ, ông tôi
315
00:16:47,605 --> 00:16:50,765
đi nghỉ hai tuần ở Kentucky,
316
00:16:51,042 --> 00:16:52,977
khi trở về thì ngân hàng đã đóng cửa
317
00:16:53,010 --> 00:16:54,946
và ông mất trắng 3.000 đô tiền tiết kiệm.
318
00:16:56,231 --> 00:16:58,716
Và thay vì cung cấp đủ lượng tiền
319
00:16:58,749 --> 00:16:59,998
để ngăn giá cả sụt giảm,
320
00:17:00,023 --> 00:17:02,094
Fed lại để cho nguồn cung tiền sụp đổ.
321
00:17:02,119 --> 00:17:04,589
Và chính điều đó đã
biến suy thoái bình thường
322
00:17:04,622 --> 00:17:06,291
thành Đại Khủng Hoảng.
323
00:17:16,232 --> 00:17:18,398
Không phải là Fed cố ý
324
00:17:18,882 --> 00:17:20,848
gây ra cuộc Đại Khủng Hoảng.
325
00:17:21,310 --> 00:17:24,815
Họ thực sự muốn khắc
phục những gì đang diễn ra.
326
00:17:24,840 --> 00:17:27,145
Chỉ là họ chẩn đoán sai vấn đề.
327
00:17:27,178 --> 00:17:30,565
Đó là một quan điểm hiện
nay được chia sẻ rộng rãi.
328
00:17:30,648 --> 00:17:33,351
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang hiện tại,
Ben Bernanke, từng nói:
329
00:17:33,384 --> 00:17:36,515
"Chúng tôi đã làm điều đó",
"chúng tôi" ở đây là Fed.
330
00:17:36,540 --> 00:17:39,577
"Chúng tôi đã gây ra cuộc Đại Khủng
Hoảng và sẽ không lặp lại điều đó nữa."
331
00:17:40,148 --> 00:17:43,361
Họ đã sai. Và họ đã học được
332
00:17:43,394 --> 00:17:47,282
qua nỗi đau và sự khổ sở mà tất cả
chúng ta phải gánh chịu vì điều đó.
333
00:17:47,648 --> 00:17:49,996
Sai lầm lớn đầu tiên là
cuộc Đại Khủng Hoảng,
334
00:17:50,021 --> 00:17:52,838
sai lầm lớn thứ hai là
thời kỳ Siêu Lạm Phát.
335
00:17:58,232 --> 00:18:00,098
Tại Bretton Woods, New Hampshire,
336
00:18:00,123 --> 00:18:01,715
các đại biểu đã đến để khai mạc.
337
00:18:01,740 --> 00:18:04,310
Hội nghị Tiền tệ và
Tài chính của Liên Hợp Quốc.
338
00:18:04,732 --> 00:18:08,286
30 sau khi Thế chiến I
phá vỡ chế độ bản vị vàng,
339
00:18:08,698 --> 00:18:12,891
một hệ thống mới đã được thiết
lập để thay thế vào năm 1944.
340
00:18:13,948 --> 00:18:16,160
Đô la Mỹ sẽ được gắn với vàng,
341
00:18:16,193 --> 00:18:20,523
và phần còn lại của thế giới
sẽ gắn đồng tiền của họ.
342
00:18:21,207 --> 00:18:23,733
Fed sẽ trở thành ngân hàng
trung ương của cả thế giới.
343
00:18:25,490 --> 00:18:28,840
Nhưng ngay sau khi đồng ý với
hệ thống Bretton Woods,
344
00:18:28,873 --> 00:18:32,273
Quốc hội đã thông qua
Đạo luật Việc làm năm 1946.
345
00:18:32,872 --> 00:18:35,599
Cả nước quyết định bổ
sung thêm nhiệm vụ cho Fed:
346
00:18:35,913 --> 00:18:38,340
ổn định việc làm trong chu kỳ kinh tế.
347
00:18:38,365 --> 00:18:40,406
Không ai muốn xảy ra một
cuộc Đại Khủng hoảng nữa,
348
00:18:40,431 --> 00:18:42,456
mọi người đều lo sợ một
cuộc Đại Khủng hoảng mới.
349
00:18:42,481 --> 00:18:46,090
Nhưng điều đó lại mâu thuẫn với
những gì họ đã đồng ý tại Bretton Woods,
350
00:18:46,115 --> 00:18:49,156
vì Bretton Woods yêu cầu
họ phải kiểm soát lạm phát.
351
00:18:49,373 --> 00:18:51,090
Nhưng họ lại không định làm điều đó.
352
00:18:57,768 --> 00:19:00,672
♪ The best things in life are free ♪
353
00:19:00,705 --> 00:19:05,343
♪ But you can keep them for the
birds and bees I need money ♪
354
00:19:05,376 --> 00:19:07,211
Trong cuộc khủng hoảng lớn tiếp theo,
355
00:19:07,244 --> 00:19:10,081
vấn đề không phải là thiếu
tiền, mà là quá nhiều tiền.
356
00:19:10,114 --> 00:19:11,749
♪ I want money ♪
357
00:19:11,782 --> 00:19:14,752
♪ Yeah that's what I want
358
00:19:15,139 --> 00:19:18,089
Nỗi sợ thất nghiệp đã
trở thành hệ tư tưởng mới,
359
00:19:18,122 --> 00:19:20,091
giống như bản vị vàng ngày trước,
360
00:19:20,124 --> 00:19:23,255
Fed chỉ từ bỏ điều đó sau
khi phải trả giá xã hội rất lớn.
361
00:19:24,372 --> 00:19:26,464
Giữa thập niên 1960
362
00:19:26,497 --> 00:19:28,267
là một giai đoạn rất tốt đẹp.
363
00:19:28,292 --> 00:19:31,067
Không có lạm phát, không có thất nghiệp,
364
00:19:31,092 --> 00:19:33,984
và Washington DC thì đầy sự tự mãn.
365
00:19:34,009 --> 00:19:35,745
Họ nghĩ rằng cuối cùng họ đã làm được:
366
00:19:35,923 --> 00:19:39,467
chính sách tài khóa được thiết kế hoàn hảo,
chính sách tiền tệ cũng vậy,
367
00:19:39,784 --> 00:19:41,975
và chúng ta sẽ có thiên đường
368
00:19:42,000 --> 00:19:44,000
ngay tại Hợp chủng quốc Hoa Kỳ.
369
00:19:46,967 --> 00:19:48,219
Chính quyền này,
370
00:19:48,252 --> 00:19:51,389
ngày hôm nay, tại đây,
371
00:19:51,422 --> 00:19:56,928
tuyên bố phát động cuộc chiến vô điều kiện
chống lại đói nghèo tại nước Mỹ.
372
00:19:59,915 --> 00:20:03,348
Năm 1965, Tổng thống Lyndon Johnson
373
00:20:03,389 --> 00:20:06,164
đã công bố một tầm nhìn toàn diện
nhằm biến đổi đất nước
374
00:20:06,189 --> 00:20:08,532
thành cái mà ông gọi là
"Xã hội Vĩ đại" (Great Society).
375
00:20:08,940 --> 00:20:13,032
Tuy nhiên, bên dưới vẻ bề ngoài
đó lại đầy rẫy bất ổn.
376
00:20:15,648 --> 00:20:18,015
Các chương trình Xã hội Vĩ đại của Johnson
377
00:20:18,048 --> 00:20:21,243
cùng với việc ông ta leo thang
mạnh mẽ chiến tranh ở Việt Nam,
378
00:20:21,268 --> 00:20:23,276
đã khiến chi tiêu chính phủ tăng vọt
379
00:20:23,910 --> 00:20:26,491
và đẩy giá cả ở Mỹ tăng cao nhanh chóng.
380
00:20:26,516 --> 00:20:29,726
Chiến tranh Việt Nam,
giống như mọi cuộc chiến khác,
381
00:20:29,751 --> 00:20:33,210
là nguyên nhân dẫn đến lạm phát
do chính phủ điều phối.
382
00:20:34,042 --> 00:20:36,043
Để bảo vệ giá trị của đồng đô la,
383
00:20:36,316 --> 00:20:39,576
Chủ tịch Fed Bill Martin
cần phải tăng lãi suất,
384
00:20:39,920 --> 00:20:41,942
giống như ông đã làm kể từ năm 1951.
385
00:20:43,143 --> 00:20:45,943
Nhưng Lyndon Johnson lại là
một kiểu tổng thống khác.
386
00:20:46,827 --> 00:20:49,688
Johnson nói, “Không,
chúng ta không muốn lãi suất tăng,
387
00:20:49,797 --> 00:20:52,184
chúng ta không muốn phá hỏng Xã hội Vĩ đại,
388
00:20:52,209 --> 00:20:53,959
hay gây ra một cuộc suy thoái,
389
00:20:53,984 --> 00:20:56,684
chúng ta còn phải đánh một
cuộc chiến." Và Fed đã nhượng bộ.
390
00:20:56,917 --> 00:20:58,990
Ông biết mình không nên làm vậy,
391
00:20:59,023 --> 00:21:01,417
nhưng ông tin rằng đó không
phải là trách nhiệm của mình
392
00:21:01,442 --> 00:21:03,967
khi phải nói với Quốc hội rằng
họ không được thâm hụt ngân sách.
393
00:21:03,992 --> 00:21:05,634
Tôi đã nói rất lâu rồi
394
00:21:05,659 --> 00:21:08,117
về sự độc lập của Cục Dự trữ Liên bang.
395
00:21:08,574 --> 00:21:10,471
Đó là sự độc lập trong nội bộ chính phủ,
396
00:21:10,496 --> 00:21:12,221
chứ không phải là độc lập với chính phủ.
397
00:21:13,087 --> 00:21:15,604
Nếu có một làn sóng đầu tư tư nhân lớn,
398
00:21:15,640 --> 00:21:17,408
ông có thể tăng lãi suất để ngăn chặn nó.
399
00:21:17,724 --> 00:21:20,444
Nhưng nếu đó là một
làn sóng chi tiêu công lớn,
400
00:21:20,745 --> 00:21:23,023
thì đó không phải là trách nhiệm
của ông ấy để ngăn chặn,
401
00:21:23,048 --> 00:21:24,644
mà là trách nhiệm của Quốc hội.
402
00:21:25,211 --> 00:21:26,979
Hệ quả là vô cùng tai hại.
403
00:21:27,351 --> 00:21:30,654
Chiến tranh Việt Nam, rồi đến
các chương trình Xã hội Vĩ đại của Johnson
404
00:21:30,679 --> 00:21:32,813
chồng chất lên nhau,
405
00:21:32,913 --> 00:21:34,959
khiến nhu cầu trong
nền kinh tế tăng quá mức,
406
00:21:34,992 --> 00:21:36,379
gây ra lạm phát nghiêm trọng.
407
00:21:37,329 --> 00:21:39,831
Tại hội nghị Bretton
Woods, Hoa Kỳ đã cam kết
408
00:21:39,864 --> 00:21:42,024
rằng đồng đô la sẽ là
đồng tiền dự trữ của thế giới,
409
00:21:42,049 --> 00:21:43,240
và được đảm bảo bằng vàng.
410
00:21:44,140 --> 00:21:46,146
Nhưng Cục Dự trữ Liên bang
đã in ra quá nhiều đô la
411
00:21:46,170 --> 00:21:48,090
vượt xa khả năng quy đổi ra vàng của họ,
412
00:21:49,240 --> 00:21:52,310
và giờ đây nước Mỹ không
thể giữ lời hứa đó nữa.
413
00:21:53,007 --> 00:21:54,979
Đến năm 1971,
414
00:21:55,012 --> 00:21:56,757
người ta đã rõ ràng rằng đồng đô la
415
00:21:56,782 --> 00:21:59,740
không còn có thể quy
đổi sang vàng được nữa.
416
00:21:59,924 --> 00:22:03,588
Cuối cùng, Tổng thống Nixon,
trước ống kính truyền hình,
417
00:22:03,621 --> 00:22:05,707
đã chen sóng, tôi nghĩ
là của chương trình Gunsmoke,
418
00:22:06,607 --> 00:22:08,207
có thể là Bonanza.
419
00:22:08,663 --> 00:22:10,394
Bonanza sẽ được phát sóng lại…
420
00:22:10,427 --> 00:22:12,811
Sau bản tin đặc biệt từ NBC News.
421
00:22:13,553 --> 00:22:16,328
Tôi đã chỉ đạo Bộ trưởng Tài chính
422
00:22:16,353 --> 00:22:18,355
tạm thời đình chỉ khả năng chuyển đổi
423
00:22:18,380 --> 00:22:21,895
đồng đô la sang vàng hoặc
các tài sản dự trữ khác.
424
00:22:22,289 --> 00:22:25,361
Và đó là khởi đầu cho kỷ
nguyên hiện đại… của lạm phát.
425
00:22:27,845 --> 00:22:29,361
Lần đầu tiên trong lịch sử,
426
00:22:29,613 --> 00:22:31,795
đồng đô la chỉ còn là một mảnh giấy,
427
00:22:32,161 --> 00:22:34,761
chỉ được bảo chứng bằng niềm tin
vào Cục Dự trữ Liên bang
428
00:22:34,786 --> 00:22:36,028
và các chính sách của nó.
429
00:22:36,661 --> 00:22:38,589
Vậy điều này có ý nghĩa gì với bạn?
430
00:22:38,622 --> 00:22:42,248
Rằng đồng đô la của bạn sẽ có
giá trị y như hôm nay vào ngày mai.
431
00:22:43,248 --> 00:22:46,464
Nhưng lời hứa đó chỉ có giá trị nếu
các hành động của Fed bảo đảm cho nó.
432
00:22:47,148 --> 00:22:48,948
Tuy nhiên, trước áp lực từ Nixon
433
00:22:48,973 --> 00:22:51,209
và vì bám víu vào
các lý thuyết kinh tế sai lầm,
434
00:22:51,819 --> 00:22:53,948
Fed đã từ chối nâng lãi suất.
435
00:22:55,698 --> 00:22:56,923
Trong thập kỷ tiếp theo,
436
00:22:56,948 --> 00:22:58,931
chi phí sinh hoạt đã tăng hơn gấp đôi,
437
00:22:59,914 --> 00:23:02,064
khi giá trị của đồng đô la
giảm hơn một nửa.
438
00:23:05,149 --> 00:23:07,051
Họ thường nói với nhau,
439
00:23:07,234 --> 00:23:09,654
“Chúng ta sẽ không để lạm phát
vượt khỏi tầm kiểm soát.”
440
00:23:09,687 --> 00:23:13,567
Rồi tỷ lệ thất nghiệp tăng lên
và mọi lời hứa bị quên sạch.
441
00:23:13,722 --> 00:23:16,567
Bởi vì áp lực chính trị ngày
càng lớn. Chúng đến từ đâu?
442
00:23:17,051 --> 00:23:18,234
Chúng đến từ Quốc hội,
443
00:23:18,259 --> 00:23:21,126
từ chính quyền, từ giới doanh nghiệp,
444
00:23:21,151 --> 00:23:23,134
từ các nghiệp đoàn lao động.
445
00:23:23,159 --> 00:23:25,001
Và thật sự rất khó để chống lại.
446
00:23:25,026 --> 00:23:28,039
Cả môi trường dư luận đều chống lại họ.
447
00:23:28,072 --> 00:23:30,417
Và Arthur Burns, Chủ tịch Fed,
448
00:23:30,442 --> 00:23:33,198
đã không làm điều mà một thống
đốc ngân hàng trung ương giỏi nên làm:
449
00:23:33,223 --> 00:23:35,664
tăng lãi suất để chặn đứng lạm phát.
450
00:23:37,081 --> 00:23:40,681
Và đến cuối thập niên 1970,
mọi thứ là một mớ hỗn độn.
451
00:23:42,964 --> 00:23:46,290
Giá cả tăng vọt khét tiếng trong
nhiệm kỳ của Tổng thống Carter.
452
00:23:46,323 --> 00:23:47,931
Lạm phát tăng,
453
00:23:47,956 --> 00:23:50,714
và tỷ lệ thất nghiệp cũng tăng cùng lúc.
454
00:23:51,411 --> 00:23:52,902
Mà điều đó lẽ ra không được xảy ra.
455
00:23:53,213 --> 00:23:56,910
Lạm phát ảnh hưởng đến tất cả mọi
người. Còn thất nghiệp, kể cả khi tệ nhất,
456
00:23:56,935 --> 00:23:59,802
chỉ ảnh hưởng đến khoảng
10% dân số tại một thời điểm.
457
00:24:00,204 --> 00:24:02,352
Và vì thế công chúng đã chuyển mối quan tâm
458
00:24:02,377 --> 00:24:05,152
từ thất nghiệp sang lạm
phát một cách mạnh mẽ.
459
00:24:05,443 --> 00:24:08,120
Người ta bắt đầu nói: “Chúng
tôi không chấp nhận điều này.
460
00:24:08,145 --> 00:24:11,482
Chúng tôi sẽ không chấp nhận các
chính sách tạo ra lạm phát kéo dài.”
461
00:24:11,515 --> 00:24:15,519
Tôi thật sự ghét nó, vì trả quá
nhiều tiền mà chẳng được bao nhiêu.
462
00:24:15,552 --> 00:24:18,222
Chào buổi tối. Giá cả ở Hoa Kỳ
463
00:24:18,255 --> 00:24:20,725
trong ba tháng đầu năm 1979
464
00:24:20,758 --> 00:24:23,728
đã tăng với tốc độ hàng năm là 13%.
465
00:24:23,761 --> 00:24:26,021
Câu hỏi đặt ra: Tình trạng
này sẽ kéo dài bao lâu,
466
00:24:26,046 --> 00:24:27,748
lạm phát vượt khỏi tầm kiểm soát?
467
00:24:27,931 --> 00:24:29,770
Câu trả lời: Có thể kéo dài nhiều năm.
468
00:24:30,505 --> 00:24:32,871
Tổng thống Carter rơi vào thế phòng thủ,
469
00:24:32,896 --> 00:24:35,655
vì lạm phát đang trở nên
rất không được ưa chuộng.
470
00:24:36,440 --> 00:24:39,210
“Lạm phát là bạn của chúng ta.”
471
00:24:40,995 --> 00:24:43,231
Và đó là lúc Carter bổ nhiệm Paul Volcker.
472
00:24:43,788 --> 00:24:45,349
Khi tôi được Jimmy Carter bổ nhiệm,
473
00:24:45,382 --> 00:24:49,083
ông ấy thật sự đang gặp khó.
Đó là một giai đoạn rất khó khăn.
474
00:24:49,649 --> 00:24:52,656
Tôi nói với ông ấy rằng chúng ta phải
áp dụng các chính sách thắt chặt hơn,
475
00:24:52,681 --> 00:24:54,399
và tôi cảm thấy điều đó là rất cần thiết.
476
00:24:54,424 --> 00:24:56,216
Về sự độc lập của Cục Dự trữ Liên bang,
477
00:24:56,241 --> 00:24:58,216
và tôi nghĩ chúng tôi cần
hành động theo hướng đó.
478
00:24:58,866 --> 00:25:02,133
Burns đã nói trong một bài
phát biểu sau khi ông rời chức,
479
00:25:02,232 --> 00:25:04,583
“Chúng tôi biết," tức là
"các nhà quản lý tiền tệ,
480
00:25:04,718 --> 00:25:09,049
phải giảm tăng trưởng cung tiền vào
năm 1964, nếu không thì sẽ có lạm phát.”
481
00:25:09,566 --> 00:25:12,863
Và ông liệt kê ra tất cả các lý
do tại sao ông không thể làm vậy.
482
00:25:13,813 --> 00:25:16,863
Chính sau cuộc họp
đó, Paul Volcker đã rời đi
483
00:25:17,347 --> 00:25:19,796
để làm điều mà Burns nói
rằng không thể thực hiện được.
484
00:25:21,101 --> 00:25:24,030
Người ta không thích việc tăng
lãi suất, nó không được ưa chuộng,
485
00:25:24,446 --> 00:25:28,446
và còn có sự phản đối cùng với
nỗi lo sẽ gây ra suy thoái kinh tế.
486
00:25:28,946 --> 00:25:32,130
Ngay cả nội bộ, Volcker cũng phải rất
vất vả mới có thể thực hiện được điều đó.
487
00:25:32,596 --> 00:25:35,463
Ông đã phải chiến đấu gay
gắt ngay trong nội bộ Fed.
488
00:25:38,627 --> 00:25:41,461
Volcker đã cố gắng thuyết
phục các thống đốc Fed
489
00:25:41,486 --> 00:25:44,742
tăng dần lãi suất, nhưng không thành công.
490
00:25:44,775 --> 00:25:46,577
Vì vậy, ông đã thử một chiến thuật khác:
491
00:25:46,610 --> 00:25:49,661
thuyết phục họ tập trung
vào việc kiểm soát cung tiền.
492
00:25:51,782 --> 00:25:53,427
Đó là một thủ thuật đánh lạc hướng.
493
00:25:53,452 --> 00:25:55,627
Vì hai thứ đó thực chất là một.
494
00:25:56,504 --> 00:25:59,974
Nhưng đó là một chiến thuật chấp nhận
được về mặt chính trị và nó đã hiệu quả.
495
00:26:00,677 --> 00:26:03,127
Và khi ông ấy làm chậm tốc độ
tăng cung tiền, như dự đoán,
496
00:26:03,160 --> 00:26:04,762
lãi suất đã tăng vọt.
497
00:26:04,795 --> 00:26:07,164
Cả ông ấy, tôi, hay bất kỳ ai khác
498
00:26:07,189 --> 00:26:10,222
đều không đoán được lãi
suất sẽ tăng đến mức nào.
499
00:26:10,247 --> 00:26:13,072
- 8, 9, 10%.
- 15%.
500
00:26:13,097 --> 00:26:15,748
- 18, 19, 20%.
- 21%.
501
00:26:15,773 --> 00:26:18,755
Thực sự là mức cao nhất
trong lịch sử nước Mỹ.
502
00:26:18,780 --> 00:26:23,255
Ông nói với tôi, “Tôi chưa từng nghĩ
rằng chúng ta sẽ phải lên tới 20%.”
503
00:26:23,280 --> 00:26:26,605
Nhưng ông đã làm thế. Điều
đó cần rất nhiều dũng khí.
504
00:26:26,630 --> 00:26:31,289
Paul Volcker đã bị xem như kẻ phản
diện vì chính sách chống lạm phát của ông.
505
00:26:32,572 --> 00:26:34,133
Đó là một giai đoạn vô cùng khó khăn.
506
00:26:34,158 --> 00:26:36,433
Có rất nhiều sự phản
đối, không nghi ngờ gì nữa.
507
00:26:36,600 --> 00:26:39,183
Và ai đó đã nghĩ ra ý tưởng gửi đến
508
00:26:39,563 --> 00:26:41,164
hàng loạt thanh gỗ xẻ 2x4.
509
00:26:41,481 --> 00:26:44,800
Các nhà xây dựng đã ném
gỗ 2x4 lên bậc thềm của Fed
510
00:26:44,886 --> 00:26:48,247
- để phản đối các chính sách của Volcker.
- Có rất nhiều lời chỉ trích,
511
00:26:48,272 --> 00:26:50,633
nhưng người ta quên mất rằng
cũng có rất nhiều sự ủng hộ.
