"Lost Treasures of the Maya" Secrets of the Snake Altar

1 00:00:05,120 --> 00:00:07,600 Oké, daar gaan we. 2 00:00:09,440 --> 00:00:11,320 Klaar? Zet hem aan. - Ja. 3 00:00:11,800 --> 00:00:13,920 Wauw. - Oh, wow. 4 00:00:14,320 --> 00:00:15,620 Moet je kijken. 5 00:00:16,440 --> 00:00:18,120 Dat is gestoord. Wat zijn dat? 6 00:00:20,000 --> 00:00:21,000 Onthuld. 7 00:00:21,400 --> 00:00:23,240 Van diep in de jungle. 8 00:00:24,200 --> 00:00:28,440 Schokkende bewijzen van de Maya in oorlog. 9 00:00:31,000 --> 00:00:33,275 Ik ben Albert Lin. Ingenieur... 10 00:00:33,400 --> 00:00:34,950 Er is daar een vergeten wereld. 11 00:00:35,400 --> 00:00:37,520 Verloren steden verscholen in de jungle. 12 00:00:37,880 --> 00:00:40,000 En ontdekker voor National Geographic. 13 00:00:40,800 --> 00:00:43,720 De grens van de Maya-wereld ligt onder onze voeten. 14 00:00:44,560 --> 00:00:47,075 Ik ben op een missie om de geheimen te ontdekken... 15 00:00:47,200 --> 00:00:51,080 van een van de meest mysterieuze oude beschavingen: 16 00:00:53,160 --> 00:00:54,460 die van de Maya. 17 00:00:55,480 --> 00:00:59,795 En op dit moment schrijft de technologie een heel nieuw verhaal. 18 00:00:59,920 --> 00:01:00,715 MEXICO GUATEMALA 19 00:01:00,840 --> 00:01:01,755 Nieuwe technologie onthult... 20 00:01:01,880 --> 00:01:04,115 dat de oude beschaving in Midden-Amerika... 21 00:01:04,240 --> 00:01:05,035 MAYA-BIOSFEERRESERVAAT 22 00:01:05,160 --> 00:01:07,640 veel complexer kan zijn dan archeologen dachten. 23 00:01:08,000 --> 00:01:09,475 In 2018... 24 00:01:09,600 --> 00:01:13,600 kwam National Geographic met een ongelooflijke ontdekking... 25 00:01:14,160 --> 00:01:15,115 ENORME MAYA-SITE ONTDEKT 26 00:01:15,240 --> 00:01:17,240 Een site van 60.000 constructies. 27 00:01:17,560 --> 00:01:20,115 Die de hele wereld in de ban hield. 28 00:01:20,240 --> 00:01:23,000 KOTA BESAR SUKU MAYA DITEMUKAN DI GUATEMALA 29 00:01:23,680 --> 00:01:25,680 En ik was er om het te zien. 30 00:01:26,040 --> 00:01:26,875 Wauw. 31 00:01:27,000 --> 00:01:28,760 Onthuld vanuit de lucht. 32 00:01:29,360 --> 00:01:34,640 Dit is de belangrijkste ontwikkeling in de Maya-archeologie in 100 jaar. 33 00:01:34,960 --> 00:01:36,360 En vanaf de grond. 34 00:01:37,280 --> 00:01:40,080 Het geeft je rillingen. 35 00:01:40,960 --> 00:01:43,200 Met behulp van LiDAR-technologie... 36 00:01:43,680 --> 00:01:46,995 die door de dichte jungle kan kijken als een röntgenstraal. 37 00:01:47,120 --> 00:01:48,720 Wil je het zien zonder de bomen? 38 00:01:49,080 --> 00:01:54,600 Meer dan 60.000 door de mens gemaakte structuren blootgelegd... 39 00:01:55,440 --> 00:01:58,640 in een ongelooflijke nieuwe schatkaart. 40 00:02:00,560 --> 00:02:02,720 Moet je dat zien, het is ons gelukt. 41 00:02:03,600 --> 00:02:04,900 Heel smal. 42 00:02:05,800 --> 00:02:09,800 Gewapend met de nieuwe kaart... 43 00:02:10,960 --> 00:02:14,275 gaan sommige van's werelds meest onverschrokken archeologen... 44 00:02:14,400 --> 00:02:15,700 Het wordt gevaarlijk. 45 00:02:17,480 --> 00:02:19,435 De jungle in. 46 00:02:19,560 --> 00:02:20,955 Bhanny, een beschilderde pot. 47 00:02:21,080 --> 00:02:22,595 Het heeft een inscriptie. 48 00:02:22,720 --> 00:02:25,155 Op zoek naar zijn geheimen. 49 00:02:25,280 --> 00:02:26,880 We hebben een skelet. 50 00:02:27,680 --> 00:02:29,200 Allemaal op een queeste... 51 00:02:31,640 --> 00:02:34,680 om het verbazingwekkende verhaal... 52 00:02:36,400 --> 00:02:37,920 van de Maya te herschrijven. 53 00:02:41,880 --> 00:02:45,080 VERLOREN SCHATTEN VAN DE MAYA 54 00:02:46,200 --> 00:02:47,835 GEHEIMEN VAN HET SLANGENALTAAR 55 00:02:47,960 --> 00:02:49,260 Te gek. 56 00:02:49,480 --> 00:02:53,235 Ik heb de Maya altijd al een van de meest fascinerende... 57 00:02:53,360 --> 00:02:55,800 oude beschavingen gevonden. 58 00:02:57,680 --> 00:03:01,835 Maar zo veel van wat we dachten te weten, is verkeerd. 59 00:03:01,960 --> 00:03:06,075 Op dit moment wordt de geschiedenis volledig herschreven. 60 00:03:06,200 --> 00:03:08,875 Gewapend met deze nieuwe revolutionaire schatkaart... 61 00:03:09,000 --> 00:03:11,555 zijn de archeologen op ontdekkingsreis... 62 00:03:11,680 --> 00:03:13,320 maar op grote schaal. 63 00:03:14,400 --> 00:03:18,480 Deze keer onderzoek ik de Maya die ten oorlog trekken. 64 00:03:20,920 --> 00:03:23,360 Ik leg een zeldzaam ritueel altaar bloot. 65 00:03:24,560 --> 00:03:26,960 Dit is het moment waar we al een jaar op wachten. 66 00:03:28,360 --> 00:03:29,660 Efraim, Efraim, Efraim. 67 00:03:29,800 --> 00:03:33,920 Met links naar een van de meest meedogenloze Maya-dynastieën. 68 00:03:35,600 --> 00:03:39,760 Ik verken een oude site waar massaconflicten plaatsvonden. 69 00:03:40,760 --> 00:03:44,440 Er is hier iets gebeurd. Hier stierven er mensen. 70 00:03:45,240 --> 00:03:47,195 En ik volg... 71 00:03:47,320 --> 00:03:50,600 een van de meest verbijsterende van de nieuwe ontdekkingen. 72 00:03:51,560 --> 00:03:52,860 Dit is echt geweldig. 73 00:03:53,400 --> 00:03:55,120 Dat trekt een streep... 74 00:03:57,000 --> 00:04:00,720 door datgene wat de experts dachten te weten over oorlog... 75 00:04:01,040 --> 00:04:03,000 Ik voel dat mijn hart tekeergaat. 76 00:04:03,640 --> 00:04:05,400 En de oude Maya. 77 00:04:13,120 --> 00:04:15,600 Diep in de jungle van Midden-Amerika... 78 00:04:16,360 --> 00:04:20,960 is Guatemalteekse archeoloog Edwin Roman-Ramirez is op een missie. 79 00:04:23,360 --> 00:04:28,320 Hij is op weg naar een afgelegen bergkam, op zoek naar de Maya. 80 00:04:29,120 --> 00:04:30,880 Ben je er klaar voor? 81 00:04:33,640 --> 00:04:37,480 3000 jaar geleden verschenen de Maya in Centraal Amerika, 82 00:04:38,880 --> 00:04:41,555 in een gebied dat nu Guatemala, 83 00:04:41,680 --> 00:04:44,560 zuidelijk Mexico en aangrenzende landen beslaat. 84 00:04:47,800 --> 00:04:49,160 De Maya temden de jungle... 