512
00:26:50,991 --> 00:26:54,267
Người dân muốn có một nhà lãnh
đạo có thể hành động quyết đoán.
513
00:26:55,450 --> 00:26:56,958
Lúc đó, Fed nhận thức rõ
514
00:26:56,983 --> 00:26:59,591
rằng chính sách đó gần như
chắc chắn sẽ gây ra suy thoái.
515
00:26:59,616 --> 00:27:02,158
Và Volcker nói: "Tôi sẽ kiên
định với chính sách của mình."
516
00:27:02,283 --> 00:27:05,108
Dù cuộc suy thoái bắt đầu từ năm 1981
517
00:27:05,133 --> 00:27:08,424
là cuộc suy thoái dài nhất
trong lịch sử hậu chiến.
518
00:27:09,908 --> 00:27:11,624
Trong giai đoạn vài năm đó,
519
00:27:11,649 --> 00:27:14,286
cái nhìn của thế giới, quan điểm chính trị
520
00:27:14,311 --> 00:27:15,741
về vai trò của Cục Dự trữ Liên bang
521
00:27:15,766 --> 00:27:18,274
và tầm quan trọng của nó đối
với đất nước đã thay đổi mạnh mẽ.
522
00:27:18,702 --> 00:27:21,158
Và tôi không tin rằng
điều đó sẽ có thể xảy ra
523
00:27:21,183 --> 00:27:23,170
nếu không có một người như Paul Volcker,
524
00:27:23,195 --> 00:27:26,198
người am hiểu toàn diện về
nghiệp vụ ngân hàng trung ương,
525
00:27:26,223 --> 00:27:29,591
người hiểu rõ cái giá phải trả
nếu không kiểm soát lạm phát.
526
00:27:29,947 --> 00:27:33,417
Nếu những quyết định đó
được giao cho giới chính trị,
527
00:27:33,450 --> 00:27:36,799
thật khó mà tưởng tượng họ sẽ "bỏ phiếu"
528
00:27:36,824 --> 00:27:38,689
ủng hộ một cuộc suy thoái sâu như vậy
529
00:27:38,722 --> 00:27:40,416
chỉ để kéo giảm lạm phát.
530
00:27:40,441 --> 00:27:43,633
Đó là một khiếm khuyết phổ
biến trong hệ thống chính trị:
531
00:27:43,976 --> 00:27:47,818
yêu cầu các nghị sĩ Quốc
hội bỏ phiếu cho những điều
532
00:27:47,843 --> 00:27:51,268
gây đau đớn ngắn hạn
để đổi lấy lợi ích dài hạn.
533
00:27:51,301 --> 00:27:53,971
Và rất khó để giành được sự
ủng hộ thông qua bỏ phiếu.
534
00:27:55,254 --> 00:27:57,237
Thật tốt khi đôi khi ta
có những nhà lãnh đạo
535
00:27:57,262 --> 00:27:58,987
đứng ra làm điều đúng đắn,
536
00:27:59,012 --> 00:28:00,271
nhìn về dài hạn.
537
00:28:02,254 --> 00:28:03,821
Chúng ta cần thêm những người như thế.
538
00:28:04,381 --> 00:28:07,292
Paul Volcker đã thông
báo với tôi quyết định
539
00:28:07,537 --> 00:28:10,171
không nhận nhiệm kỳ ba với
tư cách là thành viên và chủ tịch.
540
00:28:10,196 --> 00:28:11,837
Hội đồng Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang.
541
00:28:13,221 --> 00:28:16,054
Khi lạm phát đã được kiểm soát,
Volcker trở nên không còn thiết yếu,
542
00:28:17,004 --> 00:28:19,937
và Tổng thống Reagan đã không
tái bổ nhiệm ông cho nhiệm kỳ thứ ba.
543
00:28:21,240 --> 00:28:23,634
Nhưng Volcker đã khôi
phục niềm tin vào đồng đô la
544
00:28:23,667 --> 00:28:25,390
và vào ngân hàng trung ương của chúng ta,
545
00:28:26,074 --> 00:28:29,890
và ông đã đặt nền móng cho một
thời kỳ thịnh vượng chưa từng có.
546
00:28:31,373 --> 00:28:34,140
Giữ cho thành quả đó tiếp tục là
trách nhiệm của vị chủ tịch kế nhiệm.
547
00:28:34,857 --> 00:28:37,407
Và trong nhiều năm, có
vẻ như ông ta đã làm được.
548
00:28:43,987 --> 00:28:46,524
Buổi sáng lại đến với nước Mỹ.
549
00:28:49,383 --> 00:28:51,516
Giai đoạn từ giữa những năm 1980
550
00:28:51,541 --> 00:28:53,744
cho đến khoảng năm 2007
551
00:28:54,064 --> 00:28:57,766
là một thời kỳ được đặc trưng
bởi những cuộc suy thoái nhẹ
552
00:28:57,791 --> 00:28:59,978
và những giai đoạn tăng
trưởng ổn định có kiểm soát,
553
00:29:00,003 --> 00:29:03,007
với tầm nhìn dường như không có giới hạn.
554
00:29:03,040 --> 00:29:06,010
Các nhà kinh tế gọi đó là “Thời kỳ
Ổn định Lớn” (Great Moderation).
555
00:29:07,550 --> 00:29:10,950
Nó phản ánh quan điểm rằng Cục Dự
trữ Liên bang đang kiểm soát tình hình,
556
00:29:10,975 --> 00:29:13,659
và cảm giác rằng Fed
xứng đáng được ghi công.
557
00:29:13,684 --> 00:29:15,753
Và bạn biết đấy, họ cũng có phần nhận công.
558
00:29:15,869 --> 00:29:17,537
Chúng ta đã có một giai đoạn khá tốt đẹp
559
00:29:17,562 --> 00:29:20,110
từ những năm 1980 đến đầu những năm 2000.
560
00:29:20,357 --> 00:29:24,210
Kinh tế phát triển mạnh, thị
trường chứng khoán tăng trưởng,
561
00:29:25,660 --> 00:29:27,326
Chiến tranh Lạnh kết thúc,
562
00:29:27,893 --> 00:29:29,433
phần lớn thế giới bắt đầu quan tâm hơn
563
00:29:29,466 --> 00:29:31,076
đến nền kinh tế thị trường.
564
00:29:31,693 --> 00:29:33,943
Kinh tế đang tăng trưởng,
565
00:29:34,343 --> 00:29:36,401
tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp.
566
00:29:36,426 --> 00:29:37,951
Nhưng điều đáng ngạc nhiên là,
567
00:29:37,976 --> 00:29:41,576
cùng lúc đó, chúng ta
hầu như không có lạm phát.
568
00:29:41,895 --> 00:29:43,287
Và vì thế,
569
00:29:43,613 --> 00:29:46,103
đây là thời kỳ hoàng kim
của Cục Dự trữ Liên bang.
570
00:29:46,717 --> 00:29:49,453
Và tôi nghĩ có một sự thay đổi
trong thái độ của công chúng
571
00:29:49,478 --> 00:29:50,947
đối với vai trò của chính phủ.
572
00:29:51,637 --> 00:29:54,503
Chính phủ không phải là giải
pháp cho vấn đề của chúng ta;
573
00:29:55,220 --> 00:29:56,970
chính phủ chính là vấn đề.
574
00:29:58,487 --> 00:30:00,798
Trong 25 hoặc 30 năm qua,
575
00:30:00,831 --> 00:30:03,217
quan điểm cho rằng thị trường thường đúng,
576
00:30:03,242 --> 00:30:05,578
và rằng chính phủ chỉ
làm mọi thứ rối tung lên
577
00:30:05,669 --> 00:30:07,337
ngày càng chiếm ưu thế.
578
00:30:07,637 --> 00:30:10,874
Bây giờ, Phó Tổng thống sẽ làm
lễ tuyên thệ cho Alan Greenspan
579
00:30:10,907 --> 00:30:12,743
nhậm chức Chủ tịch thứ 13...
580
00:30:12,776 --> 00:30:15,479
Chính trong bầu không khí
tin tưởng vào thị trường này,
581
00:30:15,512 --> 00:30:17,414
và thiếu niềm tin vào chính phủ,
582
00:30:17,447 --> 00:30:18,882
mà Alan Greenspan,
583
00:30:18,915 --> 00:30:21,752
một người ủng hộ thị trường tự
do và không tin vào chính phủ,
584
00:30:22,217 --> 00:30:23,587
đã được lựa chọn để lãnh đạo
585
00:30:23,620 --> 00:30:25,817
cơ quan quyền lực nhất của chính phủ.
586
00:30:26,450 --> 00:30:28,500
Greenspan rất nổi tiếng vào thời điểm đó,
587
00:30:28,892 --> 00:30:32,196
là một môn đồ của Triết gia
Chủ nghĩa Cực đoan Ayn Rand.
588
00:30:32,496 --> 00:30:36,256
Tôi ủng hộ một nền kinh
tế hoàn toàn tự do, thả nổi,
589
00:30:36,281 --> 00:30:38,081
không bị điều tiết.
590
00:30:38,397 --> 00:30:40,964
Nếu bạn tách chính phủ ra khỏi kinh tế,
591
00:30:41,481 --> 00:30:43,714
bạn sẽ có sự hợp tác hòa bình
592
00:30:43,897 --> 00:30:46,197
và sự hòa hợp, công bằng
giữa con người với nhau.
593
00:30:46,797 --> 00:30:49,546
Một trong những nghịch lý lớn
nhất trong sự nghiệp của ông ấy,
594
00:30:49,579 --> 00:30:51,297
và trong đời sống quốc gia của chúng ta:
595
00:30:51,481 --> 00:30:53,860
Greenspan, người được
gọi là "tín đồ Ayn Rand",
596
00:30:53,885 --> 00:30:57,218
lại trở thành người định
giá chủ chốt của đồng tiền.
597
00:31:01,491 --> 00:31:04,593
Thử thách đầu tiên của
Greenspan đến ngay lập tức.
598
00:31:04,618 --> 00:31:06,096
Trong 5 năm qua,
599
00:31:06,129 --> 00:31:08,932
thị trường chứng khoán
Mỹ đã tăng gấp ba lần,
600
00:31:08,965 --> 00:31:10,934
do lãi suất giảm,
601
00:31:10,967 --> 00:31:12,936
lạm phát thấp,
602
00:31:12,969 --> 00:31:15,906
và niềm tin được tái khẳng
định vào chủ nghĩa tư bản Mỹ.
603
00:31:16,402 --> 00:31:18,542
Vấn đề là, thưa quý vị,
604
00:31:18,575 --> 00:31:21,743
lòng tham nếu không
có từ nào hay hơn để gọi
605
00:31:21,768 --> 00:31:23,018
là một điều tốt.
606
00:31:23,668 --> 00:31:25,759
Dù lòng tham không phải
là điều mới mẻ ở Phố Wall,
607
00:31:25,784 --> 00:31:27,884
nhưng các công cụ để thỏa mãn nó thì có.
608
00:31:28,618 --> 00:31:31,284
Lần đầu tiên, thị trường
bắt đầu sử dụng rộng rãi
609
00:31:31,309 --> 00:31:34,084
các sản phẩm tài chính
phức tạp như phái sinh.
610
00:31:35,051 --> 00:31:36,827
Một số sản phẩm như bảo hiểm danh mục,
611
00:31:36,918 --> 00:31:40,101
được cho là sẽ giúp nhà đầu
tư tránh được những tổn thất lớn.
612
00:31:41,518 --> 00:31:44,684
Đây là thời kỳ đầu việc ứng dụng
toán học vào thị trường chứng khoán.
613
00:31:45,172 --> 00:31:47,397
Một trong những điều ngu
ngốc nhất mà người ta từng tin
614
00:31:47,422 --> 00:31:48,906
là ai cũng có thể bán ra cùng lúc.
615
00:31:49,122 --> 00:31:51,522
Nhưng toán học lại cho
rằng bạn có thể làm vậy.
616
00:31:52,042 --> 00:31:54,011
Đây là ngày tồi tệ nhất từ trước đến nay
617
00:31:54,044 --> 00:31:56,555
trong lịch sử Sàn Giao
dịch Chứng khoán New York.
618
00:31:56,580 --> 00:31:59,122
Chỉ số Dow giảm hơn 500 điểm,
619
00:31:59,289 --> 00:32:01,499
tổn thất trên giấy hơn 500 tỷ đô...
620
00:32:02,399 --> 00:32:05,097
Thị trường chứng khoán chịu cú
sụt giảm lớn nhất trong một ngày,
621
00:32:05,431 --> 00:32:06,481
và mọi người nín thở,
622
00:32:07,064 --> 00:32:09,231
tự hỏi liệu Cục Dự trữ Liên
bang và Chủ tịch mới của họ
623
00:32:09,392 --> 00:32:11,114
có đang chuẩn bị lặp lại lịch sử hay không.
624
00:32:11,812 --> 00:32:14,797
Có một thời điểm, trước
giờ trưa, trông như thể
625
00:32:15,281 --> 00:32:17,131
cánh cổng địa ngục sắp mở tung trở lại
626
00:32:17,156 --> 00:32:20,904
và thị trường sẽ tiếp tục
giảm thêm 20, 25% nữa.
627
00:32:20,937 --> 00:32:23,647
Nỗi sợ lan rộng nhanh
chóng trên thị trường,
628
00:32:23,814 --> 00:32:26,514
nên Cục Dự trữ Liên bang
đã nhanh chóng hạ lãi suất,
629
00:32:26,564 --> 00:32:29,647
và bơm thanh khoản một cách công khai.
630
00:32:29,880 --> 00:32:33,116
Alan Greenspan đã xử lý
tình huống đó rất thành công:
631
00:32:33,149 --> 00:32:36,027
trấn an thị trường, nới
lỏng chính sách tiền tệ.
632
00:32:36,742 --> 00:32:38,675
Bạn sẽ nói rằng điều này thật sự rất tốt,
633
00:32:38,700 --> 00:32:42,259
đây chính là lý do bạn muốn
chính sách tiền tệ như thế này.
634
00:32:42,925 --> 00:32:45,825
Và thế là một bài học được
rút ra: Bạn có thể can thiệp,
635
00:32:45,850 --> 00:32:47,609
bạn có thể chấm dứt một cuộc khủng hoảng.
636
00:32:49,508 --> 00:32:51,158
Đó là một khoảnh khắc mang tính lịch sử.
637
00:32:52,092 --> 00:32:54,392
Gần 75 năm sau ngày thành lập,
638
00:32:54,654 --> 00:32:57,659
tổ chức được lập ra để ngăn
các cuộc hoảng loạn ngân hàng
639
00:32:57,684 --> 00:33:00,046
cuối cùng đã thành công
trong chính mục tiêu đó.
640
00:33:01,813 --> 00:33:03,760
Nhưng điều đó đã tạo
ra một tiền lệ nguy hiểm.
641
00:33:05,027 --> 00:33:08,552
Từ giờ trở đi, người ta
sẽ kỳ vọng Fed hạ lãi suất
642
00:33:08,585 --> 00:33:10,598
không chỉ vì các vấn
đề của nền kinh tế thực,
643
00:33:11,448 --> 00:33:13,023
mà cả vì thị trường chứng khoán nữa.
644
00:33:14,940 --> 00:33:16,840
Và kết quả là một Fed
645
00:33:16,865 --> 00:33:18,332
với sứ mệnh ban đầu…
646
00:33:18,357 --> 00:33:21,692
Đã bị mở rộng một cách đáng kể.
647
00:33:21,942 --> 00:33:24,735
Chủ tịch Fed Alan Greenspan
không muốn thấy bất kỳ quy định nào
648
00:33:24,768 --> 00:33:27,538
đối với ngân hàng và thị
trường; Nhưng mặt khác,
649
00:33:27,571 --> 00:33:30,874
ông lại thao tác các công tắc và đòn bẩy,
650
00:33:30,907 --> 00:33:33,551
nhiều hơn bất kỳ Chủ tịch
Fed nào trước hoặc sau ông ấy.
651
00:33:34,834 --> 00:33:37,484
Sau khi từ bỏ lý tưởng
của mình để cứu thị trường,
652
00:33:38,197 --> 00:33:41,568
Greenspan sớm thành
thạo nghệ thuật can thiệp.
653
00:33:43,634 --> 00:33:46,798
Trong trường hợp của Alan Greenspan,
tôi nghĩ điều quan trọng là phải hiểu rằng
654
00:33:46,823 --> 00:33:50,003
chưa từng có ai ngoài ông ấy thực hiện được
655
00:33:50,370 --> 00:33:52,602
cái mà chúng ta gọi là “hạ cánh mềm”.
656
00:33:53,336 --> 00:33:55,291
Tức là, khi lãi suất đang ở mức thấp,
657
00:33:55,316 --> 00:33:57,134
nền kinh tế tăng tốc,
658
00:33:57,291 --> 00:34:00,904
sau đó bạn tăng lãi suất,
làm chậm nền kinh tế lại,
659
00:34:00,937 --> 00:34:03,475
nhưng không để lạm phát
vượt khỏi tầm kiểm soát
660
00:34:03,590 --> 00:34:06,591
và cũng không đẩy nền
kinh tế rơi vào suy thoái.
661
00:34:07,648 --> 00:34:09,708
Giống như chiếc máy bay được điều khiển
662
00:34:09,733 --> 00:34:12,941
để vừa chạm nhẹ vào đường băng khi hạ cánh.
663
00:34:13,199 --> 00:34:14,775
Đó luôn là mục tiêu,
664
00:34:15,067 --> 00:34:16,703
nhưng thường thì bạn sẽ bị rung lắc.
665
00:34:17,169 --> 00:34:19,641
Năm 1994-1995, Alan Greenspan,
666
00:34:19,666 --> 00:34:22,103
Chủ tịch Fed, đã nâng lãi suất rất nhanh,
667
00:34:22,508 --> 00:34:25,262
đánh một cú mạnh vào thị
trường trái phiếu năm 1994,
668
00:34:25,287 --> 00:34:26,852
vì ông muốn làm nguội nền kinh tế.
669
00:34:27,764 --> 00:34:30,400
Nền kinh tế tiếp tục tăng
trưởng, lạm phát không tăng vọt,
670
00:34:30,425 --> 00:34:34,502
và chúng ta có một thời kỳ
bùng nổ đầu tư giữa thập niên 90.
671
00:34:34,527 --> 00:34:37,964
Đó thực sự là điều đáng
kinh ngạc, chưa từng có tiền lệ.
672
00:34:39,402 --> 00:34:42,394
Điều tiếp theo là thời kỳ
tăng trưởng kinh tế dài nhất
673
00:34:42,419 --> 00:34:45,319
và đợt bùng nổ thị trường chứng
khoán lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
674
00:34:46,102 --> 00:34:49,019
Một nhà kinh tế không có
kinh nghiệm ngân hàng trước đó
675
00:34:49,044 --> 00:34:51,114
đã trở thành “Người chỉ huy dàn nhạc”.
676
00:35:06,982 --> 00:35:08,516
Tôi làm việc tại Fed
677
00:35:08,541 --> 00:35:14,341
từ khoảng giữa năm 1994 đến năm 1996.
678
00:35:14,366 --> 00:35:15,913
Tôi giữ chức Phó Chủ tịch.
679
00:35:16,630 --> 00:35:19,330
Mà thật ra chức vụ đó
không cao như tên gọi của nó
680
00:35:19,355 --> 00:35:20,897
nếu Chủ tịch là Alan Greenspan.
681
00:35:21,667 --> 00:35:24,397
Gọi ông ấy là độc đoán thì
cũng không hoàn toàn đúng
682
00:35:24,422 --> 00:35:27,747
tính cách ông ấy không như vậy.
Nhưng ông ấy là người điều hành tất cả.
683
00:35:28,263 --> 00:35:29,664
Tất cả chúng tôi đều biết rằng khi
684
00:35:29,689 --> 00:35:31,897
Chủ tịch Greenspan lên
tiếng, cả thế giới lắng nghe.
685
00:35:32,747 --> 00:35:34,880
Vì vậy, đến thời điểm những điều đó xảy ra,
686
00:35:34,905 --> 00:35:36,963
Alan Greenspan gần như trở thành Thượng đế
687
00:35:36,988 --> 00:35:38,763
trong khi vẫn còn sống trên Trái Đất này.
688
00:35:40,180 --> 00:35:42,207
Trước hết, không ai
nên được thần thánh hóa,
689
00:35:42,232 --> 00:35:43,557
vì không ai là Thượng đế cả.
690
00:35:44,115 --> 00:35:45,707
Nhưng điều đó đã xảy ra với Greenspan.
691
00:35:45,732 --> 00:35:49,590
Và hệ quả của việc bị thần thánh hóa
là người ta tin rằng bạn biết mọi thứ,
692
00:35:50,123 --> 00:35:52,005
tin rằng bạn sẽ luôn đưa
ra quyết định đúng đắn.
693
00:35:53,074 --> 00:35:54,657
Biểu hiện cụ thể của điều đó
694
00:35:54,682 --> 00:35:56,684
bên trong Cục Dự trữ
Liên bang (Fed) là việc
695
00:35:56,709 --> 00:35:59,234
trở nên rất khó để chỉ trích
Greenspan theo bất kỳ cách nào.
696
00:36:00,273 --> 00:36:02,301
Ý tôi là, ai lại muốn đứng
lên chống lại Thượng đế?
697
00:36:06,168 --> 00:36:08,526
Nhưng việc “đóng vai
Thượng đế” với chu kỳ kinh tế
698
00:36:08,551 --> 00:36:09,766
đã đem lại những hệ quả.
699
00:36:09,859 --> 00:36:11,943
Và Fed sớm phải đối
mặt với một thách thức mới
700
00:36:12,268 --> 00:36:14,026
và một kiểu lạm phát mới.
701
00:36:15,076 --> 00:36:17,076
Khi bước vào những năm 1990,
702
00:36:17,657 --> 00:36:20,709
lạm phát hàng hóa -
thứ bạn thấy ở siêu thị
703
00:36:20,734 --> 00:36:23,021
đã trở thành một ký ức mờ nhạt.
704
00:36:23,376 --> 00:36:25,949
Nhưng nó lại được thay
thế bằng một kiểu lạm phát
705
00:36:25,982 --> 00:36:28,323
mà sau này chúng ta
gọi là “lạm phát tài sản.”
706
00:36:29,557 --> 00:36:31,757
Tức là, giá không phải của hàng hóa tăng,
707
00:36:32,107 --> 00:36:35,073
mà là giá cổ phiếu,
trái phiếu, bất động sản
708
00:36:35,290 --> 00:36:37,157
và các loại tài sản đầu tư khác tăng.
709
00:36:38,522 --> 00:36:40,539
Ở Phố Wall, người ta
gọi đó là "thị trường bò"
710
00:36:40,623 --> 00:36:41,841
và ai cũng ủng hộ nó.
711
00:36:42,573 --> 00:36:44,265
Chưa từng có thời kỳ nào ở nước Mỹ
712
00:36:44,290 --> 00:36:48,405
mà thị trường chứng khoán tăng 15% mỗi năm
713
00:36:48,757 --> 00:36:50,340
trong một khoảng thời gian dài,
714
00:36:50,365 --> 00:36:52,384
và mọi người lại tin
rằng điều đó sẽ tiếp diễn.
715
00:36:52,408 --> 00:36:57,001
Ai cũng thích thời kỳ bùng nổ.
Có ai lại không thích nó chứ?
716
00:36:59,635 --> 00:37:01,284
Nhưng Greenspan thì lo ngại
717
00:37:01,317 --> 00:37:03,135
rằng sự bùng nổ đó thực
chất là một bong bóng.
718
00:37:05,685 --> 00:37:07,251
Thế nên ông đã giương cờ đỏ cảnh báo.
719
00:37:08,285 --> 00:37:11,085
Năm 1996, Alan Greenspan
đã có một bài phát biểu.
720
00:37:11,185 --> 00:37:14,501
Với phong cách ngôn từ đặc
trưng, dài dòng và nhiều âm tiết,
721
00:37:14,835 --> 00:37:16,985
ông không nói: “Thị trường
này điên rồi à?” Không.
722
00:37:17,401 --> 00:37:19,822
Ông nói: “Liệu có phải
là hưng phấn phi lý?”
723
00:37:20,103 --> 00:37:23,297
Làm sao chúng ta biết được
khi nào sự hưng phấn phi lý
724
00:37:23,730 --> 00:37:26,680
đã làm giá tài sản tăng lên quá mức,
725
00:37:27,164 --> 00:37:28,697
và rồi trở thành đối tượng
726
00:37:29,072 --> 00:37:31,489
của những đợt điều
chỉnh bất ngờ và kéo dài,
727
00:37:31,514 --> 00:37:36,064
như điều đã xảy ra ở Nhật
Bản trong thập kỷ qua?
728
00:37:43,059 --> 00:37:46,242
Nhật Bản là một bài học cảnh báo
về điều có thể xảy ra
729
00:37:46,267 --> 00:37:48,975
khi bong bóng chứng khoán
và bất động sản phát nổ
730
00:37:49,000 --> 00:37:50,942
trong một cơn cuồng đầu cơ.
731
00:37:51,835 --> 00:37:53,970
Giống như điều đã xảy ra ở
Tokyo vào thập niên 1980.
732
00:37:54,759 --> 00:37:57,040
Tạo ra bong bóng rồi để nó vỡ
733
00:37:57,073 --> 00:38:01,011
là điều cực kỳ nguy hiểm.
Thực tế, chưa từng có
734
00:38:01,044 --> 00:38:04,859
một cuộc đại suy thoái nào,
hay một cuộc suy thoái nghiêm trọng nào
735
00:38:05,325 --> 00:38:08,246
mà lại không được báo trước
bởi một bong bóng tài sản
736
00:38:08,271 --> 00:38:09,896
trong toàn bộ thế kỷ 20.
737
00:38:10,613 --> 00:38:12,286
Vào đỉnh điểm của bong bóng,
738
00:38:12,311 --> 00:38:14,402
một khu vực rộng ba dặm vuông ở Tokyo
739
00:38:14,808 --> 00:38:17,586
có giá trị hơn cả toàn bộ bang California.
740
00:38:19,062 --> 00:38:20,619
Nhưng đến năm 1989,
741
00:38:20,644 --> 00:38:23,552
thị trường chứng khoán sụp đổ,
kéo theo thị trường bất động sản,
742
00:38:23,983 --> 00:38:25,602
và từ đó nền kinh tế Nhật Bản
743
00:38:25,627 --> 00:38:28,619
rơi vào tình trạng giảm phát
và tăng trưởng chậm.
744
00:38:29,439 --> 00:38:32,271
Nền kinh tế Nhật Bản về cơ bản
745
00:38:32,421 --> 00:38:34,221
vẫn ở mức như 17 năm trước.
746
00:38:34,526 --> 00:38:37,254
Họ đã trải qua hai thập kỷ
giậm chân tại chỗ.
747
00:38:37,897 --> 00:38:40,621
Greenspan đã có trách nhiệm
khi giương cờ cảnh báo,
748
00:38:41,554 --> 00:38:43,271
nhưng thị trường lại phớt lờ ông,
749
00:38:43,703 --> 00:38:46,340
và thay vào đó quay sang
chống lại người đưa tin.
750
00:38:46,706 --> 00:38:50,383
Thế giới tài chính nín thở
trong sự bàng hoàng
751
00:38:50,408 --> 00:38:52,146
và sự phản đối
752
00:38:52,303 --> 00:38:54,463
vì Fed đã vượt quá giới hạn của mình.
753
00:38:54,814 --> 00:38:58,151
Người ta nói: “Chủ tịch của các ông
hãy tránh xa công việc của chúng tôi.
754
00:38:58,267 --> 00:38:59,979
Đừng làm thị trường chứng khoán lao dốc.”
755
00:39:00,153 --> 00:39:01,394
Vậy nên Greenspan,
756
00:39:01,921 --> 00:39:05,861
người rất thích được lòng
người khác hơn bất kỳ điều gì,
757
00:39:06,261 --> 00:39:09,444
đã từ bỏ ý tưởng rằng thị trường
chứng khoán đang quá cao,
758
00:39:09,469 --> 00:39:11,777
và thay vào đó bắt đầu cổ vũ cho nó.
759
00:39:13,527 --> 00:39:14,956
Greenspan từ đó không bao giờ
760
00:39:14,981 --> 00:39:17,206
đi ngược lại với chiều gió của dư luận nữa.
761
00:39:19,090 --> 00:39:21,240
Khi cổ phiếu tăng vọt lên mức kỷ lục,
762
00:39:21,373 --> 00:39:25,188
ông từ chối sử dụng quyền lực của mình
để làm nguội thị trường đang quá nóng,
763
00:39:26,138 --> 00:39:27,964
và thay vào đó can thiệp mạnh mẽ
764
00:39:27,997 --> 00:39:29,704
ngay khi có dấu hiệu suy yếu đầu tiên.
765
00:39:32,618 --> 00:39:36,502
Các nhà đầu tư rúng động trước sự suýt
sụp đổ của một tổ chức tài chính khổng lồ
766
00:39:36,672 --> 00:39:39,736
được điều hành bởi những người được
xem như “đội hình trong mơ” của Phố Wall.
767
00:39:43,802 --> 00:39:47,311
Long-Term Capital Management
là một quỹ phòng hộ lớn
768
00:39:47,593 --> 00:39:49,668
do những người cực kỳ thông minh điều hành.
769
00:39:50,194 --> 00:39:51,827
Nhưng họ đã đoán sai.
770
00:39:53,531 --> 00:39:55,906
Và họ đang trong tình trạng rất nguy cấp,
771
00:39:55,931 --> 00:39:58,445
và hóa ra họ đã vay rất nhiều
772
00:39:58,470 --> 00:40:02,699
từ các tổ chức tài chính lớn ở New York,
773
00:40:02,732 --> 00:40:06,617
và nếu họ phá sản, có thể
kéo cả hệ thống sụp đổ theo.
774
00:40:07,867 --> 00:40:09,439
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã thu xếp
775
00:40:09,472 --> 00:40:12,108
một khoản cứu trợ 3,5 tỷ đô
từ các chủ nợ của Long-Term.
776
00:40:12,141 --> 00:40:14,177
Nếu không có sự giúp đỡ đó...
777
00:40:14,594 --> 00:40:17,327
Thì sẽ diễn ra một mô hình
mà sau này trở nên quá quen thuộc:
778
00:40:17,748 --> 00:40:20,377
một tổ chức được coi
là "quá lớn để phá sản"
779
00:40:20,601 --> 00:40:22,260
đã được bảo vệ khỏi cơ chế thị trường.
780
00:40:23,370 --> 00:40:26,698
Đó chính là buổi tổng duyệt
cho cuộc khủng hoảng hiện tại.
781
00:40:26,723 --> 00:40:28,311
Bạn có quá nhiều đòn bẩy tài chính,
782
00:40:28,474 --> 00:40:30,736
các lý thuyết sau này bị chứng minh là sai,
783
00:40:30,902 --> 00:40:32,612
các công cụ phái sinh khó định giá,
784
00:40:33,302 --> 00:40:37,119
và một cơ hội to lớn đã bị bỏ lỡ
785
00:40:37,567 --> 00:40:41,811
để áp đặt những bài học,
những kỷ luật lên các ngân hàng đó.
786
00:40:42,861 --> 00:40:44,441
Cuộc giải cứu cũng đã cứu luôn
787
00:40:44,474 --> 00:40:46,261
công ty tài chính Phố
Wall - Lehman Brothers,
788
00:40:46,869 --> 00:40:48,202
nơi đang đối mặt nguy cơ phá sản
789
00:40:48,869 --> 00:40:51,584
sau khi sa thải người duy nhất
đã thấy trước cuộc khủng hoảng.
790
00:40:53,248 --> 00:40:55,331
Tôi từng phụ trách mảng
phái sinh ở Lehman Brothers,
791
00:40:55,448 --> 00:40:56,686
và thực ra tôi bị sa thải
792
00:40:56,719 --> 00:40:59,165
vì tôi không muốn thực
hiện các giao dịch này
793
00:40:59,190 --> 00:41:00,648
với Long-Term Capital Management.
794
00:41:01,600 --> 00:41:03,967
Bình luận khiến tôi bị đuổi việc là:
795
00:41:03,992 --> 00:41:05,967
“Tôi là chuyên gia về
phái sinh, nhưng sếp tôi
796
00:41:05,992 --> 00:41:08,884
thực sự không hiểu rủi
ro mà tôi đang gánh chịu.”
797
00:41:09,850 --> 00:41:12,784
CEO của Lehman chưa
bao giờ hiểu về quản trị rủi ro.
798
00:41:13,425 --> 00:41:16,621
Đến năm 2008, ông ta đã vay 600 tỷ đô
799
00:41:16,646 --> 00:41:19,446
để trở thành người chơi lớn nhất
trong lĩnh vực thế chấp tại Phố Wall,
800
00:41:20,024 --> 00:41:21,896
và trở thành vụ phá
sản lớn nhất trong lịch sử,
801
00:41:23,219 --> 00:41:25,969
vẫn tự tin cho đến phút cuối rằng
Fed sẽ không bao giờ để một công ty
802
00:41:25,994 --> 00:41:28,919
lớn gấp bốn lần LTCM sụp đổ.
803
00:41:30,927 --> 00:41:33,127
Vậy là kẻ tự xưng là "người
theo chủ nghĩa tự do" đó
804
00:41:33,152 --> 00:41:38,010
lại đang điều hành việc xã
hội hóa rủi ro trong nền kinh tế.
805
00:41:38,477 --> 00:41:39,477
Thật hoàn hảo.
806
00:41:39,644 --> 00:41:43,160
Vậy chúng ta đâu còn thị trường tự
do? Ở đây có một bàn tay vô hình,
807
00:41:43,185 --> 00:41:44,544
một bàn tay nhân từ.
808
00:41:44,634 --> 00:41:47,860
Trời ơi, không. Nghe thì có vẻ vậy,
nhưng không nên hiểu theo cách đó.
809
00:41:49,404 --> 00:41:51,787
Sáu ngày sau khi giải
cứu Long-Term Capital,
810
00:41:52,237 --> 00:41:55,087
giữa lúc bong bóng chứng khoán
lớn nhất trong lịch sử Mỹ đang diễn ra,
811
00:41:55,778 --> 00:41:58,337
FED đã hỗ trợ cuộc giải cứu
đó bằng cách cắt giảm lãi suất.
812
00:41:59,171 --> 00:42:01,758
Và trong những tuần sau đó,
họ còn cắt giảm thêm hai lần nữa.
813
00:42:02,741 --> 00:42:04,858
Và việc cắt giảm lãi suất
814
00:42:05,125 --> 00:42:06,591
Bùm! Càng thêm nghiêm trọng.
815
00:42:07,691 --> 00:42:09,258
Greenspan đã hành động
816
00:42:09,283 --> 00:42:11,508
theo những cách mà các tiền
nhiệm của ông chưa từng làm.
817
00:42:11,891 --> 00:42:14,608
Đến mức mà Phố Wall
đã đặt cho nó một cái tên:
818
00:42:15,164 --> 00:42:16,325
“Greenspan Put.”
819
00:42:17,308 --> 00:42:19,536
“Greenspan Put” là ý tưởng rằng:
820
00:42:19,569 --> 00:42:23,183
bạn có thể chấp nhận bất
kỳ rủi ro nào, và về cơ bản,
821
00:42:23,208 --> 00:42:24,541
“đẩy” rủi ro đó sang cho Fed.
822
00:42:24,566 --> 00:42:27,310
Kiểu như: “Nếu thị trường
vượt ngoài tầm kiểm soát,
823
00:42:27,574 --> 00:42:28,624
tôi sẽ cứu bạn.”
824
00:42:28,923 --> 00:42:31,139
Về cơ bản, đó là cách các
nhà giao dịch hiểu vấn đề này.
825
00:42:31,714 --> 00:42:33,796
Nó giống như một cái đệm an toàn.
826
00:42:34,033 --> 00:42:38,104
Một thứ bên dưới hỗ trợ
bạn khi gặp tình huống bất lợi.
827
00:42:38,296 --> 00:42:41,474
Và nó đã khuyến khích vô số
giao dịch mang tính đầu cơ quá mức,
828
00:42:41,499 --> 00:42:44,669
và sử dụng đòn bẩy nhiều hơn.
Đó chính là cái gọi là “rủi ro đạo đức”.
829
00:42:44,929 --> 00:42:47,451
Khi bạn giải cứu ai đó
khỏi chính hành vi của họ,
830
00:42:47,605 --> 00:42:49,407
họ sẽ càng có xu hướng
831
00:42:49,432 --> 00:42:50,785
tiếp tục hành vi rủi ro hơn nữa.
832
00:42:54,871 --> 00:42:57,953
Fed nghĩ rằng họ có thể bảo vệ thị trường
bằng cách bơm tiền rẻ vào hệ thống,
833
00:42:59,020 --> 00:43:00,887
nhưng lời hứa về một chiếc lưới an toàn
834
00:43:00,912 --> 00:43:04,387
đã giải phóng làn sóng
vay mượn, nợ nần và rủi ro.
835
00:43:07,553 --> 00:43:09,403
Điều đó không chỉ làm biến đổi nền kinh tế,
836
00:43:09,986 --> 00:43:11,087
mà còn bóp méo nó.
837
00:43:13,073 --> 00:43:15,575
Trong thời kỳ của
Greenspan, lĩnh vực tài chính
838
00:43:15,600 --> 00:43:17,806
đã tăng gấp đôi tỷ trọng trong nền kinh tế.
839
00:43:19,256 --> 00:43:22,589
Những công ty từng bán sản phẩm
giờ chuyển sang bán khoản vay.
840
00:43:23,739 --> 00:43:26,322
General Electric về cơ bản
giống như một quỹ đầu cơ.
841
00:43:26,869 --> 00:43:29,189
General Motors, v.v., các công ty xe hơi.
842
00:43:29,405 --> 00:43:32,772
Họ không kiếm tiền từ việc bán xe,
mà là từ việc cho vay mua xe.
843
00:43:34,368 --> 00:43:36,951
Và các công ty từng làm việc
vì lợi ích của khách hàng
844
00:43:37,713 --> 00:43:40,835
giờ lại thu lợi nhuận
khổng lồ từ việc tự giao dịch,
845
00:43:41,785 --> 00:43:44,485
tạo ra những sản phẩm tài
chính ngày càng phức tạp hơn.
846
00:43:44,510 --> 00:43:45,610
Như các sản phẩm phái sinh,
847
00:43:45,801 --> 00:43:49,742
vốn không giống tài sản truyền thống,
chúng được mua bán một cách bí mật
848
00:43:50,476 --> 00:43:52,501
và hoàn toàn không bị quản lý.
849
00:43:58,683 --> 00:44:02,433
Các sản phẩm phái sinh tài chính
đã tăng trưởng với tốc độ chóng mặt.
850
00:44:02,756 --> 00:44:04,324
Dù có nhiều lo ngại
851
00:44:04,349 --> 00:44:06,366
về mức độ phức tạp của các công cụ này,
852
00:44:06,649 --> 00:44:08,916
chúng vẫn góp phần phát triển
853
00:44:08,941 --> 00:44:12,416
một hệ thống tài chính linh
hoạt và hiệu quả hơn nhiều.
854
00:44:14,001 --> 00:44:16,110
Mặc dù thực tế là các công cụ phái sinh
855
00:44:16,135 --> 00:44:18,360
đóng vai trò trung tâm
trong cú sụp đổ năm 1987
856
00:44:18,385 --> 00:44:20,268
và trong vụ giải cứu LTCM,
857
00:44:21,090 --> 00:44:23,918
Greenspan vẫn phản đối
mọi nỗ lực điều tiết chúng,
858
00:44:25,226 --> 00:44:27,796
thậm chí còn dẫn đầu cuộc tấn
công nhằm vào Brooksley Born
859
00:44:28,162 --> 00:44:29,595
khi bà cố gắng giám sát
860
00:44:29,620 --> 00:44:32,145
thị trường đang bùng nổ
này bằng các luật hiện hành.
861
00:44:34,003 --> 00:44:35,738
Tôi rất lo ngại
862
00:44:36,845 --> 00:44:39,428
rằng chúng ta sẽ ban hành
863
00:44:39,453 --> 00:44:42,589
một loạt các hình thức
quản lý mới từ chính phủ,
864
00:44:42,614 --> 00:44:45,472
những thứ sẽ không hiệu quả.
865
00:44:45,497 --> 00:44:48,089
Tôi không thấy có bằng
chứng nào cho thấy
866
00:44:48,114 --> 00:44:50,583
rằng đây là một thị trường có vấn đề.
867
00:44:50,786 --> 00:44:52,172
Ông đang cố bảo vệ điều gì vậy?
868
00:44:52,197 --> 00:44:55,172
Chúng tôi đang cố bảo vệ
tiền bạc của người dân Mỹ,
869
00:44:55,525 --> 00:44:58,006
thứ đang bị đặt vào rủi
ro trong các thị trường này.
870
00:45:00,085 --> 00:45:01,705
Nếu anh để cho các công ty
871
00:45:01,730 --> 00:45:04,989
phát hành dạng bảo hiểm này
đối với các sự kiện cực đoan
872
00:45:08,339 --> 00:45:09,997
thì ai đó phải xác định
873
00:45:10,022 --> 00:45:12,306
liệu đây là đổi mới tài
chính hay là trò lừa đảo.
874
00:45:13,222 --> 00:45:15,856
Phải có người giám sát
chuyện đó. Sai lầm của tôi,
875
00:45:15,881 --> 00:45:19,218
trong suy nghĩ của chính
mình vào cuối những năm 90,
876
00:45:19,415 --> 00:45:20,815
là đã cho rằng điều đó sẽ diễn ra,
877
00:45:21,016 --> 00:45:22,046
nhưng rốt cuộc thì không.
878
00:45:24,114 --> 00:45:26,322
Ý thức hệ của Greenspan đã thắng thế,
879
00:45:27,017 --> 00:45:28,267
và mười năm sau,
880
00:45:28,451 --> 00:45:32,501
người đóng thuế Mỹ đã
phải chi hơn 182 tỷ đô la
881
00:45:32,818 --> 00:45:35,251
để giải cứu tập đoàn bảo hiểm AIG
882
00:45:35,276 --> 00:45:37,235
cùng đơn vị phái sinh
không bị kiểm soát của nó.
883
00:45:40,116 --> 00:45:42,424
Greenspan cũng nhiều lần từ chối
884
00:45:42,449 --> 00:45:44,099
thực thi Đạo luật Glass-Steagall,
885
00:45:44,510 --> 00:45:46,443
đạo luật vốn tách biệt các
ngân hàng truyền thống
886
00:45:46,468 --> 00:45:47,543
ra khỏi Phố Wall.
887
00:45:48,660 --> 00:45:49,976
Thông điệp đã rõ ràng:
888
00:45:50,479 --> 00:45:53,110
cơ quan quản lý ngân
hàng quyền lực nhất quốc gia
889
00:45:53,149 --> 00:45:56,120
coi việc điều tiết là lỗi thời.
890
00:45:59,091 --> 00:46:02,824
Bước ra khỏi thập niên 1970
dưới sự lãnh đạo của Paul Volcker,
891
00:46:02,849 --> 00:46:05,074
việc củng cố hệ thống ngân hàng
892
00:46:05,099 --> 00:46:07,074
là một ưu tiên hàng đầu.
893
00:46:08,065 --> 00:46:12,433
Nhưng sau đó, có một thế
hệ các nhà kinh tế tiền tệ
894
00:46:12,635 --> 00:46:15,266
đã coi hệ thống ngân
hàng là điều hiển nhiên.
895
00:46:15,671 --> 00:46:18,220
Và họ nghĩ rằng: Giám
sát sẽ tự vận hành ổn thỏa.
896
00:46:19,208 --> 00:46:21,620
Có một giả định rằng các cơ quan quản lý
897
00:46:21,645 --> 00:46:25,753
sẽ có cái nhìn sâu sắc
hơn về bản chất vấn đề
898
00:46:25,778 --> 00:46:27,487
so với thị trường tự thân.
899
00:46:27,958 --> 00:46:31,545
Giờ thì tôi biết phần lớn
những người sẽ phụ trách
900
00:46:31,570 --> 00:46:35,328
việc đưa ra các quyết
định cần thiết cho việc đó,
901
00:46:36,093 --> 00:46:37,510
và tôi có thể nói rằng
902
00:46:38,060 --> 00:46:41,176
họ không hề biết mình phải làm gì.
903
00:46:41,201 --> 00:46:44,449
Và đó chính là sự kiêu
ngạo đã ăn sâu vào chúng tôi,
904
00:46:44,684 --> 00:46:47,466
vì thời kỳ gọi là “Sự Ổn
Định Lớn” (Great Moderation).
905
00:46:47,636 --> 00:46:50,778
Vì thế, hệ tư tưởng ấy trở nên rất mạnh mẽ,
906
00:46:51,756 --> 00:46:53,806
và... như bạn biết đấy, mọi thứ đã sụp đổ.
907
00:46:54,560 --> 00:46:57,463
Những người thông minh
điều hành thị trường tài chính
908
00:46:57,563 --> 00:47:00,814
rất khéo léo, đến mức họ có thể tự xử lý
909
00:47:00,839 --> 00:47:01,889
mọi vấn đề.
910
00:47:02,064 --> 00:47:05,208
Nghe có vẻ như một lời châm biếm,
nhưng người ta thực sự tin như vậy.
911
00:47:05,233 --> 00:47:07,441
Rất nhiều người thực sự tin như vậy,
912
00:47:07,466 --> 00:47:12,074
và một số người trong số đó đang
điều hành các cơ quan quản lý lớn,
913
00:47:12,391 --> 00:47:13,491
như Alan Greenspan.
914
00:47:15,530 --> 00:47:18,014
Fed đã đưa ra cho thị trường
một thỏa thuận tuyệt vời:
915
00:47:19,814 --> 00:47:22,047
không có quy định nào
ngăn bạn chấp nhận rủi ro,
916
00:47:22,781 --> 00:47:24,181
nhưng nếu bạn đánh cược sai,
917
00:47:24,206 --> 00:47:26,131
lãi suất sẽ được hạ để cứu bạn.