85 00:04:49,760 --> 00:04:53,480 en bouwden steden van enorme omvang en complexiteit. 86 00:04:55,600 --> 00:04:59,400 Zo smeedden ze een beschaving die meer dan 2000 jaar bestond. 87 00:05:01,600 --> 00:05:05,480 Ze kenden hun gloriedagen, maar er was ook een wrede kant... 88 00:05:06,520 --> 00:05:11,000 van bloed en menselijke offers. 89 00:05:12,200 --> 00:05:17,920 Ondanks opschriften en houtsnijwerk weten we weinig over hun oorlogen. 90 00:05:19,560 --> 00:05:22,240 Edwin is op zoek naar nieuw bewijs... 91 00:05:24,200 --> 00:05:27,035 in de diepe jungle naast een oude stad... 92 00:05:27,160 --> 00:05:31,720 met de naam El Zotz, in het verre noorden van Guatemala. 93 00:05:36,000 --> 00:05:37,955 Hij werkt samen met andere archeologen... 94 00:05:38,080 --> 00:05:41,680 en Tom Garrison van National Geographic. 95 00:05:43,000 --> 00:05:45,600 Deze LiDAR-gegevens zijn ongelooflijk. 96 00:05:47,120 --> 00:05:48,675 Op de nieuwe hightech kaart... 97 00:05:48,800 --> 00:05:52,440 zien ze bewijs van enorme kunstmatige structuren. 98 00:05:53,480 --> 00:05:56,515 Het lijkt op een verhoogde weg... 99 00:05:56,640 --> 00:05:59,240 die bijna langs de zijkant van een klif loopt. 100 00:05:59,760 --> 00:06:03,840 Vroeger waren deze gebouwen volledig verborgen onder de jungle. 101 00:06:04,200 --> 00:06:07,160 Nu worden ze blootgelegd. 102 00:06:07,880 --> 00:06:11,115 Als je hier omhoogklimt... 103 00:06:11,240 --> 00:06:12,795 en dan kijkt hoe het eruitziet... 104 00:06:12,920 --> 00:06:14,995 dan kun je misschien zien wat deze grond is. 105 00:06:15,120 --> 00:06:16,960 Het ziet er vrij groot uit. 106 00:06:18,040 --> 00:06:20,715 Tom en Edwin denken dat de pas ontdekte gebouwen... 107 00:06:20,840 --> 00:06:24,800 unieke aanwijzingen kunnen geven over Maya-oorlogvoering. 108 00:06:25,680 --> 00:06:28,675 Moet je deze uitstulpingen hier zien. 109 00:06:28,800 --> 00:06:32,755 En deze is bijna acht meter hoog. 110 00:06:32,880 --> 00:06:34,795 Acht meter, Tom? - Ja. 111 00:06:34,920 --> 00:06:37,875 Maar we weten het pas als je gaat kijken. 112 00:06:38,000 --> 00:06:39,435 Ja, dit wordt spannend. 113 00:06:39,560 --> 00:06:41,515 Dat klinkt perfect. - Goed. 114 00:06:41,640 --> 00:06:42,940 Bedankt. Tot straks. - Ja. 115 00:06:44,080 --> 00:06:48,120 De nieuwe kaart onthult een mysterieuze reeks gebouwen... 116 00:06:48,480 --> 00:06:52,400 die 4 km lang langs een steile bergkam lopen... 117 00:06:52,840 --> 00:06:58,280 en vast verbonden zijn met een heel complex van structuren aan de voet. 118 00:07:02,320 --> 00:07:03,620 Drukkende hitte... 119 00:07:04,280 --> 00:07:07,960 dichte vegetatie en dodelijk wild... 120 00:07:09,040 --> 00:07:12,880 maken dit tot een van de meest extreme grenzen van de archeologie. 121 00:07:16,040 --> 00:07:19,740 Ik vind het heerlijk om hier te zijn. Ik hou van de geluiden van de jungle. 122 00:07:22,320 --> 00:07:26,360 Het is Edwins 15e seizoen in deze moeilijke omstandigheden. 123 00:07:27,560 --> 00:07:34,360 Ongelooflijk om dit te doen samen met leuke mensen die deze passie delen. 124 00:07:35,040 --> 00:07:38,440 Maar het is de eerste keer met de nieuwe schatkaart. 125 00:07:40,040 --> 00:07:44,280 Dit is een oude weg waarop we lopen. Zie je dat? 126 00:07:45,480 --> 00:07:50,880 LiDAR laat zien dat we er lopen, maar het is moeilijk te zien. 127 00:07:56,560 --> 00:07:58,960 En toen plots uit de dichte jungle... 128 00:08:00,960 --> 00:08:03,360 Moet je dat zien, het is ons gelukt. 129 00:08:03,960 --> 00:08:06,200 Wow, dat is enorm. 130 00:08:07,160 --> 00:08:08,600 Edwin ziet iets. 131 00:08:10,160 --> 00:08:12,400 Op de top van de bergkam... 132 00:08:13,800 --> 00:08:18,600 duikt er een oude piramide op die eeuwenlang verborgen was. 133 00:08:19,600 --> 00:08:23,600 Het lijkt erop dat de piramide slechts één van een groep structuren is... 134 00:08:23,960 --> 00:08:26,640 allemaal onthuld door nieuwe technologie. 135 00:08:34,200 --> 00:08:37,440 De nieuwe schatkaart is het resultaat van een groot onderzoek. 136 00:08:38,200 --> 00:08:41,800 Kaarten die meer dan 2000 vierkante kilometer aan jungle beslaan. 137 00:08:44,440 --> 00:08:46,440 Onder de naam Pacunam LiDAR-initiatief... 138 00:08:47,160 --> 00:08:51,400 brengt het een internationaal consortium van experts samen. 139 00:08:52,840 --> 00:08:57,160 Een van de ingenieurs erachter is Juan Carlos Fernandez Diaz. 140 00:08:57,840 --> 00:08:58,915 UNIVERSITEIT VAN HOUSTON 141 00:08:59,040 --> 00:09:01,040 CENTRUMij VOOR LASERCARTOGRAFIE IN DE LUCHT 142 00:09:02,680 --> 00:09:06,000 Zijn team vliegt over het dichte junglebladerdak. 143 00:09:08,640 --> 00:09:10,635 Met behulp van hightech scanapparatuur... 144 00:09:10,760 --> 00:09:14,240 worden miljarden laserpulsen afgeschoten en terugkaatst. 145 00:09:16,680 --> 00:09:19,200 De techniek heet LiDAR. 146 00:09:21,400 --> 00:09:25,235 We meten de tijd die de puls nodig heeft om te vertrekken... 147 00:09:25,360 --> 00:09:27,040 en teruggekaatst te worden. 148 00:09:29,000 --> 00:09:31,355 Met de lichtsnelheid en de tijd die nodig is... 149 00:09:31,480 --> 00:09:34,475 kunnen we de afstand tussen het vliegtuig... 150 00:09:34,600 --> 00:09:39,200 en elk van die reflecties berekenen, hetzij aan de boomtoppen of aan grond. 151 00:09:40,160 --> 00:09:43,720 Slechts een fractie van de pulsen haalt de grond. 152 00:09:45,480 --> 00:09:47,715 Voor archeologische studies in de jungle... 153 00:09:47,840 --> 00:09:50,595 willen we ons ontdoen van al die punten die komen van vegetatie... 154 00:09:50,720 --> 00:09:55,240 en gewoon die van de grond en de oude gebouwen behouden. 155 00:09:55,880 --> 00:10:00,880 Zodra alle ongewenste pulsen van de bomen eruit zijn gefilterd... 156 00:10:01,960 --> 00:10:03,235 kan met de overgebleven data... 157 00:10:03,360 --> 00:10:08,440 een 3D-kaart gemaakt worden van de verborgen junglegrond. 