918
00:47:27,814 --> 00:47:30,381
Cổ phiếu Mỹ nhanh
chóng bị định giá cao
919
00:47:30,564 --> 00:47:32,330
chưa từng có trong lịch sử.
920
00:47:41,240 --> 00:47:44,260
Cổ phiếu đã đạt đến mức độ cao ngất ngưởng.
921
00:47:44,726 --> 00:47:46,935
Người ta thành lập công ty mới
922
00:47:46,960 --> 00:47:49,401
mà không cần bất kỳ
kế hoạch kinh doanh nào,
923
00:47:49,426 --> 00:47:51,362
nhà đầu tư vẫn đưa tiền và nói:
924
00:47:51,387 --> 00:47:54,520
“Hãy xây dựng trang web, xây dựng
danh tiếng, chúng tôi không quan tâm.
925
00:47:54,545 --> 00:47:56,112
Bạn tiêu tiền càng nhanh càng tốt.”
926
00:47:56,137 --> 00:47:57,906
Ý tôi là, chuyện đó thật sự quá lố bịch.
927
00:47:58,862 --> 00:48:02,328
Chúng tôi ở Fed đã lo lắng về
điều đó, và đã bàn luận rất nhiều.
928
00:48:02,678 --> 00:48:07,245
Chúng tôi có nên tăng lãi
suất để cố làm vỡ bong bóng
929
00:48:07,270 --> 00:48:10,243
trước khi nó trở nên quá
nghiêm trọng hay không,
930
00:48:10,268 --> 00:48:12,735
và chúng tôi đã quyết định không làm vậy.
931
00:48:14,301 --> 00:48:17,301
Bong bóng tài chính thường chỉ được nhận ra
932
00:48:17,835 --> 00:48:20,118
sau khi nó đã vỡ.
933
00:48:21,818 --> 00:48:26,235
Nhận biết bong bóng từ trước
đòi hỏi một sự phán đoán rằng
934
00:48:26,518 --> 00:48:30,383
hàng trăm ngàn nhà đầu tư am hiểu
935
00:48:30,849 --> 00:48:32,175
đều sai hết.
936
00:48:32,799 --> 00:48:35,070
Greenspan nói: "Tôi là ai mà can thiệp
937
00:48:35,095 --> 00:48:37,055
vào quyết định của hàng ngàn nhà đầu tư?"
938
00:48:38,037 --> 00:48:41,533
Nói cách khác: "Thị trường là đủ
rồi mặc dù tôi đang thao túng nó."
939
00:48:42,016 --> 00:48:43,233
Và ông ta cứ để mặc kệ.
940
00:48:44,116 --> 00:48:47,199
Chỉ đến cuộc họp tháng Sáu năm 1999,
941
00:48:47,266 --> 00:48:50,299
mọi người mới nhìn quanh và nói:
"Chuyện này không thể kéo dài được nữa."
942
00:48:50,709 --> 00:48:53,346
Tất cả đều đồng ý rằng
kết cục sẽ không tốt đẹp.
943
00:48:53,908 --> 00:48:57,401
Sau đó mọi người nói: "Chà, có lẽ
chúng ta nên nhẹ nhàng tăng lãi suất
944
00:48:58,083 --> 00:48:59,683
và chờ bong bóng tự vỡ."
945
00:49:00,249 --> 00:49:02,866
Đây là điều mà công
chúng thường không nhận ra:
946
00:49:03,266 --> 00:49:05,783
khi thời cuộc thuận
lợi và giá cổ phiếu tăng,
947
00:49:06,049 --> 00:49:07,266
mọi người muốn tin tưởng.
948
00:49:07,366 --> 00:49:10,249
Dù là giá nhà hay cổ phiếu, khi đang tăng,
949
00:49:10,449 --> 00:49:12,233
chúng tăng là vì công chúng
950
00:49:12,258 --> 00:49:14,949
có một cảm giác phấn chấn, lạc quan,
951
00:49:15,150 --> 00:49:16,566
có người sẽ gọi đó là ảo tưởng.
952
00:49:16,951 --> 00:49:20,489
4, 3, 2, 1...
953
00:49:20,514 --> 00:49:22,487
Chúc mừng năm 2000.
954
00:49:25,687 --> 00:49:28,080
Vào thời điểm thiên niên kỷ
mới, người ta vẫn còn tin tưởng,
955
00:49:28,955 --> 00:49:31,789
tin rằng chúng ta đã bước vào
một kỷ nguyên thịnh vượng mới
956
00:49:32,772 --> 00:49:35,922
và rằng chúng ta thực sự đã
tạo ra một nền kinh tế kiểu mới.
957
00:49:37,395 --> 00:49:39,695
Cũng giống như các chuyên
gia tiền tệ thập niên 60,
958
00:49:40,223 --> 00:49:42,127
chúng ta nghĩ rằng đã
tìm ra công thức hoàn hảo.
959
00:49:43,728 --> 00:49:46,278
Và chúng ta cực kỳ tự
tin rằng Alan Greenspan,
960
00:49:46,715 --> 00:49:50,995
như ông đã làm vào các năm 1987 và 1998,
có thể dễ dàng cứu chúng ta thêm lần nữa.
961
00:49:56,125 --> 00:49:59,203
Một Chủ tịch Fed trước
đó từng nổi tiếng nói rằng,
962
00:49:59,737 --> 00:50:03,537
“Vai trò của Fed là lấy đi ly rượu
ngay khi bữa tiệc bắt đầu sôi động.”
963
00:50:05,539 --> 00:50:09,187
Quan điểm của Alan Greenspan
thì ngược lại hoàn toàn.
964
00:50:09,588 --> 00:50:11,570
Greenspan tin rằng.
965
00:50:11,874 --> 00:50:16,428
Fed không thể xác định được
bong bóng khi nó đang hình thành.
966
00:50:16,453 --> 00:50:20,658
Giờ đây, nhiều người trong chúng
tôi cực lực phản đối quan điểm đó.
967
00:50:20,693 --> 00:50:23,485
Fed không thể xác định liệu thị
trường có đang vượt quá giá trị thực,
968
00:50:23,510 --> 00:50:26,218
hay có quá cao, chứ chưa
nói đến việc đang điên loạn.
969
00:50:26,439 --> 00:50:30,631
Vì vậy, vai trò của Fed
chỉ là chờ bong bóng vỡ,
970
00:50:30,656 --> 00:50:32,064
rồi mới bắt đầu dọn dẹp hậu quả.
971
00:50:32,578 --> 00:50:35,631
Dù bong bóng vỡ hiếm khi là điều lành,
972
00:50:36,197 --> 00:50:40,903
nhưng hậu quả của nó không nhất
thiết phải là thảm họa cho nền kinh tế.
973
00:50:41,733 --> 00:50:43,014
Đó là quan điểm của Greenspan.
974
00:50:43,122 --> 00:50:46,784
Và quan điểm đó sau này đã
bị thực tế tàn phá nghiêm trọng.
975
00:50:46,809 --> 00:50:48,531
Fed không có quyền năng như thế.
976
00:50:52,067 --> 00:50:54,051
Ba tháng sau thời khắc
chuyển giao thiên niên kỷ,
977
00:50:54,076 --> 00:50:55,518
thị trường chứng khoán cũng sụp đổ.
978
00:50:56,385 --> 00:50:59,110
Sự sụp đổ của dot-com
và vụ tấn công ngày 11/9
979
00:50:59,135 --> 00:51:01,185
đã kiểm chứng quan điểm của Greenspan
980
00:51:01,210 --> 00:51:03,401
rằng bong bóng có thể
được xử lý sau khi nó vỡ.
981
00:51:04,558 --> 00:51:07,408
Và ông ấy đã nhanh chóng phản
ứng bằng hàng loạt đợt cắt giảm lãi suất
982
00:51:07,433 --> 00:51:08,808
nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực.
983
00:51:10,124 --> 00:51:12,799
Sau sự kiện 11/9, người ta rất lo sợ
984
00:51:12,824 --> 00:51:15,474
rằng chúng ta sẽ rơi vào
một cuộc suy thoái lớn.
985
00:51:16,057 --> 00:51:17,274
Nhưng điều đó đã không xảy ra.
986
00:51:17,803 --> 00:51:21,053
Vì vậy, tôi nghĩ những
người ủng hộ quan điểm đó,
987
00:51:21,703 --> 00:51:26,265
sau khi vượt qua sự sụp
đổ của bong bóng năm 2000,
988
00:51:26,487 --> 00:51:28,937
cảm thấy được khẳng định rằng
989
00:51:29,837 --> 00:51:31,570
đó là một cách tiếp cận hợp lý.
990
00:51:32,037 --> 00:51:33,620
Nếu đây là giai đoạn suy thoái,
991
00:51:34,187 --> 00:51:36,220
thì giai đoạn bùng nổ
quả thực rất đáng giá.
992
00:51:36,841 --> 00:51:38,302
Anh đồng ý với điều đó chứ?
993
00:51:38,850 --> 00:51:40,268
Chắc chắn.
994
00:51:40,918 --> 00:51:43,199
Có vẻ như Greenspan
lại một lần nữa thành công,
995
00:51:43,568 --> 00:51:44,935
nhưng lần này có một điều bất ổn.
996
00:51:45,634 --> 00:51:47,410
Fed đã làm dịu tác động của cú sập dot-com
997
00:51:47,435 --> 00:51:49,438
bằng việc hạ lãi suất mạnh tay,
998
00:51:50,097 --> 00:51:53,293
và chính những lần cắt giảm đó
lại kích hoạt một đợt bùng nổ mới.
999
00:51:54,343 --> 00:51:58,347
Cục Dự trữ Liên bang đã bơm ra quá nhiều
tiền, và số tiền đó phải chảy đi đâu đó,
1000
00:51:58,380 --> 00:52:00,378
chúng tôi thấy điều này thật thú vị.
1001
00:52:00,403 --> 00:52:02,472
Và đầy kích thích khi đầu tư vào nhà ở.
1002
00:52:03,145 --> 00:52:07,162
Lãi suất thấp đồng nghĩa với việc
giảm khoản thanh toán thế chấp.
1003
00:52:08,312 --> 00:52:10,226
Chi phí vay tiền trở nên thấp hơn,
1004
00:52:10,645 --> 00:52:15,178
nên người mua tiếp theo có thể
trả cho bạn một mức giá cao hơn.
1005
00:52:16,931 --> 00:52:20,516
Điều đó đã tạo ra một bong
bóng bất động sản không bền vững.
1006
00:52:22,414 --> 00:52:24,347
Trong nền kinh tế đang
gặp khó khăn hiện nay,
1007
00:52:24,372 --> 00:52:26,272
nhiều người Mỹ tìm kiếm nơi trú ẩn
1008
00:52:26,297 --> 00:52:28,397
bằng cách đầu tư vào
thị trường bất động sản.
1009
00:52:29,251 --> 00:52:31,901
Fed cho rằng thị trường
nhà ở vẫn vững vàng,
1010
00:52:31,926 --> 00:52:34,596
nhưng nhiều người khác
cho rằng nên thận trọng.
1011
00:52:35,368 --> 00:52:38,887
Sức mạnh liên tục của thị
trường nhà ở đã làm dấy lên lo ngại
1012
00:52:39,270 --> 00:52:43,453
về khả năng xuất hiện
một bong bóng giá nhà ở.
1013
00:52:44,387 --> 00:52:46,583
Tuy nhiên, phép so sánh thường được đưa ra
1014
00:52:47,066 --> 00:52:50,291
giữa bong bóng giá cổ phiếu
và bong bóng giá bất động sản
1015
00:52:50,316 --> 00:52:51,533
là không hoàn toàn chính xác.
1016
00:52:51,883 --> 00:52:53,969
Thị trường nhà ở quốc gia
1017
00:52:54,185 --> 00:52:58,401
khó có thể trở thành chất xúc
tác cho một đợt đầu cơ dữ dội.
1018
00:52:59,260 --> 00:53:01,110
Nhà ở vốn không dễ tạo thành bong bóng.
1019
00:53:01,543 --> 00:53:03,476
Các chủ nhà không tìm
kiếm lợi nhuận đầu cơ.
1020
00:53:03,692 --> 00:53:06,093
Không ở đâu gần mức độ đầu
cơ như nhà đầu tư cổ phiếu.
1021
00:53:06,743 --> 00:53:11,228
Vì vậy, phải thử và Fed
đã thực sự làm điều đó.
1022
00:53:11,995 --> 00:53:14,390
Việc rút vốn sở hữu từ nhà ở
1023
00:53:14,423 --> 00:53:17,670
đã trở thành một yếu tố hỗ trợ
đáng kể cho chi tiêu tiêu dùng.
1024
00:53:18,453 --> 00:53:20,463
Nếu không có hiện tượng này,
1025
00:53:20,745 --> 00:53:23,595
hoạt động kinh tế có
lẽ đã suy yếu rõ rệt hơn.
1026
00:53:24,495 --> 00:53:27,101
Và thế là cuối cùng chúng tôi
đã thúc đẩy một cơn sốt nhà ở.
1027
00:53:27,159 --> 00:53:30,481
Chúng tôi - Cục Dự trữ Liên bang cuối cùng
đã góp phần thúc đẩy một cơn sốt nhà đất.
1028
00:53:31,622 --> 00:53:35,574
Tôi vẫn sẽ tiếp tục bảo
vệ những quyết định đó,
1029
00:53:35,599 --> 00:53:38,047
bởi vì chúng tôi không
có tăng trưởng việc làm
1030
00:53:38,080 --> 00:53:39,658
sau khi cuộc suy thoái chạm đáy.
1031
00:53:43,011 --> 00:53:44,761
Cục Dự trữ Liên bang cho rằng
1032
00:53:45,187 --> 00:53:47,611
chúng ta đang ở bờ vực của giảm phát,
1033
00:53:49,027 --> 00:53:51,694
một trạng thái mà trong đó
giá cả nhìn chung đều giảm.
1034
00:53:53,411 --> 00:53:55,586
Dù giá nhà đang tăng vọt,
1035
00:53:56,281 --> 00:54:00,152
toàn cầu hóa và công nghệ mới
đã giúp giữ giá hàng hóa thấp.
1036
00:54:02,352 --> 00:54:04,386
Nhưng điều vốn là tin
tốt cho người tiêu dùng
1037
00:54:04,769 --> 00:54:06,486
lại khiến Fed phải phát tín hiệu cảnh báo,
1038
00:54:07,719 --> 00:54:09,636
nơi mà giá cổ phiếu vẫn tiếp tục giảm.
1039
00:54:09,661 --> 00:54:12,352
Gợi lên nỗi lo sợ về một sự
sụp đổ theo kiểu Nhật Bản.
1040
00:54:13,448 --> 00:54:15,617
Chỉ số NASDAQ đã giảm gần 80%,
1041
00:54:16,282 --> 00:54:18,373
và Chủ tịch Fed Alan Greenspan
1042
00:54:18,398 --> 00:54:19,488
đã xuất hiện và nói:
1043
00:54:19,798 --> 00:54:21,932
"Tôi không muốn trở thành người bị nhớ đến
1044
00:54:21,957 --> 00:54:26,128
với một thời kỳ tăng trưởng
yếu, đó sẽ là di sản của tôi."
1045
00:54:26,798 --> 00:54:29,565
Mặc dù đó là chu kỳ kinh tế bình
thường, điều đó vốn dĩ nên xảy ra.
1046
00:54:30,098 --> 00:54:32,977
Thay vì chấp nhận “cơn say hậu tiệc”,
1047
00:54:33,011 --> 00:54:35,544
Ông ta lại quay về với chính thứ
đã khiến chúng ta lao đao.
1048
00:54:35,894 --> 00:54:38,541
Chủ tịch Greenspan,
một người bạn cũ của tôi,
1049
00:54:38,574 --> 00:54:41,361
mời tôi đến nói chuyện với
ông về vấn đề giảm phát.
1050
00:54:41,977 --> 00:54:44,346
Và tôi đã nói với ông rằng tôi
cho rằng khả năng giảm phát
1051
00:54:44,644 --> 00:54:45,827
là rất nhỏ.
1052
00:54:46,592 --> 00:54:48,109
Tôi có thể nói rằng khi rời cuộc họp,
1053
00:54:48,134 --> 00:54:50,042
tôi biết là mình đã không “bán được hàng”.
1054
00:54:50,992 --> 00:54:52,844
Và đến năm 2002,
1055
00:54:52,921 --> 00:54:55,144
nhiều người rất có trọng lượng,
bao gồm cả Ben Bernanke,
1056
00:54:55,169 --> 00:54:58,511
người sau này trở thành
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang,
1057
00:54:59,127 --> 00:55:01,769
đã bắt đầu nói về nguy cơ giảm phát.
1058
00:55:02,111 --> 00:55:04,311
Lý do tại sao chúng ta không
muốn kết thúc như Nhật Bản
1059
00:55:04,377 --> 00:55:07,223
và chúng ta có thể phải
làm gì để tránh điều đó.
1060
00:55:08,840 --> 00:55:11,823
Ben Bernanke, một giáo sư vừa
được tuyển vào làm việc tại Fed,
1061
00:55:11,957 --> 00:55:14,190
nói rằng, “Chúng ta sẽ
không để giá cả sụt giảm.
1062
00:55:14,640 --> 00:55:16,773
Chúng ta sẽ in đủ lượng đô la
1063
00:55:17,040 --> 00:55:20,540
để đẩy giá của mọi thứ lên một chút.”
1064
00:55:21,071 --> 00:55:23,605
Vì lo ngại về giảm phát như vậy,
1065
00:55:24,035 --> 00:55:25,555
chúng ta đã không trải qua giảm phát,
1066
00:55:26,055 --> 00:55:28,880
và Fed tiếp tục theo
đuổi chính sách mở rộng.
1067
00:55:29,179 --> 00:55:32,221
Và Fed đã tiến hành ép
lãi suất điều hành chủ chốt,
1068
00:55:32,246 --> 00:55:36,080
tức là “lãi suất quỹ liên
bang”, giảm xuống chỉ còn 1%.
1069
00:55:36,595 --> 00:55:38,337
Nó thấp đến mức gần
như không thể thấy được.
1070
00:55:38,555 --> 00:55:42,438
Tôi thực sự nghĩ rằng
họ đã nhìn sai vấn đề,
1071
00:55:42,955 --> 00:55:45,949
nhưng tất cả điều đó đã
dẫn đến, như bạn biết đấy,
1072
00:55:46,171 --> 00:55:48,187
một đợt bùng nổ lớn và
sau đó là một cú sụp đổ lớn.
1073
00:55:52,921 --> 00:55:59,530
Nếu bạn để lãi suất duy trì ở mức
quá thấp trong một thời gian dài,
1074
00:56:00,031 --> 00:56:04,263
bạn sẽ tạo ra một môi
trường mà trong đó bong bóng,
1075
00:56:04,309 --> 00:56:07,880
hoặc sự mở rộng tín dụng
nhanh chóng có thể xảy ra.
1076
00:56:08,540 --> 00:56:12,273
Sâu xa mà nói, chính sách tiền tệ
làm nhiễu loạn tâm lý của chúng ta.
1077
00:56:12,298 --> 00:56:14,407
Và nó ảnh hưởng đến mức độ rủi ro
1078
00:56:14,602 --> 00:56:16,338
mà bạn và tôi sẵn sàng chấp nhận.
1079
00:56:17,055 --> 00:56:19,817
Nếu chúng ta nghĩ rằng lãi suất
sẽ duy trì thấp trong thời gian dài,
1080
00:56:20,157 --> 00:56:22,251
chúng ta sẽ cảm thấy
thoải mái khi vay tiền.
1081
00:56:22,569 --> 00:56:25,786
Nếu chúng ta nghĩ rằng lãi suất
sẽ rất cao trong một thời gian dài,
1082
00:56:25,866 --> 00:56:29,723
điều đó khiến ta muốn để
tiền trong ngân hàng hơn.
1083
00:56:30,961 --> 00:56:32,894
Chúng ta sẽ hạ lãi suất
1084
00:56:33,467 --> 00:56:36,394
để tìm những nhà đầu
cơ nói rằng: "Hãy để tôi thử
1085
00:56:36,425 --> 00:56:38,000
làm mấy căn hộ chung cư."
1086
00:56:38,310 --> 00:56:40,879
Nếu lãi suất cao hơn, họ có thể
không dám mạo hiểm như vậy.
1087
00:56:41,250 --> 00:56:44,421
Một phần điều đó là chủ ý của Fed
1088
00:56:44,716 --> 00:56:49,655
để khiến tất cả chúng ta chấp nhận
rủi ro nhiều hơn so với thông thường.
1089
00:56:50,272 --> 00:56:52,796
Em yêu căn nhà đó, và
cả trường học quanh đó nữa.
1090
00:56:53,141 --> 00:56:55,246
Bọn trẻ mới ba và một tuổi.
1091
00:56:55,385 --> 00:56:57,746
Rồi chúng sẽ lớn lên. Sao cơ?
1092
00:56:59,046 --> 00:57:01,696
Danh sách nhà này đặc biệt đấy,
John. Hai người có thể làm được mà.
1093
00:57:01,721 --> 00:57:04,813
- Mình làm được.
- Ừ, được.
1094
00:57:05,253 --> 00:57:06,312
Anh đang đùa em đấy à?
1095
00:57:07,989 --> 00:57:10,213
Và khi bong bóng bất động sản phình to,
1096
00:57:10,684 --> 00:57:13,261
nguồn tín dụng giá rẻ cứ thế duy trì nó.
1097
00:57:14,440 --> 00:57:17,232
Ngòi nổ cho cuộc khủng
hoảng vay dưới chuẩn (subprime)
1098
00:57:17,957 --> 00:57:20,790
Chính là chính sách
tiền tệ nới lỏng của Fed.
1099
00:57:21,657 --> 00:57:24,288
Cục Dự trữ Liên bang sẵn sàng duy trì
1100
00:57:24,313 --> 00:57:27,042
một chính sách mang tính hỗ trợ mạnh mẽ
1101
00:57:27,075 --> 00:57:29,044
trong thời gian cần thiết
1102
00:57:29,480 --> 00:57:33,448
để thúc đẩy hiệu suất kinh
tế ở mức chấp nhận được.
1103
00:57:34,290 --> 00:57:37,023
Greenspan đã đánh bóng
tốt suốt một thời gian dài
1104
00:57:37,240 --> 00:57:39,007
đến mức nghĩ rằng mình không thể thất bại.
1105
00:57:40,357 --> 00:57:42,291
Quyết tâm thúc đẩy
tăng trưởng bằng mọi giá,
1106
00:57:42,540 --> 00:57:45,173
kế hoạch của ông là đổi một
đợt bùng nổ lấy một đợt khác
1107
00:57:45,531 --> 00:57:48,140
và kích thích kinh
tế bằng cách hạ lãi suất.
1108
00:57:49,319 --> 00:57:51,266
Nhưng thay vì giải quyết vấn đề,
1109
00:57:51,299 --> 00:57:53,590
ông lại đẩy Fed vào một vòng xoáy luẩn quẩn
1110
00:57:53,868 --> 00:57:55,941
mà cho đến nay vẫn chưa thoát ra được.
1111
00:58:00,715 --> 00:58:02,298
Họ đã hạ lãi suất xuống rất thấp.
1112
00:58:02,323 --> 00:58:05,298
Lãi suất chưa từng thấp
đến vậy trong suốt 46 năm
1113
00:58:05,323 --> 00:58:07,765
và cũng chưa bao giờ
duy trì ở mức đó quá lâu.
1114
00:58:08,765 --> 00:58:10,282
Bằng cách hạ giá đồng tiền,
1115
00:58:11,036 --> 00:58:14,900
Fed đã đẩy giá nhà lên đối với
những thứ được mua bằng tiền vay.
1116
00:58:16,416 --> 00:58:18,950
Chúng ta ưu tiên bất động sản, chẳng hạn,
1117
00:58:19,275 --> 00:58:22,396
bởi vì chúng ta không muốn
thấy người dân mất việc.
1118
00:58:22,421 --> 00:58:25,430
Ý định thì tốt, nhưng hệ quả là:
1119
00:58:26,101 --> 00:58:29,132
chúng ta đã tạo ra động lực để vay mượn.
1120
00:58:29,715 --> 00:58:32,798
Và chúng ta đã đẩy hộ gia đình
đến mức nợ nần
1121
00:58:33,515 --> 00:58:36,946
mà không ai có thể tưởng
tượng nổi cách đây 20 năm,
1122
00:58:37,236 --> 00:58:38,802
chứ đừng nói là 50 năm trước.
1123
00:58:39,264 --> 00:58:41,919
Nhìn theo cách đó, bạn sẽ nói “ố ồ...”.
1124
00:58:42,636 --> 00:58:45,702
Nhưng Greenspan lại bị ràng buộc bởi
lý thuyết, và lý thuyết của ông nói rằng
1125
00:58:45,727 --> 00:58:48,830
không thể xảy ra suy thoái
toàn quốc trong lĩnh vực nhà ở.
1126
00:58:50,352 --> 00:58:52,402
Fed tin rằng chính sách của họ là an toàn,
1127
00:58:53,319 --> 00:58:55,130
miễn là lạm phát vẫn duy trì ở mức thấp.
1128
00:58:57,199 --> 00:59:00,532
Nhưng nếu họ đo lường lạm phát
theo cách đã làm vào thời kỳ của Volcker,
1129
00:59:00,557 --> 00:59:02,927
thì lạm phát lẽ ra đã cao hơn nhiều.
1130
00:59:05,532 --> 00:59:07,682
Không chỉ giá nhà leo thang
1131
00:59:07,707 --> 00:59:09,857
bị loại khỏi phương pháp tính mới của Fed,
1132
00:59:10,441 --> 00:59:12,741
mà cả chi phí thực phẩm
và xăng dầu cũng vậy.
1133
00:59:14,641 --> 00:59:16,699
Vậy nên Fed cứ tiếp tục đổ thêm
rượu vào bát.
1134
00:59:16,831 --> 00:59:20,132
Và thay vì gây ra lạm phát giá hàng hóa,
1135
00:59:20,157 --> 00:59:22,582
nó lại dẫn đến lạm phát giá tài sản.
1136
00:59:24,091 --> 00:59:25,348
Đó cũng là một dạng lạm phát,
1137
00:59:25,373 --> 00:59:27,914
nhưng lại không được gọi là lạm phát.
1138
00:59:28,348 --> 00:59:31,233
Vậy nên nếu thị trường chứng khoán
tăng gấp đôi, chúng ta không nói rằng:
1139
00:59:31,266 --> 00:59:32,798
“Trời ơi, có lạm phát rồi.”
1140
00:59:33,115 --> 00:59:35,731
Hoặc nếu giá nhà tăng gấp đôi,
chúng ta cũng không nói: “Trời ơi,
1141
00:59:35,756 --> 00:59:37,391
có sự lạm phát khổng lồ này rồi.”
1142
00:59:37,539 --> 00:59:39,610
Chúng ta lại nói: “Ồ,
chúng ta giàu lên rồi.”
1143
00:59:40,125 --> 00:59:42,194
Nhưng vấn đề là, chúng
ta không hề giàu hơn.
1144
00:59:42,410 --> 00:59:45,394
Đó chỉ đơn thuần là ảo tưởng về sự giàu có.
1145
00:59:49,717 --> 00:59:51,618
Tổng thống Bush đã ký một dự luật về nhà ở,
1146
00:59:51,643 --> 00:59:53,652
một phần trong chính sách
“Xã hội sở hữu” của ông,
1147
00:59:53,677 --> 00:59:56,002
và ông nói rằng thật tuyệt
khi người dân có nhà để ở.
1148
00:59:56,441 --> 00:59:57,802
Tỷ lệ xây nhà mới
1149
00:59:58,293 --> 01:00:00,952
cao nhất trong gần 20 năm.
1150
01:00:02,167 --> 01:00:05,167
Tỷ lệ sở hữu nhà ở đạt mức
cao nhất từ trước đến nay.
1151
01:00:05,533 --> 01:00:07,685
Nhưng họ lại không thực
sự đầu tư vào căn nhà đó.
1152
01:00:07,710 --> 01:00:09,550
Họ không có phần sở
hữu trong ngôi nhà đó.
1153
01:00:09,575 --> 01:00:12,545
Vậy họ thực sự sở hữu cái
gì? Họ chẳng sở hữu gì cả.
1154
01:00:13,275 --> 01:00:16,998
Thứ họ sở hữu là một khoản
thế chấp, mà nếu tình hình xấu đi,
1155
01:00:17,329 --> 01:00:18,973
họ có thể vỡ nợ. Và họ đã làm vậy.
1156
01:00:19,364 --> 01:00:21,602
Giờ thì có rất nhiều người muốn chỉ trích
1157
01:00:21,627 --> 01:00:23,685
các hộ gia đình Mỹ là ngu ngốc.
1158
01:00:24,451 --> 01:00:26,496
Người Mỹ đã vay mượn quá nhiều.
1159
01:00:27,089 --> 01:00:28,832
Một phần là vì họ không hiểu rõ
1160
01:00:28,857 --> 01:00:32,394
cách tiết kiệm một cách khôn ngoan,
cách vay một cách có trách nhiệm,
1161
01:00:32,664 --> 01:00:34,597
và họ không hoàn toàn hiểu rằng
1162
01:00:34,714 --> 01:00:37,281
giá trị lương hưu và giá nhà
1163
01:00:37,306 --> 01:00:39,264
sẽ không phải lúc nào cũng tăng.
1164
01:00:39,289 --> 01:00:43,420
Tôi cho rằng đó là một quan điểm
sai. Tôi sẽ không bao giờ đánh giá thấp
1165
01:00:43,762 --> 01:00:46,120
trí tuệ của người tiêu dùng Mỹ.
1166
01:00:46,145 --> 01:00:48,762
Tôi cho rằng trí khôn tập
thể của họ thường khá tốt.
1167
01:00:49,444 --> 01:00:52,741
Chúng ta đã đưa cho họ lãi
suất rất thấp vào năm 2003-2004,
1168
01:00:52,766 --> 01:00:54,316
và đoán xem? Họ vay rất nhiều tiền.
1169
01:00:54,883 --> 01:00:57,428
Vì vậy nhìn có vẻ như Fed đã làm rất tốt,
1170
01:00:57,702 --> 01:00:59,561
và họ tự vỗ vai khen mình.
1171
01:00:59,738 --> 01:01:02,862
Chiến lược của chúng tôi là
xử lý hậu quả của bong bóng,
1172
01:01:03,592 --> 01:01:05,665
thay vì xử lý bong bóng ngay từ đầu
1173
01:01:06,245 --> 01:01:07,678
và nó đã thành công.
1174
01:01:09,193 --> 01:01:10,526
Đó không phải là một năm tốt
1175
01:01:10,750 --> 01:01:12,485
dành cho những dự đoán lạc quan.
1176
01:01:14,035 --> 01:01:16,743
Greenspan đã giữ lãi suất quá thấp
trong thời gian quá dài,
1177
01:01:16,988 --> 01:01:19,109
đến mức ông đã biến một
thị trường nhà ở quá nóng
1178
01:01:19,307 --> 01:01:21,409
thành bong bóng tín
dụng lớn nhất trong lịch sử..
1179
01:01:22,961 --> 01:01:25,280
Điều này đã làm thay đổi
quỹ đạo của nền kinh tế Mỹ
1180
01:01:25,313 --> 01:01:26,678
trong nhiều thập kỷ tiếp theo.
1181
01:01:28,678 --> 01:01:30,469
Cách một nền kinh tế
khỏe mạnh tăng trưởng
1182
01:01:30,494 --> 01:01:33,278
là người dân kiếm tiền và
đem tiền đó đi tiêu dùng.
1183
01:01:33,853 --> 01:01:35,978
Còn cách một nền kinh tế
không lành mạnh tăng trưởng
1184
01:01:36,003 --> 01:01:37,961
là người dân đi vay tiền
và tiêu xài số tiền đó.
1185
01:01:38,344 --> 01:01:43,011
Nước Mỹ trong các năm 2003, 2004,
2005, 2006 là một sự phục hồi giả tạo.
1186
01:01:43,036 --> 01:01:44,486
Tất cả đều dựa vào tiền đi vay.
1187
01:01:45,286 --> 01:01:47,936
Thay vì xây dựng các
nhà máy tạo ra thu nhập,
1188
01:01:48,453 --> 01:01:51,373
chúng ta lại đi xây các căn hộ
không tạo ra được giá trị gì cả.
1189
01:01:51,406 --> 01:01:53,186
Rồi sau đó chúng ta
lại xây quá nhiều căn hộ.
1190
01:01:54,670 --> 01:01:58,020
"Thời kỳ Điều độ Vĩ đại" này chỉ đơn giản
là giữ cho nền kinh tế tiếp tục vận hành,
1191
01:01:58,045 --> 01:01:59,986
giữ cho nền kinh tế tiếp tục vận hành,
1192
01:02:00,332 --> 01:02:03,801
nhưng đồng thời lại khiến
nó ngày càng kém hiệu quả hơn.
1193
01:02:03,952 --> 01:02:07,322
Cho đến khi không còn đủ
thu nhập để hỗ trợ khoản nợ đó,
1194
01:02:07,355 --> 01:02:09,068
và toàn bộ hệ thống sụp đổ từ bên trong.
1195
01:02:20,835 --> 01:02:22,284
Tôi nghĩ có nhiều yếu tố khác nhau
1196
01:02:22,571 --> 01:02:26,634
để lý giải vì sao chúng ta lại rơi vào cuộc
khủng hoảng tài chính nghiêm trọng như vậy.
1197
01:02:27,384 --> 01:02:30,818
Và tôi muốn nói rõ rằng
tôi không tin vào cái gọi là:
1198
01:02:30,843 --> 01:02:32,268
“Thuyết trùng hợp vĩ đại”.
1199
01:02:33,548 --> 01:02:36,841
Rằng từng yếu tố riêng lẻ
của hệ thống tài chính của chúng ta
1200
01:02:36,866 --> 01:02:39,354
đồng loạt sụp đổ cùng một lúc
1201
01:02:39,387 --> 01:02:41,116
chỉ đơn giản là một sự
trùng hợp ngẫu nhiên.
1202
01:02:42,803 --> 01:02:46,403
Kế toán thì sai, thưởng thì sai,
1203
01:02:46,870 --> 01:02:48,436
vốn cũng sai,
1204
01:02:48,819 --> 01:02:50,632
quản lý rủi ro sai,
1205
01:02:50,736 --> 01:02:52,457
quy định pháp lý cũng sai.
1206
01:02:52,707 --> 01:02:54,991
Từng thứ một trong số này đều sai.
1207
01:02:55,452 --> 01:02:57,588
Tôi nghĩ, nếu một cái nồi hơi phát nổ,
1208
01:02:58,041 --> 01:03:00,707
mà bạn lại đổ lỗi cho từng
cái đinh tán riêng lẻ trong đó,
1209
01:03:01,616 --> 01:03:05,316
thì đó là cách suy nghĩ sai lệch. Có thứ gì
đó liên kết tất cả những vấn đề này.
1210
01:03:05,341 --> 01:03:08,699
Chính sách tiền tệ đã quá dễ dãi,
1211
01:03:09,250 --> 01:03:11,716
và những khái niệm nền tảng của
1212
01:03:11,753 --> 01:03:14,349
quy chế tài chính thì đầy khiếm khuyết.
1213
01:03:16,424 --> 01:03:18,805
Và tôi tin rằng thị trường
và chủ nghĩa tư bản
1214
01:03:18,830 --> 01:03:20,989
đã bị chỉ trích một cách bất công,
1215
01:03:21,014 --> 01:03:24,908
bởi vì chúng đã bị bóp méo bởi chính phủ
1216
01:03:24,933 --> 01:03:26,405
và Cục Dự trữ Liên bang đã can thiệp
1217
01:03:26,430 --> 01:03:29,913
khiến cho nền kinh tế trở nên
mất cân bằng nghiêm trọng.
1218
01:03:31,239 --> 01:03:34,976
Việc Fed giữ lãi suất thấp đã góp phần
khiến tổng nợ vay mua nhà tăng gấp đôi,
1219
01:03:35,001 --> 01:03:37,376
biến “Giấc mơ Mỹ” thành bi kịch
1220
01:03:37,762 --> 01:03:39,309
đối với hàng triệu gia đình.
1221
01:03:40,805 --> 01:03:43,705
Nhưng làn sóng vay nợ lớn nhất
lại không diễn ra ở tầng lớp dân thường.
1222
01:03:44,839 --> 01:03:48,247
Bị mê hoặc bởi mức lãi suất thấp
tương tự, các ngân hàng lớn nhất thế giới
1223
01:03:48,272 --> 01:03:50,872
đã nhanh chóng tận dụng
cơ hội để nhân đôi lợi nhuận,
1224
01:03:51,255 --> 01:03:52,989
bằng cách vay mượn khổng lồ cho chính họ,
1225
01:03:54,099 --> 01:03:56,799
hay như cách gọi trên phố
Wall: Sử dụng “đòn bẩy tài chính”.
1226
01:04:00,101 --> 01:04:03,032
Và chính ở đây, mức độ nghiêm trọng
1227
01:04:03,057 --> 01:04:06,166
của việc lãi suất thấp mới thật sự bộc lộ.
1228
01:04:06,806 --> 01:04:10,311
Lãi suất chính sách chủ chốt của
Cục Dự trữ Liên bang lúc đó chỉ là 1%.
1229
01:04:10,582 --> 01:04:13,199
Trong khi lạm phát lại ở mức khoảng 2%.
1230
01:04:14,307 --> 01:04:18,654
Chúng ta đang có lãi suất
thực âm trong suốt 2 năm.
1231
01:04:18,904 --> 01:04:22,047
Điều đó có nghĩa là vay
tiền trong 2 năm là miễn phí.
1232
01:04:22,580 --> 01:04:23,847
Mà điều này là một vấn đề.
1233
01:04:24,530 --> 01:04:26,997
Các ngân hàng lớn vay số tiền đó
1234
01:04:27,022 --> 01:04:29,424
và cho vay dưới hình thức
thế chấp với lãi suất 5 hoặc 6%.
1235
01:04:29,747 --> 01:04:33,935
Giờ nếu tôi có thể vay với lãi
suất 1% và cho vay lại ở mức 6%,
1236
01:04:34,295 --> 01:04:36,332
thì tôi sẽ thu được lợi
nhuận khổng lồ từ đó.
1237
01:04:37,732 --> 01:04:40,059
Đó chính là vấn đề với
mức lãi suất quá thấp.
1238
01:04:40,228 --> 01:04:43,192
Các tổ chức tài chính vay quá nhiều,
1239
01:04:43,217 --> 01:04:46,195
và trở nên cẩu thả trong việc cho vay.
1240
01:04:47,812 --> 01:04:49,541
Họ có thể vay tiền mà gần như không tốn gì
1241
01:04:50,102 --> 01:04:52,307
và thu về các khoản phí
khổng lồ từ việc cho vay lại,
1242
01:04:53,521 --> 01:04:56,193
Phố Wall bắt đầu phát
tiền một cách bừa bãi.
1243
01:04:57,343 --> 01:04:58,960
Những công ty như Lehman Brothers
1244
01:04:59,642 --> 01:05:01,643
đã vay tiền với lãi suất thấp như thế,
1245
01:05:01,893 --> 01:05:04,747
tạo ra các chứng khoán
đảm bảo bằng thế chấp từ đó,
1246
01:05:05,980 --> 01:05:07,347
và phân phối khắp thế giới.
1247
01:05:10,072 --> 01:05:13,272
Rồi chúng ta nhìn lại hậu quả và nói:
“Trời, chúng tôi không thích điều này.
1248
01:05:14,109 --> 01:05:15,889
Có gì đó sai sai với thị trường.”
1249
01:05:16,809 --> 01:05:19,359
Nhưng thực ra họ chỉ đang
làm theo hệ thống tạo động lực.
1250
01:05:19,864 --> 01:05:21,009
Do chính Fed thiết lập.
1251
01:05:23,501 --> 01:05:26,464
Vào thời kỳ đỉnh điểm của khủng hoảng,
1252
01:05:26,688 --> 01:05:29,586
các ngân hàng có tỷ lệ
đòn bẩy từ 30 đến 50 lần.
1253
01:05:30,420 --> 01:05:32,655
Tức là 2% vốn chủ sở hữu,
1254
01:05:32,860 --> 01:05:34,739
98% là nợ vay.
1255
01:05:36,041 --> 01:05:40,282
Đòn bẩy như thế này đúng kiểu “tiền từ
trên trời rơi xuống, gái đẹp lại miễn phí.”
1256
01:05:40,435 --> 01:05:42,032
Chẳng thể ngon hơn được nữa.
1257
01:05:44,038 --> 01:05:47,572
Chủ nghĩa tư bản thực sự không
vận hành tốt nếu tiền là miễn phí.
1258
01:05:49,310 --> 01:05:52,147
Và nếu tiền miễn phí quá
lâu, ta sẽ làm hỏng cả hệ thống.
1259
01:05:57,059 --> 01:05:58,995
Nhưng hãy nhớ rằng mọi thứ
1260
01:05:59,020 --> 01:06:00,955
không hoàn toàn đen
tối như nó từng hiện ra.
1261
01:06:01,257 --> 01:06:03,732
Tất cả chúng ta đều nhớ
bộ phim "Cuộc sống tươi đẹp"
1262
01:06:03,757 --> 01:06:06,557
với Jimmy Stewart và ngân hàng
cho vay Bailey Building and Loan.
1263
01:06:07,044 --> 01:06:09,597
Ngân hàng Bailey Building
and Loan cấp khoản vay thế chấp
1264
01:06:09,622 --> 01:06:11,880
bằng cách vay tiền từ người
này, cho người khác vay,
1265
01:06:11,905 --> 01:06:14,930
trong trường hợp này
là cho các chủ nhà vay.
1266
01:06:15,347 --> 01:06:17,930
Và ngân hàng không giữ tiền
đó, nó không nằm trong két sắt.
1267
01:06:18,405 --> 01:06:21,323
Tiền của anh không ở
đây. Nó đang ở nhà của Joe,
1268
01:06:21,366 --> 01:06:24,699
ở nhà của gia đình Kennedy, và nhà
của bà Macklin và hàng trăm người khác.
1269
01:06:24,723 --> 01:06:27,797
Điều đó có nghĩa là các ngân hàng
kiểu Bailey Building and Loan trên thế giới
1270
01:06:28,109 --> 01:06:30,714
có một lợi ích rất lớn
1271
01:06:30,739 --> 01:06:33,530
trong việc biết rõ họ cho ai vay tiền,
1272
01:06:33,555 --> 01:06:36,514
và biết rằng những người đó
có khả năng hoàn trả khoản vay.
1273
01:06:36,807 --> 01:06:40,010
Ngoại trừ giai đoạn từ năm 2002 đến 2007,
1274
01:06:40,094 --> 01:06:42,705
khi khả năng trả nợ của người vay
1275
01:06:42,730 --> 01:06:44,564
bỗng trở nên không còn quan trọng nữa.
1276
01:06:44,907 --> 01:06:47,007
Điều quan trọng là khả
năng của bên cho vay bán nó
1277
01:06:47,032 --> 01:06:49,824
cho các công ty chứng
khoán hóa trên phố Wall.
1278
01:06:50,022 --> 01:06:53,091
Toàn bộ hệ thống đó thực sự đã bị đảo lộn.
1279
01:06:55,159 --> 01:06:57,109
Và đó là lý do bạn nghe thấy
1280
01:06:57,193 --> 01:06:59,334
những câu chuyện điên rồ xảy ra sau đó.
1281
01:06:59,359 --> 01:07:02,018
Hàng loạt khoản vay rủi ro
cao, trả lãi mà không trả gốc...
1282
01:07:02,051 --> 01:07:04,716
Trả trước 0%, thậm chí còn được hoàn 10%.
1283
01:07:04,866 --> 01:07:06,039
Vay kiểu “Ninja”.
1284
01:07:06,405 --> 01:07:09,124
Không thu nhập, không
việc làm, không tài sản.
1285
01:07:09,882 --> 01:07:11,757
Và đó là một mô hình lừa đảo Ponzi.
1286
01:07:11,782 --> 01:07:13,466
Một mô hình Ponzi được thông đồng
1287
01:07:13,491 --> 01:07:14,826
bởi các cơ quan liên bang.
1288
01:07:15,195 --> 01:07:18,226
Chúng tôi chắc chắn không
muốn có những dòng chữ nhỏ
1289
01:07:18,251 --> 01:07:20,351
làm cản trở người dân sở hữu nhà ở.
1290
01:07:21,002 --> 01:07:22,597
Chúng ta có thể thay đổi điều khoản đó.
1291
01:07:22,622 --> 01:07:25,914
Đó là một hệ thống cách xa
Bailey Building and Loan nhất có thể.
1292
01:07:26,947 --> 01:07:29,177
Người tiêu dùng Mỹ có thể sẽ được lợi
1293
01:07:29,202 --> 01:07:31,530
nếu các bên cho vay cung
cấp những lựa chọn thay thế
1294
01:07:31,847 --> 01:07:34,380
cho hình thức vay thế chấp
lãi suất cố định truyền thống.
1295
01:07:37,293 --> 01:07:39,436
Một gia đình đang lớn với nhiều khoản nợ.
1296
01:07:39,936 --> 01:07:41,870
Một cặp vợ chồng trẻ không có tiền đặt cọc.
1297
01:07:42,220 --> 01:07:44,841
Một chủ doanh nghiệp có
thu nhập khó chứng minh.
1298
01:07:45,386 --> 01:07:47,864
Tất cả những người đó đều
bị từ chối cho vay mua nhà
1299
01:07:47,889 --> 01:07:49,214
bởi ba tổ chức cho vay khác nhau.
1300
01:07:49,714 --> 01:07:52,636
Tôi làm ở Countrywide, và tôi
đã giúp họ đều được duyệt vay.
1301
01:07:53,868 --> 01:07:57,036
Không phải Fed làm chuyện
đó, mà là các ngân hàng làm,
1302
01:07:57,061 --> 01:07:59,153
nhưng Fed hoàn toàn có
thể và và lẽ ra phải ngăn chặn
1303
01:07:59,191 --> 01:08:03,270
việc cấp những khoản vay
thế chấp điên rồ như vậy.
1304
01:08:07,464 --> 01:08:09,491
Tôi có niềm tin lớn vào thị trường.