158 00:10:11,640 --> 00:10:12,875 UNIVERSITEIT VAN CALIFORNIA SAN DIEGO 159 00:10:13,000 --> 00:10:15,120 San Diego, Californië. 160 00:10:16,000 --> 00:10:17,840 Hier doe ik onderzoek... 161 00:10:18,160 --> 00:10:21,760 met digitale technologie om de oude wereld te verkennen. 162 00:10:22,880 --> 00:10:25,955 En ik heb erg bijzondere toelating verkregen... 163 00:10:26,080 --> 00:10:27,075 WAVELAB QUALCOMMij INSTITUUT 164 00:10:27,200 --> 00:10:27,995 Kijk eens. 165 00:10:28,120 --> 00:10:31,680 Om de nieuwe gegevens op grote schaal te onderzoeken. 166 00:10:32,880 --> 00:10:35,440 Zo ziet de jungle er van bovenaf uit. 167 00:10:36,400 --> 00:10:38,760 Maar als LiDAR de bomen weghaalt... 168 00:10:41,360 --> 00:10:43,610 verschijnen er talloze kunstmatige structuren. 169 00:10:46,880 --> 00:10:52,560 In totaal zijn er wel 60.000 verborgen gebouwen onthuld. 170 00:10:55,080 --> 00:10:57,040 Twee projectleiders... 171 00:10:58,960 --> 00:11:02,960 Tom Garrison en Marcello Canuto van National Geographic... 172 00:11:03,400 --> 00:11:04,720 zijn erbij gekomen. 173 00:11:06,000 --> 00:11:08,315 LiDAR. - Wauw, moet je dat zien. 174 00:11:08,440 --> 00:11:11,760 Magie. - Moet je kijken. Moet je kijken. 175 00:11:12,200 --> 00:11:15,915 Het is net alsof we over de oude Maya-wereld vliegen in een helikopter. 176 00:11:16,040 --> 00:11:19,795 Dit is wat zo spannend is aan LiDAR, het maakt je nederig. 177 00:11:19,920 --> 00:11:23,515 Er zijn dingen die de LiDAR gegevens mij en ons allemaal leren. 178 00:11:23,640 --> 00:11:26,795 We hebben het niet alleen over één nieuwe stad, het zijn er tientallen. 179 00:11:26,920 --> 00:11:28,675 De omvang van deze ontdekking... 180 00:11:28,800 --> 00:11:31,075 doet iedereen versteld staan. 181 00:11:31,200 --> 00:11:34,715 Toen ik de eerste LiDAR zag, zei ik dat dat de toekomst was. 182 00:11:34,840 --> 00:11:36,640 Dat moeten we gaan doen. 183 00:11:38,120 --> 00:11:39,155 We zijn er. 184 00:11:39,280 --> 00:11:41,840 In de buurt van de oude Mayastad El Zotz... 185 00:11:42,360 --> 00:11:47,560 heeft de nieuwe kaart Edwin naar een spectaculaire ontdekking geleid. 186 00:11:49,240 --> 00:11:54,600 Boven op deze berg ligt er een oude piramide verborgen. 187 00:11:56,640 --> 00:11:59,680 Kijk naar de structuur hier. Je ziet het. 188 00:12:00,840 --> 00:12:03,115 Dat is precies wat LiDAR ons liet zien. 189 00:12:03,240 --> 00:12:04,720 Dat is echt geweldig. 190 00:12:09,040 --> 00:12:15,555 Dit gebouw werd gebouwd tussen 350 en 600 n.C. Dat is verbluffend. 191 00:12:15,680 --> 00:12:18,920 Je kunt bepaalde muren nog zien staan. 192 00:12:23,320 --> 00:12:26,960 Achter de piramide ziet Edwin nog meer ruïnes. 193 00:12:28,360 --> 00:12:30,600 Dat lijkt op een klein pleintje. 194 00:12:31,120 --> 00:12:35,280 Met gigantische muren eromheen. 195 00:12:35,640 --> 00:12:40,795 Ik weet niet hoe ik het moet omschrijven, het is gewoon een enorme muur. 196 00:12:40,920 --> 00:12:43,120 Allemaal voorspeld door LIDAR. 197 00:12:44,600 --> 00:12:47,995 Maar deze nieuwe site, met wallen en borstweringen... 198 00:12:48,120 --> 00:12:50,840 lijkt totaal niet op een typische Maya-stad. 199 00:12:53,640 --> 00:12:54,940 Moet je kijken. 200 00:12:55,320 --> 00:12:58,880 En zijn ontdekking kan een groot mysterie oplossen... 201 00:12:59,600 --> 00:13:02,835 over de oorlogvoering van de Maya. 202 00:13:02,960 --> 00:13:06,120 Wauw. Dit is echt geweldig. 203 00:13:10,960 --> 00:13:14,995 Edwin Roman-Ramirez heeft de nieuwe LiDAR-schatkaart gevolgd... 204 00:13:15,120 --> 00:13:16,970 en een verrassende ontdekking gedaan. 205 00:13:19,160 --> 00:13:24,320 Edwin denkt dat het de ruïnes zijn van een versterkte citadel... 206 00:13:25,200 --> 00:13:30,640 die beschermd werd door de bergkam en enorme wallen eromheen. 207 00:13:32,280 --> 00:13:34,880 Dat maakt het een baanbrekende vondst. 208 00:13:35,840 --> 00:13:37,880 Want in de hele Maya-wereld... 209 00:13:38,520 --> 00:13:44,040 zijn permanente verdedigingen op zo'n grote schaal nauwelijks gevonden. 210 00:13:46,040 --> 00:13:47,715 Vóór de LiDAR-kaart... 211 00:13:47,840 --> 00:13:52,080 dacht men dat de Maya conflicten op 'n ongebruikelijke manier oplosten. 212 00:13:53,800 --> 00:13:55,955 Dat het op een erg rituele manier gebeurde... 213 00:13:56,080 --> 00:13:59,160 met alleen de gevangenneming en het offer van koningen. 214 00:13:59,560 --> 00:14:03,560 Maar nu suggereert het nieuwe bewijs iets heel anders. 215 00:14:06,440 --> 00:14:08,075 Op het reusachtige scherm... 216 00:14:08,200 --> 00:14:13,640 is Edwins bergvesting het bewijs van oorlog op kolossale schaal. 217 00:14:15,000 --> 00:14:17,200 Wauw. Moet je die bergkam zien. 218 00:14:18,360 --> 00:14:19,360 Ja, geweldig. 219 00:14:19,640 --> 00:14:21,755 Je kunt alleen maar zeggen... 220 00:14:21,880 --> 00:14:24,120 dat dit een Maya-vesting is. 221 00:14:24,880 --> 00:14:27,835 Je ziet een grote structuur van greppels en wallen. 222 00:14:27,960 --> 00:14:31,395 Die daarboven is acht meter hoog. 223 00:14:31,520 --> 00:14:35,360 7,62 meter om precies te zijn. 224 00:14:35,800 --> 00:14:37,995 Dit is een zwaar beveiligd gebied. 225 00:14:38,120 --> 00:14:39,440 Nu kijken we westwaarts... 226 00:14:39,920 --> 00:14:43,435 en als we naar de volgende kammen gaan... 227 00:14:43,560 --> 00:14:46,635 zien we alleenstaande steenformaties. 228 00:14:46,760 --> 00:14:50,995 Dit kunnen uitkijktorens zijn. Wachttorens. 229 00:14:51,120 --> 00:14:52,115 Uitkijktorens? 230 00:14:52,240 --> 00:14:54,675 Zie je die daar? - Ja, ja. 231 00:14:54,800 --> 00:14:56,960 Ze houden dit landschap in het oog. 232 00:14:57,640 --> 00:14:59,120 Als je dit ziet... 233 00:14:59,600 --> 00:15:02,555 weet je dat dit hierop gestreden werd. 234 00:15:02,680 --> 00:15:03,875 Dit is een vesting. 