1305
01:08:09,950 --> 01:08:13,941
Tuy nhiên, tôi vẫn cần
có luật lệ và người giám sát.
1306
01:08:14,330 --> 01:08:18,257
Nếu không thì bạn sẽ có
một thị trường hỗn loạn.
1307
01:08:18,282 --> 01:08:20,585
Và dẫn đến những hậu quả rất tồi tệ.
1308
01:08:25,626 --> 01:08:28,976
Fed lẽ ra đã có thể dễ dàng
chặn đứng làn sóng đầu cơ này,
1309
01:08:29,136 --> 01:08:32,101
nhưng bầu không khí ở Washington
khi đó thì hoàn toàn ngược lại.
1310
01:08:32,876 --> 01:08:36,057
Chúng ta quá mức quan tâm
đến quyền sở hữu nhà
1311
01:08:36,357 --> 01:08:38,574
và vai trò của nó trong nền kinh tế.
1312
01:08:39,107 --> 01:08:41,272
Tình huống này không
giống như bong bóng dot-com.
1313
01:08:41,415 --> 01:08:43,122
Những ngôi nhà có người ở
1314
01:08:43,367 --> 01:08:46,504
có thể lên xuống giá theo chu kỳ,
1315
01:08:46,671 --> 01:08:48,707
nhưng bạn sẽ không thấy sự sụp đổ
1316
01:08:49,089 --> 01:08:51,079
giống như khi người ta
nói về một bong bóng.
1317
01:08:52,742 --> 01:08:56,259
Việc đặt ra các tiêu chuẩn cho
vay thế chấp khi đó sẽ đồng nghĩa
1318
01:08:56,284 --> 01:08:58,482
với việc đi ngược lại hoàn
toàn môi trường chính trị.
1319
01:08:58,507 --> 01:09:00,432
Cục Dự trữ Liên bang sẽ phải rất dũng cảm.
1320
01:09:00,457 --> 01:09:02,168
Mà họ lẽ ra nên làm như vậy.
1321
01:09:03,384 --> 01:09:07,378
Mặc dù là cơ quan duy nhất được
giao nhiệm vụ bảo vệ hệ thống tài chính,
1322
01:09:08,778 --> 01:09:10,278
nhưng Fed lại đứng ngoài cuộc,
1323
01:09:11,327 --> 01:09:13,361
về sau còn tuyên bố rằng
họ không có thẩm quyền
1324
01:09:13,611 --> 01:09:15,678
để điều tiết cỗ máy thế chấp của Phố Wall.
1325
01:09:18,252 --> 01:09:21,022
Nhưng vào năm 1994,
Quốc hội đã thông qua...
1326
01:09:21,047 --> 01:09:23,764
Đạo luật Quyền Sở Hữu Nhà
Ở và Bảo Vệ Vốn Chủ Sở Hữu,
1327
01:09:24,158 --> 01:09:26,397
đã trao cho Fed và chỉ riêng Fed
1328
01:09:26,845 --> 01:09:30,566
quyền hạn cụ thể để ngăn chặn việc cho
vay thế chấp không công bằng và lừa đảo.
1329
01:09:32,724 --> 01:09:35,041
Fed có thẩm quyền độc nhất
1330
01:09:35,169 --> 01:09:37,551
để điều tiết toàn bộ các
đơn vị cho vay thế chấp.
1331
01:09:37,738 --> 01:09:40,243
Cuối cùng họ cũng sử dụng
quyền đó vào năm 2008.
1332
01:09:40,624 --> 01:09:44,162
Lẽ ra họ đã có thể ngăn chặn đơn
vị cho vay dưới chuẩn của Lehman.
1333
01:09:45,953 --> 01:09:49,428
Các ông có thẩm quyền để ngăn
chặn các hành vi cho vay vô trách nhiệm
1334
01:09:49,453 --> 01:09:51,903
đã dẫn đến cuộc khủng
hoảng thế chấp dưới chuẩn.
1335
01:09:51,928 --> 01:09:55,211
Các ông đã được nhiều người
khuyến cáo phải hành động,
1336
01:09:55,477 --> 01:09:57,961
và bây giờ cả nền kinh tế
của chúng ta phải trả giá.
1337
01:09:58,694 --> 01:10:01,745
Họ không thể tin rằng đó là
một vấn đề ở quy mô toàn quốc.
1338
01:10:02,478 --> 01:10:04,045
Okay, đơn giản là họ không hiểu vấn đề.
1339
01:10:04,070 --> 01:10:06,968
Không ai trong toàn bộ hệ thống Fed cả.
1340
01:10:06,993 --> 01:10:11,224
Chỉ có một người, Gramlich là người
duy nhất, và họ đã không lắng nghe ông ấy.
1341
01:10:11,622 --> 01:10:14,973
Cố đồng nghiệp của tôi, Edward
Gramlich, gọi thân mật là Ned,
1342
01:10:15,192 --> 01:10:18,959
rất lo lắng về cuộc khủng
hoảng cho vay dưới chuẩn.
1343
01:10:19,859 --> 01:10:22,345
Và ông ấy thực sự muốn
Cục Dự trữ Liên bang
1344
01:10:22,370 --> 01:10:25,370
để kiểm soát các tiêu
chuẩn cho vay lỏng lẻo,
1345
01:10:26,187 --> 01:10:29,028
nhưng Alan Greenspan đã không thúc đẩy
1346
01:10:29,053 --> 01:10:31,456
những gì mà Ned đề xuất.
1347
01:10:38,261 --> 01:10:40,895
Khi nhiệm kỳ của Alan
Greenspan sắp kết thúc,
1348
01:10:41,770 --> 01:10:44,511
sự chuyển mình của nền kinh
tế Mỹ dưới tay ông đã hoàn tất.
1349
01:10:46,323 --> 01:10:48,705
Một khu vực tài chính phình to quá mức,
1350
01:10:49,393 --> 01:10:51,429
thị trường nhà đất phồng lên vì vay mượn,
1351
01:10:52,407 --> 01:10:54,182
hệ thống quản lý bị tháo dỡ,
1352
01:10:55,301 --> 01:10:57,834
và một ảo tưởng tập
thể rằng mọi thứ đều ổn.
1353
01:11:00,354 --> 01:11:05,039
Và giờ đây, điều đã xảy ra là một bi kịch,
nhưng tôi nghĩ thời kỳ bùng nổ kinh tế
1354
01:11:05,064 --> 01:11:07,003
với hàng triệu người có được việc làm
1355
01:11:07,028 --> 01:11:08,953
mà lẽ ra họ đã không
có trong thập niên 1990,
1356
01:11:08,978 --> 01:11:11,455
là điều mà chúng ta phải ghi
nhận công lao của Alan Greenspan.
1357
01:11:13,034 --> 01:11:14,743
Vậy ông nghĩ sai lầm của mình là gì?
1358
01:11:14,903 --> 01:11:18,761
Tôi đã sai khi cho rằng lợi ích cá nhân
1359
01:11:18,786 --> 01:11:24,184
của các ngân hàng và các bên
liên quan đủ để họ có khả năng
1360
01:11:24,209 --> 01:11:27,213
bảo vệ tốt nhất cho chính
doanh nghiệp của họ.
1361
01:11:28,451 --> 01:11:29,759
Họ chỉ đơn giản cho rằng
1362
01:11:29,784 --> 01:11:32,961
đó là điều mà thị trường
tư nhân đang thực hiện.
1363
01:11:32,986 --> 01:11:35,836
Và rằng những người trong thị
trường tư nhân biết họ đang làm gì.
1364
01:11:36,139 --> 01:11:37,911
Nhưng điều đó vẫn để ngỏ một câu hỏi,
1365
01:11:37,936 --> 01:11:41,164
mà các nhà sử học sẽ còn
phải nghiên cứu rất lâu nữa:
1366
01:11:41,914 --> 01:11:44,503
Giả sử Greenspan và
Fed thật sự tin vào điều đó,
1367
01:11:45,876 --> 01:11:49,641
vậy tại sao các sự kiện,
khi chúng đang diễn ra,
1368
01:11:50,007 --> 01:11:51,491
lại không làm lung lay niềm tin ấy?
1369
01:11:58,214 --> 01:12:00,882
Một trong những bổ nhiệm
quan trọng nhất của Tổng thống
1370
01:12:00,915 --> 01:12:02,297
là Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang.
1371
01:12:03,047 --> 01:12:06,380
Ưu tiên hàng đầu của tôi
sẽ là duy trì sự nhất quán
1372
01:12:06,764 --> 01:12:09,224
với các chính sách và chiến lược điều hành
1373
01:12:09,559 --> 01:12:11,659
được thiết lập trong thời
kỳ của ông Greenspan.
1374
01:12:12,643 --> 01:12:14,596
Là một Thống đốc Fed, Ben Bernanke
1375
01:12:14,629 --> 01:12:16,803
đã trải qua giai đoạn đỉnh
điểm của bong bóng nhà đất
1376
01:12:16,828 --> 01:12:20,236
trong khi vẫn cổ vũ chính sách quản lý
tiền tệ lỏng lẻo từ người thầy của mình.
1377
01:12:21,253 --> 01:12:22,652
Khi lên nắm quyền,
1378
01:12:22,786 --> 01:12:25,664
ông không hề biết rằng mình sẽ phải
gặt lấy hậu quả do chính mình gieo.
1379
01:12:29,516 --> 01:12:32,574
Chúng tôi có rất nhiều nhà kinh
tế xuất hiện trên sóng và nói rằng,
1380
01:12:32,599 --> 01:12:34,749
"Ồ, đây là một bong bóng và nó sẽ vỡ."
1381
01:12:35,149 --> 01:12:39,772
Vậy kịch bản xấu nhất sẽ là gì
nếu giá nhà thực sự giảm mạnh
1382
01:12:39,797 --> 01:12:41,955
trên toàn nước Mỹ?
1383
01:12:42,055 --> 01:12:45,368
Tôi không đồng ý với giả định của cô.
Đó là một khả năng khá khó xảy ra.
1384
01:12:45,393 --> 01:12:48,501
Chúng ta chưa bao giờ chứng
kiến giá nhà giảm trên toàn quốc.
1385
01:12:50,084 --> 01:12:51,434
Lẽ ra Bernanke nên nói rằng,
1386
01:12:51,882 --> 01:12:54,949
“Nó chưa từng giảm vì trước
giờ chưa từng có bong bóng.”
1387
01:12:55,236 --> 01:12:57,453
Dữ liệu của Robert Shiller cho thấy 100 năm
1388
01:12:57,636 --> 01:13:02,096
giá cả gần như đi ngang,
sau đó đột nhiên xuất hiện
1389
01:13:02,121 --> 01:13:05,953
một “dãy Himalaya” tăng vọt rất nhanh.
1390
01:13:07,953 --> 01:13:09,980
Bernanke là mẫu học giả hoàn hảo.
1391
01:13:10,151 --> 01:13:11,878
Ông ta không hề nhìn vào giá nhà.
1392
01:13:12,403 --> 01:13:15,211
Ông ta tin tưởng sâu sắc
vào tính hiệu quả của thị trường
1393
01:13:15,328 --> 01:13:17,459
đến mức cho rằng không thể
có bong bóng bất động sản,
1394
01:13:17,484 --> 01:13:18,893
vậy thì cần gì phải tìm hiểu về nó?
1395
01:13:19,209 --> 01:13:21,778
Cục Dự trữ Liên bang dưới
thời Bernanke đã thật sự thất bại.
1396
01:13:22,045 --> 01:13:25,078
Họ... họ đơn giản là không
nhìn thấy điều đó đang đến.
1397
01:13:27,036 --> 01:13:30,270
Cả Bernanke và Greenspan
sau này đều cho rằng
1398
01:13:30,295 --> 01:13:33,803
chỉ có một nhóm chuyên gia rất nhỏ
đã dự báo được cuộc khủng hoảng.
1399
01:13:34,742 --> 01:13:36,505
Thực tế là có rất nhiều người đã thấy được,
1400
01:13:36,661 --> 01:13:39,903
nhưng bị gạt bỏ hoặc bị phớt lờ.
1401
01:13:41,348 --> 01:13:43,930
Một số người đã viết rằng: “Các
anh, chuyện này thật là vô lý.”
1402
01:13:43,955 --> 01:13:46,297
"Điều này không thể xảy ra.
Nó sẽ kết thúc trong nước mắt."
1403
01:13:46,547 --> 01:13:48,164
Trong trường hợp của thị trường nhà đất,
1404
01:13:48,189 --> 01:13:52,097
tôi bắt đầu nhận thấy dấu
hiệu bong bóng từ năm 2002.
1405
01:13:52,326 --> 01:13:55,232
Dự báo đó đã bị chế giễu.
1406
01:13:56,249 --> 01:13:59,841
Chúng tôi lo ngại rằng việc
khuyến khích mọi người vay tiền
1407
01:13:59,866 --> 01:14:01,591
để tiêu dùng sẽ quay lại ám chúng ta.
1408
01:14:02,055 --> 01:14:03,805
Chỉ cần đọc một cuốn sách lịch sử là thấy.
1409
01:14:04,618 --> 01:14:06,861
Mọi bong bóng rồi sẽ vỡ.
1410
01:14:07,174 --> 01:14:09,011
Không phải tôi nhìn thấy điều gì đó
1411
01:14:10,078 --> 01:14:13,328
mà người khác không thể thấy.
1412
01:14:13,864 --> 01:14:16,278
Mọi bằng chứng đều ở đó
để người khác có thể nhận ra,
1413
01:14:16,303 --> 01:14:18,705
nhưng tôi nghĩ có một cảm giác an tâm rằng
1414
01:14:19,269 --> 01:14:22,318
nó sẽ không xảy ra, và nếu có xảy ra,
1415
01:14:22,343 --> 01:14:24,513
thì chúng ta biết cách
giải quyết vấn đề đó.
1416
01:14:27,744 --> 01:14:29,325
Bạn cần hiểu rằng
1417
01:14:29,517 --> 01:14:33,409
các nhà kinh tế học học thuật
sống trên một hòn đảo tách biệt.
1418
01:14:34,184 --> 01:14:37,544
Họ là những người được đào tạo về
toán học, chứ không phải thị trường.
1419
01:14:38,189 --> 01:14:41,693
Và khi cố áp dụng toán học vào thị trường
1420
01:14:42,426 --> 01:14:46,231
và vào cảm xúc con người,
về cơ bản, họ đã vấp ngã.
1421
01:14:47,481 --> 01:14:49,986
Trong các mô hình học thuật mà Fed sử dụng,
1422
01:14:50,351 --> 01:14:52,236
nợ không được xem là một nguồn nguy hiểm.
1423
01:14:52,826 --> 01:14:56,084
Thực tế, trong hầu hết các mô hình
này, nợ thậm chí còn không tồn tại.
1424
01:14:56,109 --> 01:14:59,209
Trong các mô hình học thuật,
ngành tài chính cũng không tồn tại.
1425
01:14:59,851 --> 01:15:02,651
Vậy nên nếu nó không tồn
tại, thì nó không thể gây hại.
1426
01:15:03,597 --> 01:15:05,600
Và bởi vì hệ thống tư duy của họ
1427
01:15:05,633 --> 01:15:08,803
không cho phép một cuộc
khủng hoảng lớn xảy ra,
1428
01:15:09,449 --> 01:15:12,776
nên không có bất kỳ nỗ lực
nào để ngăn khủng hoảng xảy ra.
1429
01:15:12,993 --> 01:15:14,332
Khi khủng hoảng xảy ra,
1430
01:15:14,665 --> 01:15:17,449
ý tưởng chủ đạo là chúng
ta sẽ sớm vượt qua nó.
1431
01:15:17,965 --> 01:15:19,803
Vấn đề trong thị trường cho vay dưới chuẩn
1432
01:15:19,903 --> 01:15:21,535
dường như sẽ được kiểm soát.
1433
01:15:22,083 --> 01:15:26,205
Do đó, mức độ nghiêm trọng của những gì
sắp xảy ra đã hoàn toàn bị đánh giá thấp.
1434
01:15:28,524 --> 01:15:30,705
Và rồi, vào một thời điểm nào đó,
1435
01:15:30,730 --> 01:15:33,855
mọi người nhận ra rằng
họ đã vay mượn quá mức.
1436
01:15:40,584 --> 01:15:42,984
Vậy nên cái gọi là Thời kỳ Ổn định Lớn
1437
01:15:43,009 --> 01:15:48,234
đã chứa sẵn trong nó hạt
giống của chính sự sụp đổ.
1438
01:15:49,549 --> 01:15:51,116
Cổ phiếu sụp đổ hôm nay.
1439
01:15:51,141 --> 01:15:52,875
Ngành tài chính bị đánh mạnh.
1440
01:15:52,899 --> 01:15:54,341
Cổ phiếu Bank of America giảm 40%.
1441
01:15:54,366 --> 01:15:56,075
Ngày tồi tệ nhất trên Phố Wall.
1442
01:15:56,100 --> 01:15:58,432
Đây là một thị trường
bị chi phối bởi nỗi sợ hãi.
1443
01:15:58,582 --> 01:16:01,422
Alan Greenspan bảo mọi
người vay lãi suất thấp ban đầu,
1444
01:16:01,455 --> 01:16:03,882
và Bernanke thì hành xử như một học giả.
1445
01:16:03,924 --> 01:16:06,655
Ông ta không hề hiểu mức
độ nghiêm trọng ngoài kia.
1446
01:16:07,055 --> 01:16:08,716
Khi cuộc khủng hoảng diễn ra,
1447
01:16:08,741 --> 01:16:11,911
Cục Dự trữ Liên bang chỉ mơ hồ
nhận thức được quy mô thực sự của nó.
1448
01:16:13,284 --> 01:16:14,681
Đây là một cuộc rút vốn ngân hàng,
1449
01:16:14,838 --> 01:16:17,413
nhưng không giống bất kỳ
cuộc rút vốn nào trong quá khứ.
1450
01:16:18,539 --> 01:16:21,947
Liên quan không chỉ đến các ngân
hàng mà Fed được lập ra để bảo vệ,
1451
01:16:22,493 --> 01:16:24,661
mà còn cả các quỹ đầu cơ, ngân hàng đầu tư,
1452
01:16:24,795 --> 01:16:26,195
và các tập đoàn bảo hiểm
1453
01:16:26,220 --> 01:16:28,834
mà Fed đã để cho hoạt động
ngoài tầm giám sát của mình.
1454
01:16:30,718 --> 01:16:33,466
Đó là một làn sóng rút vốn được
châm ngòi bởi các công cụ phái sinh,
1455
01:16:33,491 --> 01:16:36,782
đòn bẩy tài chính và các khoản
vay vượt mức phát triển trong bóng tối.
1456
01:16:37,524 --> 01:16:40,007
Các quan chức chính phủ đang
gấp rút ngăn chặn sự sụp đổ của
1457
01:16:40,032 --> 01:16:42,107
ngân hàng đầu tư khổng lồ Lehman Brothers.
1458
01:16:42,330 --> 01:16:45,124
Vì vậy, Lehman Brothers không nhất thiết là
1459
01:16:45,149 --> 01:16:49,782
thủ phạm chính, mà đúng
hơn là một biểu hiện của vấn đề.
1460
01:16:49,932 --> 01:16:51,839
Một cách làm ăn đã trở
thành căn bệnh trầm kha.
1461
01:16:52,299 --> 01:16:55,718
Cái giá của Thời kỳ Đại Ổn Định
cuối cùng cũng đến hạn phải trả.
1462
01:16:56,355 --> 01:16:59,339
Một thập kỷ tiền rẻ và quản lý lỏng lẻo
1463
01:16:59,547 --> 01:17:02,601
đã tạo ra một hệ thống mà
chỉ Fed mới có thể cứu được.
1464
01:17:03,593 --> 01:17:05,319
Công ty đó tên là AIG.
1465
01:17:05,352 --> 01:17:07,576
Họ đang gặp rắc rối lớn và cần tiền,
1466
01:17:07,671 --> 01:17:10,376
trong khi hiện giờ chẳng
ai có tiền để cho vay.
1467
01:17:10,808 --> 01:17:13,205
Nếu AIG sụp đổ, điều đó sẽ đồng nghĩa với
1468
01:17:13,727 --> 01:17:17,755
một cuộc rút vốn hàng loạt tại
50 ngân hàng lớn nhất thế giới.
1469
01:17:18,989 --> 01:17:22,730
Họ sẽ không thể sống
sót sau cú sốc về vốn đó.
1470
01:17:22,936 --> 01:17:25,022
Chúng ta đã thấy điều
gì xảy ra khi một hoặc hai
1471
01:17:25,047 --> 01:17:27,041
tập đoàn lớn suýt phá sản.
1472
01:17:27,066 --> 01:17:29,736
Hãy tưởng tượng nếu 10,
12 hay 15 công ty sụp đổ,
1473
01:17:29,761 --> 01:17:31,445
chúng ta đã gần như rơi vào tình cảnh đó.
1474
01:17:32,099 --> 01:17:33,830
Bạn cần có tín dụng
để vận hành nền kinh tế.
1475
01:17:33,855 --> 01:17:36,714
Việc giữ lãi suất quá thấp
quá lâu giờ chỉ còn là quá khứ.
1476
01:17:38,347 --> 01:17:42,914
Khi đối mặt với tình huống
mà trái tim ngừng đập,
1477
01:17:44,080 --> 01:17:47,084
chúng tôi buộc phải trở thành máy
tạo nhịp và khiến nó hoạt động trở lại.
1478
01:17:47,668 --> 01:17:51,051
Người nộp thuế Mỹ sáng nay tỉnh dậy
1479
01:17:51,076 --> 01:17:54,034
và biết rằng tiền của họ được dùng
trong gói giải cứu khẩn cấp
1480
01:17:54,059 --> 01:17:57,726
mà Cục Dự trữ Liên bang vội vã
tập hợp để cứu AIG.
1481
01:17:58,455 --> 01:17:59,932
Trong suốt cuộc khủng hoảng,
1482
01:18:00,233 --> 01:18:02,024
Fed đã bơm hàng nghìn tỷ đô la
1483
01:18:02,049 --> 01:18:05,204
vào các khoản vay khẩn cấp
cho ngân hàng, tập đoàn
1484
01:18:05,229 --> 01:18:07,207
và chính phủ trên khắp thế giới.
1485
01:18:07,991 --> 01:18:10,241
Dù các hành động đó là hệ quả hợp lý
1486
01:18:10,266 --> 01:18:13,604
từ hệ tư tưởng của Fed,
chúng vẫn chưa từng có tiền lệ.
1487
01:18:18,325 --> 01:18:20,441
Ông có cam kết trong cuộc phỏng vấn này
1488
01:18:20,466 --> 01:18:23,224
rằng ông sẽ không để bất
kỳ ngân hàng nào phá sản?
1489
01:18:23,496 --> 01:18:26,424
Rằng bất kể bảng cân đối
kế toán của họ trông ra sao,
1490
01:18:26,841 --> 01:18:28,109
Họ sẽ không bị phá sản?
1491
01:18:28,134 --> 01:18:29,307
Họ sẽ không phá sản.
1492
01:18:36,576 --> 01:18:39,075
Chính Bernanke đã đơn phương
chặn đứng làn sóng rút vốn.
1493
01:18:39,776 --> 01:18:42,383
Nhưng khi gói cứu trợ không
thể giúp nền kinh tế phục hồi,
1494
01:18:42,766 --> 01:18:44,434
Fed đã nâng mức can thiệp.
1495
01:18:46,591 --> 01:18:48,589
Với lãi suất đã ở mức 0,
1496
01:18:48,622 --> 01:18:51,807
cách duy nhất để Fed kích
thích kinh tế là in thêm tiền.
1497
01:18:52,693 --> 01:18:54,929
Bằng một kỹ thuật gọi
là Nới lỏng định lượng,
1498
01:18:55,428 --> 01:18:56,859
hay Q.E.
1499
01:18:58,582 --> 01:19:01,134
Bắt đầu từ năm 2009, Fed đã mua
1500
01:19:01,159 --> 01:19:04,553
hơn 1,3 nghìn tỷ đô la
các khoản thế chấp và nợ
1501
01:19:05,120 --> 01:19:07,513
từ hai tổ chức cho vay phá sản
Fannie Mae và Freddie Mac.
1502
01:19:09,013 --> 01:19:12,207
Đó là một hình thức quốc hữu
hóa tạm thời thị trường thế chấp.
1503
01:19:14,172 --> 01:19:18,155
Hệ quả là đợt tăng giá cổ
phiếu lớn nhất kể từ năm 1932.
1504
01:19:19,386 --> 01:19:21,524
Khi thị trường chững lại vào năm 2010,
1505
01:19:21,921 --> 01:19:24,874
Fed công bố vòng can thiệp thứ hai: QE2.
1506
01:19:26,278 --> 01:19:28,228
Nếu "tấm đệm Greenspan" từng là lời đồn,
1507
01:19:28,612 --> 01:19:31,295
thì "tấm đệm Bernanke" giờ đây
là điều hiển nhiên.
1508
01:19:32,232 --> 01:19:34,095
Ông trùm quỹ đầu cơ David Tepper
1509
01:19:34,284 --> 01:19:38,122
kiếm được 7,5 tỷ đô la,
nhờ đầu tư vào tài chính.
1510
01:19:38,321 --> 01:19:41,022
Làm thế nào ông đạt được điều đó
vào năm 2009? Ông đã thấy gì?
1511
01:19:41,293 --> 01:19:44,555
Dễ thôi. Chính phủ nói rằng
họ muốn thị trường đi lên,
1512
01:19:44,746 --> 01:19:47,597
thế thì tôi sẽ nói: "Không,
Fed, tôi không đồng ý à?"
1513
01:19:48,048 --> 01:19:51,113
Tôi thấy có hai kịch bản khác nhau:
1514
01:19:52,018 --> 01:19:54,372
Một, nền kinh tế tự cải thiện.
1515
01:19:55,304 --> 01:19:58,105
Kịch bản còn lại là
Fed bơm tiền vào thị trường.
1516
01:19:58,405 --> 01:20:00,437
Khi Fed bắt đầu bơm tiền vào thị trường,
1517
01:20:00,740 --> 01:20:02,290
thị trường chứng khoán giảm chút ít,
1518
01:20:02,315 --> 01:20:04,324
nhưng không nhiều, vì tôi
có một "quyền chọn bán".
1519
01:20:04,531 --> 01:20:06,040
Ai mà không yêu một "quyền chọn bán",
1520
01:20:06,274 --> 01:20:08,385
đặc biệt khi nó được chính phủ phát hành.
1521
01:20:12,839 --> 01:20:14,808
Bernanke đã cứu cả hệ thống.
1522
01:20:15,132 --> 01:20:16,132
Hay là chưa?
1523
01:20:17,149 --> 01:20:19,665
Hệ thống vẫn đầy rẫy các khoản nợ xấu
1524
01:20:19,690 --> 01:20:21,892
và những tổ chức “quá lớn để sụp đổ”,
1525
01:20:22,615 --> 01:20:24,508
chỉ khác là giờ chúng được miễn trừ
1526
01:20:24,534 --> 01:20:26,871
khỏi quy luật sinh tồn tự
nhiên của thị trường tự do.
1527
01:20:29,756 --> 01:20:32,084
Bear Stearns lẽ ra phải phá sản,
1528
01:20:32,109 --> 01:20:33,368
đó là điều nên xảy ra,
1529
01:20:33,393 --> 01:20:35,796
đó là thị trường đang
sửa sai những hành vi thái quá.
1530
01:20:35,829 --> 01:20:38,766
Và cũng tương tự với AIG, Citigroup,
1531
01:20:38,799 --> 01:20:41,220
và hàng loạt cái tên được cứu trợ.
1532
01:20:41,478 --> 01:20:45,303
Chúng ta bơm đủ tiền vào để che
giấu những điểm yếu mang tính cấu trúc.
1533
01:20:47,474 --> 01:20:50,044
Giờ thì người tiêu dùng đã đến mức
1534
01:20:50,160 --> 01:20:52,257
không còn khả năng vay mượn tiếp được nữa,
1535
01:20:52,646 --> 01:20:55,524
các ngân hàng cũng
không có khả năng cho vay.
1536
01:20:55,940 --> 01:20:58,919
Theo tôi, hệ thống ngân hàng
vẫn chưa có khả năng thanh toán.
1537
01:20:58,952 --> 01:20:59,957
Nó vẫn đang hỏng hóc.
1538
01:21:02,668 --> 01:21:04,934
Ben Bernanke đã lãnh đạo Fed
1539
01:21:04,959 --> 01:21:08,296
vượt qua một trong những
khủng hoảng tài chính tồi tệ nhất
1540
01:21:08,321 --> 01:21:10,482
mà nước Mỹ và thế giới từng đối mặt.
1541
01:21:11,215 --> 01:21:14,624
Giai đoạn "Ổn định lớn" bắt đầu như
một sự tôn vinh dành cho thị trường tự do,
1542
01:21:15,401 --> 01:21:18,107
nhưng ngày nay, nó lại
càng cách xa lý tưởng đó.
1543
01:21:19,372 --> 01:21:20,683
Hai vị chủ tịch,
1544
01:21:20,740 --> 01:21:23,777
được bổ nhiệm bởi cả tổng
thống Đảng Cộng hòa và Dân chủ,
1545
01:21:24,027 --> 01:21:27,818
đã tạo ra một nền kinh tế được hoạch định
tập trung hơn bao giờ hết trong lịch sử,
1546
01:21:28,990 --> 01:21:33,184
một nền kinh tế hoàn toàn phụ thuộc vào
tín dụng giá rẻ từ ngân hàng trung ương.
1547
01:21:34,454 --> 01:21:37,234
Từ 20% xuống 0%,
1548
01:21:37,858 --> 01:21:41,829
việc giảm lãi suất đã
giúp giải cứu nhà đầu tư
1549
01:21:41,862 --> 01:21:44,532
trong vô số thương vụ tài chính.
1550
01:21:45,866 --> 01:21:47,109
Lần nào cũng vậy,
1551
01:21:47,134 --> 01:21:51,573
phản ứng đưa ra vẫn là tăng
vay nợ để thúc đẩy tăng trưởng.
1552
01:21:57,492 --> 01:21:58,997
Nhưng khi núi nợ ngày một cao lên,
1553
01:21:59,022 --> 01:22:01,848
dù đã cung cấp nhiên liệu tên lửa
cho thị trường nhà đất và tài chính,
1554
01:22:02,313 --> 01:22:04,563
nhưng tăng trưởng tổng thể lại chậm lại,
1555
01:22:05,630 --> 01:22:08,828
khi ngày càng nhiều nguồn lực và
những bộ óc xuất sắc nhất của chúng ta
1556
01:22:09,327 --> 01:22:11,544
không theo đuổi y học hay kỹ thuật,
1557
01:22:12,409 --> 01:22:15,646
mà theo đuổi trò chơi có tổng
bằng không của đầu cơ tài chính.
1558
01:22:17,278 --> 01:22:20,518
Tạo ra các giao dịch tài
chính không phải là sản xuất.
1559
01:22:20,868 --> 01:22:22,547
Nó không cải thiện mức sống của bạn,
1560
01:22:23,103 --> 01:22:26,451
ngoại trừ với một số ít
người làm việc tại ngân hàng,
1561
01:22:27,051 --> 01:22:29,934
nhìn thấy cổ phiếu tăng
giá, bán cổ phiếu đó,
1562
01:22:30,667 --> 01:22:32,351
và rồi họ có được tài sản.
1563
01:22:32,634 --> 01:22:35,484
Nhưng họ phải bán cổ phiếu
thì mới làm được điều đó.
1564
01:22:42,501 --> 01:22:45,605
Vậy hãy hiểu điều gì xảy
ra khi giá cổ phiếu tăng,
1565
01:22:45,808 --> 01:22:47,221
cũng tương tự với nhà ở.
1566
01:22:47,428 --> 01:22:49,304
Nó không khiến xã hội khá hơn.
1567
01:22:50,154 --> 01:22:52,321
Nó chỉ giúp những người sở hữu cổ phiếu,
1568
01:22:53,554 --> 01:22:56,237
và gây bất lợi cho những
người không sở hữu cổ phiếu.
1569
01:22:57,404 --> 01:23:00,637
Rất nhiều tài sản đã được
tạo ra trên thị trường tài chính,
1570
01:23:01,191 --> 01:23:02,859
nhưng lại không có sự tương ứng
1571
01:23:02,884 --> 01:23:05,187
với cải thiện đáng kể
nào trong nền kinh tế,
1572
01:23:05,670 --> 01:23:07,287
hay trong thu nhập của những người khác.
1573
01:23:08,615 --> 01:23:12,544
Và vì vậy, những gì ta đang
chứng kiến về sự gia tăng tài sản
1574
01:23:13,187 --> 01:23:15,544
thực chất chỉ là sự tái phân phối
1575
01:23:16,105 --> 01:23:18,093
cho những người đã sở hữu tài sản,
1576
01:23:18,910 --> 01:23:20,560
lấy đi từ những người không có.
1577
01:23:22,677 --> 01:23:25,389
Vì vậy, bạn có một ảo ảnh về sự giàu có.
1578
01:23:25,414 --> 01:23:28,117
Một số người tại Cục Dự trữ
Liên bang đã tin vào điều đó.
1579
01:23:28,668 --> 01:23:30,022
Tôi luôn tin rằng
1580
01:23:30,120 --> 01:23:33,323
chúng ta đánh giá thấp
tác động của giá cổ phiếu
1581
01:23:33,348 --> 01:23:35,089
đối với hoạt động kinh tế.
1582
01:23:35,273 --> 01:23:37,273
Tôi không biết thị trường
chứng khoán sẽ đi về đâu,
1583
01:23:37,298 --> 01:23:38,567
nhưng tôi có thể nói điều này:
1584
01:23:38,789 --> 01:23:40,689
nếu nó tiếp tục tăng,
1585
01:23:40,714 --> 01:23:43,489
điều đó sẽ kích thích nền kinh tế
1586
01:23:43,900 --> 01:23:46,525
hơn bất cứ điều gì chúng
ta đã bàn tới cho đến giờ,
1587
01:23:46,550 --> 01:23:48,741
hoặc bất cứ điều gì
người khác đang nói đến.
1588
01:23:50,758 --> 01:23:52,575
Nhưng dù có bao nhiêu
đợt bùng nổ, giải cứu,
1589
01:23:52,600 --> 01:23:55,170
và tiền rẻ kể từ năm 2000,
1590
01:23:55,625 --> 01:23:58,425
không có một việc làm
ròng nào được tạo ra ở Mỹ,
1591
01:23:59,794 --> 01:24:01,910
và tăng trưởng thu nhập bình quân đầu người
1592
01:24:02,127 --> 01:24:03,594
trong khu vực tư nhân vẫn bằng 0.
1593
01:24:07,255 --> 01:24:11,023
Vậy nên điều này rõ ràng không hiệu
quả, và tất cả những gì ta có thể nói về
1594
01:24:11,048 --> 01:24:14,540
cuộc khủng hoảng hiện
tại là: Lại một lần nữa.
1595
01:24:17,583 --> 01:24:21,339
Ben Bernanke lại ra tay giải cứu.
FOMC hôm nay thông báo
1596
01:24:21,364 --> 01:24:24,004
rằng lãi suất bằng 0 sẽ được gia hạn
1597
01:24:24,029 --> 01:24:28,062
cho đến giữa năm 2013, tức là hai năm nữa.
1598
01:24:28,087 --> 01:24:32,102
Và đúng vậy, điều này đã kích hoạt một đợt
tăng giá lớn trên thị trường chứng khoán.
1599
01:24:32,435 --> 01:24:33,952
Điều đang diễn ra lúc này là,
1600
01:24:33,977 --> 01:24:35,879
một nỗ lực phối hợp sâu rộng nhất
1601
01:24:35,904 --> 01:24:37,535
trong lịch sử loài người
1602
01:24:37,560 --> 01:24:40,602
nhằm thúc đẩy thị trường tài chính,
1603
01:24:40,627 --> 01:24:43,531
thúc đẩy các tài sản rủi ro, giống
như cho người say thêm rượu.
1604
01:24:44,491 --> 01:24:47,116
Những gì Fed đang làm
là thúc đẩy các nhà đầu tư
1605
01:24:47,141 --> 01:24:49,623
chuyển sang các loại hình đầu tư khác
1606
01:24:49,648 --> 01:24:51,373
như thị trường cổ phiếu.
1607
01:24:52,052 --> 01:24:53,719
Bernanke vẫn khăng khăng cho rằng
1608
01:24:53,744 --> 01:24:56,319
dòng tiền được bơm vào
hệ thống tài chính đang đổ vỡ
1609
01:24:56,344 --> 01:24:58,902
sẽ nhỏ giọt xuống nền kinh tế thực.
1610
01:24:59,727 --> 01:25:01,763
Và tôi quan tâm đến Phố Wall vì một lý do,
1611
01:25:01,788 --> 01:25:04,041
và chỉ một lý do duy
nhất, bởi vì những gì xảy ra
1612
01:25:04,066 --> 01:25:06,508
trên Phố Wall có tác động
đến Phố Chính (Main Street).
1613
01:25:07,429 --> 01:25:10,362
Nhưng liệu một vấn đề được
tạo ra bởi “tiền từ hư không”
1614
01:25:10,837 --> 01:25:13,829
có thể thực sự được giải quyết bằng
cách bơm thêm như thế mãi không?
1615
01:25:14,364 --> 01:25:16,916
Các ngân hàng lớn đang báo lãi lớn,
1616
01:25:17,233 --> 01:25:19,419
vậy mà việc cho vay đối
với các doanh nghiệp nhỏ
1617
01:25:19,444 --> 01:25:22,185
lại thực sự giảm trong quý ba.
1618
01:25:23,387 --> 01:25:24,921
Vấn đề của chúng ta là,
1619
01:25:24,946 --> 01:25:27,304
nền kinh tế đang bị bóp méo nghiêm trọng.
1620
01:25:28,021 --> 01:25:32,481
Những người có thu nhập cao
vừa mới được cộng thêm 800 tỷ đô
1621
01:25:32,506 --> 01:25:34,648
vào tài khoản hưu trí 401K của họ,
1622
01:25:34,981 --> 01:25:37,648
và chính họ đang duy
trì mức tiêu dùng hiện tại.
1623
01:25:38,852 --> 01:25:41,185
Bernanke đã từng sai trước đây.
1624
01:25:42,169 --> 01:25:44,680
Năm 2002, ông ấy hứa rằng tiền rẻ
1625
01:25:44,705 --> 01:25:47,629
sẽ giúp chúng ta tránh được
tình trạng giảm phát như của Nhật.
1626
01:25:48,996 --> 01:25:51,669
Nhưng thay vào đó, nó
lại tạo ra một núi nợ mới,
1627
01:25:51,811 --> 01:25:55,081
và một nền kinh tế bị
mắc kẹt trong lãi suất 0%,
1628
01:25:55,248 --> 01:25:56,883
giống hệt như Nhật Bản.
1629
01:25:59,185 --> 01:26:02,552
Và trong khi các Chủ tịch Fed khoe
khoang về việc giá cổ phiếu tăng…
1630
01:26:02,990 --> 01:26:05,096
Chỉ số S&P 500 đã tăng hơn 20%,
1631
01:26:05,121 --> 01:26:07,879
và chỉ số Russell 2000, đại diện
cho các cổ phiếu vốn hóa nhỏ,
1632
01:26:07,904 --> 01:26:09,673
đã tăng hơn 30%.
1633
01:26:10,462 --> 01:26:12,004
Ông ấy ít hào hứng hơn khi bàn về
1634
01:26:12,029 --> 01:26:14,121
giá thực phẩm và xăng
dầu cũng tăng theo cổ phiếu.
1635
01:26:15,929 --> 01:26:18,246
Lạm phát ảnh hưởng nặng
nề nhất đến người nghèo.
1636
01:26:18,271 --> 01:26:22,679
Bạn biết đấy, khi chi phí
sưởi ấm cho ngôi nhà tăng lên,
1637
01:26:23,259 --> 01:26:25,544
mà bạn không có tiền,
thì bạn thực sự gặp rắc rối.
1638
01:26:26,044 --> 01:26:27,564
Hoặc là hàng nghìn tỷ đô la
1639
01:26:27,764 --> 01:26:31,206
mà chính sách lãi suất 0% đang lấy
đi từ túi của những người gửi tiết kiệm.
1640
01:26:32,352 --> 01:26:35,130
Ai đó đang phải trả giá
cho lãi suất thấp này.
1641
01:26:35,538 --> 01:26:37,330
Chính là tôi và bạn, những người có
1642
01:26:37,455 --> 01:26:40,830
tài khoản thị trường
tiền tệ chỉ sinh lãi 0,27%.
1643
01:26:42,112 --> 01:26:43,537
Mà điều này, nhân tiện nói luôn,
1644
01:26:43,562 --> 01:26:46,378
gây thiệt hại cho người già và
những người có thu nhập cố định.
1645
01:26:46,767 --> 01:26:49,945
Ý tôi là, tôi đã làm việc
để tiết kiệm số tiền đó,
1646
01:26:50,486 --> 01:26:52,147
và rồi chỉ trong một quyết định,
1647
01:26:52,172 --> 01:26:54,430
Fed tuyên bố tôi sẽ không
nhận được gì từ số tiền đó,
1648
01:26:54,641 --> 01:26:58,164
chỉ để giải cứu các ngân hàng.
Với tôi, điều đó thật quá đáng.
1649
01:27:04,593 --> 01:27:07,401
Vậy là chúng ta đang
chứng kiến một nhóm người
1650
01:27:07,426 --> 01:27:09,359
tạo ra các biến động về giá tài sản
1651
01:27:09,707 --> 01:27:12,614
để kích thích nền kinh tế trong năm sau.
1652
01:27:13,280 --> 01:27:15,214
Hôm nay Cục Dự trữ Liên
bang thông báo kế hoạch
1653
01:27:15,239 --> 01:27:18,298
mua 40 tỷ USD trái phiếu thế chấp mỗi tháng
1654
01:27:18,331 --> 01:27:19,828
cho đến khi có thông báo mới.
1655
01:27:20,200 --> 01:27:22,353
Những chính sách này giúp hạ lãi suất,
1656
01:27:22,378 --> 01:27:24,820
ảnh hưởng đến giá cổ phiếu và giá nhà đất.
1657
01:27:25,238 --> 01:27:28,195
Nếu người ta cảm thấy tốt hơn vì
tài khoản hưu trí 401k của họ tăng,
1658
01:27:28,220 --> 01:27:31,311
nhà họ có giá hơn, thì họ
sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn.
1659
01:27:32,195 --> 01:27:35,820
Họ không cố ngăn điều đó lại
hay điều chỉnh nó theo cách nào,
1660
01:27:36,220 --> 01:27:37,847
nên lần sau sẽ có cú sụp đổ lớn hơn,
1661
01:27:37,872 --> 01:27:40,380
và lần sau nữa sẽ còn lớn hơn nữa.
1662
01:27:41,607 --> 01:27:45,774
Nhìn thấy điều đó, rồi thấy tất cả
sụp đổ, mà vẫn không rút ra bài học gì?
1663
01:27:46,993 --> 01:27:51,584
Nới lỏng định lượng là bước
đi cuối cùng đầy tuyệt vọng
1664
01:27:51,609 --> 01:27:54,793
trong trò chơi kích thích giá tài sản này.
1665
01:27:55,470 --> 01:27:59,120
Ông có bao nhiêu phần trăm tự tin
vào khả năng kiểm soát tình hình?
1666
01:27:59,253 --> 01:28:00,253
100%.
1667
01:28:00,819 --> 01:28:03,969
Lẽ ra cần có sự khiêm tốn nhiều hơn
1668
01:28:03,994 --> 01:28:07,669
từ những người đang điều hành,
1669
01:28:08,315 --> 01:28:11,369
hoặc giả vờ điều hành,
các hệ thống phức tạp.
1670
01:28:11,751 --> 01:28:14,803
Bạn biết đấy, lãi suất chỉ có thể hạ đến 0.
1671
01:28:15,736 --> 01:28:17,419
Và đến thời điểm đó,
1672
01:28:17,444 --> 01:28:20,036
tiền miễn phí không còn giúp
1673
01:28:20,061 --> 01:28:23,053
giá trị tài sản tiếp tục tăng nữa.
1674
01:28:23,814 --> 01:28:26,407
Và công cụ duy nhất còn lại họ có thể dùng
1675
01:28:26,794 --> 01:28:28,144
lúc này thực ra chỉ là tâm lý,
1676
01:28:28,534 --> 01:28:31,294
là niềm tin của người dân rằng
Fed có thể giải quyết vấn đề.
1677
01:28:31,721 --> 01:28:35,259
Nhưng về mặt cơ học, hiện
tại họ không thể làm được gì.
1678
01:28:43,123 --> 01:28:46,823
Liệu Fed có thể thực sự giảm
tỷ lệ thất nghiệp dài hạn không?
1679
01:28:48,738 --> 01:28:51,077
Khi tình hình kéo dài,
1680
01:28:51,294 --> 01:28:54,894
nó thực sự vượt ra khỏi
phạm vi của chính sách tiền tệ.
1681
01:28:55,145 --> 01:28:57,628
Kích thích nền kinh tế
bằng chính sách tiền tệ
1682
01:28:58,465 --> 01:29:00,027
gần như không giúp gì đáng kể
1683
01:29:00,663 --> 01:29:03,571
cho việc giảm thất nghiệp lâu dài
1684
01:29:03,596 --> 01:29:05,665
hay tăng tỷ lệ việc làm về dài hạn.
1685
01:29:06,563 --> 01:29:10,567
Fed đã hạ lãi suất từ 5.25%
xuống gần bằng 0 trong hai năm qua.
1686
01:29:10,793 --> 01:29:14,000
Tỷ lệ thất nghiệp lại tăng từ 4.5% lên 9%.
1687
01:29:14,919 --> 01:29:18,053
Rõ ràng là chúng ta không
thể kiểm soát tỷ lệ thất nghiệp
1688
01:29:18,094 --> 01:29:20,196
một cách chính xác dù chỉ một chút.
1689
01:29:20,970 --> 01:29:24,341
Điều đó có nghĩa là Fed không
bao giờ nên được giao nhiệm vụ
1690
01:29:24,366 --> 01:29:26,803
phải lo về nền kinh tế, hay lo về việc làm.