235 00:15:04,000 --> 00:15:06,680 Een militaire installatie, mensen zijn in oorlog. 236 00:15:14,840 --> 00:15:17,680 Edwin keert terug van de versterkte bergkam... 237 00:15:18,760 --> 00:15:24,040 omdat er in de vallei nog meer restanten van gebouwen staan. 238 00:15:26,880 --> 00:15:29,720 Hier zijn de opgravingen al begonnen. 239 00:15:31,440 --> 00:15:32,840 En uit een testkuil... 240 00:15:34,960 --> 00:15:38,360 Echt niet, kijk. - Geweldig. 241 00:15:41,640 --> 00:15:43,880 Doen ze een verbazingwekkende ontdekking. 242 00:15:45,040 --> 00:15:46,515 Dat is een erg gave vondst. 243 00:15:46,640 --> 00:15:53,000 Een goed bewaard vuurstenen speerpunt van dik 1000 jaar oud. 244 00:15:53,600 --> 00:15:55,715 Wow, dat is geweldig. 245 00:15:55,840 --> 00:15:58,755 Misschien vinden we in de toekomst nog meer zaken... 246 00:15:58,880 --> 00:16:02,000 die iets prijsgeven over de geschiedenis van dit fort. 247 00:16:04,400 --> 00:16:08,280 Het is ongelooflijk omdat het compleet is. 248 00:16:09,000 --> 00:16:14,520 Ik vind het verbluffend om zoiets te vinden. 249 00:16:16,200 --> 00:16:17,600 Een dodelijke speerpunt... 250 00:16:19,320 --> 00:16:21,000 versterkte wallen... 251 00:16:21,840 --> 00:16:23,720 en een reeks uitkijktorens... 252 00:16:25,120 --> 00:16:27,320 laten de archeologen niet twijfelen. 253 00:16:28,920 --> 00:16:31,115 In dit landschap werd gevochten. 254 00:16:31,240 --> 00:16:35,280 Dit is overtuigend bewijs van een totale oorlog... 255 00:16:35,880 --> 00:16:38,160 in het hart van de Maya-wereld. 256 00:16:44,400 --> 00:16:48,755 Het is ongelooflijk je in te denken dat die wildernis daar... 257 00:16:48,880 --> 00:16:52,520 ooit een landschap van angst en conflict was. 258 00:16:54,120 --> 00:16:59,560 Op een onverwachte schaal, tot het LiDAR-onderzoek. 259 00:17:01,040 --> 00:17:04,400 Maar ik wil bewijzen van oorlog ook zelf onderzoeken. 260 00:17:06,760 --> 00:17:08,875 Waar ik heen ga, is het zo afgelegen... 261 00:17:09,000 --> 00:17:13,000 dat het enkel per helikopter en via de rivier te bereiken is. 262 00:17:15,960 --> 00:17:19,520 Dit is het tijdperk van ontdekking. Daar gaat het om. 263 00:17:27,120 --> 00:17:31,360 Ik zoek Porto Ricaans archeoloog Omar Alcover op. 264 00:17:32,280 --> 00:17:34,515 Ver voorbij het onderzoeksgebied... 265 00:17:34,640 --> 00:17:39,760 geeft z'n team afgelegen archeologie een totaal nieuwe dimensie. 266 00:17:43,320 --> 00:17:45,475 Zijn we nu in niemandsland? Wat is dit? 267 00:17:45,600 --> 00:17:47,675 We zitten in internationale wateren. 268 00:17:47,800 --> 00:17:50,300 De rivier wordt gedeeld door Mexico en Guatemala... 269 00:17:51,000 --> 00:17:54,100 en het is een van de natuurlijke grenzen tussen de twee landen. 270 00:17:56,360 --> 00:18:01,640 Tweeduizend jaar geleden waren hier twee rivaliserende Maya-koninkrijken. 271 00:18:03,120 --> 00:18:07,000 Een oude Maya-stad genaamd Piedras Negras... 272 00:18:08,400 --> 00:18:13,760 en Macabilero, nabijgelegen nauwelijks verkende ruïnes. 273 00:18:17,000 --> 00:18:18,435 Op beide locaties... 274 00:18:18,560 --> 00:18:23,880 onthult geavanceerde technologie nog meer bewijzen van oorlogvoering. 275 00:18:30,320 --> 00:18:33,915 De zon staat nu hoog aan de hemel... 276 00:18:34,040 --> 00:18:35,960 en de temperatuur is gestegen. 277 00:18:37,480 --> 00:18:41,355 Het wordt dus een uitdaging. 278 00:18:41,480 --> 00:18:44,960 Ik klim iets moeilijker dan de meesten. 279 00:18:45,960 --> 00:18:47,260 Maar het is het waard. 280 00:18:47,680 --> 00:18:49,840 Deze jungle heeft geheimen te onthullen... 281 00:18:51,560 --> 00:18:54,640 en we gaan ze nu vinden. 282 00:19:01,840 --> 00:19:04,595 Ik klim door de afgelegen bergjungle... 283 00:19:04,720 --> 00:19:07,360 met archeoloog Omar Alcover. 284 00:19:09,880 --> 00:19:13,280 Voor de Maya moet dit even lastig geweest zijn. 285 00:19:20,360 --> 00:19:23,060 Zo'n dichtbegroeide jungle heb ik nog niet vaak gezien. 286 00:19:23,720 --> 00:19:25,795 Het is dan ook oude begroeiing. 287 00:19:25,920 --> 00:19:30,515 Je kunt niet verder dan 30 meter voor je uit zien. Dan is alles groen. 288 00:19:30,640 --> 00:19:33,840 De uitdaging is om er iets in te vinden. 289 00:19:35,080 --> 00:19:38,555 Gelukkig hebben we technologie. 290 00:19:38,680 --> 00:19:39,980 Goed. 291 00:19:42,200 --> 00:19:43,960 Klaar? Ik zet hem aan. - Ja. 292 00:19:46,400 --> 00:19:47,840 Goed. 293 00:19:48,680 --> 00:19:49,980 Ja. - Moet je kijken. 294 00:19:50,960 --> 00:19:51,995 Dat is gestoord. 295 00:19:52,120 --> 00:19:55,240 Wat zijn dat? Is dat allemaal metselwerk? 296 00:19:56,320 --> 00:20:01,840 Omars verzamelde data levert een verheven realiteitsplatform op. 297 00:20:02,680 --> 00:20:07,755 En plots kan ik de bomen verwijderen en een enorme muur zien... 298 00:20:07,880 --> 00:20:10,760 van wel 100 meter, over de heuvel heen. 299 00:20:11,400 --> 00:20:13,795 Het is net een röntgenstraal door de bomen, hè? 300 00:20:13,920 --> 00:20:15,220 Dat is gestoord. 301 00:20:17,000 --> 00:20:19,050 Laten we gaan kijken. - Ja, laten we gaan. 302 00:20:24,560 --> 00:20:27,475 Je moet je eens inbeelden dat een van die blokken... 303 00:20:27,600 --> 00:20:32,000 manueel uitgehouwen en opgetrokken werd. 304 00:20:33,480 --> 00:20:38,120 Maar tot Omar duizenden close-ups in één model had gegoten... 305 00:20:38,880 --> 00:20:43,320 kon je vanaf een afstand onmogelijk de hele muur zien. 306 00:20:46,600 --> 00:20:49,515 En wat het laat zien, zijn de enorme inspanningen... 307 00:20:49,640 --> 00:20:53,960 die de Maya gedaan hebben om zich tegen aanvallen te verdedigen. 308 00:20:56,520 --> 00:21:01,235 Het feit dat ze er meer dan zeven op de top van een berg gebouwd hebben... 309 00:21:01,360 --> 00:21:05,555 betekent dat de dreiging van een gewelddadig treffen heel reëel was. 310 00:21:05,680 --> 00:21:07,755 Er is hier iets gebeurd. 