1691
01:29:27,794 --> 01:29:32,566
Bởi vì nếu phải làm thế,
Fed sẽ thao túng giá tài sản,
1692
01:29:32,591 --> 01:29:34,160
và thực tế là họ đang làm như vậy.
1693
01:29:37,769 --> 01:29:41,099
Giờ đây không chỉ là những người
ngoài cuộc chỉ trích nỗ lực của Bernanke
1694
01:29:41,124 --> 01:29:44,094
trong việc đóng vai anh
hùng cứu thị trường tài chính.
1695
01:29:46,142 --> 01:29:50,780
Tôi không biết chính xác
lãi suất cân bằng là bao nhiêu,
1696
01:29:51,646 --> 01:29:54,080
nhưng tôi rất chắc chắn
rằng nó không phải là 0.
1697
01:29:54,472 --> 01:29:58,005
In tiền không tạo ra hàng hóa và dịch vụ.
1698
01:29:58,358 --> 01:29:59,755
Nó không tạo ra việc làm.
1699
01:30:00,193 --> 01:30:03,738
Nó trông giống như liều
thuốc đúng trong ngắn hạn,
1700
01:30:04,688 --> 01:30:07,688
nhưng phương thuốc đó có tệ hơn cả
căn bệnh trong một số trường hợp không?
1701
01:30:09,563 --> 01:30:12,339
Tôi không nghĩ chúng ta nên
xây dựng đợt phục hồi tiếp theo
1702
01:30:12,372 --> 01:30:13,796
trên một đợt bong bóng nhà đất nữa.
1703
01:30:14,830 --> 01:30:18,613
Chúng ta nên tập trung vào
duy trì sức mua của đồng tiền
1704
01:30:18,730 --> 01:30:21,130
ổn định nhất có thể theo thời gian.
1705
01:30:21,314 --> 01:30:24,685
Và để làm được điều đó,
giữ cho lạm phát thấp và ổn định
1706
01:30:24,718 --> 01:30:27,321
là cách tốt nhất mà
chúng ta có thể đóng góp
1707
01:30:27,346 --> 01:30:30,307
cho việc tối đa hóa tăng trưởng,
giảm thiểu thất nghiệp,
1708
01:30:30,857 --> 01:30:33,623
và nâng cao phúc lợi cho người dân Mỹ.
1709
01:30:35,465 --> 01:30:37,784
Nhưng nếu chúng ta thất bại,
chúng ta sẽ đánh mất uy tín.
1710
01:30:37,934 --> 01:30:39,400
Đánh mất niềm tin.
1711
01:30:40,033 --> 01:30:41,044
Ben Bernanke,
1712
01:30:41,161 --> 01:30:44,077
người đã khiến nền
kinh tế chúng ta quỵ ngã,
1713
01:30:44,237 --> 01:30:47,478
lại được tái bổ nhiệm. Điều
đó có khiến ông hy vọng
1714
01:30:48,107 --> 01:30:50,544
vào khả năng tái đắc cử
Thống đốc New York không?
1715
01:30:51,193 --> 01:30:55,010
Tôi xin nhắc lại, ông ta đã
khiến tất cả mọi người thua thiệt.
1716
01:30:56,530 --> 01:30:59,396
Hiến pháp không hề trao quyền
1717
01:30:59,421 --> 01:31:01,390
cho việc thành lập ngân hàng trung ương,
1718
01:31:01,415 --> 01:31:05,754
nghĩa là không nên tồn tại
Hệ thống Dự trữ Liên bang.
1719
01:31:10,621 --> 01:31:11,921
Không.
1720
01:31:12,521 --> 01:31:15,671
Trớ trêu thay, trong khi ngày
càng nhiều lời kêu gọi minh bạch,
1721
01:31:16,171 --> 01:31:18,271
thì chỉ có ngân hàng trung
ương độc lập của chúng ta
1722
01:31:18,455 --> 01:31:21,473
mới có thể bảo vệ đồng đô-la
trước một Quốc hội hỗn loạn
1723
01:31:21,640 --> 01:31:24,374
và khoản nợ công đang
mất kiểm soát của chính phủ.
1724
01:31:25,879 --> 01:31:28,089
Nhiệm vụ của chúng tôi là đảm bảo rằng
1725
01:31:28,431 --> 01:31:31,890
dù chuyện gì xảy ra với
thâm hụt và nợ liên bang,
1726
01:31:32,135 --> 01:31:35,239
thì điều đó sẽ không dẫn đến lạm phát.
1727
01:31:46,466 --> 01:31:48,555
Mỗi gói cứu trợ mới đều
có điều kiện kèm theo.
1728
01:31:50,421 --> 01:31:51,454
Lần này,
1729
01:31:51,855 --> 01:31:55,263
thay vì xóa nợ xấu và cải
cách hệ thống ngân hàng,
1730
01:31:56,713 --> 01:31:59,942
chúng ta chỉ đơn giản thay thế khoản
chi tiêu mà các hộ gia đình không kham nổi
1731
01:32:01,192 --> 01:32:04,592
bằng chi tiêu và cắt giảm thuế
mà chính phủ chúng ta không thể kham nổi.
1732
01:32:06,300 --> 01:32:09,250
Một lần nữa, được tài trợ
bằng lãi suất siêu thấp
1733
01:32:09,275 --> 01:32:10,500
từ Cục Dự trữ Liên bang.
1734
01:32:13,184 --> 01:32:15,978
Chúng ta có thể vay hàng tấn tiền
1735
01:32:16,003 --> 01:32:19,219
với lãi suất rất thấp,
và có thể tiếp tục làm như vậy
1736
01:32:19,415 --> 01:32:20,665
trong một khoảng thời gian nữa.
1737
01:32:20,817 --> 01:32:22,452
Vấn đề là về lâu dài:
1738
01:32:22,601 --> 01:32:24,115
việc này sẽ kéo dài bao lâu?
1739
01:32:24,140 --> 01:32:28,480
Khi nào thì trò chơi này kết thúc
và nó sẽ kết thúc như thế nào?
1740
01:32:29,958 --> 01:32:31,984
Khi đã không còn bị
giới hạn bởi bản vị vàng,
1741
01:32:32,712 --> 01:32:36,398
thì giới hạn duy nhất đối với khả năng
vay và in tiền của chính phủ
1742
01:32:37,032 --> 01:32:39,352
chính là niềm tin mà người dân
trên toàn thế giới đặt
1743
01:32:39,385 --> 01:32:40,698
vào các khoản nợ của chúng ta.
1744
01:32:42,146 --> 01:32:44,263
Lần đầu tiên trong lịch
sử quốc gia chúng ta,
1745
01:32:44,288 --> 01:32:47,996
xếp hạng tín dụng cao
nhất AAA bị hạ xuống AA+.
1746
01:32:49,979 --> 01:32:52,580
Nhưng một hệ thống dựa trên đồng đô la
có thể tồn tại bao lâu
1747
01:32:52,982 --> 01:32:55,246
nếu chúng ta coi nhẹ niềm tin đó?
1748
01:32:57,187 --> 01:33:00,130
Hoa Kỳ có thể trả bất kỳ khoản nợ nào,
1749
01:33:00,189 --> 01:33:03,827
bởi vì chúng tôi luôn có
thể in thêm tiền để trả,
1750
01:33:04,260 --> 01:33:07,840
vì vậy khả năng vỡ nợ là bằng không.
1751
01:33:09,967 --> 01:33:12,586
Làm sao đồng đô la lại không
phải là thương hiệu tiền tệ
1752
01:33:12,619 --> 01:33:15,809
vĩ đại nhất thế giới -
Coca-Cola của tiền tệ?
1753
01:33:15,834 --> 01:33:17,499
Làm sao nó có thể là thứ gì khác được?
1754
01:33:17,867 --> 01:33:20,925
Chà, nếu bạn tạo ra quá
nhiều tờ giấy xanh này,
1755
01:33:21,227 --> 01:33:25,021
nếu bạn phô trương sức mạnh quá mức
1756
01:33:25,221 --> 01:33:28,201
với tư cách là siêu
cường duy nhất thế giới,
1757
01:33:28,234 --> 01:33:29,870
thì điều tồi tệ sẽ xảy ra.
1758
01:33:32,327 --> 01:33:34,875
Suốt nhiều năm, quốc gia
này đã tiêu xài vượt mức.
1759
01:33:34,916 --> 01:33:37,886
Với tư cách là một thành viên
của khu vực đồng tiền chung châu Âu...
1760
01:33:38,344 --> 01:33:40,547
Khi khủng hoảng nợ bắt đầu từ Hy Lạp
1761
01:33:40,580 --> 01:33:42,100
nay đang đe dọa toàn bộ châu Âu,
1762
01:33:43,211 --> 01:33:46,110
có thể thấy rằng dòng tiền dễ dãi
cũng không tử tế hơn với các chính phủ.
1763
01:33:46,552 --> 01:33:48,310
So với những gì nó
đã làm với các chủ nhà.
1764
01:33:50,577 --> 01:33:52,592
Và dù Mỹ không phải là Hy Lạp,
1765
01:33:53,227 --> 01:33:54,711
thì bài học vẫn là một lời cảnh tỉnh.
1766
01:33:55,694 --> 01:33:58,127
Không một quốc gia nào,
dù hùng mạnh đến đâu,
1767
01:33:58,514 --> 01:33:59,827
lại “quá lớn để sụp đổ”.
1768
01:34:03,569 --> 01:34:06,202
Và rồi bạn sẽ đối mặt với
mẹ của mọi cuộc khủng hoảng:
1769
01:34:06,739 --> 01:34:08,302
những quốc gia lớn sụp đổ,
1770
01:34:08,425 --> 01:34:11,386
bất lực trong việc cứu
lấy hệ thống và gục ngã.
1771
01:34:11,744 --> 01:34:13,836
Đó mới là cuộc khủng
hoảng chúng ta phải lo lắng.
1772
01:34:21,921 --> 01:34:25,211
Thời điểm để đưa ra những lựa chọn đúng đắn
1773
01:34:26,142 --> 01:34:28,578
là từ thập niên 90 và đầu những năm 2000.
1774
01:34:28,915 --> 01:34:31,481
Chúng ta với tư cách một quốc
gia, một cộng đồng chính trị Mỹ
1775
01:34:31,506 --> 01:34:33,048
đã không đưa ra được lựa chọn đúng.
1776
01:34:33,965 --> 01:34:36,848
Và bây giờ chúng ta đang đối mặt
1777
01:34:37,144 --> 01:34:39,565
với hàng loạt những lựa chọn tồi tệ.
1778
01:34:40,943 --> 01:34:44,813
Nhưng nếu hôm nay chúng ta
không dám chọn con đường khó khăn,
1779
01:34:45,079 --> 01:34:49,381
thì tương lai sẽ còn khó khăn hơn nữa.
1780
01:34:50,483 --> 01:34:54,955
♪ How many times ♪
1781
01:34:57,556 --> 01:35:00,593
♪ Have you heard someone say ♪
1782
01:35:05,797 --> 01:35:09,131
♪ If I had his money ♪
1783
01:35:13,472 --> 01:35:16,627
♪ I would do things my way ♪
1784
01:35:19,746 --> 01:35:23,073
Ở một thời điểm nào đó trong 20 năm qua,
1785
01:35:23,203 --> 01:35:25,296
có vẻ như chúng ta đã
đánh mất bản chất của mình,
1786
01:35:25,503 --> 01:35:26,931
và chúng ta quan tâm nhiều hơn
1787
01:35:26,956 --> 01:35:28,675
đến loại nhà mà mình sống
1788
01:35:28,700 --> 01:35:30,525
và tốc độ của chiếc xe mà mình lái.
1789
01:35:31,542 --> 01:35:35,167
Hoa Kỳ đã tiêu thụ nhiều
hơn những gì mình sản xuất,
1790
01:35:35,192 --> 01:35:38,262
một cách có hệ thống, ít
nhất là trong một thập kỷ.
1791
01:35:39,482 --> 01:35:41,917
Hãy tự hỏi: Trong lịch sử, có quốc gia nào
1792
01:35:42,159 --> 01:35:45,250
có thể làm như vậy mãi mãi không?
1793
01:35:46,650 --> 01:35:48,558
Chính phủ và Cục Dự trữ Liên bang
1794
01:35:48,583 --> 01:35:50,736
vẫn đang tiếp tục khuyến
khích người dân chi tiêu.
1795
01:35:51,044 --> 01:35:53,013
Đó không phải là một nền kinh tế ổn định.
1796
01:35:53,712 --> 01:35:55,881
Đó là chính sách sai cho tương lai.
1797
01:35:55,906 --> 01:35:59,492
Điều chúng ta cần làm là
khuyến khích đầu tư và tiết kiệm.
1798
01:36:00,019 --> 01:36:03,144
Điều đó sẽ khiến nền kinh tế của
chúng ta khó phát triển như trước đây,
1799
01:36:03,169 --> 01:36:05,826
với tiêu dùng là động lực chính.
1800
01:36:07,386 --> 01:36:09,202
Nói cách khác, nền kinh tế Mỹ
1801
01:36:09,227 --> 01:36:12,686
có thể sẽ không phát triển nhanh
như trước và điều đó không sao cả,
1802
01:36:13,265 --> 01:36:17,115
nếu chúng ta học được cách
hài lòng với những gì mình có,
1803
01:36:17,470 --> 01:36:19,248
thay vì sống trong một hệ thống
1804
01:36:19,615 --> 01:36:24,381
được thiết kế để khiến con người luôn
muốn nhiều hơn những gì họ đang có,
1805
01:36:24,610 --> 01:36:27,548
và cảm thấy bất mãn
nếu chưa có được điều đó.
1806
01:36:29,032 --> 01:36:33,006
♪ Little they know ♪
1807
01:36:35,421 --> 01:36:39,893
♪ That it's so hard to find ♪
1808
01:36:42,560 --> 01:36:45,588
♪ One rich man in ten ♪
1809
01:36:50,352 --> 01:36:54,248
♪ With a satisfied mind ♪
1810
01:36:57,910 --> 01:37:00,273
Thế hệ của tôi - thế hệ baby boomer
1811
01:37:00,680 --> 01:37:03,706
về cơ bản đã tham gia vào
việc ăn cắp giữa các thế hệ.
1812
01:37:04,390 --> 01:37:07,306
Chúng tôi vay mượn từ con cái, trong
một số trường hợp, cả từ cháu mình.
1813
01:37:07,490 --> 01:37:09,773
Tôi chỉ hy vọng chúng tôi
sẽ không phải vay tới đời chắt.
1814
01:37:12,079 --> 01:37:14,365
Tôi không biết có người làm
cha mẹ nào lại nói rằng:
1815
01:37:14,390 --> 01:37:17,281
“Hãy để tôi tận hưởng cuộc sống
này, dù phải đánh đổi tương lai con tôi.”
1816
01:37:17,631 --> 01:37:20,448
Nhưng có vẻ như đó lại
chính là điều đang xảy ra.
1817
01:37:21,842 --> 01:37:23,092
Bây giờ, câu hỏi thú vị là:
1818
01:37:23,117 --> 01:37:25,708
Khi bạn đã đi trên con
đường sai lầm quá lâu,
1819
01:37:25,733 --> 01:37:28,737
và sự mất cân bằng đã trở nên quá lớn,
1820
01:37:29,458 --> 01:37:32,687
thì làm thế nào để rời
khỏi con đường tồi tệ đó
1821
01:37:33,054 --> 01:37:34,721
và bước lên một con đường tốt hơn?
1822
01:37:34,781 --> 01:37:36,721
Bạn phải tạo ra thứ mà thế giới cần,
1823
01:37:37,683 --> 01:37:41,621
và đó là điều mà nước Mỹ cần quay lại làm.
1824
01:37:42,331 --> 01:37:46,325
Thứ thúc đẩy tăng trưởng dài hạn
chính là thực tế đời sống - giáo dục,
1825
01:37:46,876 --> 01:37:49,644
đầu tư vốn, và chất lượng
của lực lượng lao động.
1826
01:37:50,263 --> 01:37:51,765
Đó mới là những thứ cần lo lắng đến.
1827
01:37:52,481 --> 01:37:55,698
Có một huyền thoại đã
hình thành rằng nước Mỹ
1828
01:37:55,723 --> 01:37:58,490
là một con hổ yếu ớt, không
còn khả năng sản xuất hàng hóa.
1829
01:37:58,515 --> 01:38:00,873
Mà người khác muốn bán.
Điều đó hoàn toàn sai sự thật.
1830
01:38:00,915 --> 01:38:03,140
Chúng ta vẫn là nước
xuất khẩu lớn nhất thế giới.
1831
01:38:03,576 --> 01:38:06,419
Chúng ta có nguồn nhân lực, có tri thức.
1832
01:38:06,444 --> 01:38:08,852
Chúng ta chỉ cần có thêm
các động lực phù hợp.
1833
01:38:09,102 --> 01:38:12,381
Bằng cách nào đó, chúng ta
cần chuyển sang một nền kinh tế
1834
01:38:12,406 --> 01:38:14,898
biết sử dụng hiệu quả
các nguồn lực của mình,
1835
01:38:14,923 --> 01:38:17,423
vận hành ở mức sử dụng lao động tối đa,
1836
01:38:17,448 --> 01:38:21,181
nhưng làm điều đó mà không phụ thuộc
1837
01:38:21,206 --> 01:38:23,398
vào các bong bóng tài chính nào cả,
1838
01:38:23,423 --> 01:38:26,240
một nền kinh tế vững chắc,
1839
01:38:26,265 --> 01:38:29,631
sử dụng tài nguyên một cách có trách nhiệm.
1840
01:38:29,756 --> 01:38:32,481
Điều đó có nghĩa là bạn cần có mức lãi suất
1841
01:38:32,506 --> 01:38:34,689
không làm nản lòng người gửi tiết kiệm.
1842
01:38:34,714 --> 01:38:37,414
Giảm trợ cấp cho nhà ở,
1843
01:38:37,439 --> 01:38:40,273
nợ và tiêu dùng nội địa,
1844
01:38:40,791 --> 01:38:42,656
giá cả tiệm cận hơn
1845
01:38:42,681 --> 01:38:45,339
với mức mà lẽ ra chúng
nên ở đó một cách tự nhiên.
1846
01:38:46,106 --> 01:38:50,045
Như vậy bạn có thể thúc đẩy tăng
trưởng trở lại theo cách lành mạnh hơn,
1847
01:38:50,329 --> 01:38:52,577
và gánh nặng nợ nần
1848
01:38:52,602 --> 01:38:54,743
sẽ dần dần giảm xuống,
1849
01:38:55,145 --> 01:38:59,025
nhưng tất nhiên quá trình chuyển
đổi đó chắc chắn sẽ đau đớn,
1850
01:38:59,806 --> 01:39:01,312
và câu hỏi đặt ra là:
1851
01:39:01,337 --> 01:39:03,877
phải chịu đựng bao nhiêu đau đớn ngắn hạn
1852
01:39:03,960 --> 01:39:06,356
để đổi lấy lợi ích dài hạn đến mức nào?
1853
01:39:06,789 --> 01:39:10,079
Việc chấm dứt lạm phát
đã xảy ra là vì công chúng
1854
01:39:10,104 --> 01:39:13,493
muốn điều đó xảy ra. Đây
là một quốc gia dân chủ.
1855
01:39:14,122 --> 01:39:18,135
Vậy chúng ta muốn Cục Dự trữ Liên
bang làm gì cho mình, cho người dân?
1856
01:39:18,160 --> 01:39:20,968
Chúng ta muốn họ kiểm
soát lạm phát ở mức thấp
1857
01:39:20,993 --> 01:39:23,154
và duy trì mức tăng
trưởng tương đối ổn định.
1858
01:39:23,254 --> 01:39:25,654
Họ không thể làm phẳng hết
mọi gập ghềnh trên đường đi,
1859
01:39:25,695 --> 01:39:27,437
và chúng ta cũng không thể kỳ vọng điều đó.
1860
01:39:27,462 --> 01:39:31,020
Nhưng chúng ta có thể kỳ vọng
họ làm tốt hơn trong tương lai
1861
01:39:31,045 --> 01:39:33,733
so với mức trung bình
họ đã làm trong quá khứ.
1862
01:39:36,151 --> 01:39:38,743
Rất dễ để tin rằng khủng hoảng đã qua đi,
1863
01:39:39,710 --> 01:39:42,543
nhưng có thể chúng ta chỉ
đang đi qua tâm bão mà thôi.
1864
01:39:44,158 --> 01:39:46,775
Để thoát khỏi vòng lặp của
các chu kỳ bùng nổ và suy thoái,
1865
01:39:47,113 --> 01:39:49,641
Cục Dự trữ Liên bang phải
tìm ra một hướng đi mới.
1866
01:39:51,523 --> 01:39:54,656
Vì vậy, đây là một ngã rẽ rất
quan trọng đối với chúng ta.
1867
01:39:55,356 --> 01:39:57,998
Liệu chúng ta có sẵn lòng
ủng hộ ngân hàng trung ương
1868
01:39:58,023 --> 01:40:01,964
khi họ tăng lãi suất lên
mức mà việc tiết kiệm
1869
01:40:01,989 --> 01:40:04,348
trở lại thành điều đáng quý
1870
01:40:04,964 --> 01:40:06,606
để xã hội của chúng ta
1871
01:40:06,631 --> 01:40:09,437
thực sự bắt đầu xây dựng cho tương lai?
1872
01:40:11,427 --> 01:40:15,008
Ngồi đây và nói rằng “Chúng
ta nên làm thế này” thì dễ,
1873
01:40:15,541 --> 01:40:18,456
nhưng thực hiện điều đó
thì rất khó cho bất kỳ ai.
1874
01:40:18,839 --> 01:40:20,987
Cho Quốc hội, cho Tổng thống,
1875
01:40:21,237 --> 01:40:23,529
và cho Ngân hàng Trung ương Hoa Kỳ.
1876
01:40:26,118 --> 01:40:28,745
Hơn bao giờ hết trong suốt
100 năm lịch sử của mình,
1877
01:40:29,145 --> 01:40:34,087
Cục Dự trữ Liên bang đang nắm giữ tương lai
hệ thống kinh tế của chúng ta trong tay họ.
1878
01:40:35,394 --> 01:40:39,095
Liệu Fed có thể góp phần xây
dựng một nền kinh tế bền vững?
1879
01:40:40,015 --> 01:40:42,814
Một nền kinh tế không dựa vào bong
bóng chứng khoán hay bất động sản,
1880
01:40:43,648 --> 01:40:46,508
mà dựa trên các khoản
đầu tư hợp lý, hiệu quả,
1881
01:40:47,072 --> 01:40:49,208
mang lại lợi ích không
chỉ cho một số người,
1882
01:40:49,558 --> 01:40:50,927
mà cho tất cả?
1883
01:40:53,954 --> 01:40:58,475
Hay họ sẽ tiếp tục đưa ra lời hứa trống
rỗng về việc có tiền mà không cần đánh đổi?
1884
01:41:00,031 --> 01:41:05,032
Subtitle được dịch bởi KevinNguyen15
1884
01:41:06,305 --> 01:42:06,481
Do you want subtitles for any video?
-=[ ai.OpenSubtitles.com ]=-