311 00:21:07,880 --> 00:21:11,275 Hier zijn mensen gestorven. - Ja, waarschijnlijk wel. 312 00:21:11,400 --> 00:21:13,035 Je rent omhoog, valt aan... 313 00:21:13,160 --> 00:21:16,075 komt bij deze stenen en dan opeens... 314 00:21:16,200 --> 00:21:17,835 bestoken ze je met slingers... 315 00:21:17,960 --> 00:21:20,840 of ze gooien gewoon losse stenen naar beneden. 316 00:21:22,480 --> 00:21:24,960 Dit is een andere vesting... 317 00:21:25,320 --> 00:21:30,360 ruim 2000 jaar geleden gebouwd door een bedreigde gemeenschap... 318 00:21:31,360 --> 00:21:34,480 aan de grenzen van de Maya-wereld. 319 00:21:35,840 --> 00:21:39,275 Samen met Edwins citadel in de buurt van El Zotz... 320 00:21:39,400 --> 00:21:43,960 veranderen deze ontdekkingen ons begrip van Maya-oorlogvoering. 321 00:21:45,000 --> 00:21:51,074 Watch Online Movies and Series for FREE www.osdb.link/lm 322 00:21:57,920 --> 00:22:01,040 Het was een erg zware dag. 323 00:22:01,440 --> 00:22:04,275 Maar er is nog veel meer te zien in deze jungle... 324 00:22:04,400 --> 00:22:06,360 maar het zal moeten wachten tot morgen. 325 00:22:17,960 --> 00:22:19,260 Het regent nu. 326 00:22:33,360 --> 00:22:39,595 103 km ten oosten van Omars vesting en weer binnen het onderzoeksgebied 327 00:22:39,720 --> 00:22:43,960 is het ochtend, en hier hebben ze een beter weer. 328 00:22:45,920 --> 00:22:49,240 Dat is goed nieuws voor archeoloog Marcello Canuto. 329 00:22:52,040 --> 00:22:53,195 Hij is op een missie... 330 00:22:53,320 --> 00:22:58,280 naar een nieuwe ontdekking onthuld door de LiDAR-kaart. 331 00:22:59,120 --> 00:23:00,235 De site is relatief groot. 332 00:23:00,360 --> 00:23:03,995 Je kunt verschillende gebouwen zien. Een, twee, drie, vier, vijf... 333 00:23:04,120 --> 00:23:07,395 En hier zie je drie gebouwen en misschien een klein platform. 334 00:23:07,520 --> 00:23:09,520 Het is een relatief grote locatie. 335 00:23:10,440 --> 00:23:12,555 Marcello heeft meer dan tien jaar... 336 00:23:12,680 --> 00:23:17,360 onderzoek gedaan naar een oude Maya-site, genaamd La Corona. 337 00:23:18,960 --> 00:23:22,600 Het is zijn eerste seizoen in het veld sinds de onderzoeksresultaten. 338 00:23:24,640 --> 00:23:26,395 En op dit gigantische scherm... 339 00:23:26,520 --> 00:23:30,960 zal Marcello La Corona voor de allereerste keer zo te zien krijgen. 340 00:23:32,640 --> 00:23:34,395 Dus verborgen in deze bomen... - Ja. 341 00:23:34,520 --> 00:23:35,675 Ligt La Corona. - Ja. 342 00:23:35,800 --> 00:23:39,555 Tussen al die moerassen en onder die bomen... 343 00:23:39,680 --> 00:23:41,715 ligt het hoofddeel van La Corona. 344 00:23:41,840 --> 00:23:43,490 Laten we eens kijken. Klaar? - Ja. 345 00:23:45,920 --> 00:23:48,920 Wauw, moet je kijken. - Dat ziet er geweldig uit. 346 00:23:51,200 --> 00:23:54,155 Moet je kijken. Wow. 347 00:23:54,280 --> 00:23:56,915 Dat is jouw site. - Dat is het. 348 00:23:57,040 --> 00:23:58,540 Ja, dat is zo cool om te zien. 349 00:23:59,720 --> 00:24:01,275 Het springt ineens uit de bomen. 350 00:24:01,400 --> 00:24:02,475 Ja, inderdaad. 351 00:24:02,600 --> 00:24:05,915 Hoe lang werk je hier al? - We werken hier al sinds 2005. 352 00:24:06,040 --> 00:24:07,315 2005. - 2005. 353 00:24:07,440 --> 00:24:09,435 En pas dit jaar zie je deze LiDAR-gegevens. 354 00:24:09,560 --> 00:24:11,315 Ja, dit is de eerste keer... 355 00:24:11,440 --> 00:24:14,160 dat we de hele site in één schot zien. 356 00:24:15,240 --> 00:24:18,280 Niemand kent La Corona beter dan Marcello. 357 00:24:18,880 --> 00:24:21,760 Maar de LiDAR-kaart verrast zelfs hem. 358 00:24:23,200 --> 00:24:24,520 Kijk eens aan. 359 00:24:25,200 --> 00:24:31,035 Er loopt een weg die ik nog niet eerder had gezien... 360 00:24:31,160 --> 00:24:34,440 uit die centrale groep daar. 361 00:24:37,080 --> 00:24:39,875 Zie je die twee parallelle lijnen? - Ze lopen evenwijdig. 362 00:24:40,000 --> 00:24:42,875 Dat klopt. En wat het doet... 363 00:24:43,000 --> 00:24:45,755 Verbluffend. - En die weg wordt verbonden... 364 00:24:45,880 --> 00:24:49,155 met een andere groep die we nog nooit hebben onderzocht. 365 00:24:49,280 --> 00:24:52,915 Wist jij hiervan? - Nee, helemaal niet. 366 00:24:53,040 --> 00:24:54,440 Ik wist hier echt niets van. 367 00:24:54,920 --> 00:24:58,280 Tot ik deze data zag, had ik die weg nog nooit gezien. 368 00:25:01,360 --> 00:25:05,880 En het is niet de enige ontdekking van de LiDAR. 369 00:25:06,640 --> 00:25:12,040 Verderop, voorbij de nieuwe weg is er nog een onbekende plek. 370 00:25:13,320 --> 00:25:17,800 Marcello gaat op onderzoek uit in het veld buiten La Corona. 371 00:25:18,440 --> 00:25:20,640 Dit is het. Goed. 372 00:25:28,640 --> 00:25:30,040 Voor het LiDAR-onderzoek... 373 00:25:30,760 --> 00:25:34,440 zou Marcello nooit iets gevonden hebben in deze jungle. 374 00:25:39,080 --> 00:25:40,755 Oh, ja, ja. 375 00:25:40,880 --> 00:25:42,280 Maar precies op tijd. 376 00:25:42,880 --> 00:25:44,180 Daar is het. 377 00:25:49,560 --> 00:25:51,795 Daar is de hoofdstructuur. 378 00:25:51,920 --> 00:25:55,920 Hoe cool is dit? Ja, het is zover. 379 00:25:56,240 --> 00:25:57,680 Dit is de hoofdstructuur. 380 00:25:58,600 --> 00:26:02,235 De LiDAR-kaart heeft Marcello naar enkele oude overblijfselen geleid... 381 00:26:02,360 --> 00:26:04,600 die compleet nieuw zijn voor de archeologie. 382 00:26:05,400 --> 00:26:07,800 En daar is de andere. 383 00:26:08,160 --> 00:26:11,640 Dit zijn de twee belangrijkste structuren op de site die we zochten. 384 00:26:12,600 --> 00:26:14,240 Het is een enorme vondst. 385 00:26:16,480 --> 00:26:21,040 Een hele nederzetting op geen dag stappen ten noorden van La Corona. 386 00:26:27,120 --> 00:26:33,240 Opgravingen zullen meer moeten onthullen over deze site en La Corona. 387 00:26:36,040 --> 00:26:39,840 Op de eenvoudigste manier hebben we vandaag een nieuwe site gevonden. 388 00:26:40,240 --> 00:26:42,640 Dat is een goede dag, dat is een heel goede dag. 389 00:26:46,080 --> 00:26:48,720 Terug in de hoofdsite van La Corona... 390 00:26:49,360 --> 00:26:52,880 zijn al ruim tien jaar lang opgravingen aan de gang... 391 00:26:53,400 --> 00:26:56,320 en er duiken nog altijd schatten op. 392 00:27:00,240 --> 00:27:04,920 Werken op een plek als La Corona is bijna een fulltimebaan. 393 00:27:07,280 --> 00:27:10,760 Na 12 jaar wordt het een deel van je leven. 394 00:27:12,360 --> 00:27:15,595 Natuurlijk is het een speciale plek voor ons allemaal geworden... 395 00:27:15,720 --> 00:27:19,640 want dit is iets waar we onze professionele levens aan gewijd hebben. 396 00:27:22,280 --> 00:27:27,480 Een van de grootste vondsten wordt dit seizoen opgegraven. 397 00:27:29,280 --> 00:27:32,560 Een overdadig gegraveerd stenen monument. 398 00:27:35,640 --> 00:27:38,880 Marcello deed de ontdekking onder een ingestorte tempel... 399 00:27:40,720 --> 00:27:47,360 in een van La Corona's grote pleinen, in het hart van de oude stad. 400 00:27:49,760 --> 00:27:52,875 De inkervingen op het monument bevat aanwijzingen... 401 00:27:53,000 --> 00:27:57,240 van een van de machtigste koninklijke dynastieën van de Maya. 402 00:27:58,320 --> 00:27:59,920 De Slangenkoningen. 403 00:28:02,680 --> 00:28:07,240 Al meer dan een eeuw proberen experts de tekst te ontcijferen... 404 00:28:08,720 --> 00:28:11,560 maar veel ervan blijft een mysterie. 405 00:28:13,000 --> 00:28:16,960 Maar ze hebben het verhaal van de Slangenkoningen kunnen ontcijferen... 406 00:28:18,040 --> 00:28:24,680 die in het noorden oprezen en stad na stad veroverden, inclusief La Corona. 407 00:28:26,360 --> 00:28:28,635 WELKOMij IN LA CORONA 408 00:28:28,760 --> 00:28:32,960 Ochtend, het begin van een cruciale dag in La Corona. 409 00:28:35,880 --> 00:28:37,915 Marcello en zijn team bereiden zich voor... 410 00:28:38,040 --> 00:28:41,960 om het kostbare monument op te tillen en in veiligheid te brengen... 411 00:28:42,800 --> 00:28:45,880 naar Guatemala's Nationale Archeologiemuseum. 412 00:28:47,920 --> 00:28:51,395 De vorm en locatie nemen alle twijfel weg bij het team... 413 00:28:51,520 --> 00:28:55,840 dat dit een heilig ritueel altaar is. 414 00:28:56,920 --> 00:29:02,995 We hebben op het oppervlak ervan bewijs gevonden van verbranding. 415 00:29:03,120 --> 00:29:05,440 Een soort ritueel waar vuur bij betrokken is. 416 00:29:06,720 --> 00:29:10,670 De soorten rituelen die hier bij betrokken waren, zijn moeilijk voor te stellen. 417 00:29:11,240 --> 00:29:12,635 Rituelen die op andere plekken... 418 00:29:12,760 --> 00:29:16,240 gepaard gingen met verbranding, wezen ook op bloedvergieten. 419 00:29:17,480 --> 00:29:21,120 Marteling en de dood waren fundamenteel in het Maya-geloof. 420 00:29:22,040 --> 00:29:23,515 Op heilige altaars... 421 00:29:23,640 --> 00:29:28,680 werden de goden gunstig gestemd met mensenoffers. 422 00:29:32,400 --> 00:29:35,395 Guatemalteeks archeoloog Alejandro Gonzalez... 423 00:29:35,520 --> 00:29:38,680 begon ruim een jaar geleden het altaar op te graven. 424 00:29:40,720 --> 00:29:45,120 Tegelijkertijd een beetje nerveus, een beetje angstig en een beetje blij. 425 00:29:46,720 --> 00:29:50,440 Het is het grootste monument dat we nog moeten bergen. 426 00:29:51,640 --> 00:29:56,120 En dat maakt ons een beetje nerveus over de afloop ervan. 427 00:29:59,960 --> 00:30:03,435 Nu zetten we de steiger op... 428 00:30:03,560 --> 00:30:07,920 die nodig is om het altaar op te tillen. 429 00:30:09,240 --> 00:30:14,680 Gemaakt van massief kalksteen, is het dubbel zo zwaar als een vleugelpiano. 430 00:30:15,960 --> 00:30:18,400 Dit is het moment waar we al een jaar op wachten. 431 00:30:18,720 --> 00:30:20,360 We zullen zien hoe het afloopt. 432 00:30:24,560 --> 00:30:29,880 Al het werk dat ik dit jaar gedaan heb, was in functie van dit moment. 433 00:30:34,680 --> 00:30:35,980 Het is zover. 434 00:30:48,560 --> 00:30:50,555 Daarnet leek het hele altaar iets te bewegen... 435 00:30:50,680 --> 00:30:53,995 en ik dacht: Dat is de eerste keer dat dit altaar beweegt... 436 00:30:54,120 --> 00:30:55,840 in 1500 jaar. 437 00:31:01,360 --> 00:31:05,600 De spanning neemt toe, zowel bij mijn zenuwen als bij de touwen. 438 00:31:08,840 --> 00:31:10,400 Voor archeologen... 439 00:31:10,720 --> 00:31:13,680 zijn de inkervingen van het altaar het belangrijkst... 440 00:31:14,000 --> 00:31:17,280 met verwijzingen naar de epische opkomst van de Slangenkoningen... 441 00:31:18,840 --> 00:31:22,280 verborgen in die verfijnde en ingewikkelde inkervingen. 442 00:31:24,480 --> 00:31:27,760 Het altaar laat een machtige koning van La Corona zien... 443 00:31:28,200 --> 00:31:29,720 en onthult zijn naam. 444 00:31:30,240 --> 00:31:35,720 Chak Took Ich'aak, een bekende bondgenoot van de Slangenkoningen. 445 00:31:37,760 --> 00:31:41,320 En een langere inscriptie vertelt ons zelfs wanneer het werd opgedragen: 446 00:31:41,680 --> 00:31:45,760 12 mei, 544 na Christus. 447 00:31:48,720 --> 00:31:50,275 Tot deze ontdekking... 448 00:31:50,400 --> 00:31:53,435 wist niemand dat de machtige Chak Took Ich'aak... 449 00:31:53,560 --> 00:31:56,240 überhaupt iets te maken had met La Corona. 450 00:32:00,880 --> 00:32:03,475 Maar de Slangenkoning-opschriften van het altaar... 451 00:32:03,600 --> 00:32:07,840 passen bij de nieuwe ontdekkingen op de LiDAR-kaart. 452 00:32:09,480 --> 00:32:10,915 Vanuit La Corona... 453 00:32:11,040 --> 00:32:16,355 is dit precies de richting die men zou nemen om naar Calakmul te gaan... 454 00:32:16,480 --> 00:32:17,780 hun hoofdstad. 455 00:32:20,120 --> 00:32:24,235 Blijkbaar liepen Marcello's nieuwe weg en nederzettingen... 456 00:32:24,360 --> 00:32:28,760 rechtstreeks naar de Slangenhoofdstad ver in het noorden. 457 00:32:31,960 --> 00:32:36,035 Het was vast zo dat als de koningen wilden doen wat ze wilden... 458 00:32:36,160 --> 00:32:40,120 in de rest van de Maya-wereld, ze voorbij La Corona moesten. 459 00:32:43,000 --> 00:32:47,680 We maken alles schoon en gaan dan verder met de rest. 460 00:32:48,760 --> 00:32:50,880 Terug op het oude plein van La Corona... 461 00:32:51,440 --> 00:32:56,960 werken Marcello en zijn team al acht uur in de hitte... 462 00:32:58,680 --> 00:33:02,000 om het altaar centimeter per centimeter op te tillen. 463 00:33:02,840 --> 00:33:06,520 Het is opgetild. We houden het gewicht vast en proberen het te sturen. 464 00:33:10,480 --> 00:33:11,780 De tijd raakt op. 465 00:33:16,120 --> 00:33:17,915 Het wordt onze laatste kans door de duisternis. 466 00:33:18,040 --> 00:33:21,715 Over een halfuur, minder dan een uur dus... 467 00:33:21,840 --> 00:33:23,140 verliezen we het daglicht. 468 00:33:24,240 --> 00:33:26,755 Na meer dan 1000 jaar in de grond... 469 00:33:26,880 --> 00:33:29,880 hangt het kostbare altaar voorzichtig in de lucht. 470 00:33:35,360 --> 00:33:37,080 Efraim, Efraim, Efraim, Efraim. 471 00:33:48,280 --> 00:33:49,580 Nu is er geen weg terug. 472 00:33:51,840 --> 00:33:56,320 Een Maya-altaar van een ton hangt aan een fragiele stelling in de jungle. 473 00:33:59,440 --> 00:34:03,120 De nacht valt in en het altaar is nog steeds niet veilig. 474 00:34:20,160 --> 00:34:22,315 Mijn god, het ligt op de truck. 475 00:34:22,440 --> 00:34:23,675 Het ligt op de truck. 476 00:34:23,800 --> 00:34:25,100 Goed gedaan. 477 00:34:26,520 --> 00:34:28,720 Ik zoek nooit meer een monument. 478 00:34:37,760 --> 00:34:39,960 Eindelijk is het hen gelukt. 479 00:34:42,840 --> 00:34:44,915 Twaalfenhalf uur werk... 480 00:34:45,040 --> 00:34:47,540 maar het altaar gaat eindelijk naar Guatemala City. 481 00:34:49,160 --> 00:34:52,320 Ik ben dolblij. Ik ben uitgeput, maar dolblij. 482 00:35:07,440 --> 00:35:11,995 Op de grens met Mexico is het eindelijk gestopt met regenen... 483 00:35:12,120 --> 00:35:17,840 en ik ben bij archeoloog Omar Alcover op weg naar nog 'n oude stad. 484 00:35:27,240 --> 00:35:29,835 We hebben de rivier nog eens 16 km stroomafwaarts gevolgd... 485 00:35:29,960 --> 00:35:32,995 in deze wildernis, deze dichte, diepe jungle. 486 00:35:33,120 --> 00:35:36,435 We zijn nu op een van de belangrijkste archeologische sites... 487 00:35:36,560 --> 00:35:37,960 van de hele Maya-wereld... 488 00:35:38,280 --> 00:35:41,780 en toch zijn we nog steeds in het meest afgelegen stuk van deze jungle. 489 00:35:43,400 --> 00:35:46,675 Ik heb al een vesting verkend in Macabilero... 490 00:35:46,800 --> 00:35:52,120 en nu ben ik op weg naar de oude stad Piedras Negras. 491 00:35:56,120 --> 00:35:58,675 Ver buiten het Pacunam-onderzoeksgebied. 492 00:35:58,800 --> 00:36:01,595 Omar maakt deel uit van een team met nieuwe technologie... 493 00:36:01,720 --> 00:36:04,840 die de archeologie helemaal kan veranderen. 494 00:36:08,080 --> 00:36:12,240 Hier hebben ze aan LiDAR gedaan met drones. 495 00:36:14,880 --> 00:36:17,675 Het is flexibeler dan met een conventioneel vliegtuig... 496 00:36:17,800 --> 00:36:19,360 en veel goedkoper. 497 00:36:22,880 --> 00:36:26,315 Nu is deze technologie nog in een experimentele fase... 498 00:36:26,440 --> 00:36:28,320 maar het potentieel is enorm. 499 00:36:30,960 --> 00:36:33,320 De bomen zijn hier zo dik. - Ja. 500 00:36:35,360 --> 00:36:38,635 Ik heb de allereerste datakaart van Piedras Negras gemaakt... 501 00:36:38,760 --> 00:36:41,160 in mijn verbeterd realiteitsplatform... 502 00:36:42,880 --> 00:36:46,515 en ik hoop dat ik door deze dichte jungle kan kijken. 503 00:36:46,640 --> 00:36:50,635 Bomen... Geen bomen. 504 00:36:50,760 --> 00:36:52,680 Dat is geweldig. 505 00:36:55,960 --> 00:36:58,360 Dus dat is een gebouw? - Ja. 506 00:37:01,280 --> 00:37:02,755 Moet je kijken. - Wat is dat? 507 00:37:02,880 --> 00:37:04,440 Ja, dat is een piramide. 508 00:37:04,920 --> 00:37:08,875 Dat is zo geweldig, het is als een venster naar het verleden. 509 00:37:09,000 --> 00:37:11,400 Dit is ongelooflijk. Dit is net... 510 00:37:11,880 --> 00:37:12,995 bijna magie. 511 00:37:13,120 --> 00:37:16,000 Ineens kun je de bomen verwijderen en klaar. 512 00:37:18,200 --> 00:37:21,400 Voor de allereerste keer, dankzij de LiDAR-drone... 513 00:37:22,000 --> 00:37:24,115 kan ik de oude resten zien... 514 00:37:24,240 --> 00:37:29,400 van wat ooit grote piramiden van een weelderig koninklijk hof waren. 515 00:37:31,680 --> 00:37:33,915 Opgravingen helpen zelfs voorspellen... 516 00:37:34,040 --> 00:37:36,920 hoe veel gebouwen er moeten uitgezien hebben. 517 00:37:41,840 --> 00:37:45,440 Ze zijn zo anders dan de vesting in Macabilero. 518 00:37:46,280 --> 00:37:47,580 Omar twijfelt niet. 519 00:37:47,960 --> 00:37:52,440 Dit koninklijke hof werd gebouwd door een andere groep Maya. 520 00:37:54,240 --> 00:37:59,800 En hij gelooft dat de twee groepen in oorlog waren. 521 00:38:00,960 --> 00:38:03,315 Is er iets gebeurd tussen hier en Macabilero? 522 00:38:03,440 --> 00:38:07,355 Ja, Macabilero werd verlaten, maar Piedras Negras groeide... 523 00:38:07,480 --> 00:38:10,355 niet alleen qua macht, maar ook qua bevolking en omvang... 524 00:38:10,480 --> 00:38:13,195 onmiddellijk nadat Macabilero werd verlaten. 525 00:38:13,320 --> 00:38:15,080 Dus er moet iets gebeurd zijn? 526 00:38:23,320 --> 00:38:24,640 Het is intrigerend... 527 00:38:27,040 --> 00:38:32,395 als je bedenkt dat 2000 jaar geleden dit weelderige hof van Piedras Negras... 528 00:38:32,520 --> 00:38:36,600 in oorlog kon zijn met de nabijgelegen nederzetting van Macabilero. 529 00:38:38,800 --> 00:38:41,115 En Omar gelooft dat dat conflict... 530 00:38:41,240 --> 00:38:45,240 meer dan 600 jaar geduurd kon hebben... 531 00:38:45,680 --> 00:38:50,800 tot rond 350 n.C, toen de vesting van Macabilero viel... 532 00:38:51,640 --> 00:38:54,800 en de nederzetting werd verlaten. 533 00:38:56,760 --> 00:39:00,155 Piedras Negras overwon... 534 00:39:00,280 --> 00:39:03,960 en bloeide uit tot een machtig Maya-rijk. 535 00:39:07,160 --> 00:39:10,280 Zijn naam in het oude Maya... - Zou hoe geklonken hebben? 536 00:39:10,800 --> 00:39:12,875 Yo'k'ib. - Wat betekent dat? 537 00:39:13,000 --> 00:39:16,440 Het huis van de schildpadheren. - De schildpadheren? 538 00:39:17,000 --> 00:39:20,400 Dus zo zag het hof zichzelf, als de schildpadheren. 539 00:39:21,040 --> 00:39:24,635 Staan we nu op de heilige grond van de oude schildpadheren? 540 00:39:24,760 --> 00:39:26,060 Ja. 541 00:39:26,280 --> 00:39:29,080 Met een venster naar hun wereld. 542 00:39:31,240 --> 00:39:35,240 In de Maya-mythologie waren schildpadden belangrijk. 543 00:39:36,720 --> 00:39:39,520 Hun schilden waren geassocieerd met aardegoden... 544 00:39:40,760 --> 00:39:43,710 en vormden de gespleten grond waaruit hun gewassen groeiden. 545 00:39:45,600 --> 00:39:47,835 De schildpadheren van Piedras Negras... 546 00:39:47,960 --> 00:39:51,560 waren de zogenaamde heren van de leven schenkende aarde zelf. 547 00:39:54,600 --> 00:39:57,835 Kijk eens. Dit is een echte kamer, hè? 548 00:39:57,960 --> 00:40:00,040 Ja, dus dit is de ingang tot een van hen. 549 00:40:02,120 --> 00:40:05,955 Terwijl ik het grote koninklijke hof Piedras Negras verken... 550 00:40:06,080 --> 00:40:08,400 kan ik nog steeds hun kracht voelen. 551 00:40:10,920 --> 00:40:15,515 Moet je deze enorme trappen en deze trappenheuvels zien. 552 00:40:15,640 --> 00:40:17,715 Je kijkt naar het bloed, zweet en de tranen... 553 00:40:17,840 --> 00:40:22,315 van vele honderden mensen doorheen vele generaties. 554 00:40:22,440 --> 00:40:26,115 Ja, dus dat benadrukt de macht die deze koningen hadden. 555 00:40:26,240 --> 00:40:28,995 Ze waren in staat om alle middelen... 556 00:40:29,120 --> 00:40:32,715 en mensen te mobiliseren die nodig waren om 'n ruimte als deze te bouwen. 557 00:40:32,840 --> 00:40:37,160 Het accentueert echt de macht van de schildpadheren hier. 558 00:40:39,000 --> 00:40:41,440 En nu, na eeuwen van verval... 559 00:40:42,040 --> 00:40:45,475 kunnen moderne archeologie en geavanceerde LiDAR van drones... 560 00:40:45,600 --> 00:40:51,600 dit ongelooflijke, oude paleis voor het eerst volledig onthullen. 561 00:40:55,200 --> 00:40:59,915 Vóór LiDAR haalden we onze kennis van Maya-oorlogen uit tekeningen... 562 00:41:00,040 --> 00:41:03,800 van rituele conflicten en het gevangennemen van koningen. 563 00:41:04,160 --> 00:41:07,400 Maar nu verandert dat volledig. 564 00:41:11,680 --> 00:41:14,075 De nieuwe technologie onthult... 565 00:41:14,200 --> 00:41:18,160 Dat is precies wat LiDAR ons liet zien. We staan aan de top. 566 00:41:19,000 --> 00:41:22,560 Een versterkte citadel in het hart van de Maya-wereld... 567 00:41:23,400 --> 00:41:25,795 met wallen, wachttorens... 568 00:41:25,920 --> 00:41:29,320 en zelfs ongelooflijk zeldzame bewijzen van een oorlogswapen. 569 00:41:31,520 --> 00:41:33,400 Dat is een gave vondst. 570 00:41:34,160 --> 00:41:37,275 Een ritueel altaar, dat de stad La Corona verbindt... 571 00:41:37,400 --> 00:41:40,920 met de machtige oorlogsdynastie van de Slangenkoningen. 572 00:41:42,080 --> 00:41:45,780 Het is de eerste keer dat dit altaar is verplaatst in de laatste 1500 jaar. 573 00:41:46,240 --> 00:41:47,275 En een nederzetting... 574 00:41:47,400 --> 00:41:50,400 gericht naar hun hoofdstad ver naar het noorden. 575 00:41:51,560 --> 00:41:55,160 Daar is het. Daar is de hoofdstructuur. 576 00:41:55,560 --> 00:41:57,160 Hoe cool is dit? 577 00:41:58,760 --> 00:42:03,840 Een nieuw ontdekt bewijs van conflict, dankzij technologie. 578 00:42:05,400 --> 00:42:10,395 Het is een veel verfijnder concept van conflict en oorlog... 579 00:42:10,520 --> 00:42:15,195 dan een afbeelding van een Mayakoning die één persoon gevangenneemt... 580 00:42:15,320 --> 00:42:17,035 door in de strijd aan z'n haar te trekken. 581 00:42:17,160 --> 00:42:18,675 Dat is eenmalige gebeurtenis. 582 00:42:18,800 --> 00:42:20,595 Dit bewijst dat het niet kleinschalig was. 583 00:42:20,720 --> 00:42:23,115 Dit is een landschap... 584 00:42:23,240 --> 00:42:27,715 dat eeuwenlang vergeven was van conflicten en oorlogen... 585 00:42:27,840 --> 00:42:30,275 en dit is hadden we nooit kunnen vertellen... 586 00:42:30,400 --> 00:42:31,700 zonder de LiDAR. 587 00:42:33,840 --> 00:42:36,835 Met tienduizenden nieuwe LiDAR-ontdekkingen... 588 00:42:36,960 --> 00:42:39,275 in het verschiet. 589 00:42:39,400 --> 00:42:41,835 Het is ongelooflijk. Het is een revolutie in ons vak. 590 00:42:41,960 --> 00:42:44,910 Het verandert de manier waarop we aan Maya-archeologie doen. 591 00:42:46,240 --> 00:42:50,720 De jungle van Midden-Amerika kan alleen maar meer geheimen hebben. 592 00:42:52,080 --> 00:42:53,595 Er is een duidelijk een tijd... 593 00:42:53,720 --> 00:42:57,515 vóór LiDAR en een na LiDAR binnen de Maya-archeologie... 594 00:42:57,640 --> 00:43:02,875 en alles wat we nu weten, zal anders zijn dan wat we voorheen wisten. 595 00:43:03,000 --> 00:43:04,635 Zo'n grote verandering is het. 596 00:43:04,760 --> 00:43:09,240 Net de uitvinding van de CAT-scan of de röntgenstraal, maar in archeologie. 597 00:43:14,120 --> 00:43:15,420 Van hoog in de lucht... 598 00:43:16,800 --> 00:43:18,155 tot onder de bomen... 599 00:43:18,280 --> 00:43:21,120 in de diepe Maya-wereld... 600 00:43:22,680 --> 00:43:28,600 beginnen archeologen pas de buitengewone wereld te onthullen... 601 00:43:29,720 --> 00:43:33,320 van een van de grootste beschavingen van onze planeet: 602 00:43:34,120 --> 00:43:38,720 de mysterieuze junglekoninkrijken van de Maya. 603 00:43:42,120 --> 00:43:44,760 Ondertiteld door: Kenny Kyndt 604 00:43:45,305 --> 00:44:45,897 Do you want subtitles for any video? -=[ ai.OpenSubtitles.com ]=-